1. Paano ipinahiling ni Abraham na nagtitiwala siya sa hustisya ni Jehova? (Hilingon an ritrato sa itaas.)

‘DAI daw magibo nin katanusan an Hukom kan bilog na kinaban?’ (Gen. 18:25) Paagi sa hapot na iyan, ipinahiling ni Abraham na nagtitiwala siya na itatao ni Jehova an perpektong hustisya may koneksiyon sa Sodoma asin Gomora. Kumbinsido si Abraham na mayong inhustisya sa mga ginigibo ni Jehova. Dai niya ‘gagadanon an [matanos] kadamay kan parakasala.’ Saka dai lamang inisip ni Abraham na magigibo iyan nin Diyos. Pakalihis nin 400 na taon, sinabi ni Jehova dapit sa sadiri niya: “An Dakulang Gapo, perpekto an saiyang gibo, huli ta an gabos niyang ginigibo may hustisya. Siya Diyos na maimbod na nungkang naggigibo nin daing hustisya; siya matanos asin makatanusan.”—Deut. 31:19; 32:4, NW.

2. Taano ta masasabi niyatong nungkang magibo si Jehova nin inhustisya?

² Taano ta tiwala si Abraham na pirming makatanusan an paghukom ni Jehova? Huling si Jehova an pinakamarahay na halimbawa nin hustisya asin katanusan. Sa katunayan, an mga terminong Hebreo  na trinadusir na “hustisya” asin “katanusan” parating sinasambit na magkaibanan sa Hebreong Kasuratan. Haros mayo nin pagkakalain sa kahulugan kan duwang terminong iyan. Kaya, huling si Jehova an pinakapamantayan nin katanusan, pirming may hustisya an pagmansay niya sa mga bagay-bagay. Apuwera kaiyan, sinasabi sa saiya mismong nasusurat na Tataramon na ‘siya namumuot sa katanusan asin sa [hustisya].’—Sal. 33:5.

3. Magtao nin sarong halimbawa nin inhustisya sa kinaban ngunyan.

³ Nakakapakusog sa buot kan mga tawong sadiyosan an puso na si Jehova pirming makatanusan. Pero, lakop ngunyan sa kinaban an inhustisya asin dakul an nabibiktima kaiyan. Halimbawa, may mga tawong nasesentensiyahan asin nabibilanggo huli sa kasalan na dai man ninda ginibo. Kaidtong magkaigwa nin mga DNA test saka sana napatunayan na inosente an iba sa sainda, pero nagtios na sinda nin dakul na taon sa presuhan. Pagkauyam asin pagkaanggot pa ngani an puwedeng magin epekto kan inhustisyang iyan. Pero may saro pang klase nin inhustisya na tibaad mas dipisil tagalan para sa sato na mga Kristiyano.

4. Ano an tibaad makabalo sa pagtubod nin sarong Kristiyano?

⁴ Aram niyatong mga Kristiyano na makakaeksperyensiya kita nin inhustisya sa luwas kan kongregasyon. Pero, tibaad mabalo an satong pagtubod kun makahiling kita o makaeksperyensiya nin garo baga inhustisya sa laog kan kongregasyon. Ano an gigibuhon mo kun sa hiling mo nagibuhan ka nin sala sa laog kan kongregasyon o bakong magayon an nagin pagtrato sa saimo kan sarong kapagtubod? Tutugutan mo daw na magluya an pagtubod mo huli kaiyan?

5. Taano ta dai mabibigla an sarong Kristiyano kun makahiling o makaeksperyensiya man siya nin inhustisya sa laog kan kongregasyon?

⁵ Huling gabos kita bakong perpekto asin nakakagibo nin mga sala, aram niyato na may posibilidad na magibuhan kita nin inhustisya kan iba o na kita mismo an makagibo kaiyan sa kakongregasyon ta. (1 Juan 1:8) Bihira iyan na mangyari, pero an sarong maimbod na Kristiyano dai mabibigla o mangluluya an pagtubod kun makaeksperyensiya man siya nin inhustisya. Asin tinawan kita ni Jehova nin praktikal na mga sadol sa saiyang Tataramon tanganing tabangan kita na mapagdanay an satong integridad, dawa kun kapagtubod ta pa an makagibo sa sato nin sala.—Sal. 55:12-14.

