1, 2. Taano ta kaipuhan niyatong pag-ulayan kun paano rarangahon an mga nagadanan? (Hilingon an ritrato sa itaas.)

“SA LAOG nin haros sarong taon pagkagadan kan aki ming lalaki, grabeng kulog an namatian mi na haros dai mi makaya,” an sabi ni Susi. Sinabi man nin sarong Kristiyano na kan biglang magadan an agom niya, “dai maipaliwanag na kulog sa hawak” an namatian niya. Makamumundo, dakulon pang iba an nag-aagi nin arog kaining makulugon na eksperyensiya. Tibaad dai inasahan kan kadaklan sa Kristiyanong kongregasyon na magagadan an saindang mahal sa buhay bago an Armagedon. Kun may kabisto kang nagadanan nin mahal sa buhay o ika mismo an nagadanan, tibaad maihapot mo, ‘Paano matatabangan an mga nagadanan na makayanan an kamunduan ninda?’

² May mga nagsasabing nauumayan an lugad sa paglihis nin panahon. Pero, totoo daw iyan pirmi sa mga nagadanan? Ini an narisa nin sarong babaying balo, “nahiling ko na mas tamang sabihon na an nakakatabang para makayanan nin saro an kamunduan niya iyo an kun ano an ginigibo niya sa saiyang panahon.” Iyo, arog sa pisikal na lugad, luway-luway man na mababawasan an kulog kan lugad sa  emosyon sa paglihis nin panahon kun tatawan iyan nin mamumuton na pag-asikaso. Ano an espesipikong makakatabang sa mga nagadanan tanganing mabawasan an kulog na namamatian ninda?

3, 4. Taano ta makakasigurado kita na aram ni Jehova na kaipuhan kan mga nagadanan an pagranga?

³ Mayong duda na an panginot na gikanan nin karangahan iyo an satong mapagmalasakit na Ama sa langit, si Jehova. (Basahon an 2 Corinto 1:3, 4.) Si Jehova an panginot na halimbawa sa pagpahiling nin empatiya asin nanuga siya sa saiyang banwaan: ‘Ako, ako an saindong pararanga.’—Isa. 51:12; Sal. 119:50, 52, 76.

⁴ Naeksperyensiyahan mismo kan satong Ama nin mamumuton na pagkahirak na magadanan nin mga mahal sa buhay, kaiba diyan si Abraham, Isaac, Jacob, Moises, asin Hading David. (Bil. 12:6-8; Mat. 22:31, 32; Gibo 13:22) Sinisigurado sa sato kan Tataramon nin Diyos na hinahalat-halat ni Jehova asin gustong-gusto na niyang umabot an panahon na bubuhayon na niya liwat sinda. (Job 14:14, 15) Magigin maugma sinda asin magkakaigwa nin perpektong hawak. Tandaan man na an namumutan na marhay na Aki nin Diyos—‘an nagin kaugmahan’ niya—nagadan sa makulugon na paagi. (Tal. 8:22, 30) Dai ta maipaliwanag an kulog na siguradong namatian ni Jehova.—Juan 5:20; 10:17.

5, 6. Paano kita puwedeng rangahon ni Jehova?

⁵ Lubos kitang makakapagtiwala na tatabangan kita ni Jehova. Kaya, dai kita dapat mag-alangan na sabihon sa saiya sa pamibi an gabos na namamatian niyatong kulog asin kamunduan. Nakakaranga nanggad maaraman na nasasabutan ni Jehova an kulog na namamatian ta asin na nagtatao siya nin karangahan na kaipuhan tang marhay! Pero paano niya iyan ginigibo?

⁶ An sarong paagi na tinatabangan kita nin Diyos iyo an “pagrangang itinatao kan banal na espiritu.” (Gibo 9:31) An banal na espiritu nin Diyos sarong mapuwersang marhay na gikanan nin karangahan. Nanuga si Jesus na talagang “matao an Ama sa langit nin banal na espiritu sa mga naghahagad sa saiya.” (Luc. 11:13) Si Susi, na sinambit kasubago, nagsabi: “Kadakul na beses na garo dai mi na kaya an mga problema kaya nakikimahirak na sana kami ki Jehova na rangahon kami. Sa kada pagkakataon na iyan, talagang binantayan kan katuninungan nin Diyos an samong puso asin isip.”—Basahon an Filipos 4:6, 7.

