Nalilekele Umulimo wa mu Bumfisolo Natendeka Ukubombela Lesa

Abashimika ili lyashi ni ba Andrew Hogg

Umushilika mukalamba uwaleangalila fwe bashilika ba nkondo abendela mu maato ayapita pa nshi ya bemba atwebele ati, “Nga tukatumapo ifyanso fya nkondo ifyakalipisha, ninshi twafilwa incito.” Ifyo alandile fyalengele kwime ilyashi lya kumona nga ca kuti cali fye bwino ukupanga ifyanso fyakalipisha no kufibomfya mu nkondo. Nalimo kuti mwafwaya ukwishiba ifyo cali pa kuti ntampe iyi ncito iyo beta ukuti incito ya mu bumfisolo pa mulandu wa kuti abantu bambi tabalingile ukwishiba ifyo twalecita.

NAFYELWE mu 1944 mu musumba wa Philadelphia uwaba mu citungu ca Pennsylvania mu calo ca U.S.A. Ilyo nalekula, batata, bashikulu e lyo na bayama balenkoselesha sana ukuti na ine nkabe umushilika pantu na bo balibombeleko kabili balemona kwati e mulimo uwacindama sana pa milimo yonse. Bushiku bumo ninshi ncili fye umwaice naile uko baleimika amaato ya nkondo kabili e muku wa kubalilapo namwene ubwato bwa nkondo ubwenda pa nshi ya bemba. Ukufuma fye bulya bwine bushiku incito nalefwaya ya kulabomba mu maato ya nkondo ayenda pa nshi ya bemba. Ilyo nali mupepi no kupwisha isukulu, balinsalile ukuya kwi sukulu lya bushilika ilya U.S. Naval Academy. Pa numa ya myaka ine, nalipwishishe amasambililo ya bushilika mu June 1966.

Natampile amasambililo ya kupanga ifyanso ifyakwatisha amaka [Naval Nuclear Propulsion] e lyo na maato ya nkondo ayenda pa nshi ya bemba [mu ciNgeleshi bayeta abati submarine]. Lyena mu April 1967 naupile Mary Lee Carter umwina mwandi uo natemwa sana ukufika fye na pali ino nshita. Nomba mu March 1968 ico nalefwaya sana ukufuma fye ku bwaice calicitike. Banjebele ukulabombela pa bwato ubo baleita ukuti USS Jack. Ilyo papitile umwaka umo, ine na Mary Lee twalikwete umwana umwanakashi ibeli pa bana babili abo twakwata, twamwinike ishina lya Allison.

Mu 1971 balinsalile ukuba injiniya wa bwato ubo baleita ati Andrew Jackson ubwale-ensha umwaume uwalandile amashiwi ayo nandile pa muulu. Ilyo twali muli Bemba ninshi natusenda ne minshinga, twakwete ubwafya ubo bonse ababomba na maato ya nkondo ayenda muli bemba batiina sana; no bu bwafya, mulilo. Ilyo inshita yacilileko panono pa kati ka bushiku ninshi tuletuusha pamo na babomfi banandi, twaumfwile fye cimo capuulika. Twaumfwile na alarmu ya kutusoka yalila, kabili twaumfwile na mashiwi ya kuti, “Umulilo mu cipinda ca kubalilapo umwaba bamashini!”

Apo nine nali umukalamba wa kulungisha fyonse kumo ne fya malaiti malaiti mu bwato, bwangu bwangu nabutukiile ku numa ya bwato ku kumona ifyaonaike. Kuli cimashini cimo icalepuutilisha umwela wa kupeema fwe bali mu bwato kwalyakile umulilo. Bwangu bwangu ine na banandi batatu twafwele ifya kupeemenako no kufumya umwela onse uwali no kwaka muli iyo ncende. Ku ce shuko takwali nangu umo uwacenenwe. Nangu twalikwete ubu bwafya, twakonkenyepo fye ukubomba incito yesu, ala kanshi twalikanshiwe bwino sana.

Nasalilepo Ukubelenga pa Muntu Uwa Mutende

Ilingi line baletweba ukuti tulepoosako inshita panono ukulabelengako pa fintu fimo ifyo twingasambililako. Nalitemenwe sana ukubelenga amalyashi ya bashilika abalumbuka. Lelo iyi nshita yena nasalile ukubelenga pa muntu umo uwaishibikwa sana ukuti ali uwa mutende, no yo muntu ni Yesu Kristu. Natendeke ukubelenga Baibolo iyo bampeele ilyo nalepwisha isukulu lya bushilika, kabili natampile ukubelenga amabuuku ya Mbila Nsuma ukutampila  pali Mateo ukufika kuli Yohane. Ilyo nalebelenga naishilekwata ifipusho ifingi ukucila ifyasuko. Nalefwaya uwa kunjafwa.

