ICIPUSHO 9
Bushe Ningile Ukusumina Ukuti Ifintu Fyasangwike Fye?
BUSHE KUTI WACITA SHANI?
Tontonkanya pali ici: Alex teshibe ico afwile ukusumina. Ukutula fye na kale aishiba ukuti Lesa e ko aba no kuti e wabumba ifintu fyonse. Lelo bakafundisha bakwe ku sukulu babasambilishe ukuti ifintu fyasangwike fye, no kuti abasambilila sayansi balisanga ifishinka ifilanga ifyo. Alex talefwaya ukumoneka kwati takwata mano. Atontontonkanya ukuti: ‘Nga ca kuti abasambilila sayansi balisanga ifishinka ifilanga ukuti ifintu fyasangwike fye, cinshi ine ningalatwishikila?’
Nga cali niwe, bushe kuti wasumina ukuti ca cine ifintu fyasangwike fye pa mulandu fye wa kuti e fyo amabuuku ya ku sukulu yalanda?
TALA TONTONKANYA!
Abasumina ukuti kwaliba uwapangile ifintu e lyo na basumina ukuti ifintu fyasangwike fye balalanda pa fyo basumina, lelo tabaishiba ne calenga basumine ifyo.
-
Bamo basumina ukuti kwaliba uwapangile ifintu fyonse pantu e fyo babasambilisha ku calici.
-
Abantu bamo basumina ukuti ifintu fyasangwike fye pantu e fyo babasambilisha ku sukulu.
AMEPUSHO 6 AYA KUTONTONKANYAPO
Baibolo itila: “Ing’anda yonse muntu akuula, lelo uwapangile ifintu fyonse ni Lesa.” (AbaHebere 3:4) Bushe caliba fye bwino ukusumina ifi Baibolo ilanda?
Ukulanda ukuti takwaba Kabumba wa fya mweo cimo no kulanda ukuti takwali uwakuulile iyi ing’anda
IFYO BAMO BASUMINA: Ifintu fyonse pano calo na mu muulu fyaishilebako ilyo kwapuulike fimo.
1. Nani nelyo cinshi calengele ifintu ukupuulika?
2. Bushe kuti wasumina ukuti ifintu fyaishilebako fye ifine, nelyo bushe kuti wasumina ukuti kwaliba uwafipangile?
IFYO BAMO BASUMINA: Abantu bafuma ku nama.
3. Nga ca kuti abantu bafumine ku nama, nalimo kuli bakolwe, mulandu nshi abantu bakwatila sana amano ukucila bakolwe?
4. Mulandu nshi no tuntu twa mweo utunono sana twapangilwa mu nshila ya kupapusha?
IFYO BAMO BASUMINA: Kwaliba ifilanga ukuti ca cine ifintu fyasangwike fye.
5. Bushe umuntu uulelanda ukuti ifintu fyasangwike fye alifwailishapo ifishinka ifilanga ukuti ca cine fyasangwike fye?
6. Bantu banga abasumina ukuti ifintu fyasangwike fye pa mulandu wa kuti babeba ukutila bonse abasambilila e fyo basumina?
“Nga ca kuti mwaleya mu mpanga e lyo mwasanga akayanda ka mbao akasuma, bushe kuti mwatila: ‘Kwena aka akayanda kasuma! Imbao shaitantike fye ishine pa kuti aka kayanda kapangike.’ Awe, te kuti mutontonkanye ifyo! Kanshi e mulandu wine tushingasuminina ukuti fyonse ifyaba mu muulu na pano calo fyaishilebako fye ifine fyeka.”—E fyalandile Julia.
“Tutile umuntu akweba ukuti fimashini ifipulinta ifitabo fyalipuulike, e lyo inki yasalanganina ku fibumba na ku mutenge no kupanga dikishonari iikulu kabili iyalembwa bwino. Bushe kuti wasumina?”—E fyalandile Gwen.
MULANDU NSHI NINGILE UKUSUMININA UKUTI LESA E KO ABA?
Baibolo itila ulingile ukulabomfya ‘amaka yobe aya kupelulula.’ (Abena Roma 12:1) Ici cilolele mu kuti, taulingile ukusumina muli Lesa pa mulandu fye wa kuti
-
E FYO UMONA (Imona fye kwati kwaliba uwapangile ifintu)
-
E FYO BAMBI BASUMINAMO (Uko njikala abengi balapepa)
-
E FYO BAKWEBA (Abafyashi bandi batila mfwile fye ukusumina ukuti Lesa e ko aba, e co nasuminina)
Lelo ufwile ukushininkisha we mwine ukuti Lesa e ko aba.
“Nga ndi mu kalasi ndekutika ilyo bakafundisha balelondolola ifyo umubili wa muntu ubomba, nshitwishika ukuti Lesa e ko aba. Ifilundwa fyonse ifya mubili, ukubikako fye ne finono sana, fyalikwata incito fibomba, kabili ilingi line tatwishiba no kuti filebomba. Ala umubili wa muntu walipangwa mu nshila ya kupapusha!”—E fyalandile Teresa.
“Nga namona icikuulwa icitali, icibwato, nelyo motoka, ndaipusha ukuti, ‘Nani wapangile ici?’ Muntu fye uwacenjela e wingapanga motoka, pantu pa kuti motoka ileenda, ifyela fyonse kumo no tufyela utunono filingile ukulabomba bwino. Kanshi nga kwali uwapangile motoka, ninshi kwaliba no watupangile.”—E fyalandile Richard.
“Nga nasambilila sana pali sayansi, e lyo mona no kuti ifintu tafyasangwike fye. . . . Ine calinyangukilapo ukusumina ukuti Lesa e wapangile ifintu fyonse ukucila ukusumina ukuti fyasangwike fye.”—E fyalandile Anthony.
IFYA KUTONTONKANYAPO
Nangu ca kuti abasambilila sayansi balifwailisha pali ili ilyashi pa myaka iingi, tabalanda fimo fine pa fyo ifintu fyasangwike. Nga ca kuti abene abasambilila sana sayansi tabalanda fimo fine pa fyo ifintu fyasangwike, bushe nga watwishika ici cisambilisho ninshi walufyanya?
Nalimo Kuti Mwatemwako ne fi
ABACAICE BEPUSHA UKUTI
Bushe Ifintu Fyapangilwe fye Nelyo Fyasangwike fye?—Ulubali 2: Ico Bamo Batwishikila nga Fyasangwike fye?
Ifintu fitatu ifilenga abantu ukutwishika.
ABACAICE BEPUSHA UKUTI
Bushe Ifintu Fyapangilwe fye Nelyo Fyasangwike fye?—Ulubali 3: Mulandu Nshi Tulingiile Ukusumina Ukuti Ifintu Fyapangilwe fye?
Bushe nga wasumina ukuti ifintu fyapangilwe fye ninshi kuti wasuula ifyo abasambilila sayansi basanga?
