1. Mɛni heje nɛ e sa kaa kɔɔhiɔ mi lɛ kudɔlɔ ko nɛ hyɛ kaa nɔ́ tsuaa nɔ́ su ngɛ kɔɔhiɔ mi lɛ ko he loko e hia a?

BE TSUAA BE nɛ kɔɔhiɔ mi lɛ kudɔlɔ ko maa hia kɔɔhiɔ mi lɛ ko ɔ, e hyɛɛ kaa nɔ́ tsuaa nɔ́ su ngɛ kɔɔhiɔ mi lɛ ɔ he loko e peeɔ jã. E hyɛɛ womi ko nɛ a ngma níhi nɛ hiɛ pe 30 nɛ e sa kaa e hyɛ ngɛ kɔɔhiɔ mi lɛ ɔ he loko e hia a nɔ kɛ peeɔ enɛ ɔ. Ke e hyɛ we kaa níhi su ngɛ kɔɔhiɔ mi lɛ ɔ he nɛ e hia a, e ma nyɛ ma ya ná oslaa? E he hia nɛ kɔɔhiɔ mi lɛ kudɔli nɛ a kɛ jehahi babauu kudɔ kɔɔhiɔ mi lɛhi po nɛ pee jã.

2. Mɛni nɛ e he hia kaa Kristofoli nɛ a pee daa?

² Kaa bɔnɛ ní komɛ ngɛ nɛ e sa kaa kɔɔhiɔ mi lɛ kudɔlɔ nɛ hyɛ kaa a su ngɛ kɔɔhiɔ mi lɛ ko he loko e hia a, jã nɔuu nɛ ní komɛ ngɛ nɛ e sa kaa o hyɛ konɛ o hemi kɛ yemi mi nɛ wa. O ma nyɛ maa pee enɛ ɔ ngɛ haomi behi po a mi. Lingmi nɛ ɔ pɛ nɛ a baptisi mo jio, jeha babauu ji nɛ ɔ nɛ o ngɛ Yehowa sɔmɔe jio, e he hia nɛ o ya nɔ nɛ o hyɛ kaa hemi kɛ yemi nɛ o ngɛ ngɛ Yehowa mi ɔ mi wa lo. Ke o kɛ hɛdɔ pɔɛ jã peemi ɔ, lɔɔ ma nyɛ ma ha nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ o kɛ Yehowa nyɛ kpɛti ɔ ma puɛ. Baiblo ɔ bɔ wɔ kɔkɔ ke: “Nɔ nɛ susuɔ kaa e daa si ɔ, e hyɛ e he nɛ hi, konɛ e ko nɔ si.”—1 Kor. 10:12.

3. Mɛni nɛ e he hia kaa Kristofoli nɛ a ngɛ Galatia a nɛ a pee?

³ E he hia nɛ Kristofoli nɛ a ngɛ Galatia a nɛ hyɛ kaa a hemi kɛ yemi mi wa lo. Yesu afɔle sami ɔ bli blɔ kɛ ha nihi nɛ a ma ná Yesu mi hemi kɛ yemi ɔ konɛ a le Mawu ngɛ blɔ klɛdɛɛ ko nɔ. A ma nyɛ ma ba plɛ Mawu bimɛ! (Gal. 4:9) Ja Kristofoli nɛ a ngɛ Galatia a yu a he ngɛ Yuda jami ɔ mi tsɔɔmi ɔmɛ a he loko a maa ya nɔ maa pee Mawu bimɛ. Yuda jami ɔ tsɔɔ kaa e sa nɛ a ye Mose Mlaa a nɔ doo. Ma Jeli ɔmɛ yi Mose Mlaa a nɔ hyɛ! E he hia nɛ Yudabi ɔmɛ kɛ Ma Jeli ɔmɛ tsuo nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ nɛ a ya a hɛ  mi ngɛ anɔkuale ɔ kasemi mi. E sa nɛ a le kaa Mawu hyɛ we blɔ kaa nihi nɛ a ye Mose Mlaa a nɔ hu.

4, 5. Mɛni ga Paulo wo Kristofoli nɛ a ngɛ Galatia a, nɛ kɛ ga womi nɛ ɔ he hia wɔ kɛɛ?