Ilyo twali mupepi no kupwisha umulimo wa kulonda, umushilika mukalamba aitile ababomfi bonse mu muputule wa balinshi kabili atile: “Bane, injiniya wesu nabamupeela umulimo umbi uusuma sana mu bushilika bwa pa menshi ubwa United States Navy. Nomba alaba injiniya wa bwato bwa kubalilapo ubwa kubomfya pa kulwisha amaato yambi aya nkondo.” Ala nshaishibe ne fya kusosa!

Incito yandi iipya yalengele ukuti ulupwa lwandi lukuukile ku citungu ca Virginia, mu musumba wa Newport News uko balepangila ubwato bwa muli bemba ubo baleita ukuti USS Los Angeles. Incito yandi yali ya kwangalila abalemona ukuti ubwato buli bwino e lyo no kulemba amabuuku aya fya kulungishalungisha no kupanga amaprogramu ya kusambilisha abantu. Uyu mulimo wali uwakosa nga nshi lelo naliutemenwe. Pali iyi nshita e lyo Mary Lee akwete umwana wesu umwaume Drew. Apo nomba nakwete abana babili calengele ukuti ntontonkanye pali Lesa na kabili, naleipusha nati: ‘Cinshi Lesa atontonkanya pa nkondo? Finshi ficitika nga twafwa? Bushe kwaliba umulilo wa pe?’

Nalisukile Nasanga Amasuko!

Pali iyi nshita umwina mwandi alelanshanyako na baNte sha kwa Yehova babili. Bushiku bumo ilyo natumine foni ku ng’anda ninshi ndi uko balesungila amaato, Mary Lee anjebele ati, “Abanakashi babili abasambilisha ifya mu Baibolo bali pano ng’anda.”

Namwipwishe nati: “Bapepa kwi?”

Ayaswike ati, “Ni Nte sha kwa Yehova.”

Nshaishibepo nangu cimo pa Nte sha kwa Yehova, lelo nalefwaya ukumfwikisha Baibolo. Namwebele nati: “Ubebe bakese bushiku bumo icungulo.” Tapapitile sana inshiku, umo pali balya babili alibwelele no mwina mwakwe, e fyo ine no mwina mwandi twatendeke ukusambilila Baibolo.

E fyo mukwai natendeke ukusanga amasuko ku mepusho ayalencusha pa myaka iingi. Ica kumwenako fye, nasambilile ukuti abafwa “tabaishiba akantu nangu kamo,” baba fye kwati balilaala utulo utwine twine nga filya fine Yesu alandilepo. (Lukala Milandu 9:5; Yohane 11:11-14) Kanshi abafwa tabaipakisha ubumi no kucula tabacula, lelo ‘balilaala’ utwa mfwa, balolela fye ukubuushiwa.

Ine na Mary Lee twatendeke ukulaya ku kulongana kwa Bwina Kristu ku Ng’anda ya Bufumu iyabelele uko twaleikala. E ko twamwene baNte aba mitundu iyalekanalekana, abakwata amasambililo yalekanalekana ne fikulilo fyalekanalekana bonse baleumfwana kabili balebombela Lesa mu mutende. Ine no mwina mwandi twatile fye “Cine cine Baibolo ilalenga abantu ukuba ne mibele isuma.”—Amalumbo 19:7-10.

Twalisalilepo Ifyo Twalefwaya

Ilyo kwabukile inkondo ya baArabu na bena Israel mu 1973, ba U.S. Atlantic Fleet balitumine  amaato yabo aya nkondo ya mu menshi. Ala ifintu nga fyalibipile ukwabula no kupoosa inshita, kabili e lyo natendeke ukutontonkanya ukuti ca cine Ubufumu bwa kwa Lesa e bwingaleta fye umutende wine wine, te mabuteko ya bantu iyo. Na kuba ilingi line nalepepa ukuti “Ubufumu bwenu bwise. Ukufwaya kwenu kucitwe pano nse,” lelo nshaishibe umo aya mashiwi yalolele. (Mateo 6:9, 10) Nomba nalishiba ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa, buteko bwa cine cine ubwaba mu muulu kabili buli no kuteka isonde lyonse, bukafumyapo ne fyabipa fyonse kumo na bantu babipa.—Daniele 2:44; 7:13, 14.

Nomba Ilembo ilyalensakamika sana ni 2 Abena Korinti 10:3, 4. Lilanda pa Bena Kristu ba cine ukutila ‘tabalwishisha mu buntunse. Pantu ifyanso fya bulwi bwabo te fya buntunse, lelo fyanso fya maka ifyo Lesa abapeela.’ Nasambilile ukuti filya “fyanso,” fya mampalanya, kabili pali ifyo fyanso paliba no “lupanga lwa mupashi”—Baibolo wa Mushilo.—Abena Efese 6:17.

