“Béghana Yéhôva!”—Inyuki?
“Béghana Yéhôva! . . . i yé loñge i tubul Nyambe wés tjémbi di bibégés!”—TJÉMBI 147:1.
1-3. (a) Kaat Tjémbi 147 i bé le i tilbana umbe nwii? (b) bimbe biniigana di nla ôt mu?
NGÉDA mut a ngwel nson loñge, tole a ñéba lem lam, a kôli ni bibégés. Ibale hala a yé mbale inyu bôt ba binam, bôô ni ngélé yañen di gwé njom i bégés Yéhôva Djob! Di nla bégés nye inyu ngui yé i i nlôôha, i di ntehe ikété bihégél gwé bihélha, ni inyu gwéha yé keñi a bi unda bôt ba binam, mu kii a bi ti niñ i Man wé kiki sesema i binoñ.
2 Ntila Tjémbi 147 a bi bana ngôñ i ti Yéhôva bibégés. A bi tinde bôt bape i lo bégés Djob lôñ yada ni nye.—Añ Tjémbi 147:1, 7, 12.
3 Di nyi bé nwet a bi tila i pes kaat Tjémbi i, ndi i nene le ntôptjémbi nu a bi niñ ngéda Yéhôva a bi héya Lôk Israel minkôm i Babilôn, a témbna bo i Yérusalem. (Tjémbi 147:2) Matémb ma bibégés bipubi ma litén li Djob i homa wap ma bé toi le ma tinde ntôptjémbi i bégés Yéhôva. To hala, a bééna manjom mape ma ma bi tinde nye i boñ hala. Mambe ma? Mambe manjom u gwé i lond le “Béghana Yéhôva!” i niñ yoñ?—Tjémbi 147:1.
YÉHÔVA A NLÉDÉS BÔT BA GWÉ MIÑEM MI NYODOP
4. Ngéda Kiñe Kirus a bi kobol lôk Israel minkôm, ba bi lama nôgda lelaa, ni inyuki?
4 Di hégda lelaa lôk Israel i i bé minkôm i Babilôn, i bé lama nôgda. Bet ba bi gwel bo, ba bé ndegle bo, ba kalak le: “Tublana bés hiémbi hiada mu tjémbi di Siôn.” Ibôdôl ha, Yérusalem, tison i i bé bo njom maséé ikeñi inyu Yéhôva, i bi yila bikukuu. (Tjémbi 137:1-3, 6) Lôk Yuda i bééna bé ngôñ i tôp tjémbi. Miñem nwap mi bé yodop, ba bééna ngôñ le ba nlédés bo, ni le ba hôgbaha bo miñem. Ndi, inyu yônôs mbañ i Bibel, kobla i bi lôl ni Kirus, kiñe i Persia. A bi kadal nkoñ Babilôn, a kal ki le: “Yéhôva . . . a mbéhe ki me le me ôñôl nye ndap i Yérusalem . . . Tonjee ikété a yé i bééni mu loñ yé yosôna, Yéhôva Nyambe wé a ba ni nye, a bedek.” (2 Miñañ 36:23) Kinje hogbe mahéñha ma, ma bé le ma bana i ngii bon ba Lôk Israel ba ba bé i Babilôn!
5. Kii ntôptjémbi a kal inyu ngui Yéhôva a gwé i mbuubaha?
5 Yéhôva a bi ti ndik bé litén jolisôna hogbe, ndi a bi lédés yak hiki wada ikété yap. Hala a yé maliga inyu yés i len ini. Inyu pôdôl Djob, ntôptjémbi a tila le: “A mélés bôt ba gwé miñem mi nyodop, a nkañ ki bikwéé gwap.” (Tjémbi 147:3) Ñ, Yéhôva a ntôñ ni bôt ba mboma mandutu—minsôn tole mahoñol. I len ini, Yéhôva a nyamnda ni ngôñ i hôgbaha bés, a nkañ ki bikwéé bi miñem nwés. (Tjémbi 34:19; Yésaya 57:15) A nti bés pék ni ngui inyu yémbél ndutu yo ki yo di nla boma.—Yakôbô 1:5.