⁴ Sɛ womi nɛ Yehowa ha nɛ bɔfo Paulo ngma ya ha Galatiabi ɔmɛ ɔ kaiɔ Kristofoli tsuo kaa e sɛ nɛ a ngmɛɛ Baiblo ɔ mi anɔkuale ɔ nɛ a kase ɔ he. E sɛ nɛ waa kpale wa se kɛ ya níhi nɛ wa je a he ɔ he hu. Sɛ womi nɛ Paulo ngma ya ha Galatiabi ɔmɛ ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ tsuo konɛ waa ya nɔ nɛ waa ye anɔkuale.

⁵ E sa nɛ wɔ tsuo wa kai bɔnɛ wa ye wa he kɛ je Mawu jami mi lakpa tsɔɔmihi a he ha nɛ wa ba plɛ Yehowa Odasefoli ɔ. Mo susu sane bimi enyɔ nɛ ɔmɛ a he nɛ o hyɛ: Anɛ o kai níhi nɛ o pee loko o he su nɛ a baptisi mo ɔ lo? Anɛ o kai bɔnɛ o plɛ kɛ ba le Mawu, kɛ bɔnɛ o nu he ha benɛ Mawu hu ba le mo ɔ lo?

6. Mɛni níhi a he wa ma susu?

⁶ Benɛ wa ba asafo ɔ mi ɔ, wɔ tsuo wa pee níhi kakaaka nɛɛ. A tsɔɔ níhi nɛ wa pee ɔ ngɛ daka nɛ yi ji,  “Níhi Nɛ Wa Pee Loko A Baptisi Wɔ Nɛ Maa Ye Bua Wɔ Nɛ Waa Ya Wa Hɛ Mi” ɔ mi. Ke wa yaa nɔ nɛ wa susuɔ níhi kakaaka nɛɛ nɛ ɔmɛ a he ɔ, lɔɔ maa wo wɔ he wami nɛ wa be wa se kpalee kɛ ya níhi nɛ ngɛ je ɔ mi ɔ a he hu. Kaa bɔnɛ be tsuaa be ɔ, kɔɔhiɔ mi lɛ kudɔlɔ hyɛɛ kaa níhi tsuo su ngɛ kɔɔhiɔ mi lɛ ko he loko e hia a, jã nɔuu nɛ e sa kaa wɔ hu wa yaa nɔ nɛ wa hyɛɛ kaa wa hemi kɛ yemi ɔ mi wa lo.

7. Mɛni he e sa kaa waa pɛtɛ, nɛ mɛni heje e sa kaa waa pee jã?

⁷ Kaa bɔnɛ be tsuaa be ɔ, kɔɔhiɔ mi lɛ kudɔlɔ hyɛɛ kaa nɔ́ tsuaa nɔ́ su ngɛ kɔɔhiɔ mi lɛ ko he loko e hia a, jã nɔuu nɛ wɔ hu wa ma nyɛ maa ya nɔ maa hyɛ bɔnɛ wa ngɛ nɔ yae ha ngɛ anɔkuale ɔ mi. Paulo ngma ya ha Timoteo ke: “Anɔkuale ɔ nɛ i tsɔɔ mo ɔ, pɛtɛ he kaa nɔhyɛ nɔ́, nɛ hemi kɛ yemi, kɛ suɔmi nɛ wa ná kɛ gu Kristo Yesu mi ɔ, koo ngmɛɛ he.” (2 Tim. 1:13) “Anɔkuale” nɛ Paulo tu he munyu ɔ ngɛ Baiblo ɔ mi. (1 Tim. 6:3) Kaa bɔnɛ ke wa na nɔ́ ko he foni nɛ wa naa bɔnɛ jamɛ a nɔ́ ɔ ngɛ ha a, jã kɛ̃ nɛ “anɔkuale” ɔ yeɔ bua wɔ nɛ wa nuɔ níhi tsuo nɛ Yehowa ngɛ hlae kaa waa pee ɔ sisi fitsofitso. Amlɔ nɛ ɔ, nyɛ ha nɛ wa susu níhi nɛ wa pee loko a baptisi wɔ ɔ a he nɛ waa hyɛ, konɛ waa hyɛ kaa wa ngɛ nyɛe ngɛ anɔkuale ɔ nya lo.

