1. Ukulingana na Mateo 7:13, 14, cinshi twingalandila ukuti twaba pa lwendo?

BONSE fye twaba pa lwendo. Tulafwaisha ukubombesha pa kuti tukekale mu calo cipya, umo Yehova Lesa uwatutemwa akalateka. Cila bushiku tulafwaya ukulaenda mu nshila iitwala ku bumi. Lelo Yesu atile, uyu umusebo walicepa kabili inshita shimo cilafya ukwendamo. (Belengeni Mateo 7:13, 14.) Apo tatwapwililika, calyanguka ukufuma muli uyu musebo.—Gal. 6:1.

2. Finshi twalasambilila muli cino cipande? (Moneni na kabokoshi akaleti “ Ukuicefya Kulatwafwa Ukwaluka.”)

² Nga tulefwaya ukutwalilila ukwenda muli uyu umusebo uwacepa uwaya ku bumi, tulingile ukuitemenwa ukwaluka mu fyo tutontonkanya, mu fyo twatemwa ne fyo twapata, na mu fyo tucita. Umutumwa Paulo akoseleshe Abena Kristu mu Korinti ukuti batwalilile ‘ukula-alululwa.’ (2 Kor. 13:11) Na ifwe tufwile akulakonka ifyo umutumwa Paulo alandile. Muli cino cipande twalalanda pa fyo Baibolo ingatwafwa ukwaluka, e lyo na pa fyo ifibusa fyesu abakalamba mu fya kwa Lesa bengatwafwa pa kuti tutwalilile ukulaenda mu nshila iitwala ku mweo. Twalalanda na pa nshita iyo nalimo cingatukosela ukukonka ifyo icilonganino ca kwa Yehova citweba. Twalamona ne fyo ukuicefya kwingatwafwa ukwaluka muli fimo, lelo ukwabula ukuleka ukusekelela ilyo tulebombela Yehova.

3. Bushe Icebo ca kwa Lesa kuti camwafwa shani?

³ Taca-anguka ukwishiba bwino ifyo tutontonkanya ne fyo tumfwa. Cinshi twalandile ifi? Pantu umutima wesu wa bucenjeshi. Kabili ici cilenga catukosela ukwishiba ifingafumamo nga twaukonkelela. (Yer. 17:9) Calyanguka ‘ukuibepa.’ (Yako. 1:22) Kanshi tufwile ukubomfya Icebo ca kwa Lesa pa kuti twishibe bwino ifyo tumfwa ne fyo tutontonkanya. Icebo ca kwa Lesa cilalenga twaishiba ifyo twaba mu kati, e kutila ukwishiba “amatontonkanyo na  mapange ya mutima” wesu. (Heb. 4:12, 13) Kuti twapashanya Icebo ca kwa Lesa kuli mashini beta ukuti X-ray iyo babomfya pa kumona ifili mu kati ka mubili. Nomba tulingile ukuba abaicefya pa kuti tulenonkelamo mu fyo Icebo ca kwa Lesa citweba, nelyo mu fyo abo Lesa asonta ukumwimininako batweba.

4. Finshi filanga ukuti Imfumu Shauli yaishileba ne cilumba?

⁴ Ifyacitikile Imfumu Shauli filatusambilisha ifingacitika nga tatuli abaicefya. Shauli aishileba ne cilumba ica kuti alikeene ukusumina ukuti alingile ukwaluka mu fyo aletontonkanya na mu fyo alecita. (Amalu. 36:1, 2; Haba. 2:4) Ici calimonekeshe ilyo Yehova aebele Shauli mu kulungatika ifyo alingile ukucita pa numa ya kucimfya abena Amaleke. Lelo Shauli taumfwilile Yehova. Kabili na lintu kasesema Samwele aebele Shauli pa fyo alufyenye, Shauli alikeene ukusumina ukuti alilufyenye. Lelo alecefya icilubo acitile, kabili aleti abantu e bamupatikishe ukucita ifyo acitile. (1 Sam. 15:13-24) Kwali na fimbi ifyo Shauli acitile ku numa ifyalangile ukuti ali ne cilumba. (1 Sam. 13:10-14) Ku ca bulanda Shauli alilekele umutima wakwe waba ne cilumba sana. Ta-alwile ifyo aletontonkanya. Kanshi Yehova alimusalapwile kabili alimukeene.