6. Umbe nseñ u nla ôt mu kii ntôptjémbi a bi héñha ño nkwel ikété Tjémbi 147:4? (Béñge titii i bibôdle.)
6 Mbus ntôptjémbi a bok mis mé ngii, a nkal bés le “a [Yéhôva] ñañ ñanga tjôdôt,” ni le a “nsébél tjodisôna ni môl.” (Tjémbi 147:4) Inyuki a mboñ wee a nhéñha nkwel, kayéle a kahal pôdôl tjôdôt? Di wan jam lini: Ntôptjémbi a bé la tehe tjôdôt ni mis mé ma minsôn, ndi a bé bé le a hégda nsoñgi wap. Kiki nwii mi bé tagbe, nsoñgi u tjôdôt di ntehe u nke ndik ni bisu i keñep. Bahogi ba nhoñol le, ikété liuñ jés li tjôdôt ba nsébél ni Pulasi le la voie lactée, tjôdôt di yé didun di didun. I nene le, ikété ngiinda yosôna, diuñ di nla ba didun di didun di didun daa! Inyu yés, tjôdôt di gwé bé nsoñgi! Ndi Nhek a nti hiki hiada mukété tjodisôna ngim jôl. Hala a nkobla le hiki hiôdôt hi gwé jé lipém i mis ma Yéhôva. (1 Korintô 15:41) Ndi mam ma yé ni lelaa inyu bôt ba binam ba a bi hek hana isi? Djob li li nyi het hiki hiôdôt hi yéne, to imbe ngéda, a nyi yak hiki wada ikété yés—a nyi loñge loñge hee u yéne, yom u nôgda, a nyi ki tôbôtôbô yom u gwé ngôñ to imbe ngéda!
7, 8. (a) Ngéda Yéhôva a nlôl bagwélél bé mahôla ikété mandutu, kii a yé a mbigda? (b) Ti hihéga hi hi ñunda konangoo i Yéhôva.
7 Yéhôva a ntôñ ndik bé ni we kiki mut binam, ndi a gwé ki ngui ni ngap i nôgda ndutu yoñ, kayéle a pam i hôla we mu mandutu moñ ma niñ. (Añ Tjémbi 147:5.) U nla nôgda wengoñle mam u mboma ma nlédél we ngandak ni le mbegee yoñ i nlôôha yét. Djob a nyi minwaa nwoñ, a ‘bigdaga le u yé nluñ ték.’ (Tjémbi 103:14) Kiki di yé bikwéha, di mboñ minlélém mi mahôha ngandak ngélé. Éé, kinje ndutu di yé di nôgda, ngéda di nyoba bibuk, di mbéna kwo mu minheña mi minsôn mi, tole di gwé lem i kil bôt bape njôñ inyu gwom ba gwé! Yéhôva a nhôs bé nya i; ndi a nok bés i likala li li gwé bé nwaa, ni li li mbuma ñañ!—Yésaya 40:28.
8 Bebek u ma nôgda lelaa woo u Yéhôva u bi hôla we i témbna ngéda u bi tégbaha manoodana. (Yésaya 41:10, 13) Di yoñ hihéga hi Kyôkô, mankéé wés nu muda nu a yé nsañal, nu a bi nimis makénd mé ngéda a bi ke gwel nson homa mpe. Lelaa Yéhôva a bi éba le, a bé nok mandutu mé? Mu kii a bé likoda li mondo, Kyôkô a bé nkéñég ni bilôk bikéé bi bi bé nok nye. A bi nôgda wengoñle Yéhôva a bé kal nye le: “Me ngwés we, he inyu bé le u yé nsañal, ndi inyule u yé ngond yem, ni le u bi ti wemede nkikip inyu yem. Me gwé ngôñ le u nok maséé i ba mbôgi yem!” Inyu yoñ, lelaa Bayemlikok a ñunda le a ‘nok we iloo héga’?
YÉHÔVA A NTI BÉS MAM DI GWÉ TOI NGÔÑ
9, 10. Kii yé jam li bisu ngéda Yéhôva a nlôl bés mahôla? Ti hihéga.
9 Ngim mangéda, di gwé ngôñ ni mam ma minsôn. Kiki hihéga, u nla tjelel le u gwé bé yom je. Ndi, Yéhôva a bi hek isi inyu ti bijek inyu bihégél gwobisôna, yak inyu bon ba biboboñ ba ba nlond! (Añ Tjémbi 147:8, 9.) Ibale Yéhôva a ngi kenek ni bisu i jés biboboñ, u nla bana bôdôl le a’ ti yak we mam ma yéne we nseñ.—Tjémbi 37:25.