8, 9. (a) Mɛni heje e sa kaa waa ya nɔ nɛ wa ha nile kɛ hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ ɔ mi nɛ wa a? (b) Mɛni heje nɛ e he hia kaa waa ya wa hɛ mi, nɛ mɛni heje nɛ a kɛ hɛ mi yami nɛ ɔ to bɔnɛ tso waa ha a he ɔ?

⁸ Kekleekle nɔ́ nɛ wa pee ji kaa wa ná nile. Nile nɛ wa ná a ha nɛ wa ná hemi kɛ yemi. Se e sa nɛ nile kɛ hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ ɔ nɛ ya hɛ mi. (2 Tes. 1:3) Ke a baptisi wɔ se ɔ, e sa kaa waa ya nɔ nɛ wa ha huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ mi nɛ wa wawɛɛ.

⁹ Waa kɛ enɛ ɔ ma nyɛ maa to bɔnɛ tso waa ha a he. Tso ma nyɛ maa ka nɛ e maa kle agbo, titli ɔ, ke e sisi pokuhi ya zu mi wawɛɛ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, seda tso nguahi nɛ a ngɛ Lebanon ɔ ma nyɛ maa ka gagaaga kaa mɔ siaudo 12. E sisi pokuhi nɛ a he wa a yaa zu mi wawɛɛ nɛ tso ɔ nyɛɔ kleɔ agbo nɛ suɔ gugue 12. (Lahi 5:15) Ke a du tso ɔ, sisije ɔ, e waa mlamlaamla. Ke tso ɔ sisi poku ngɛ kae nɛ e ngɛ zu mi yae ɔ, tso ɔ kleɔ nɛ e kaa gagaaga. Pee se ɔ, e yee kaa o maa na kaa tso ɔ ngɛ kae nɛ e ngɛ klee. Jã nɔuu kɛ̃ nɛ e ji ngɛ bɔnɛ Kristofono ko yaa e hɛ mi ngɛ Mawu jami mi ha a he. Benɛ a kɛ  wɔ bɔni Baiblo ɔ kasemi ɔ, eko ɔ, wa ya wa hɛ mi mlamlaamla nɛ a baptisi wɔ. Nihi nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ na kaa wa ngɛ wa hɛ mi yae. Eko ɔ, wa he ba su kɛ ha blɔ gbami nítsumi ɔ aloo a kɛ sɔmɔmi he blɔ kpahi wo wa dɛ. Benɛ be ngɛ mi pue ɔ, eko ɔ, nihi be wa nɔ yami ɔ nae hu. Se loloolo ɔ, e he hia nɛ waa ya nɔ ngɛ hemi kɛ yemi kɛ nile nɛ wa ngɛ ɔ mi, konɛ waa “wa ngɛ mumi mi hluu kɛ yaa si wa maa pee kaa Kristo ɔ nitsɛ.” (Efe. 4:13) Ke e ba jã a, lɔɔ tsɔɔ kaa nile kɛ hemi kɛ yemi ne wa ngɛ ɔ mi ba wa kaa bɔnɛ tso waa bɔɔbɔɔbɔɔ ba peeɔ tso ngua a.

10. Mɛni heje nɛ e sa kaa Kristofoli nɛ a nane pi si ngɛ Mawu jami mi ɔ po nɛ a ya a hɛ mi?

¹⁰ Se e sɛ nɛ wa kpa wa hɛ mi yami. E sa nɛ nile nɛ wa ngɛ ɔ nɛ ya hɛ mi, konɛ wa hemi kɛ yemi ɔ hu mi nɛ wa. Lɔɔ ma ha nɛ wa maa le Mawu Munyu ɔ saminya. (Abɛ 12:3) Nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi fuu pee jã ngɛ Kristofoli asafo ɔ mi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, nyɛminyumu ko nɛ sɔmɔ kaa asafo mi nɔkɔtɔma pe jeha nyingmi etɛ ɔ yɔse kaa loloolo ɔ, e ngɛ hɛ mi yae ngɛ nile kɛ hemi kɛ yemi nɛ e ngɛ ɔ mi. E de ke: “I ba ná Baiblo ɔ he bua jɔmi wawɛɛ nitsɛ. I kaseɔ bɔnɛ i kɛ Baiblo sisi tomi mlaahi ma tsu ní ngɛ blɔ slɔɔtoslɔɔto ehehi a nɔ ha. Ye bua hu ba jɔ fiɛɛmi nítsumi ɔ he wawɛɛ.”

11. Mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ le Yehowa saminya?

¹¹ Hɛ mi nɛ wa maa ya a hu biɔ nɛ wa ha nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa, nɛ ji wa Huɛ kɛ wa Tsɛ ɔ kpɛti ɔ mi nɛ wa gbagbanii. Yehowa suɔ nɛ waa le kaa e kplɛɛ wa nɔ, e suɔ wɔ, nɛ wa ngɛ slɔkee. E suɔ nɛ waa nu he kaa bɔnɛ jokuɛ ko maa nu he ke e ngɛ e fɔlɔ nɛ e suɔ lɛ wawɛɛ ɔ kasa nya, aloo kaa bɔnɛ wa nuɔ he ke wa ngɛ wa huɛ ko nɛ wa suɔ lɛ wawɛɛ ɔ kasa nya a. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e heɔ be loko wa ma nyɛ ma ha nɛ huɛ bɔmi gbagbanii maa hi waa kɛ Yehowa wa kpɛti. E sa nɛ wa he be kɛ kase Yehowa he ní nɛ waa suɔ lɛ. Enɛ ɔ he ɔ, bɔnɛ pee nɛ waa le Yehowa saminya a, e sa nɛ waa mwɔ wa yi mi kpɔ kaa wa maa to be kɛ kane Mawu Munyu ɔ daa ligbi. E sa nɛ waa kane Hwɔɔmi Mɔ ɔ kɛ Awake! ɔ, kɛ Baiblo kasemi womi kpa amɛ eko tsuaa eko nɛ baa a hulɔ.

12. Ke wa suɔ kaa Mawu nɛ le wɔ ɔ, mɛni e he hia kaa waa pee?

¹² Wa hɛ mi nɛ wa maa ya a hu biɔ nɛ waa je wa tsui mi kɛ sɔle nɛ waa kɛ nimli  kpakpahi nɛ bɔ. (Kane Malaki 3:16.) Ke ‘dali sɔle ha Yehowa a, e nuɔ.’ (1 Pet. 3:12) Kaa bɔnɛ fɔlɔ nɛ ngɛ suɔmi buɔ e bi tue ɔ, jã nɔuu nɛ ke wa fo kɛ tsɛ Yehowa ngɛ sɔlemi mi kaa e ye bua wɔ ɔ, e buɔ tue. Enɛ ɔ he ɔ, e he hia nɛ waa ‘sɔle daa.’ (Rom. 12:12) Ja Mawu ye bua wɔ loko wa ma nyɛ maa ya wa hɛ mi. Wa be nyɛe maa da haomihi nɛ waa kɛ kpeɔ ngɛ je ɔ mi ɔ nya ngɛ wɔ nitsɛmɛ wa he wami nya kɔkɔɔkɔ. Ke wa sɔɛle ɔ, Mawu be wɔ he wami woe. Anɛ o bua jɔ bɔnɛ o sɔleɔ ha a he, aloo o na kaa e sa nɛ o ya hɛ mi?—Yer. 16:19.