5. Finshi twingasambilila ku fyacitikile Shauli?

⁵ Pa kuti tusambilileko ku fyo Shauli acitile, tufwile ukuyipusha aya amepusho: ‘Bushe nga nabelenga mu Cebo ca kwa Lesa, ndafwaya akabepekesho ka kukanakonka ifyo nabelenga? Bushe ntontonkanya ukuti ifyo ndecita tafibipile sana? Bushe ndapeela bambi imilandu pa fyo nacitile ifishali bwino?’ Nga ca kuti twa-asuka ukuti ee nangu fye ni ku cipusho cimo pali ifi, ninshi tufwile ukwaluka mu fyo tutontonkanya. Pantu nga tatwalwike, umutima wesu kuti waba ne cilumba kabili Yehova kuti atukaana.—Yako. 4:6.

6. Londololeni ubupusano bwali pa Mfumu Shauli ne Mfumu Davidi.

⁶ Tontonkanyeni pa bupusano bwali pa Mfumu Shauli, e lyo na Davidi uwaipyene, uwatemenwe “amafunde ya kwa Yehova.” (Amalu. 1:1-3) Davidi alishibe ukuti Yehova alapususha abaicefya, lelo alacincintila aba cilumba. (2 Sam. 22:28) E ico Davidi alilekele amafunde ya kwa Lesa yamwafwa ukwalula ifyo aletontonkanya. Alembele ukuti: “Nkacindika Yehova, uumpandile amano. Cine cine, mu nshita sha bushiku imfyo shandi shilanungika.”—Amalu. 16:7.

7. Finshi tukacita nga ca kuti twali-icefya?

⁷ Nga natuicefya, tukalaleka Icebo ca kwa Lesa ukwalula ifyabipa ifyo tuletontonkanya ilyo tushilaficita. Icebo ca kwa Lesa cikaba kwati lishiwi ililetweba ukuti: “Iyi e nshila. E mo mwende.” Cikalatusoka nga ca kuti twafwaya ukupaasukila ku kuso nelyo ku kulyo. (Esa. 30:21) Nga tuleumfwila Yehova tukanonkelamo icine cine. (Esa. 48:17) Ku ca kumwenako, tatwakalekabila ukuti umuntu umbi atulungike ica kuti twaumfwa ne nsoni. Kabili tukalapalama sana kuli Yehova, pantu twalishiba ukuti alatusakamana nga filya wishi uwaba no kutemwa asakamana umwana wakwe.—Heb. 12:7.

8. Nga fintu ilembo lya kwa Yakobo 1:22-25 lilanda, kuti twabomfya shani Icebo ca kwa Lesa nge cilola?

⁸ Icebo ca kwa Lesa caba kwati cilola. (Belengeni Yakobo 1:22-25.) Fwe bengi tulalolesha mu cilola ulucelo ilyo tushilafuma pa ng’anda. Ici cilalenga twaishiba apo tulingile ukuwamya ilyo abantu bambi bashilatumona. Ifi fine e fyo caba na ku kubelenga Baibolo. Nga tulebelenga Baibolo cila bushiku, tukalasanga ifingatwafwa ukwalula ifyo tutontonkanya, e lyo ne fyo twatemwa nelyo ifyo twapata. Abengi basanga ukuti ukubelenga ilembo lya bushiku ulucelo ilyo bashilafuma pa ng’anda kulabafwa sana. Balatontonkanya sana pa fyo babelenga. Lyena akasuba konse balesha ukumona ifyo bengabomfya ifyo bacibelenga mu Cebo ca kwa Lesa. Na kabili, tulingile ukutantika ukulabelenga Icebo ca kwa Lesa cila bushiku no kulatontonkanyapo  sana. Ukucita ifi kuti kwamoneka kwati takwacindama, lelo kwaba pa fintu ifyacindamisha ifingatwafwa ukutwalilila ukwenda mu musebo uutwala ku bumi.

