Bali-ipeele Abene mu Kuitemenwa mu Brazil

IMYAKA imo iyapita, Rúbia (1), nkashi uuli nomba ne myaka 30, aile mu kutandalila ba Sandra (2), bapainiya abaali mu cilonganino icinono icabela ku kapinda ka ku kuso aka Brazil. Ilyo ali kulya, kwalicitike icintu cimo icamufikile pa mutima ica kuti alyalwile imikalile yakwe. Cinshi ico cine icacitike? Lekeni Rúbia umwine atwebe.

“ILYO NAUMFWILE IFYO ALANDILE NALIPAPILE”

“Ba Sandra balinsendele kwi sambililo lyabo. Ilyo twalesambilila, uyu mwanakashi balesambilila nankwe aebele ba Sandra ati: ‘Namwishiba ba Sandra, kuli abakashana batatu abo momba nabo abalefwaya ukusambilila Baibolo, nomba nabebele nati balolele pantu ninjishiba ukuti muli na bantu abengi abo mulesambilisha Baibolo uno mwaka.’ Ilyo naumfwile ifyo alandile nalipapile. Batini abantu abalefwaya ukusambilila pali Yehova e bo balelolela mpaka inshita ikamoneke iya kutendeka  ukubasambilisha! Pantu ku cilonganino naba pa kuti fye usange umuntu uwa kusambilila nankwe, kano wakosapo. Lilya line twali mu ng’anda ya musambi wa Baibolo, natendeke ukutontonkanya sana pa kwafwa abantu ba kuli iyi ncende. Tapakokwele, nalifumine mu musumba ukalamba no kukuukila kwi tauni uko ba Sandra balebomba bupainiya.”

Finshi fyacitike ilyo Rúbia akuukile? Atila: “Mu myeshi fye ibili, nalitendeke ukutungulula amasambililo ya Baibolo 15 kabili kuti mwapapa ukuti tapakokwele, na ine abantu abalefwaya ukusambilila balifulile sana ica kuti bamo batampa no kulolela nga filya fine cali kuli ba Sandra!”

CALENGELE ATAMPE UKUTONTONKANYA PA FYO ALEBOMBA

Diego (3), munyinefwe uuli ne myaka nalimo 20 atandalile bapainiya abalebombela mu Prudentópolis, itauni ilinono ilyabela ku kapinda ka ku kulyo aka Brazil. Ukutandalila bapainiya kwalengele atampe ukutontonkanya pa fyo alebomba umulimo wa kushimikila. Atile: “Mu cilonganino nali, nshalebombesha mu mulimo wa kushimikila, nalebomba fye ama-awala ayanono cila mweshi. Nomba ilyo natandalile aba bapainiya no kukutika ku fyo baleipakisha mu mulimo wabo, nalimwene ukuti bali sana ne nsansa ukuncila pantu ine nshabikile amano ku mulimo wa kushimikila. Ilyo namwene ifyo bali sana ne nsansa kabili abacincila, natendeke ukutontonkanya ukuti na ine kuti natemwa ukuba nga aba bapainiya.” Ilyo Diego abwelelemo, alitendeke bupainiya.

Nga uli musepela nga Diego, bushe na iwe ulaya mu kushimikila, mu kulongana, lelo uyila fye ico cine mu kushimikila, tauipakisha nakalya? Nga ca kuti e fyo caba, ninshi kuti cawama watontonkanya pa fyo wingaalula imikalile yobe pa kuti ukaipakishe insansa ishaba mu kubombela ukushaba sana aba kushimikila imbila nsuma ya Bufumu. Ca cine ukuti nga watontonkanya pa kusha imikalile isuma kuti wamona kwati ifintu kuti fyayakwafya sana. Lelo abacaice abengi balisalapo ukukuukila ukushaba sana aba kushimikila imbila nsuma. Balyaluka mu fyo balefwaya ukucita pa kuti balebombela sana Yehova. Lekeni tulande na pa mulumendo umbi, Bruno.

KALAPASHI MU KUSAMBILISHA INYIMBO NELYO MU KUSHIMIKILA?

