1, 2. Taano ta nagsurat si Pablo sa mga Kristiyanong Hebreo?

KAN 61 C.E., nasa medyo matuninong na kamugtakan an Kristiyanong mga kongregasyon sa bilog na Israel. Dawa ngani nakapreso si apostol Pablo sa Roma, naglalaom siya na madali na siyang paluwason. Kaluluwas pa sana man kaidto sa presuhan kan kaiba-iba niyang si Timoteo, asin pinaplano nindang dalawon an Kristiyanong mga tugang ninda sa Judea. (Heb. 13:23) Pero, limang taon puon sa taon na iyan, an Jerusalem ‘mapapalibutan nin [nagkakampong] mga hukbo,’ arog kan ihinula ni Jesus. An mga Kristiyano sa Judea, lalo na idtong mga nakaistar sa Jerusalem, dapat na humiro tulos-tulos. Pinatanidan sinda ni Jesus na kaipuhan nindang dumulag oras na mahiling nindang nangyayari na ini.—Luc. 21:20-24.

² Sa laog nin 28 taon puon kan sabihon ni Jesus an hulang iyan, nagin mapanggana an maimbod na mga Kristiyanong Judio na nakaistar sa Israel sa pag-atubang sa grabeng mga pagkontra asin persekusyon. (Heb. 10:32-34) Pero, aram ni Pablo na maeeksperyensiyahan ninda an saro sa pinakamasakit na pagbalo sa saindang pagtubod. (Mat. 24:20, 21; Heb. 12:4) Gusto niya na magin andam sinda sa ano man na puwedeng mangyari. Kakaipuhanon ninda an labi sa ordinaryong pakatagal asin pagtubod—makusog na pagtubod tanganing makaligtas.  (Basahon an Hebreo 10:36-39.) Kaya pinahiro si Pablo kan espiritu ni Jehova na maggibo nin surat para sa namumutan na mga tugang na idto—sarong surat na an katuyuhan iyo na itao sa sainda an mga talagang kakaipuhanon ninda sa panahon na iyan. Midbid ngunyan an surat na ini bilang an libro nin Hebreo.

3. Taano ta dapat kitang magin interesado sa libro nin Hebreo?

³ Gabos kita ngunyan dapat na magin interesado sa isinurat ni Pablo sa mga Kristiyanong Hebreo kan inot na siglo. Taano? Huling yaon kita sa kaparehong sitwasyon ninda. Sa “delikadong mga panahon [na ini] na masakit atubangon,” naeksperyensiyahan na kan mga lingkod ni Jehova an gabos na klase nin pagkontra asin persekusyon. (2 Tim. 3:1, 12, NW) Daing dudang napatunayan na niyato na makusog an satong pagtubod asin debosyon. Pero, dakul sa sato ngunyan an nasa medyo matuninong na kamugtakan o dai nakakaeksperyensiya nin direktang pagpersegir. Dawa siring, arog kan mga Kristiyano kan panahon ni Pablo, dai niyato dapat paglingawan an mahalagang bagay na ini—dai mahahaloy, maeeksperyensiyahan niyato an pinakamasakit na pagbalo sa satong pagtubod!—Basahon an Lucas 21:34-36.

4. Ano an teksto para sa taon 2016, asin taano ta angay iyan?

⁴ Ano an makakatabang sa sato tanganing makapag-andam para sa mga madali nang mangyari sa maabot na panahon? Sa libro nin Hebreo, sinabi ni Pablo an dakul na bagay na makakatabang sa sato na mapakusog an pagtubod ta. Sarong mahalagang marhay na bagay an idinuon niya sa inot na bersikulo kan huring kapitulo kan surat na iyan. An bersikulong iyan iyo an pinili na magin teksto para sa taon 2016. Sinasadol kita kaiyan: “Padagos kamong magkaminuruutan bilang magturugang.”—Heb. 13:1, NW.

5. Ano an pagkamuot bilang magturugang?

⁵ Ano an pagkamuot bilang magturugang? An Griegong termino na ginamit ni Pablo na phi·la·del·phiʹa, literal na nangangahulugan na “kapadangatan para sa sarong tugang.” An pagkamuot bilang magturugang iyo an klase nin pagpadangat na may kaibang makusog asin mainit na personal na haraning relasyon, arog kan sa sarong kapamilya o sarong dayupot na amigo. (Juan 11:36) Dai kita nagsasagin-sagin na magturugang—kita tunay na magturugang. (Mat. 23:8) An satong haraning marhay na relasyon sa lambang saro magayon na sinusumaryo kan mga tataramon na ini: “Bilang magturugang na nagkakaminuruutan, magin mapagpadangat kamo sa lambang saro. Sa pagtao nin respeto sa lambang saro, kamo an manginot.” (Roma 12:10, NW) Pag isinabay an klaseng ini nin pagkamuot sa pagkamuot na basado sa prinsipyo, an a·gaʹpe, nagkakaigwa nin dayupot na pag-iribanan an mga lingkod nin Diyos.