9. Ni lilali nalimo cibusa wesu engatulungika?

⁹ Bushe mwalitendekepo ukucita ifintu ifyali no kulenga bucibusa bwenu na Yehova bwapwa? (Amalu. 73:2, 3) Nga ca kuti cibusa wenu umukalamba mu fya kwa Lesa alishipile no kumulungika, bushe mwalyumfwile no kukonka ifyo amwebele? Nga ca kuti mwalikonkele ifyo amwebele, ninshi mwalicitile icintu icisuma, kabili ukwabula no kutwishika mwalitemwa ukuti cibusa wenu alimusokele.—Amapi. 1:5.

10. Finshi mufwile ukucita nga ca kuti cibusa wenu amulungika?

¹⁰ Icebo ca kwa Lesa citwibukishako ukuti: “Cibusa nga akucena ni pa mulandu wa kutemwa.” (Amapi. 27:6) Bushe aya amashiwi yalola mwi? Tontonkanyeni pali ici cilangililo: Elenganyeni ukuti mulefwaya ukuciluka umusebo umupita bamotoka abengi, lelo mubikile fye amano pali foni. Mwatendeka ukuya mu musebo ukwabula ukumona ukuti kuleisa motoka. Lyena cibusa wenu amwikata pa kuboko e lyo amutintila mu mbali. Apo acibomfya sana amaka pa kumutinta, ukuboko kwenu kwatendeka ukukalipa, lelo amupususha kuli motoka pa mulandu wa kuti acangufyanya ukumutinta. Nangu ca kuti ukuboko kwenu kuti kwalakalipa pa nshiku ishingi, bushe kuti mwafulwa pali filya cibusa wenu amupuswishe kuli motoka? Awe te kuti mufulwe! Kuti mwatemwa sana pa fyo amwafwile. Ifi fine e fyo ciba na lintu cibusa wenu amulungika. Nga amusoka ukuti ifyo mulelanda nelyo ifyo mulecita nafipusana ne fyo amafunde ya kwa Lesa ayalungama yalanda, nalimo pa kubala kuti mwaumfwa ububi. Lelo tamufwile ukufulwa nga amulungika. Pantu ukucita ifi kuti kwalanga ukuti muli bawelewele. (Luk. Mil. 7:9) Kanshi mu cifulo ca kufulwa, mufwile ukumutasha pa fyo ashipile no kulanda na imwe.

11. Cinshi nalimo cingalenga umuntu akaana ukukonka ifyo cibusa wakwe uwamutemwa amufunda?

¹¹ Cinshi cingalenga umuntu akaana ukukonka ifyo cibusa wakwe uwamutemwa amufunda? Cilumba. Abantu bacilumba bafwaya fye ukumfwa “ifyo abene balefwaya ukumfwa.” Tabafwaya “ukukutika ku cine.” (2 Tim. 4:3, 4) Tabafwaya ukubapandako amano pantu bamona kwati balikwatisha amano, nelyo kwati balicindama ukucila abantu bambi. Na lyo line, umutumwa Paulo alembele ukuti: “Ngo muntu aimona ukuba icintu ilyo tapali ifyo ali, ninshi aleibepa fye umwine.” (Gal. 6:3) Imfumu Solomone nayo yalilondolwele bwino ifyo umuntu uwa cilumba aba. Yalembele ukuti: “Umwana umupiina uwa mano awama ukucila imfumu iikote iishaba na mano iyaleka ukupandwa amano.”—Luk. Mil. 4:13.