6, 7. Anong inhustisya an naeksperyensiyahan nin sarong brother sa laog kan kongregasyon, asin anong mga kuwalidad an nakatabang sa saiya na maatubang iyan sa tamang paagi?

⁶ Pag-isipan an eksperyensiya ni Brother Willi Diehl. Maimbod siyang naglingkod sa Bethel sa Bern Switzerland puon 1931. Dangan, kan 1946 nag-adal siya sa ikawalong klase kan Gilead School sa New York, U.S.A. Pagkagradwar, idinestino siya sa Switzerland bilang paraataman nin sirkito. Sa istorya kan buhay ni Brother Diehl, sinabi niya: “Kan Mayo 1949, ipinaisi ko sa headquarters sa Bern na maagom na ako.” Ano an simbag kan sangang opisina? “Mayong bukas na pribilehiyo apuwera sa pagregular payunir.” Sinabi pa ni Brother Diehl: “Dai na ako tinugutan na magtao nin mga pahayag . . . Dakul an dai na nagtitino samo, na tinatrato kaming garo mga tiwalag.”

⁷ Ano an ginibo ni Brother Diehl? Sinabi niya: “Aram mi na bako man bawal sa Kasuratan an pag-agom, kaya ipinamibi mi na sana iyan saka nagtiwala ki Jehova.” Pag-abot nin panahon, naitanos an inhustisyang iyan na resulta kan salang pagmansay kan iba dapit sa pag-agom asin naibalik giraray an mga pribilehiyo ni Brother Diehl. Binalusan an kaimbudan niya ki Jehova. * Marahay na ihapot niyato sa satong sadiri:  ‘Kun makaeksperyensiya ako nin inhustisya, magigin arog man daw ki Brother Diehl an kaisipan ko? Mapasensiya man daw akong mahalat na itanos ni Jehova an mga bagay-bagay? O magtitiwala daw ako sa sadiri ko asin hihinguwahon na itanos iyan?’—Tal. 11:2; basahon an Miqueas 7:7.

8. Taano ta puwedeng masala ka asin hunaon mo na biktima ka o an iba nin inhustisya?

⁸ Sa ibong na lado, puwede kang masala asin tibaad hunaon mo na biktima ka o an kakongregasyon mo nin inhustisya. Puwede ining mangyari huling bako kitang perpekto asin tibaad mamis-interpretar ta an mga bagay-bagay, o huling dai niyato aram an gabos na detalye. Arin man diyan, baga man tama o sala an satong pakasabot, makakatabang an satong pagpamibi ki Jehova, pagtitiwala, asin kaimbudan sa saiya tanganing dai kita nuarin man ‘maanggot ki Jehova.’—Basahon an Talinhaga 19:3. *

9. Anong mga halimbawa an pag-uulayan niyato sa artikulong ini asin sa masunod?

⁹ May manunudan kita sa tulong halimbawa nin inhustisya na nangyari sa mga lingkod ni Jehova kan mga panahon kan Bibliya. Sa artikulong ini, pag-uulayan niyato an dapit sa makuapo sa tuhod ni Abraham na si Jose asin an mga inagihan kaini sa kamot kan saiyang mga tugang. Sa masunod na artikulo, pag-uulayan niyato kun ano an ginibo ni Jehova may koneksiyon sa hadi kan Israel na si Ahab pati sa nagin eksperyensiya kaidto ni apostol Pedro sa Antioquia sa Siria. Mantang tinutukar niyato an mga halimbawang ini, pag-isipan kun paano ka makakapagdanay na nakapokus sa espirituwal tanganing maingatan an saimong relasyon ki Jehova, lalo na kun sa hiling mo biktima ka nin inhustisya.

10, 11. (a) Anong mga inhustisya an inagihan ni Jose? (b) Nagkaigwa nin anong oportunidad si Jose mantang nasa presuhan siya?

¹⁰ Si Jose, na sarong maimbod na lingkod ni Jehova, nabiktima nin inhustisya bako sana sa kamot kan mga bakong lingkod ni Jehova, kundi an mas makulog pa, pati sa kamot kan mismong mga tugang niya. Kan mga pa-20 anyos pa sana si Jose, kinidnap siya kan mga tugang niya asin ipinabakal bilang uripon. Dangan dinara siya sa Ehipto dawa habo niya. (Gen. 37:23-28; 42:21) Pakalihis nin pirang panahon sa nasyon na iyan, inakusaran siya nin purbar na panglulugos dawa dai man niya iyan ginibo, dangan prineso siya na dai binibista. (Gen. 39:17-20) Mga 13 taon an tinios niya bilang sarong uripon asin preso. Ano an mga manunudan ta sa eksperyensiya ni Jose na makakatabang sa sato kun mismong kapagtubod niyato an makagibo sa sato nin inhustisya?