6. Ano an pakasabot kan tunay na mga Kristiyano sa kahulugan kan pagkamuot bilang magturugang?

⁶ “Apuwera sa mga literatura kan mga Kristiyano, medyo bihirang gamiton an terminong ‘pagkamuot bilang magturugang,’” an sabi nin sarong iskolar. Sa Judaismo, ginagamit kun minsan an tataramon na “tugang” para sa mga bakong literal na kapamilya, pero an kahulugan kaiyan limitado sana sa mga kapwa ninda Judio, dai kaiba an mga Hentil. Pero, para sa tunay na mga Kristiyano, ibinibilang nindang “tugang” an gabos nindang kapagtubod, ano man an saindang nasyonalidad. (Roma 10:12) Tinukduan kita ni Jehova na magkaigwa nin pagkamuot sa lambang saro bilang magturugang. (1 Tes. 4:9) Pero taano ta mahalagang marhay na padagos kitang magkaminuruutan bilang magturugang?

7. (a) Ano an pinakaimportanteng dahilan kun taano ta dapat kitang magkaminuruutan bilang magturugang? (b) Magtao nin iba pang dahilan kun taano ta mahalaga na pakusugon an pagkamuot niyato sa lambang saro.

⁷ An pinakaimportanteng dahilan iyo na pinagbutan kita ni Jehova na magkaminuruutan bilang  magturugang. Dai niyato masasabing namumutan ta an Diyos kun dai ta namumutan an satong mga tugang. (1 Juan 4:7, 20, 21) Saro pa, kaipuhan niyato an lambang saro. Totoo ini lalo na sa panahon nin kasakitan. Aram ni Pablo na an iba sa mga Kristiyanong Hebreo na sinusuratan niya kaidto, dai na mahahaloy, kakaipuhanon na bayaan an saindang mga harong asin pagsadiri. Ilinadawan ni Jesus kun gurano kadipisil an panahon na iyan. (Mar. 13:14-18; Luc. 21:21-23) Kaya bago umabot an panahon na iyan, kaipuhan kan mga Kristiyano kaidto na pakusugon an saindang pagkamuot sa lambang saro.—Roma 12:9.

8. Ano an kaipuhan tang gibuhon ngunyan bago magpuon an dakulang kahurasaan?

⁸ Dai mahahaloy, bubutasan na an mapanglaglag na duros kan pinakadakulang kahurasaan sa bilog na kasaysayan. (Mar. 13:19; Kap. 7:1-3) Sa panahon na iyan, kaipuhan niyatong sunudon an ipinasabong na sadol: “Lumaog ka, banwaan ko, sa saimong tagong mga kuwarto, asin isara mo an saimong mga pinto. Magtago ka nin kadikit na panahon sagkod na makalihis an grabeng kaanggutan.” (Isa. 26:20, NW) An “tagong mga kuwarto” posibleng nanunungod sa satong mga kongregasyon. Diyan kita nagtitiripon bilang magturugang para sumamba ki Jehova. Pero kulang an basta magtiripon sana nin regular. Ipinagirumdom ni Pablo sa mga Kristiyanong Hebreo na dapat nindang gamiton an arog kaiyan na mga okasyon para dagkahon an lambang saro na magpahiling nin ‘pagkamuot asin marahay na mga gibo.’ (Heb. 10:24, 25) Kaipuhan ta ngunyan na pakusugon an satong pagkamuot bilang magturugang, huling matatabangan kita kaiyan na matagalan an ano man na mga pagbalo asin kasakitan na aatubangon ta sa maabot na panahon.

9. (a) Ano an mga oportunidad niyato para maipahiling ta ngunyan an pagkamuot bilang magturugang? (b) Magtao nin halimbawa kun paano ipinahiling kan mga lingkod ni Jehova an pagkamuot bilang magturugang. (Hilingon man an nota.)