Imyaka imo ku numa, Bruno (4), uuli ne myaka 28, alesambilila inyimbo pe sukulu ilyalumbuka apo basambilisha  inyimbo, kabili alefwaya sana ukuti akaleimbisha inyimbo. Na kuba alishibe sana inyimbo ica kuti imiku iingi balemwita ukuya mu kwimbisha pa ntanshi ye bumba lya balelisha ifilimba. Ifintu fyalemwendela bwino ica kuti nga aishileingila incito iisuma no kulafola indalama ishingi. Bruno atile, “Na lyo line, nalimwene ukuti kwali fimo ifyo nalekabila ukucita ifyacindeme ifyo nshalecita. Nangu ca kuti nali-ipeele kuli Yehova, nalishibe ukuti nshalemubombela no mweo onse, ne ci calelenga ndeyumfwa uwa mulandu. Nalipepele kuli Yehova no kumweba ifyo naleumfwa, kabili nalyebeleko na bamunyinane abakosoka mu cilonganino. Ilyo natontonkenyepo sana, napingwilepo ukubika amano ku kushimikila ukucila ku nyimbo. E ico, nalilekele ukuya mu kusambilila inyimbo, kabili nakukiile ku cifulo ukushali abengi aba kushimikila imbila nsuma iya Bufumu.” Bushe ifintu fyaileba shani uko Bruno akuukiile?

Bruno akuukiile mwi tauni lya Guapiara, (umwaba abantu nalimo 7,000) kabili ukufuma mu musumba wa São Paulo ukufika kuli ili tauni, paba amakilomita 260. Ala imikalile yalyalwike icine cine. Bruno atile: “Naleikala mu ng’anda iinono umushali furiji, TV nangu Intaneti. Na lyo line, kwali ifintu ifisuma ifyali pali iyi ng’anda ifyo nshakwete uko nafumine, pali ibala lya musalu ne lya fisabo!” Ilyo Bruno alebombela mu cilonganino umwali fye abantu abanono, umuku umo mu mulungu alelonga ifya kulya, amenshi, ne mpapulo no kunina honda yakwe no kuya mu kushimikila mu mishi. Abantu abengi abali kuli iyi ncende tabatalile abomfwapo imbila nsuma. Atile: “Naletungulula amasambililo ya Baibolo 18. Ala naletemwa sana ukumona ifyo abo nalesambilila nabo Baibolo balealula imibele yabo!” Alandile no kuti: “Pali iyi nshita, naishileba ne nsansa isho nshabalile nkwatapo pa mulandu wa kuti nalibikile Ubufumu intanshi. Nga nabikile fye amano ku nyimbo, nga nshatalile nkwatapo ishi nsansa.” Nomba finshi Bruno alecita pa kuti alekwata indalama sha kubomfya ilyo ali ku Guapiara? Atile: “Nalesambilisha abantu ifya kulisha banjo,” pa kulanda aya mashiwi alemwentula no kumwentula. Bruno ni kalapashi mu fintu ifingi.

“AWE E FYO NAIKELE”

Mariana (5), uuli nomba nalimo ne myaka 30 na o aleumfwa kwati ni Bruno. Aali ni loya, lelo nangu ca kuti alefola indalama ishingi, tali ne nsansa. Atile: “Naleumfwa kwati ‘naleuma fye umwela.’” (Luk. Mil. 1:17) Bamunyinefwe na bankashi balimukoseleshe  ukutontonkanya pa kubomba bupainiya. Pa numa ya kutontonkanyapo, Mariana, pamo na banankwe Bianca (6), Caroline (7), na Juliana (8), bapingwilepo ukuyabombako mu cilonganino icali ukutali icabela mwi tauni lya Barra do Bugres. Ili tauni lyaba mupepi ne calo ca Bolivia, kabili uko lyabela kutali sana no ko aba bakashana bafumine. Finshi fyailecitika ilyo bali kuli ili tauni?