7, 8. Taano ta makakapagtiwala kita na rarangahon kita ni Jesus?

⁷ An mamumuton na pakikidamay ni Jehova perpektong naipahiling kan saiyang mapagmalasakit na Aking si Jesus paagi sa tataramon asin gibo kan siya nasa daga. (Juan 5:19) Isinugo si Jesus tanganing rangahon an mga “nasasakitan an puso” asin an ‘gabos na nagtatangis.’ (Isa. 61:1, 2; Luc. 4:17-21) Kaya midbid siya na igwa nin tunay na pagmalasakit sa iba. Nagpahiling siya nin pagkahirak huling nasabutan niya an kasakitan na namatian kan iba asin udok sa puso an pagmawot niyang tabangan sinda na mabawasan an kulog na iyan.—Heb. 2:17.

⁸ Kan hoben pa si Jesus, posibleng may mga kapamilya asin kabisto siyang nagadan. Posibleng marhay na kan medyo hoben pa si Jesus, nagadan na an ama-amahan niyang si Jose. * Isipa na sana kun gurano kadipisil para sa mapagmalasakit na hoben na si Jesus, na tibaad tin-edyer o labi pa sanang 20 anyos kaidto, na kayanon an saiyang kamunduan, pati na an mahiling an grabeng kamunduan kan saiyang ina asin mga tugang.

9. Paano si Jesus nagpahiling nin empatiya kan magadan si Lazaro?

 ⁹ Sa panahon kan ministeryo ni Jesus, ipinahiling niya na nasasabutan niyang marhay an mga tawo asin na talagang may empatiya siya sa sainda. Halimbawa kaiyan iyo na kaidtong magadan an haraning amigo niya na si Lazaro. Aram niyang bubuhayon niya liwat si Lazaro, pero namatian pa man giraray niya an grabeng kamunduan ni Maria asin Marta. Naapektuhan na marhay kaiyan an puso niya asin huli sa makusugon na empatiya niya para sa sainda, napaluha siya.—Juan 11:33-36.

10. Taano ta makakapagtiwala kita na nasasabutan ni Jesus an namamatian ta ngunyan?

¹⁰ Paano makakatabang sa sato ngunyan an ipinahiling ni Jesus na simpatiya asin pakikidamay? Sinisigurado sa sato kan Kasuratan na “si Jesu-Cristo dai nagbabago, kaidto, ngunyan, asin sagkod pa man.” (Heb. 13:8) Huling aram mismo kan “Panginot na Instrumento nin buhay” kun ano an pagmati kan mga nagmumundo, “magigibo niyang tabangan idtong mga nag-aagi nin pagbalo.” (Gibo 3:15; Heb. 2:10, 18) Kaya, makakapagtiwala kita na apektado pa man giraray si Cristo pag nasasakitan an iba. Nasasabutan niya an saindang grabeng kamunduan, asin rarangahon niya sinda “sa mga panahon na kaipuhan” ninda iyan.—Basahon an Hebreo 4:15, 16.

11. Anong mga teksto an nakakarangang marhay sa saimo?

¹¹ An grabeng kamunduan na namatian ni Jesus kan magadan si Lazaro saro sana sa kadakul na nakakarangang teksto na mababasa niyato sa nakakapakusog na Tataramon nin Diyos. Asin bako ining makangangalas, “huli ta an gabos na bagay na isinurat kaidto isinurat para sa pagtukdo sa sato, tanganing paagi sa satuyang pakatagal asin paagi sa karangahan hali sa Kasuratan magkaigwa kita nin paglaom.” (Roma 15:4) Kun ika nagadanan nin sarong mahal sa buhay, mararanga ka man kan minasunod na teksto:

• ‘Harani [si Jehova] sa mga nagmumundo; iliniligtas niya an mga nawawaran nin paglaom.’—Sal. 34:18, 19, BPV. *

• ‘Kan ako nahahandal asin nahahadit, rinaranga asin pinapaugma ako ni Jehova.’—Sal. 94:19, BPV.