⁹ Dawa ngunyan, bago magpuon an dakulang kahurasaan, kaipuhan niyatong marhay na ipahiling an satong pagkamuot bilang magturugang. Dakul kitang mga tugang na naapektaran na marhay nin mga linog, baha, bagyo, tsunami, o iba pang kalamidad. An ibang tugang tinitios an mga pagkontra asin persekusyon. (Mat. 24:6-9) Idugang pa an aroaldaw na sakit sa pagbuhay na resulta kan koraptong sistemang ini nin mga bagay. (Kap. 6:5, 6) Pero, mantang nagdadakul an arog kaiyan na mga problema, nagdadakul man an oportunidad niyato para ipahiling kun gurano kararom an pagkamuot niyato sa lambang saro. Dawa ngani magigin ‘malipot an pagkamuot nin dakul,’ kaipuhan niyatong ipahiling na padagos kitang nagkakaminuruutan bilang magturugang.—Mat. 24:12. [1]

10. Ano an pag-uulayan niyato ngunyan?

¹⁰ Paano niyato masisigurado na padagos kitang nagkakaminuruutan bilang magturugang dawa dakul kitang problema? Paano niyato mapapatunayan na igwa kita kan arog kaining klase nin pagkamuot sa satong mga tugang? Pagkatapos na magsabing “padagos kamong magkaminuruutan bilang magturugang,” sinaro-saro ni apostol Pablo an nagkapirang paagi para magibo ini kan mga Kristiyano. Pag-ulayan niyato ngunyan an anom sa mga iyan.

11, 12. Ano an buot sabihon kan pagigin mapag-istimar? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

¹¹ Dai paglingawan an pagkamapag-istimar. (Basahon an Hebreo 13:2.) An orihinal na tataramon na itrinadusir na “pagkamapag-istimar” literal na nangangahulugan na “kabuutan sa mga estranghero.” Magigirumduman niyato sa mga tataramon na ini an halimbawa ni Abraham asin Lot. Pareho sindang nagpahiling nin kabuutan sa mga bisita na dai ninda kamidbid. Mga anghel palan an nagin bisita ninda. (Gen. 18:2-5; 19:1-3) Ginamit ni Pablo an mga halimbawang ini para dagkahon an mga Kristiyanong Hebreo na ipahiling an pagkamuot bilang magturugang paagi sa pagigin mapag-istimar.

 ¹² Nagigin mapag-istimar daw kita sa iba paagi sa pag-imbitar sa sainda na magkakan sa satong harong o makaibanan sinda asin magpakinurusog-kusugan? Dai man kaipuhan na magarbo o mamahalon an handa para masabing mapag-istimar kita; asin habo niyato na imbitaran sana idtong mga kayang balusan an pag-istimar ta sa sainda. (Luc. 10:42; 14:12-14) An katuyuhan ta iyo na makapakusog, bakong magpasikat! Dawa ngani dai pa niyato gayong midbid an satong paraataman nin sirkito asin an saiyang agom, gustong-gusto ta daw na ipahiling an satong pagkamapag-istimar sa sainda? (3 Juan 5-8) Dawa sibot kita asin naii-stress sa aroaldaw, mahalaga nanggad na ‘dai niyato paglingawan an pagkamapag-istimar’!

13, 14. Paano ta gigirumdumon an mga nasa presuhan?

¹³ Girumdumon an mga nasa presuhan. (Basahon an Hebreo 13:3.) Bakong basta kun siisay sanang preso an sinasabi digdi ni Pablo, kundi idtong mga tugang na napreso huli sa saindang pagtubod. Si Pablo mismo mga apat na taon na man na nakapreso kan isurat niya an mga tataramon na iyan sa mga Kristiyanong Hebreo. (Fil. 1:12-14) Kinomendaran niya an mga tugang huling ‘dinamayan ninda an mga bilanggo.’ (Heb. 10:34, An Marahay na Bareta Biblia) Pero bakong arog kan ibang mga tugang na personal na nakatabang ki Pablo mantang nakapreso siya, an mga Kristiyanong Hebreo harayo ki Pablo. Kaya paano ninda siya matatabangan? Magigibo ninda iyan paagi sa udok sa pusong mga pamibi ninda sa Diyos para sa saiya.—Heb. 13:18, 19.

¹⁴ Sa ngunyan, tibaad harayo man kita sa mga tugang niyatong nasa presuhan. Tibaad bakong posible para sa sato na makatao nin praktikal na tabang arog kan nagigibo kan mga Saksi na nakaistar harani sa sainda. Pero kun regular niyatong gigirumdumon asin ipapamibi ki Jehova an mga maimbod na ini, maipapahiling niyato an satong pagdamay asin pagkamuot bilang magturugang. Halimbawa, puwede niyatong ipamibi an mga brother, sister, asin kun minsan, pati mga aki na nakapreso sa Eritrea, kaiba an tulong brother—si Paulos Eyassu, Isaac Mogos, asin Negede Teklemariam—na labing 20 taon nang nakapreso diyan.