10 Jam li nlôôha ba nseñ, Yéhôva a nti bés bijek bi mbuu, a tinak ki bés “nsañ Nyambe u u nloo mahoñol momasôna.” (Filipi 4:6, 7) Kiki hihéga, Mutsuô bo nwaa ba ba bi nôgda ngui i Yéhôva mu kii a bi nit bo, ngéda mbuk mbebi ikeñi i bi hôñ nyoo Yapan i nwii 2011, i lona ki ntida malép i tison. Boba ba bi bet i ngii nyôl u ndap yap, ba les nyemb. Ndi, i kel i, ba bi nimis bebee le gwom gwobisôna ba bé ba gwé. Ba bi tégbaha u wap ikété ngañgañ jiibe ni ikété lisuni mu ndap yap ndegi i yônôs iba. Kegla i loo bañ, ba bi yéñ makénd i pes mbuu. Ba bi la bé léba kaat ipe, ndigi ini ni hop Pulasi le Annuaire 2006 des Témoins de Jéhovah. Kunda yada, kii ba bi yibil yo, ba tehe unu ño nkwel ntilga ni pulasi le: “Le tsunami le plus meurtrier jamais recensé.” Hala a bé i Sumatra i nwii 2004, homa hisi hi bi nyeñg. Ba mah tehe bé ngim mbuk mbebi i nol bôt ngéda yés kiki bo i. Mutsuô bo nwaa ba bi ee ngéda ba bi soñgol mam ma bi bôña ha ngéda i. Ba bi nôgda lék, ni gwéha i Yéhôva, nu a bi ti bo makénd ma bé béda i ngéda i kôli. Yéhôva a bi ti ki bo yom ba bééna ngôñ i pes minsôn. Bilôk bikéé bi bi lôl bo mahôla. Ndi, yom i bi lôôha lédés bo, i bé mayuuga ma bilôk bikéé ntôñ u bi om. Mutsuô a nkal le: “Me bi nôgda wee Yéhôva a bé i pañ hiki wada wés, ni le a bé tôñ bés. Kinje hogbe!” Djob a ntôñ ndugi bés i pes mbuu, mbus, a nyônôs ki ngôñ yés i pes minsôn.
DI ÔT NSEÑ NI NGUI DJOB A GWÉ I SÔÑ
11. Kii i mbéda inyu bet ba nsômbôl ôt nseñ ni ngui Djob a gwé i sôñ?
11 Yéhôva a yé bebee i lôl bés mahôla, ni i ‘bédés [téé] bôt ba miñem mi nwee.’ (Tjémbi 147:6a) Ndi lelaa di nla ôt nseñ ni lem yé i hoo lôl bés mahôla? Di nlama bana maada malam ni nye. Inyu pam i bana mo, di nlama boñ biliya i bana lem i suhulnyu. (Sôfônia 2:3) Bôt ba suhulnyu ba mbem le Yéhôva nyen a kodol mam mabe bôt ba mbôñôl bo, ni le a mélés mandutu map. Yéhôva a nôgôl nya bôt i maséé.
12, 13. (a) Inyu kôhna mahôla ma Djob, kii di nlama boñ? (b) Yéhôva a nkon maséé ni bonjee?
Tjémbi 147:6b) Bibuk bini bi gwé ngui! Inyu ôt nseñ ni lem i ndéñbe gwés i Yéhôva, ni inyu pam i keñgle hiun hié, di nlama oo mam a ñoo. (Tjémbi 97:10) Kiki hihéga, di nlama oo ndéñg. Hala a nkobla le di yén haa ni kii yosôna i nla tinde bés i boñ mam mabe, yak ni lem i béñge bititii bi malal. (Tjémbi 119:37; Matéô 5:28) Hala a nla ba sañ i ngui, ndi di kôli jo yo, inyu bana bisai bi Yéhôva.
12 Jam lipe ki li yé le, Djob “a nsuhus bibéba bi bôt letee ni biték.” (13 Ngéda di njo sañ i, di nlama bôdôl Yéhôva ñem, ha bésbomede bé. Baa a ga ba maséé ibale di noode sôñ bésbomede ni “ngui hosi,” hala wee het bôt ba nhielba inyu kôhna mahôla? Heeni! Di nlama bé ki to bôdôl “makôô ma mut,” ndik wengoñle bés, tole ngim mut numpe a yé le a la tohol bés. (Tjémbi 147:10) Maselna ni hala, di nlama kôôge Yéhôva bebee, inyu yemhe nye le a hôla bés. Maselna ni bôt ba binam ba ba mbéna ti bape maéba, nye a nwaa bé emble masoohe més, yak ngéda di mbat nye mahôla ngandak ngélé. “Yéhôva a nkon maséé ni ba ba nkon nye woñi, ba ba mbôdôl loñge yé ñem ñem.” (Tjémbi 147:11) Di nla ba nkwoog nkaa le, ikété ndéñbe yé i gwés bés, a ga ke ni bisu i ba ni bés, a hôla ki bés i yémbél mahoñol més mabe.