• “Lugod na an satuyang Kagurangnan na Jesu-Cristo mismo asin an Diyos na satuyang Ama, na namuot sa sato saka nagtao sa sato nin daing sagkod na karangahan asin magayon na paglaom paagi sa daing kapantay na kabuutan, iyo an magranga kan saindong mga puso asin magparigon sa saindo.”—2 Tes. 2:16, 17. *

12. Paano ta mararanga an iba?

¹² An saro pang gikanan nin karangahan para sa mga nagmumundo iyo an Kristiyanong kongregasyon. (Basahon an 1 Tesalonica 5:11.) Paano mo mapapakusog asin mararanga an mga may ‘mamundong espiritu’? (Tal. 17:22) Tandaan na may ‘panahon nin pag-alo asin panahon nin pagtaram.’ (Par. 3:7) Sarong babaying balo na an ngaran Dalene an nagsabi: “Kaipuhan kan nagadanan na iluwas an iniisip asin namamatian niya. Kaya, an pinakamahalagang bagay na magigibo mo para sa nagadanan iyo na magdangog—pabayaan sana siyang magtaram.” Si Junia, na an tugang na lalaki naghugot, nagsabi: “Dawa dai mo lubos na masabutan an kamunduan ninda, an mas mahalaga iyo na gusto mong masabutan an namamatian ninda.”

13. Ano an dapat niyatong tandaan kun dapit sa kamunduan?

¹³ Girumdumon man na magkakalain an namamatian na kamunduan kan kada saro asin magkakalain man an paagi ninda nin pagluwas kan kamunduan ninda. Kun beses, an tawong nagmumundo  sana an lubos na nakakasabot kan namamatian niyang kulog sa saiyang puso, asin tibaad dipisil para sa saiya na iluwas an kauruirarumi niyang namamatian. An Tataramon nin Diyos nagsasabi: ‘Sadiri mo an saimong kaugmahan; an saimong kapaitan nin buot sadiri mo man. Mayo nin puwedeng makihiras saimo kaiyan.’ (Tal. 14:10, BPV) Dawa kun sabihon man nin saro an namamatian niya, bako pirming madali para sa iba na masabutan kun ano an gusto niyang sabihon.

14. Paano kita makakatao nin nakakarangang mga tataramon sa mga nagadanan?

¹⁴ Masakit talagang isipon kun minsan kun ano an magayon na sabihon sa nagmumundo. Dawa arog kaiyan, sinasabi kan Bibliya na ‘an dila kan mga madunong bulong.’ (Tal. 12:18) Dakul an nakakakua nin nakakarangang mga tataramon sa brosyur na Kun Magadan an Sarong Namomotan. * Pero sa parati, an pinakamagayon na magigibo mo iyo na “makitangis sa mga nagtatangis.” (Roma 12:15) “Ihinihibi ko na lang an sinasabi kan puso ko,” an sabi kan babaying si Gaby, na nagadanan nin agom. “Iyan an dahilan kun taano ta nararanga ako pag an mga amiga ko naghihibi man pag naghihibi ako. Sa panahon na iyan, namamatian kong may kadamay ako sa pagmundo ko.”

15. Paano ta puwedeng rangahon an iba kun nasasakitan kitang gibuhon iyan nin personal? (Hilingon an kahon na “Nakakarangang mga Tataramon.”)

¹⁵ Kun nasasakitan kang mag-isip nin sasabihon para rangahon an sarong tawo, tibaad mas pasil kun mapadara ka nin kard, e-mail, text, o surat nin pakikidamay. Puwede kang magkotar nin nakakarangang teksto, magsambit nin pirang mararahay na karakteristiko o kuwalidad kan nagadan, o mag-istorya nin sarong dai malilingawan na maugmang pangyayari kan nakaibanan mo an nagadan. “Talagang nakakatabang sako pag nakakaresibi ako nin halipot pero nakakapakusog na mensahe o pag may nag-iimbitar na sarong  kapagtubod para magkauruistoryahan kami,” an sabi ni Junia. “Huli sa mga iyan, namamatian kong namumutan ninda ako asin may pagmalasakit sinda sako.”