¹¹ Nagkaigwa nin oportunidad kaidto si Jose na maiistorya sa kapwa niya preso an nangyari sa saiya. An presong iyan iyo an dating panginot na kopero kan hadi. Kaidtong magkaibanan sa presuhan si Jose asin an kopero, nangiturugan an kopero, asin ipinaliwanag sa saiya ni Jose an kahulugan kaiyan. Sinabi ni Jose na ibabalik an kopero sa dating posisyon kaini sa palasyo ni Faraon. Dangan, mantang ipinapaliwanag ni Jose an pakahulugan na ini na hali sa Diyos, inaprobetsaran niya an oportunidad na iyan tanganing iistorya sa kopero an nangyari sa saiya. May manunudan kitang mahalagang mga leksiyon bako sana sa mga sinabi ni Jose kundi pati man sa mga dai niya sinabi.—Gen. 40:5-13.

12, 13. (a) Sa mga sinabi ni Jose sa kopero, taano ta masasabi niyato na dai na sana basta inako ni Jose an sitwasyon niya? (b) Anong mga detalye an dai niya sinabi sa kopero?

¹² Basahon an Genesis 40:14, 15. Mangnuhon na sinabi ni Jose na ‘hinabon’ o kinidnap siya. Malinaw na nagin biktima siya nin inhustisya. Sinabi man ni Jose na napreso siya sa krimen  na dai niya man ginibo. Kaya nakiulay siya sa kopero na sambiton ki Faraon an sitwasyon niya. Taano? Tanganing ‘kuanon siya’ o paluwason sa bilangguan.

¹³ Ipinapahiling daw kan mga sinabi ni Jose na garo inako na sana niya an sitwasyon niya huling mayo na man siyang magigibo? Dai nanggad. Aram niyang marhay na biktima siya nin dakul na inhustisya. Ipinaliwanag niya nin malinaw sa kopero an saiyang sitwasyon, na iyo an puwedeng makatabang sa saiya pag-abot nin panahon. Pero, mangnuhon na mayo lamang kitang mababasa sa Kasuratan na nagpapahiling na sinabi ni Jose sa iba na an mga tugang niya an nagkidnap sa saiya. Dawa ki Faraon dai niya iyan sinabi. Sa katunayan, kan magpa-Ehipto an mga tugang niya saka makipag-ulian ki Jose, inako sinda ni Faraon saka inalok na mag-istar sa Ehipto asin namitan an mga “karahayan kan daga.”—Gen. 45:16-20.

14. Ano an makakatabang sa sato na dai magtaram nin maraot dapit sa iba kun nakakaeksperyensiya kita nin inhustisya sa laog kan kongregasyon?

¹⁴ Kun iniisip nin sarong Kristiyano na biktima siya nin inhustisya, dapat na magin maingat siya na dai iyan maitsismis sa iba. Siyempre, dapat kitang maghagad nin tabang sa mga elder asin sabihon sa sainda kun may sarong miyembro kan kongregasyon na nakakomiter nin magabat na kasalan. (Lev. 5:1) Pero sa kadaklan na sitwasyon na dai man kalabot an magabat na mga pagkakasala, tibaad posible nang resolberan an problema na dai na iyan sinasabi sa iba, dawa sa mga elder. (Basahon an Mateo 5:23, 24; 18:15.) Lugod na sunudon tang marhay an mga prinsipyo sa Bibliya sa pagresolber sa arog kaining mga bagay. Tibaad may mga pagkakataon na marealisar niyato na bako man palan talaga kitang biktima nin inhustisya. Ipagpapasalamat nanggad niyato kun dai ta napagrabe an problema huling dai niyato pinakaraot an satong kapagtubod! Tandaan, tama man kita o sala, nungkang magrarahay an sitwasyon kun mataram kita nin mga nakakaraot sa iba. Malilikayan niyatong magibo iyan kun maimbod kita ki Jehova asin sa satong mga tugang. Mapadapit sa saro na “naglalakaw na daing sala,” an salmista nagsabi na an tawong iyan “dai . . . ginagamit an saiyang  dila sa pagpakaraot, dai siya naggigibo nin maraot sa saiyang kapwa, asin dai niya pinapakaraot an saiyang mga amigo.”—Sal. 15:2, 3, NW; Sant. 3:5.