Nomba tamwali mwakulosha nali no kusalapo fye cimo ica kucita. Bushe mfwile ukutwalilila ukubomba imilimo iyo naleipakisha lelo iyali iyakosa sana? Nelyo bushe mfwile ukwalula ubumi bwandi ukulingana na fintu Baibolo ilanda? Pa numa ya kupepelapo sana pali ili lyashi, nasangile ukuti nga cine cine ndefwaya ukuba uwa mutende, mfwile ukukonka ifyo Lesa afwaya ukuti incite.

Ukubombela “Umukalamba wa Bashilika” Umupya

Ine pamo na Mary Lee twalilanshenye no kupepelapo pa fyo tukekala ku ntanshi kabili twapingwilepo ukubombela Yehova Lesa “Umukalamba wa Bashilika” uwacila abakalamba ba bashilika bonse. Twapingwilepo ukuipeela kuli Yehova kabili nalilembele kalata ya kulekelapo incito. Ilyo nalelolela ukuleka incito, bantumine ku musumba wa Norfolk, mu Virginia. Abengi abo nalebomba na bo incito balipapile sana pa fyo nasalilepo ukuleka incito kabili bambi balikalipe icine cine. Lelo bambi na bo balitemenwe ifyo nasalilepo ukukonka ifyo nasambilile mu Baibolo kabili balitemenwe ifyo nacitile.

Mu 1974 balinsuminishe ukuleka incito. Muli ulya wine mwaka ine pamo no mwina mwandi twalibatishiwe ku kulangilila ukuti twali-ipeele kuli Lesa pa Kulongana Kukalamba Ukwa Nte sha kwa Yehova ukwali no mutwe uwaleti “Ubufwayo bwa Bulesa” ukwabelele mu musumba wa Hampton ku Virginia. (Mateo 28:19, 20) Nomba twatendeke ubumi ubupya.

Amafya Ayo Twakwete

Ine na Mary Lee twakwete abana babili abaice, twali pa bulofwa kabili akandalama ako twakwete kaali no kupwa mu myeshi fye inono. Natumine ifipepala fya kufwailapo incito ku twampani utwalekanalekana kabili nashilile fyonse mu maboko ya kwa Lesa. Tapapitile na nshita nalingile incito pa kampani kamo. Indalama nalefola pali aka kampani shali fye hafu ya sho nalefola mu bushilika, lelo iyi ncito yalengele ukuti ine no lupwa lwandi twikale muli ilya ncende.

Ilyo ine no mwina mwandi twaleya tuleishibilako Yehova, twalefwaya sana ukumubombela. Ulupwa lumo ulo twaishibe abali Inte sha kwa Yehova abakuukiile ku musumba wabela pa kati ka Virginia ukushali bakasambilisha ba Baibolo abengi, balitwitile ku kuyabatandalila. Ulya wine umuku twabatandalile twalipangile ukukuukila uko baleikala. Naipwishe akampani nga kuti naselela kuli ilya ncende, awe na bo balisumine, ala nalitemenwe icibi. Na kuba ilyo naselele kulya balimpeele ne cifulo ca pa muulu! Ilya kampani yalimpeele ne ndalama sha kukuushisha ifipe fyesu. Twatile, ‘cine cine Lesa alasakamana abantu bonse ababombesha ukucita ifyo afwaya.’—Mateo 6:33.

Apo ulupwa lwesu talwabika sana amano ku kufwaya ifintu fya pa muulu, calilenga ukuti ine na Mary Lee tuleshimikila inshita iikalamba. E calengele no kuti tuleba na bana besu babili inshita iikalamba ilyo balekula. Ala ca cine, ifyafumamo fyalileta insansa ishine shine pantu Allison na Drew balitwalilila ‘ukulaenda mu cine.’—3 Yohane 4; Amapinda 23:24.

Kwena inshita shimo indalama, ing’anda, ukulwala e lyo no kukota filatusakamika. Lelo Yehova lyonse alatwafwa. Bushe ndalanguluka ukuti nalilekele umulimo wa mu bumfisolo? Awe nakalya! Ine pamo na Mary Lee nga twatontonkanya pa bumi bwesu, tatutwishika ukuti ukubombela Yehova e cintu cacindama sana kabili icileta insansa ico umuntu engatemwa ukucita.—Lukala Milandu 12:13.

[Amashiwi pe bula 30]

Twasalilepo ukubombela “Umukalamba wa Bashilika” uwacila abakalamba ba bashilika bonse

[Icikope pe bula 28, 29]

Icibwato ca USS “Los Angeles”

[Abatusuminishe]

U.S. Navy photo

[Icikope pe bula 29]

Ine na Mary Lee pali ino nshita