12. Finshi twingasambilila ku fyo umutumwa Petro acitile ifyaba pa Abena Galatia 2:11-14?

¹² Tontonkanyeni pa fyo umutumwa Petro acitile ilyo bamulungike ku mutumwa Paulo pa cintubwingi. (Belengeni Abena Galatia 2:11-14.) Petro abika amano ku mashiwi Paulo abomfeshe na ku fyo amufundiile pa cintubwingi, nga alifuliilwe Paulo. Lelo Petro ali na mano. Alikonkele ifyo Paulo amwebele kabili tale-enda ne cikonko ku mukoshi. Pa numa alandile na pali Paulo ukuti “munyinefwe watemwikwa.”—2 Pet. 3:15.

13. Finshi tulingile ukulaibukisha ilyo tushilaya mu kufunda umuntu?

¹³ Finshi mulingile ukulaibukisha nga mwamona ukuti mulingile ukulungika cibusa wenu? Ilyo mushilaya mu kumulungika mufwile ukuyipusha amuti, “Bushe ‘nincilamo fye ukuba umulungami’?” (Luk. Mil. 7:16) Umuntu uucilamo ukuba umulungami tapingula abantu ukulingana na mafunde ya kwa Yehova, lelo abapingula ukulingana ne fyo umwine aletontonkanya kabili taba na luse. Nga mwatontonkanya sana pa cilengele mufwaye ukulungika  cibusa wenu kabili mwamona ukuti mufwile fye ukumulungika, mulingile ukumweba ico alufyenye kabili mufwile ukubomfya amepusho ayengalenga aishiba ukuti alilufyenye. Mufwile ukushininkisha ukuti ilyo mulemulungika mulebomfya Amalembo, kabili muleibukisha ukuti ifyo cibusa wenu acita fikalenga akalubulule kuli Yehova, te kuli imwe. (Rom. 14:10) Muleshintilila pa mano yaba mu Cebo ca kwa Lesa ilyo mulefunda umuntu, kabili mulepashanya Yesu uwali ne cikuuku. (Amapi. 3:5; Mat. 12:20) Mulandu nshi tulingile ukulacitila ifi? Pantu Yehova akatupingula ukulingana ne fyo na ifwe tupingula abantu bambi.—Yako. 2:13.

14. Finshi icilonganino ca kwa Lesa citupekanishisha?

¹⁴ Yehova alatutungulula ilyo tule-enda mu nshila ya ku bumi ukubomfya icilonganino cakwe ica pe sonde, icitupekanishisha amavidio, impapulo, e lyo no kulongana umo tusambilila ifyo twingalakonka ifyo tusambilila mu Cebo cakwe. Kuti twacetekela sana ifyo icilonganino ca kwa Lesa citupekanishisha pantu fifuma mu Baibolo. Ilyo Ibumba Litungulula lilepingula pa fyo umulimo wa kubila imbila nsuma ulingile ukubombwa, lilashintilila sana pa mupashi wa mushilo. Na lyo line, Ibumba Litungulula lilapituluka mu fyo lyapingula libili libili pa kuti limone nga kuli ifyo lilingile ukwalula. Cinshi cilenga balepitulukamo? Pantu “ifya pano calo filealuka,” kabili icilonganino ca kwa Lesa cilingile ukulabomba ukulingana ne fyo ifintu fili.—1 Kor. 7:31.