16. Ano an sarong epektibong marhay na paagi para rangahon an iba?

¹⁶ Makakatabang man an satong mga pamibi. Puwede tang ipamibi an tugang niyatong nagadanan o mamibi kaiba niya. Tibaad masakitan kang sabihon an mga gusto mong ipamibi huli ta puwedeng mapaluha ka asin maggaralgal an boses mo, pero an udok sa puso mong pagngayo-ngayo para sa saiya puwedeng makarangang marhay sa saiya. “Kun minsan pag may nagbibisitang mga sister tanganing rangahon ako,” an sabi ni Dalene, “sinasabi ko sainda kun puwede sindang mamibi. Sa parati, nasasakitan sindang magtaram sa primero. Pero pagkatapos nin mga pirang tataramon, nagkukusog na an boses ninda tapos nasasabi na ninda an pinakaudok sa pusong pamibi. An saindang makusog na pagtubod, pagkamuot, saka pagmalasakit talagang nakakapakusog sa pagtubod.”

17-19. Taano ta kaipuhan niyatong padagos na magtao nin karangahan?

¹⁷ Magkakaiba an lawig nin pagmundo kan lambang tawo. Kaya, pirming magin andam na magtao nin karangahan bako lang sa inot na pirang aldaw pag yaon pa an dakul na amigo asin paryente, kundi pati man sa masurunod na mga bulan pag nagbaralik na an mga ini sa saindang normal na rutina. ‘An katuod namumuot sa gabos na panahon, asin tugang siyang minadamay sa oras nin kasakitan.’ (Tal. 17:17, BPV) Bilang saiyang mga kapwa Kristiyano, padagos niyato siyang rangahon sagkod sa panahon na makaya na niya an saiyang kamunduan.—Basahon an 1 Tesalonica 3:7.

¹⁸ Tandaan na an mga nagadanan puwedeng makamati nin grabeng kamunduan huli sa mga bagay na puwedeng magpagirumdom sa sainda kan nagadan, arog kan mga anibersaryo, kanta, ritrato, gibuhon, o dawa parong, tanog, o klima. An dakul na bagay na primerong beses na solong gigibuhon kan nagadanan—arog kan pag-atender sa asembleya o Memoryal—puwedeng magin makulugon na marhay sa saiya. “Aram kong magigin mamunduon an inot na anibersaryo kan kasal mi na mayo na siya,” an sabi nin sarong brother, “asin talagang bako idtong madali. Pero may pirang tugang na nag-areglo nin sadit na pagtiripon-tipon kaiba an pinakaharani kong mga amigo tanganing dai ako magsolo.”

¹⁹ Pero, tandaan na bako sanang pag may espesyal na okasyon kaipuhan kan mga nagadanan an pampakusog nin buot. “Sa parati, nakakatabang na marhay an suporta saka an panahon na itinatao kan iba sa ordinaryong mga aldaw,” an sabi ni Junia. “Pinapahalagahan kong marhay an dai plinanong mga pagkakataon na iyan saka nagtatao iyan nin dakulang karangahan.” Totoo na dai ta lubos na mahahali an saindang kamunduan asin kapungawan, pero makakatao kita nin karangahan paagi sa pagtao nin praktikal na mga tabang sa nagadanan. (1 Juan 3:18) Nagigirumduman ni Gaby: “Talagang nagpapasalamat ako ki Jehova huli sa mamumuton na mga elder na pirming yaon para tabangan ako sa dipisil na panahon na ini sa buhay ko. Talagang ipinamati ninda sako an mamumuton na pagkugos ni Jehova.”

20. Taano ta nakakarangang marhay an mga panuga ni Jehova?

²⁰ Nakakaranga nanggad maaraman na bilang an Diyos nin gabos na karangahan, hahalion ni Jehova an gabos na kamunduan asin matao siya nin permanenteng karangahan sa panahon na ‘an gabos na yaon sa mga lulubngan na girumduman makakadangog kan boses ni Cristo asin maruluwas’! (Juan 5:28, 29) Nanunuga an Diyos na ‘hahalunon niya an kagadanan [sagkod lamang] asin papahidon kan Kagurangnan an gabos na luha kan gabos na lalawgon.’ (Isa. 25:8) Dangan, imbes na “makitangis sa mga nagtatangis,” an gabos na nag-iistar sa daga ‘makikiugma sa mga nag-uugma.’—Roma 12:15.