БУ ИЛ Мүгәддәс Китабын Аллаһын Кәламы олдуғуна иман һасил етмәк үчүн әрсәјә ҝәлмиш «Јарадылыш фотодрамы»нын тәгдиматынын 100 иллијидир. Тәкамүлә инамын, тәнгидин вә скептисизмин чохларынын иманыны јејиб битирдији бир дөврдә «Фотодрам» Јеһованы Јарадан кими уҹалтды.

Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын рәһбәри Чарлз Т. Рассел Мүгәддәс Китаб һәгигәтләринин јајылмасы үчүн ән еффектив вә сүрәтли үсуллар ахтарырды. Дүздүр, артыг отуз илдән чох иди ки, Мүгәддәс Китаб тәдгигатчылары чап едилмиш материалларын ҝүҹүндән истифадә едирдиләр. Лакин инди онларын диггәтини јени үсул — кинокадрлар ҹәлб етди.

1890-ҹы илләрдә сәссиз кинокадрлар иҹтимаијјәтә тәгдим едилмишди. 1903-ҹү илин әввәлиндә Нју–Јорк шәһәринин бир килсәсиндә дини филм нүмајиш етдирилмишди. Рассел 1912-ҹи илдә «Фотодрам»ы һазырламаға башлајанда кино сәнајеси һәлә илкин мәрһәләдә иди. О баша дүшүрдү ки, Мүгәддәс Китаб һәгигәтләрини бу јолла чатдырмаг онлары тәкҹә чап едилмиш материаллар васитәсилә чатдырмагдан даһа чох нәтиҹәләр верә биләр.

Сәккиз саатлыг «Фотодрам», адәтән, дөрд дәфәјә ҝөстәрилирди, Мүгәддәс Китаба әсасланан 96 гыса нитг о вахтлар танынмыш натиг вә сәлис сәси олан инсан тәрәфиндән сәсләндирилмишди. Сәһнәләрин чохуну классик мусиги мүшајиәт едирди. Пешәкар операторлар сәсләри рәнҝли слајдлара вә Мүгәддәс Китабын таныш һекајәләринин сәһнәләшдирилдији филмә ујғунлашдырараг јазылмыш сәсләри вә мусигини фонографда сәсләндирирдиләр.

Филмин чох һиссәси вә әксәр шүшә слајдлар өдәнишли студијаларда һазырланмышды. Филаделфијадан, Нју–Јоркдан, Парисдән вә Лондондан олан пешәкар рәссамлар шүшә үзәриндә слајдлары вә лентләри кадр-кадр чәкирдиләр. Бет-Елин рәсм шөбәсинин әмәкдашлары да бу ишдә чох чалышырдылар, чох вахт сынмыш слајдлары әвәз едирдиләр. Алынмыш кадрлардан әлавә,  Бет-Ел аиләсинин үзвләри Јонкерсин (Нју–Јорк) јахынлығында Ибраһим, Исһаг, еләҹә дә Ибраһимин оғлуну гурбан ҝәтирмәсинә манеә олан мәләјин ролларында чәкилмишдиләр (Јар. 22:9—12).

Рассел гардашын әмәкдашы мәтбуата билдирди ки, информасијанын бу ҹүр өтүрүлмәси «сајсыз-һесабсыз инсанда Мүгәддәс Јазылара даһа чох мараг ојадаҹаг, нәинки бундан әввәл дини биликләрин чатдырылмасы үчүн едилән башга бир шеј». Бәс дин хадимләри руһани ҹәһәтдән аҹ күтләнин тәләбатыны өдәмәк үчүн едилән бу јенилији тәгдирәлајиг һесаб едәҹәкдиләрми? Әксинә, «Фотодрам»ы тамамилә тәнгид едән Христиан дүнјасынын башчылары ҹамааты она бахмагдан чәкиндирмәк үчүн һәтта һијләјә вә абырсыз фәндләрә әл атырдылар. Мәсәлән, бир дәфә башчылар әлбир олуб ишығы кәсмишдиләр.

Буна бахмајараг, «Фотодрам»а пулсуз бахмаг үчүн ҝәлән тамашачыларын әлиндән театрларда ијнә атсан јерә дүшмәзди. Бирләшмиш Штатларын 80-ә јахын шәһәриндә һәр ҝүн «Фотодрам» нүмајиш етдирилирди. Һејран галмыш тамашачыларын әксәријјәти биринҹи дәфә иди ки «данышан филмә» бахырдылар. Сүрәтләндирилмиш шәкилләр васитәсилә тамашачылар ҹүҹәнин димдијинин габыгдан неҹә чыхдығыны вә ҝүлүн еҹазкар шәкилдә неҹә ачдығыны изләјирдиләр. Мүасир елми мәлуматлар Јеһованын еҹазкар мүдриклијини бәјан едир. Мәгаләнин ҝиришиндә хатырландығы кими, «Фотодрам»ын әввәлиндә Рассел гардашы сәһнәдә ҝөрән тамашачылардан биринә һәтта елә ҝәлмишди ки, натиг «Рассел гардаша даһа чох охшајыр, нәинки Рассел гардаш өзүнә».

Мүәллиф вә киношүнас Тим Диркс «Фотодрам»ы «синхронизасија едилмиш сәсләри (јазылмыш нитг), һәрәкәтли кадрлары вә ҝөзохшајан парлаг рәнҝли слајдлары олан илк сәнәдли филм» кими тәсвир етмишди. «Фотодрам»дан әввәл чәкилмиш филмләрдә бу техникаларын бәзиләри истифадә едилсә дә, бунларын һамысы ејни вахтда һеч бир филмдә олмамышды, хүсусилә дә Мүгәддәс Китабла бағлы филмләрдә. Вә бу филмин јалныз биринҹи илиндә Шимали Америка, Авропа, Австралија вә Јени Зеландијада, үмумиликдә, тәхминән доггуз милјон тамашачы ону сејр етмишди!

«Фотодрам» илк дәфә 1914-ҹү илин јанварын 11-дә Нју–Јорк шәһәриндә нүмајиш етдирилмишди. Бундан једди ај сонра, сонралар Биринҹи Дүнја мүһарибәси адланан фәлакәт башлады. Анҹаг бүтүн дүнјадан инсанлар бу «Фотодрам»а бахмаг үчүн топлашмаға давам едирдиләр, Падшаһлығын ҝәтирәҹәји хејир-дуалары сејр етмәк онлара гәлб раһатлығы верирди. 1914-ҹү илдә «Фотодрам» гәдәр мөһтәшәм филм олмамышды.