Mariana atile: “Napangile ukuyaikalako fye imyeshi itatu. Lelo ilyo imyeshi itatu yapwile, naletungulula amasambililo ya Baibolo 15! Ukwabula no kutwishika, aba bantu balekabila uwa kubafwa ukwishiba bwino icine ca mu Baibolo. E co nalifililwe ukubeba ukuti ndi no kubwelelamo. Awe e fyo naikele.” Kabili ifi fine e fyo na banankwe bonse bacitile. Bushe ifi Mariana acitile fyalilengele ukuti abe ne nsansa? Atile: “Ifi Yehova amomfya ukwafwa abantu ukwaluka no kuba abantu abasuma, cilanenga ukuba ne nsansa nga nshi. Ndomfwa bwino ukwishiba ukuti ino nshita ndabomfya inshita yandi na maka ku kucita ifintu ifyacindama nga nshi.” Caroline alondolola ifyo ena na banankwe batatu bomfwa, atile: “Nga nasendama ubushiku, ndomfwa bwino icine cine pantu ninshi nimombesha mu mulimo wa kwa Lesa. Nalibika sana amano ku fyo ningafwa abo nsambilisha Baibolo. Ala cilawama ukumona uko balelunduluka mu kwishiba Lesa. Ninsanga ukuti amashiwi yatila: ‘Sondeni no kumona ukuti Yehova musuma,’ ya cine nga nshi.”—Amalu. 34:8.

Yehova afwile alatemwa sana ukumona uko abalumendo na bakashana mu calo conse ‘baleipeela abene mu kuitemenwa’ ku kushimikila imbila nsuma iya Bufumu mu fifulo ifyabela ukutali icine cine! (Amalu. 110:3; Amapi. 27:11) Bonse abaitemenwa ukuyabombela ku fifulo fya kutali, Yehova alabapaala nga nshi.—Amapi. 10:22.

[Akabokosho ne Cikope pe bula 5]

“Tatwabulishapo Icili Conse”

Ilyo ba João Paulo na bena mwabo ba Noemi balandile ukuti balefwaya ukukuukila ku cifulo ukushali aba kushimikila imbila nsuma abengi, bambi balebafuupula. Bamo mu cilonganino balebeba ukuti: “Mukayacula, tamwakalekwata indalama sha kubomfya. Cinshi mulefwaila ukukuukila, pantu na muli cino cine icilonganino mucili imilimo iingi.” Ba João Paulo batile: “Kwena tacayangwike ukucita ifyo twapingwilepo pantu ifyo abantu baletweba, ifyo balemona ukuti fya kutukoselesha, fyaletufuupula.” Lelo pali ino nshita, pa numa ya kubomba imyaka iingi ku cifulo ukushaba aba kushimikila abengi, ba João Paulo na ba Noemi baliba ne nsansa pantu tabafuupwike. Ba João Paulo batile: “Apo twaishila kuno no mwina mwandi, tatwabulishapo icili conse. Nga kulanda pa fintu ifyacindama sana, ifyo twakwata pali ino nshita fingi ukucila pa fyo twakwete kale.” Ba Noemi nabo balandile ukuti: “Ukuipeelesha kwesu takwaile fye nga mu menshi.”

Imikalile yalyafya mu matauni ayanono. Bushe abakuukila ku fifulo fya kutali bacita shani pa kuti balekwata indalama sha kubomfya? Balabombako imilimo imo. Bamo balasambilisha iciNgeleshi nelyo icitundu icili conse, balasambilisha abana be sukulu, balabilila abantu ifya kufwala nelyo ukupenta amayanda, nelyo ukubombako incito iili yonse iya kuti baleshala ne nshita ya kushimikila. Finshi bonse abaya mu kubombela ku fifulo ukushaba aba kushimikila abengi basanga? Basanga ukuti amapaalo bakwata yalicila pa mafya!

[Akabokoshi ne Cikope pe bula 6]

Ukufuluka ku Mwabo

Tiago: “Ilyo nafikile fye mu cilonganino icipya, nalifuupwike. Kuli iyi ncende kwali bakasabankanya abanono fye kabili takwali ifya kuleseshamo icitendwe. Nalitendeke ukufuluka ku mwesu. Lelo nalishibe ukuti pa kuti mbe ne nsansa, mfwile ukulacitapo fimo. E ico, natendeke ukwishibana bwino na ba bwananyina mu cilonganino. Awe ne fintu fyatendeke ukuwama! Nalipangile ifibusa kabili tapakokwele nalitendeke ukuba ne nsansa no kulaumfwa fye kwati ndi ku mwesu.”

[Icikope pe bula 3]

Ba Noemi na ba João Paulo, mu Ascurra, ku Santa Catarina