Bali-Ipeele Abene mu Kuitemenwa mu Mexico

TULATEMWA nga nshi ukumona ba Nte bacaice abengi baleangusha imikalile yabo pa kuti balebombesha mu mulimo wa kushimikila. (Mat. 6:22) Finshi bacita pa kuti balebombesha mu mulimo wa kushimikila? Mafya nshi bakwata? Natumfwe ku bacaice bamo ababombela mu Mexico.

“TWALINGILE UKWALULA IMIKALILE YESU”

Dustin na Jassa abafuma ku United States baupene mu January mu 2007. Ilyo fye baupene balishitile ubwato ubo balefwaisha ukukwata pa myaka iingi pa kuti baleikalamo. Ubwato bwabo babwimike mupepi ne tauni lya Astoria mu citungu ca Oregon ku U.S.A. Ili tauni lilamoneka bwino sana kabili mwaliba impili ishakwata imiti iingi sana kabili pa muulu wa mpili paliba na menshi makaasa, uyu musumba waba mupepi na Bemba wa Pacific. Dustin atile, “Konse uko mwalolesha kwalemoneka bwino sana!” Aba babili balemona kwati imikalile yabo yali iya-anguka kabili baleshintilila pali Yehova. Baletontonkanya ukuti balabomba fye bwino pantu na kuba baleikala mu bwato ubunono, tabalebomba ne ncito ya kuwisha akasuba kabili baali mu cilonganino umo balanda ululimi lwa ku calo cimbi, kabili limo limo balebombako bupainiya bwa kwafwilisha. Lelo ilyo batontonkenyepo balilwike ukuti baleibepa fye. Dustin atile: “Mu nshita ya kutungilila icilonganino, twalepoosa inshita iikalamba ku kulungisha ubwato.  Twalishibe ukuti nga tulefwaya ukubika Yehova intanshi, twalingile ukwalula imikalile yesu.”

Jassa atile: “Ilyo nshilaupwa, naleikala ku Mexico, kabili nalelongana mu cilonganino balebomfya iciNgeleshi. Nalitemenwe ukubombela kuli ici cifulo kabili nalefwaisha ukubwelelako.” Apo Dustin na Jassa balefwaisha ukuyabombela ku calo cimbi, pa mapepo ya lupwa batendeke ukulabelenga pa malyashi ya bamunyinefwe na bankashi abakuukila ku fifulo fimbi uko abantu abengi bafwaya ukumfwa icine. (Yoh. 4:35) Dustin atile: “Na ifwe twalefwaya ukuba ne nsansa isho aba bamunyinefwe bakwete.” Ilyo ifibusa fyabo ifya ku Mexico fyabebele ukuti kuli ibumba ilipangilwe ku Mexico ililekabila bakasabankanya na bambi, Dustin na Jassa bapingwilepo ukukuuka. Balilekele incito no kushitisha ubwato bwabo kabili bakuukiile ku Mexico.

“TWALICITA BWINO SANA UKUKUUKILA KULI CINO CIFULO”

Dustin na Jassa baileikala mwi tauni lya Tecomán na lyo ilyaba mupepi na Bemba wa Pacific. Ili tauni lyabela ku kapinda ka ku kulyo aka Astoria kabili paba amakilomita 4,345. Dustin atile: “Kuno kwena kwalikaba icine cine kabili takwaba impili, konse uko walolesha kwaba fye ifimuti fya ndimu fyeka fyeka.” Ilyo bakuukile, tabasangile bwangu incito. Apo tabakwete indalama, balelya fye umupunga na cilemba imiku ibili cila bushiku kabili ifi fine e fyo balelya lyonse. Jassa atile: “Lelo lilya line fye twatendelwe ukulalya ifya kulya fimo fine, abantu twalesambilisha Baibolo batendeke ukulatupeelako mango, inkonde, popo, e lyo ne ndimu ishingi!” Umuye nshiku aba baupana basukile basanga incito ya pa Intaneti kwi sukulu lya ku Taiwan ilisambilisha indimi shimbi. Indalama bafola shilabafwa ukukwata ifyo balekabila.

Bushe Dustin na Jassa bomfwa shani pa fyo imikalile yabo yaba pali nomba? Batile: “Twalicita bwino sana ukukuukila kuli cino cifulo. Bucibusa bwesu na Yehova bwalikoselako, kabili na ifwe twalitemwana sana ukucila kale. Cila bushiku tulacitila ifintu ifingi pamo, tulaya mu kushimikila, tulalanshanya ifyo twingafwa abasambi ba Baibolo no kupekanishisha pamo ukulongana. Na kabili tatusakamana nge fyo twalesakamana kale.” Balandile no kuti: “Ino nshita twali-imwena ukuti ubulayo bwaba pa Amalumbo 34:8 bwa cine, ubutila, ‘Sondeni no kumona ukuti Yehova musuma.’”

FINSHI FYALENGA ABENGI UKUIPEELESHA?