14. Bimbe bikwo bi nkaa bi bé lédés ntôptjémbi?
14 Inyu kwés bés nkaa le a’ hôla bagwélél bé ba ba gwé ngôñ ni mahôla, Yéhôva a boñ ngim jam. Mu kii a bé hoñol matémb ma bibégés bipubi i Yérusalem, ntôptjémbi a bi loñge inyu Yéhôva le: “A bi lédés bihimbil bi manwemel, a bi sayap bon banan ikété yoñ. A nti nsañ ikété mbok yoñ.” (Tjémbi 147:13, 14) Kinje jam li bé kwés ntôptjémbi nkaa i yi le Djob a bé le a lédés bihimbil bi tison inyu sôñ bagwélél bé!
15-17. (a) Kii di nla nôgda ngéda di mboma manoodana, ndi lelaa Yéhôva a ngwélél bañga yé inyu hôla bés? (b) Ti hihéga hi ñunda le “bañga yé i nhoo ke ngwéé.”
15 I nla ba le u mboma mandutu ma ma mboñ le u badba too mam m’a ba lelaa. Yéhôva a nla ti we pék inyu pamba. Ntôptjémbi a kal inyu Djob jé le: “A ñom litiñ jé hana ’isi; bañga yé i nhoo ke ngwéé.” Mbus, mu kii a bé pôdôl Yéhôva nu “a nti neige, a nsand manon kiki libu, a nleñ ais yé bikét bikét, njee a nla telep bisu bi lihep jé?” A nkônde le Yéhôva “a ñom lipôdôl jé, a nyimbil gwo.” (Tjémbi 147:15-18) Djob jés li batupék, ni li lipémba, nu a gwé ngui i ngii ais ni neige, a nla hôla we i yémbél mandutu momasôna u mboma.
16 I len ini, Yéhôva a ñéga bés ni njel Bañga yé, hala wee Bibel. Ni le “bañga yé i nhoo ke ngwéé” ni ini njel le, a yé bebee i ti bés maéba ma mbuu ngéda di gwé ngôñ ni mo. Hoñol umbe nseñ u bi ôt mu lisoñgol joñ li Bibel, tole nseñ u bi ôt i nigil bikaat bi “nkol maliga ni u pék”, i béñge JW Nkuu biliñgeliñge, i yuuga site yés le jw.org, i kwel ni mimañ, ni i ba ntôñ ni bikristen bipe. (Matéô 24:45) Baa u nôgda bé le Yéhôva a nhoo toi ti bés maéba?
17 Mankéé Simone a bi nôgda ngui i Bañga i Djob inyu yé. Sita i, i bé yan libak jé, kayéle a bé badba too a yé
ntén mut Djob a yé le a gwés. Ndi, ngéda mahoñol ma, ma bé tômbôs nye, a bé téñbe ni masoohe, a badak Yéhôva mahôla. A bé tégbaha ki ngandak ngéda i nigil Bibel nyetama. A nkal le: “Me mah ba bé ikété mandutu, ndi me nôgda bé ngui i Yéhôva, to hañba maéba mé.” Hala a bi hôla nye i tééda mahoñol malam.18. Inyuki u nôgda le u gwé nsima i ba liwanda li Djob, ni le mambe manjom u gwé i lond le “béghana Yéhôva!”?
18 Ntôptjémbi a bé yi ipam limbe likala Djob a bé gwés litén jé li kôba. Ba bé mpom litén li li bé li gwé “Bañga” i Djob, “matéñ mé ni matéak mé.” (Añ Tjémbi 147:19, 20.) Bilen bini, di yé nsaibak i ba mpom litén u bééga jôl li Yéhôva. Kiki di nyi Yéhôva, di niñik inoñnaga ni Bañga yé, di gwé nsima i ba mawanda mé. Inoñnaga ni ntila kaat Tjémbi 147, baa u gwé bé manjom malam i lond le “Béghana Yéhôva!” ni i ti bôt bape makénd le yak bo ba boñ nlélém?