13. Mɛni heje nɛ wa hɛ mi nɛ wa maa ya a hu biɔ nɛ waa kɛ wa nyɛmimɛ Kristofoli nɛ bɔ ɔ?

¹³ Yehowa bua jɔɔ nihi tsuo nɛ a “ba saa we ngɛ e ngɔ” ɔ a he; enɛ ɔ he ɔ, ke wa ba le Mawu po ɔ, e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa kɛ nihi nɛ mɛ hu a le lɛ ɔ nɛ bɔ. Lɔɔ tsɔɔ kaa e sa nɛ waa kɛ asafo ɔ nɛ bɔ. (Nah. 1:7) Akɛnɛ níhi fuu ma nyɛ ma ha nɛ wa kɔni mi maa jɔ ngɛ je ɔ mi heje ɔ, nile ngɛ mi kaa wa maa hi wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi nɛ a woɔ nɔ he wami ɔ a kasa mi. Ke wa peeɔ jã a, mɛni se wa ma ná? Ngɛ asafo ɔ mi ɔ, o maa na nihi nɛ a maa wo mo he wami konɛ o je ‘suɔmi kpo, nɛ o pee ní kpakpahi.’ (Heb. 10:24, 25) Ja waa kɛ asafo ɔ bɔɔ loko wa ma nyɛ ma je suɔmi nɛ Paulo wo ta a kpo kɛ tsɔɔ nyɛmimɛ. Enɛ ɔ he ɔ, moo bɔ mɔde nɛ o ya asafo mi kpehi daa, nɛ ke o ya hu ɔ, mo ha sanehi a heto.

14. Mɛni heje nɛ wa ma nyɛ maa ya nɔ ma tsake wa tsui nɛ waa kpale wa se ɔ?

¹⁴ Loko wa ba plɛ Kristofoli ɔ, wa tsake wa tsui nɛ wa kpale wa se aloo wa kpa ní yayamihi peemi. Wa ma nyɛ maa ya nɔ ma tsake wa tsui. Akɛnɛ wa ji adesahi nɛ wa yi mluku heje ɔ, wa tɔ̃ɔ daa. Yayami ngɛ kaa sinɔ nɛ pee klaalo kaa ke e ná he blɔ ɔ, e maa kɔ wɔ. (Rom. 3:9, 10; 6:12-14) Nyɛ ha nɛ waa le kaa wa ngɛ gbɔjɔmihi, konɛ wa hɛ nɛ hi wa he nɔ be tsuaa be. Bua jɔmi sane ji kaa benɛ wa ngɛ mɔde bɔe kaa wa maa ye wa gbɔjɔmihi a nɔ nɛ waa pee tsakemihi ɔ, Yehowa náa wa he tsui. (Filip. 2:12; 2 Pet. 3:9) Nyɛmiyo ko ngma ke: “A tsɔse mi ngɛ asafo ɔ mi, se benɛ i wa a, e slo juɛmi nɛ i hɛɛ ngɛ Yehowa he. I na Yehowa kaa e ji nɔ ko nɛ he ngɛ gbeye wawɛɛ, nɛ i be nyɛe ma sa e hɛ mi gblegbleegble.” Pee se ɔ, tɔmi komɛ nɛ nyɛmiyo ɔ tɔ̃ ɔ ha nɛ e na kaa huɛ bɔmi ko be e kɛ Yehowa a kpɛti hu. E tsa nɔ ke: “Pi kaa i sume Yehowa, se akɛnɛ i li lɛ saminya a heje nɛ i nu he jã a nɛ. Se, benɛ i sɔle kɛ ha Yehowa si abɔ ɔ, i kpale ye se kɛ je ye ní yayami ɔmɛ a he.” E de hu ke: “I na kaa Yehowa pɛtɛ ye nine he kaa jokuɛ nyafii, nɛ e ngɛ mi ye buae konɛ ma ye ye haomi ɔmɛ a nɔ bɔɔbɔɔbɔɔ. E to e tsui si kɛ ngɛ mi nɔ́ nɛ e sa kaa ma pee ɔ tsɔɔe.”

15. Mɛni Yesu kɛ e Tsɛ ɔ naa nɛ a bua jɔ he?

¹⁵ ‘Nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛɛ jaje’ sane kpakpa a kɛ ha nihi. Mawu bɔfo ko de Petro kɛ bɔfo kpa amɛ ke a jaje aloo a fiɛɛ benɛ e gu nyakpɛ blɔ nɔ kɛ je mɛ kɛ je tsu womi mi ɔ. (Níts. 5:19-21) Niinɛ, fiɛɛmi nɛ wa yaa daa otsi ɔ piɛɛ níhi nɛ ma nyɛ ma ha wa hemi kɛ yemi mi maa wa nɛ e sa kaa waa hyɛ ɔ a he. Yesu kɛ e Tsɛ ɔ le hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ kɛ bɔnɛ wa tsuɔ sɔmɔmi nítsumi ɔ ha. (Kpoj. 2:19) Asafo mi nɔkɔtɔma nɛ wa tu e he munyu kɛ sɛ hlami ɔ de ke: “E sa nɛ wa tsu fiɛɛmi nítsumi ɔ daa.”

