Mo susu si fɔfɔɛ nɛ ɔ he nɛ o hyɛ: Sɔ gbɔkuɛ ko ɔ, Geoffrey nɛ e ye jeha 17 ɔ gbe e we mi ní tsumi nya, nɛ e suɔ kaa e maa jɔɔ e he! E ya hi si ngɛ sɛ ko nɛ e bua jɔ he ɔ mi, nɛ e su tiivi.

Benɛ e su tiivi ɔ pɛ nɛ e papaa sɛ tsu ɔ mi. E papaa mi mi fu.

Ke mo ji Geoffrey ɔ, mɛni o maa pee kɛ tsi nya sami nɛ ɔ nya?

Wa ma nyɛ maa ngɔ ní sɛɛmi nɛ yaa nɔ ngɛ o kɛ o fɔli nyɛ kpɛti ɔ kɛ to lɔle kudɔmi he. Ke o yaa he ko nɛ a tsi blɔ ɔ, o ma nyɛ maa gu he kpa kɛ ya.

 KAA NƆ HYƐMI NƆ́ Ɔ:

Yoyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Leah a de ke: “E yeɔ ha mi kaa i kɛ ye papaa maa sɛɛ ní. Be komɛ ɔ, ke i ngɛ lɛ nɔ́ ko de ɔ, e juɛmi be ye nɔ, nɛ e biɔ mi ke, ‘Imi o kɛ ngɛ munyu ɔ tue ɔ lo?’”

KE E HÍ KULAA A, LEAH MA NYƐ MAA PEE NÍ ETƐ KOMƐ.

1. A. E ma nyɛ ma kpa ngmlaa kɛ wo e papaa yi.

   Leah ma nyɛ ma kpa ngmlaa ke: “Papaa, nɔ́ nɛ i ngɛ dee ɔ he hia! Bu tue!”

2. B. Ke e suɔ ɔ, e be e papaa nɔ́ ko dee hu.

   Ke Leah ngɛ nyagba ko ɔ, e ma nyɛ nɛ e be e papaa dee hu.

3. D. E ma nyɛ maa mlɛ konɛ ngɛ be nɛ sa mi ɔ, e kɛ e papaa nɛ susu sane ɔ he ekohu.

   Leah kɛ e papaa ma nyɛ maa hi si nɛ a sɛɛ ní pee se, aloo e maa ngma sɛ womi kɛ ha e papaa konɛ e papaa nɛ le e nyagba a.

Mɛni o maa suɔ kaa Leah nɛ pee?

SUSU HE: Leah papaa juɛmi be Leah nɔ, enɛ ɔ he ɔ, e li kaa nɔ́ ko ngɛ Leah nya gbae. Lɔ ɔ he ɔ, ke Leah pee kaa bɔ nɛ a tsɔɔ ngɛ A mi ɔ, e papaa be ngmlaa nɛ e ma kpa a sisi nue. Eko ɔ, enɛ ɔ be hae nɛ Leah papaa nɛ bu Leah tue, nɛ lɔ ɔ hu be tsɔɔe kaa Leah ngɛ bumi kɛ ha e papaa. (Efeso Bi 6:2) Enɛ ɔ he ɔ, ngɛ anɔkuale mi ɔ, se nami ko be he kaa nɔ ko maa pee jã.

Eko ɔ, e be yee kaa nɔ ko maa pee kaa bɔ nɛ a tsɔɔ ngɛ B ɔ mi ɔ mohu lɛɛ, se juɛmi be mi kaa wa maa pee jã. Mɛni he je? Ejakaa ja Leah kɛ e papaa sɛɛ ní loko e ma nyɛ ma tsu e nyagba a he ní, nɛ loko e papaa ma nyɛ maa ye bua lɛ ɔ, e he hia nɛ e papaa nɛ le e nyagba a. Ke e kɛ e papaa sɛɛ we ní ɔ, e papaa be nyɛe maa pee jã.

Se ngɛ D ɔ mi ɔ, Leah kɛ e papaa kpa we ní sɛɛmi ngɛ nɔ́ nɛ ba a he je. Mohu ɔ, e bɔ mɔde kaa e kɛ lɛ ma susu sane ɔ he be kpa. Nɛ ke Leah ngma sɛ womi kɛ ha e papaa a, lɔ ɔ ma ha nɛ Leah bua maa jɔ amlɔ nɔuu.

Sɛ womi ɔ nɛ e maa ngma a hu maa ye bua lɛ nɛ e maa tsɔɔ nɔ́ tutuutu nɛ e suɔ kaa e ma de e papaa. Ke Leah papaa kane sɛ womi ɔ, eko ɔ, e maa le nɔ́ pɔtɛɛ nɛ ngɛ Leah nya gbae ɔ. Ke Leah pee kaa bɔ nɛ a tsɔɔ ngɛ D ɔ mi ɔ, e kɛ e papaa tsuo ma ná he se. A hi si nɛ a sɛɛ ní jio, e ngma sɛ womi kɛ ha lɛ jio, enɛ ɔ kɛ Baiblo ga womi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ kɔɔ, ‘nyɛ ha waa di níhi nɛ kɛ he jɔɔmi baa a se daa.’​—Roma Bi 14:19.

Mɛni ji ní kpa komɛ hu nɛ Leah ma nyɛ maa pee?

Hyɛ kaa o ma nyɛ ma ná eko lo. Lɔ ɔ se ɔ, mo susu nɔ́ nɛ maa je jã peemi mi kɛ ba a he.

Mo kai kaa pi be fɛɛ be nɛ ke o de nɔ́ ko ɔ, o fɔli maa nu sisi kaa jã nɛ o ngɛ hlae nɛ o tsɔɔ.

KAA NƆ HYƐMI NƆ́ Ɔ:

O fɔli bi mo ke mɛni he je nɛ o bua jɔɛ ɔ. O de mɛ ke: “Tsa pi nɔ́ ko.”

Se o fɔli ɔmɛ ma susu kaa nɔ́ nɛ o ngɛ hlae nɛ o tsɔɔ ji: “I he we nyɛ yi, lɔ ɔ he ɔ, i be nyɛ dee. Ma ya de ye huɛmɛ ɔmɛ mohu.”

Ngɔɔ lɛ kaa o kɛ haomi ko nɛ mi wa ngɛ kpee, nɛ o fɔli ɔmɛ de ke a maa ye bua mo. Se o de mɛ ke: “Nyɛ ko ye tsui. Imi nitsɛ ma nyɛ ma tsu he ní.”

• Eko ɔ, mɛni o fɔli ɔmɛ ma susu?

• Eko ɔ, mɛni ji heto kpakpa nɛ o ma nyɛ ma ha mɛ?