15. Mafya nshi bakasabankaya bamo bakwata?

¹⁵ Ukwabula no kutwishika tulomfwila no kukonka ifyo icilonganino ca kwa Lesa citusambilisha pa masambililo ya mu Baibolo, e lyo na pa kuba ne mibele iisuma. Nomba tucita shani nga ca kuti icilonganino ca kwa Lesa ca-alulako fimo ifyalenga ifintu mu bumi bwesu ukwaluka? Ku ca kumwenako, mu myaka ya nomba line icilonganino ca kwa Lesa calebomfya indalama ishingi pa kukuula no kulungisha ifikuulwa fya kupepelapo. E ico Ibumba Litungulula lyapingwile ukuti Amayanda ya Bufumu yalebomfiwa sana. Pa mulandu no ku kwaluka, ifilonganino fimo balifikumbikanya kabili Amayanda ya Bufumu yamo baliyashitisha. Lyena batendeke ukubomfya ishi ndalama ku kukuula ifikuulwa fya kulonganinamo ku ncende uko fikabilwa sana. Nga ca kuti mwikala ku ncende uko bashitisha Amayanda ya Bufumu yamo kabili uko ifilonganino fimo bafikumbinkanya, nalimo kuti camukosela ukwaluka. Bakasabankanya bamo nomba balingile ukwenda intamfu iitali  ukuya ku kulongana. Bamo ababombeshe ukukuula nelyo ukuwamya Ing’anda ya Bufumu nalimo kuti balatontonkanya abati: “Cinshi baleshitishisha iyi Ing’anda ya Bufumu?” Nalimo kuti balamona kwati ukubombesha kwabo kwaile fye mu menshi. Na lyo line, balikonka uku kwaluka kabili tungile ukubatasha.

16. Bushe ukukonka ukufunda kwaba pa Abena Kolose 3:23, 24, kuti kwalenga shani twalasekelela?

¹⁶ Tukatwalilila ukulasekelela nga tuleibukisha ukuti tubombela Yehova, kabili e utungulula icilonganino cakwe. (Belengeni Abena Kolose 3:23, 24.) Kuti twasambililako ku fyo Imfumu Davidi yacitile ilyo yasangwile indalama sha kukuulila itempele. Yatile: “Nine nani kabili abantu bandi ni bani, pa kuti tube na maka ya kutuula imituulo ya kuitemenwa iyaba nga iyi? Pantu fyonse fyafuma kuli imwe, kabili ifyo tupeele fyafuma mu minwe yenu.” (1 Imila. 29:14) Kanshi na ifwe ilyo tulesangula imisangulo tupeela Yehova ifyo atupeela kale. Na lyo line, Yehova alatasha pa nshita, amaka, e lyo ne ndalama isho tusangula pa kuti tutungilile umulimo wakwe.—2 Kor. 9:7.

17. Cinshi mushilingile ukufuupukila nga mwasanga ukuti mulingile ukwaluka muli fimo?

¹⁷ Pa kuti tutwalilile ukulaenda mu musebo uunono uutwala ku bumi, bonse fye tufwile ukulakonka sana mu ntampulo sha kwa Yesu. (1 Pet. 2:21) Kanshi nga mwasanga ukuti mulingile ukwaluka pa kuti mulekonka mu ntampulo sha kwa Yesu, tamulingile ukufuupuka. Kabili ici cikalanga fye apabuuta tuutu ukuti mulafwaisha ukukonka ifyo Yehova atweba. Muleibukisha ukuti Yehova alishiba ukuti tatwapwililika. Kanshi tatwenekela ukulacita fyonse nga filya fine fye Yesu alecita.

18. Finshi tufwile ukulacita nga tulefwaya ukuti tukengile mu calo cipya?

¹⁸ Shi ifwe bonse natutwalilile ukulabika sana amano ku fya ku ntanshi no kulaitemenwa ukwalula ifyo tutontonkanya, ifyo twatemwa ne fyo twapata, e lyo ne fyo tucita. (Amapi. 4:25; Luka 9:62) Natutwalilile ukuba abaicefya, ‘tulesekelela, kabili tulealululwa.’ (2 Kor. 13:11) Nga twacita ifi, “Lesa wa kutemwa kabili uwa mutende akaba na [ifwe].” Na kabili akalenga tukalesekelela pali ino nshita kabili akatupeela no bumi mu calo cipya.