16. Mɛni heje nɛ e maa hi kaa wa ma susu wa he nɔ nɛ wa jɔɔ kɛ ha Yehowa a he?

¹⁶ Mo susu o he nɔ jɔɔmi ɔ he. Huɛ bɔmi kpakpa nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ ji weto ní nɛ he jua wa pe kulaa nɛ wa nine su nɔ. Yehowa le e nihi. (Kane Yesaya 44:5.) E sa nɛ o sɔle nɛ o susu huɛ bɔmi nɛ ngɛ o kɛ Mawu nyɛ kpɛti ɔ he, konɛ o ha nɛ e mi nɛ wa. Nɔ́  nɛ piɛɛ lɔɔ he ji kaa e sa nɛ o kai be nɛ a baptisi mo ɔ. Enɛ ɔ hu maa ye bua mo konɛ o kai kaa baptisimi nɛ a baptisi mo ɔ ji o he nɔ jɔɔmi ɔ he okadi, nɛ e ji yi mi kpɔ nɛ o mwɔ nɛ e he hia pe kulaa.

17. Mɛni heje nɛ ja wa to wa tsui si loko wa maa hi Yehowa kasa mi daa a?

¹⁷ Paulo ngma kɛ ha Galatiabi ɔmɛ kaa e sa nɛ a to a tsui si. (Gal. 6:9) E he hia nɛ Kristofoli nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ hu nɛ a pee jã. O kɛ kahi maa kpe se Yehowa maa ye bua mo. Moo ya nɔ nɛ o sɔle kɛ bi mumi klɔuklɔu ɔ. Mawu ma ha nɛ o ma ná bua jɔmi, kɛ tue mi jɔmi, nɛ o be aywilɛho yee hu. (Mat. 7:7-11) Mo susu enɛ ɔ he nɛ o hyɛ: Ke Yehowa susuɔ lohwe pɛlitsɛmɛ a he ɔ, lɛɛ moo hyɛ kaa e be mo nɛ o suɔ lɛ nɛ o kɛ o he ha lɛ ɔ he susue wawɛɛ po pe jã lo? (Mat. 10:29-31) Ke o kɛ haomi nɛ nya wa kpe po ɔ, o kɔni mi nɛ ko jɔ kɔkɔɔkɔ. Akɛnɛ wa le Yehowa heje ɔ, wa ma ná jɔɔmihi fuu!

18. Nɛ o “ba le Mawu” nɛ ɔ, mɛni e sa kaa o pee amlɔ nɛ ɔ?

¹⁸ Ke lingmi nɛ ɔ pɛ nɛ o ba le Mawu nɛ a baptisi mo ɔ, mɛni e he hia nɛ o pee amlɔ nɛ ɔ? Moo ya nɔ nɛ o le Yehowa saminya, nɛ́ o hemi kɛ yemi ɔ hu mi nɛ wa. Ke jehahi babauu ji nɛ ɔ nɛ a baptisi mo ɔ, mɛni e sa kaa o pee amlɔ nɛ ɔ? E sa nɛ mo hu o ya nɔ nɛ o ha nɛ nile nɛ o ngɛ ngɛ Yehowa he ɔ mi nɛ kuɔ. E sɛ nɛ wa susu kaa huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ mi wa momo lɔɔ he ɔ wa be wa hɛ mi yae hu. Mohu ɔ, ke pee ɔ, e sa kaa wɔ tsuo waa hyɛ níhi nɛ ke wa pee ɔ, lɔɔ ma ha nɛ huɛ bɔmi nɛ mi wa maa hi waa kɛ Yehowa nɛ ji wa Tsɛ, wa Huɛ, kɛ wa Mawu nɛ ngɛ suɔmi ɔ wa kpɛti.—Kane 2 Korintobi 13:5, 6.