15. Paano nagin tunay na bendisyon para ki Jose an relasyon niya ki Jehova?

¹⁵ May mas mahalagang leksiyon pa kitang manunudan sa relasyon ni Jose ki Jehova. Sa laog nin 13 taon na pagsakit ni Jose, ipinahiling niya na an saiyang kaisipan sa mga bagay-bagay pareho kan ki Jehova. (Gen. 45:5-8) Nungka niyang binasol si Jehova sa mga nangyari sa saiya. Siyempre, dai man niya nalingawan an mga inhustisyang inagihan niya, pero dai siya naghinanakit. An pinakamahalaga, dai niya tinugutan an pagkabakong perpekto asin an mga salang gibo kan iba na isuway siya kaini ki Jehova. Huli sa kaimbudan ni Jose, nahiling niya an pagtatanos ni Jehova sa inhustisya asin an mga bendisyon Niya sa saiya asin sa saiyang pamilya.

16. Taano ta dapat na urog kitang rumani ki Jehova kun nakakaeksperyensiya kita nin inhustisya sa laog kan kongregasyon?

¹⁶ Sa kaagid na paagi, dapat man niyatong pakamahalon asin ingatan an satong relasyon ki Jehova. Nungka niyatong tugutan an pagkabakong perpekto kan satong mga tugang na isuway kita sa Diyos na satong namumutan asin sinasamba. (Roma 8:38, 39) Imbes, kun makaeksperyensiya kita nin inhustisya sa laog kan kongregasyon, arugon lugod niyato si Jose asin urog pa nganing rumani ki Jehova. Hinguwahon niyato na maarog an kaisipan ni Jehova sa mga bagay-bagay. Kun ginibo ta na an gabos niyatong makakaya tanganing resolberan an problema paagi sa pagsunod sa mga prinsipyo kan Bibliya, kaipuhan na niyatong ipabaya iyan ki Jehova, na nagtitiwala na itatanos niya iyan sa saiya mismong itinalaan na panahon asin paagi.

17. Paano niyato maipapahiling na nagtitiwala kita sa ‘Hukom kan bilog na kinaban’?

¹⁷ Sagkod na nabubuhay pa kita sa sistemang ini nin mga bagay, lauman niyatong makakaeksperyensiya kita nin mga inhustisya. Sa bihirang mga pagkakataon na tibaad ika o an sarong kamidbid mo makaeksperyensiya o makahiling nin garo baga inhustisya sa laog kan kongregasyon, dai pagtugutan na paluyahon kaiyan an saimong pagtubod. (Sal. 119:165) Imbes, magdanay kitang maimbod sa Diyos, mamibi para sa tabang niya, asin magtiwala sa saiya. Mapakumbaba man niyatong akuon na posibleng dai niyato aram an gabos na detalye. Tandaan na huli sa satong pagkabakong perpekto, puwede niyatong mamis-interpretar an mga bagay-bagay. Arog kan nanudan niyato sa halimbawa ni Jose, gusto niyatong likayan na magtaram nin mga nakakaraot sa iba huling mapapagrabe sana kaiyan an sitwasyon. Panghuri, magin determinado lugod kita na magin maimbod ki Jehova asin mapasensiyang maghalat na itanos Niya an mga bagay-bagay imbes na hinguwahon na resolberan an problema sa sadiri tang paagi. Kun gigibuhon niyato iyan, siguradong uuyunan asin bebendisyunan kita ni Jehova, arog kan ginibo niya ki Jose. Iyo, makakasigurado kita na si Jehova, ‘an Hukom kan bilog na kinaban,’ pirming gigibuhon kun ano an tama, “huli ta an gabos niyang ginigibo may hustisya.”—Gen. 18:25; Deut. 32:4, NW.

18. Ano an pag-uulayan niyato sa sunod na artikulo?

¹⁸ Sa masunod na artikulo, pag-uulayan niyato an duwa pang halimbawa nin inhustisya na nangyari sa banwaan ni Jehova kaidtong mga panahon kan Bibliya. Manunudan ta sa mga halimbawang ini kun paano an kapakumbabaan asin an pagigin andam na magpatawad konektado sa pagmansay ni Jehova dapit sa hustisya.