15. Paano niyato maipapahiling an paggalang sa areglo nin pag-aguman?

¹⁵ Magin kagalang-galang sa gabos an pag-aguman. (Basahon an Hebreo 13:4.) Maipapahiling ta man an satong pagkamuot bilang magturugang paagi sa pagdanay na malinig sa moral. (1 Tim. 5:1, 2) Kun an siisay man maglampas sa limitasyon asin mang-aprobetsar sa sarong brother o sister paagi sa paggibo nin imoralidad sa saiya o sa saro niyang kapamilya, mararaot kaini an pagtitiwala na diyan nakabasar an pagkamuot bilang magturugang. (1 Tes. 4:3-8) Saro pa, isip-isipa an mamamatian nin sarong agom na babayi pag nadiskubre niyang naghihiling nin pornograpiya an saiyang agom. Pagpahiling daw nin pagkamuot sa agom na babayi asin paggalang sa areglo nin pag-aguman an arog kaiyan na gibo?—Mat. 5:28.

16. Paano kita natatabangan kan pagkakontento na magkaminuruutan bilang magturugang?

¹⁶ Makontento na sa presenteng mga bagay. (Basahon an Hebreo 13:5.) An tunay na pagkakontento nakabasar sa satong pagtitiwala ki Jehova. Huli kaiyan nagkakaigwa kita nin timbang na pagmansay sa materyal na mga bagay. (1 Tim. 6:6-8) Tinatabangan kita kaiyan na pirming girumdumon na mas mahalaga an relasyon ta ki Jehova asin sa satong mga kapagtubod kisa sa ano man na mababakal nin kuwarta. An sarong kontentong tawo dai nagrereklamo, naggugumod-gumod, o naghahanap nin sala; dai man siya nauuri sa iba asin bako siyang mahanab—mga ugali na makakapugol sa pagrarom kan satong pagkamuot bilang magturugang. Imbes, an tawong kontento, matinao.—1 Tim. 6:17-19.

17. Paano kita natatabangan kan kusog nin buot na maipahiling an pagkamuot bilang magturugang?

¹⁷ Magin makusog an buot. (Basahon an Hebreo 13:6.) Kun nagtitiwala kita ki Jehova, magigin  makusog an buot niyato gurano man kadipisil an mga pagbalo. Tatabangan kita kan kusog nin buot na ini na magin positibo. Papahiruon kita kan satong pagkamuot bilang magturugang asin kan satong pagigin positibo na pakusugon saka rangahon an satong mga kapagtubod. (1 Tes. 5:14, 15) Dawa sa panahon kan dakulang kahurasaan, magigibo niyatong ‘tumindog nin tanos asin iitaas an satong mga payo,’ huling aram niyato na harani na an satong kaligtasan.—Luc. 21:25-28, NW.

18. Paano ta mapapakusog an satong pagkamuot bilang magturugang para sa mga elder?

¹⁸ Girumdumon an mga nanginginot. (Basahon an Hebreo 13:7, 17.) Pag iniisip niyato an mga pagpapagal kan mga elder para sa sato—gabos mayo nin bayad—mas namumutan asin napapahalagahan ta sinda. Habo niyatong mawara an kaugmahan ninda o mag-agrangay sinda huli sa sarong bagay na ginibo ta. Imbes, kun kita makinuyog asin mapagpasakop, ‘mamumuton niyatong itinatao sa sainda an ekstraordinaryong konsiderasyon dahil sa saindang gibuhon.’—1 Tes. 5:13, NW.

19, 20. Paano kita puwedeng padagos na urog pang magkaminuruutan bilang magturugang?

¹⁹ Daing dudang midbid na marhay an mga lingkod ni Jehova sa pagkaminuruutan ninda bilang magturugang. Aram ni Pablo na totoo man ini kan panahon niya. Pero dinagka pa man giraray niya an gabos na padagos na gibuhon ini ‘nin urog’ pa. (1 Tes. 4:9, 10) Malinaw nanggad na puwede ta pa ining mapauswag!

²⁰ Mantang nahihiling niyato sa bilog na taon an teksto para sa taon na ini, hurop-hurupon niyato: Puwede daw akong magin mas mapag-istimar? Paano ko daw gigirumdumon an mga tugang na nakapreso? Iginagalang ko daw an areglo ni Jehova sa pag-aguman? Ano an makakatabang sa sako na magin tunay na kontento? Paano daw ako urog na magtitiwala ki Jehova? Paano daw ako mas magigin makinuyog sa mga nanginginot? Kun pagmamaigutan niyatong umuswag sa anom na bagay na ini, an satong teksto kan taon dai magigin sarong karatula sana sa lanob kan satong Kingdom Hall. Kundi, magigin sarong pagirumdom iyan para sa sato na sunudon an sadol na: “Padagos kamong magkaminuruutan bilang magturugang.”—Heb. 13:1, NW.