Bamunyinefwe na bankashi ukucila pali 2,900 abaupana e lyo na bashimbe, abali ne myaka nalimo 20 ukufika kuli 30 balikuukila mu fitungu fyalekanalekana ifya ku Mexico uko aba kushimikila imbila nsuma ya Bufumu bacepa. Cinshi calenga ukuti aba bamunyinefwe baipeeleshe ukubomba uyu mulimo?  Ilyo baipwishe bamo pali aba, balandile pa fintu fitatu ifikalamba ifyalenga. Ni finshi ifyo fine?

Ukutemwa Yehova na bantu banensu. Leticia abatishiwe ninshi ali ne myaka 18. Atile: “Ilyo naipeele kuli Yehova, nalishibe ukuti mfwile ukulamubombela no mutima wandi onse no mweo wandi onse. E ico pa kulanga ukuti nalitemwa Yehova no mutima wandi onse, ndabomfya inshita yandi iikalamba na maka yandi mu mulimo wakwe.” (Marko 12:30) Munyinefwe Hermilo, uwaupa Leticia, aali ne myaka ukucilako panono pali 20 ilyo aile ku kubombela uko bakabila ba mbila nsuma ya Bufumu bacepa. Atile: “Nailwike ukuti ukwafwa abantu ukwishiba Lesa e nshila iisuma iyo ningalangilamo ukuti nalitemwa abantu bambi.” (Marko 12:31) E ico afumine mu musumba wa Monterrey, umwaba ifyuma ifingi umo aleikala bwino kabili alebomba ne ncito iisuma iya mu banki no kukuukila kwi tauni ilinono.

Ukufwaya ukuba ne nsansa shine shine kabili ishibelelela. Pa numa ya kubatishiwa, Leticia aile na nkashi uwabomba bupainiya pa myaka iingi kwi tauni ilyabela ukutali, uko baile mu kushimikila pa mweshi umo. Leticia atile: “Ala nalipapile kabili naleba sana ne nsansa ukumona abantu balefwaisha ukukutika ku mbila nsuma ya Bufumu iyo twalebashimikila. Ilyo umweshi wapwile, natile, ‘Ifi e fyo mfwaya ukucita mu bumi bwandi!’” E fyo cali na kuli Essly, nkashi umushimbe uuli ne myaka ukucilako panono pali 20. Icalengele ukuti na o afwaishe ukubombako uyu mulimo, ni nsansa amwene isho abalebombela uko bakasabankanya bacepa bali na sho. Ilyo ali ku sekondari, alelanshanya na ba Nte abalekanalekana abalebombela ukwali bakasabankanya ba mbila nsuma abanono. Atile: “Ilyo namwene ifyo aba bamunyina na bankashi bali ne nsansa, calengele ukuti na ine mfwaye ukulaba ne nsansa nga filya fine bali.” Bankashi abengi baliya mu kubombela uko bakasabankanya bacepa nga filya Essly acita. Na kuba, bankashi abashimbe 680 mu Mexico baliya mu kubombela uko bakabila ba mbila nsuma bacepa. Ala aba bamunyinefwe balilinga ukubapashanya!

Ukufwaya ukucita ifyacindama mu bumi. Ilyo Essly apwile isukulu, bamwebele ukuti akaye ku yuniversiti kabili bakalamulipilila. Abanankwe bamukoseleshe ukuya ku yuniversiti pa kuti nga apwa akapoke digiri, akalebomba incito iisuma, akakwate motoka, kabili akaletandalila ne ncende ishalekanalekana. Lelo Essly taumfwilile abanankwe. Atile: “Abanandi abengi Abena Kristu balikonkelele ifi fintu, kabili nalimwene ukuti balilekele ukubika amano ku fya kwa Lesa. Nalimwene no kuti amafya balekwata pa mulandu wa kubika amano ku fya muli cino calo, yalengele ukuti beba ne nsansa. Nalefwaya ukuti ilyo ncili umwaice, mombele Yehova na maka yandi yonse.”

 Essly alisambilileko utumilimo tumo utwamwafwile ukusanga incito pa kuti aleisakamana ilyo alebomba bupainiya, kabili pa numa akuukiile ku ncende ukushali sana bakabila ba mbila nsuma. Kabili alisambilile ne ndimi isho abena Otomi na bena Tlapaneco, ababa kuli ici cine cifulo balanda. Pa numa ya kubomba imyaka itatu kuli ici cifulo caba ukutali, Essly atile: “Ukubombela uko aba kushimikila imbila nsuma bacepa kwalinenga ukuba ne nsansa no kulacita ifyacindama mu bumi. Ne cacilapo ukucindama ca kuti bucibusa bwandi na Yehova bwalikoselako.” Ba Phillip na ba Racquel, abaupana abali ne myaka ukucilako pali 30, abafuma ku United States, nabo batile: “Ifintu mu calo filealuka bwangu bwangu ica kuti abengi bamona ukuti inshita iili yonse ifintu kuti fyayaluka. Lelo ukubombela ku cifulo uko abantu abengi bafwaya sana ukumfwa imbila nsuma ya mu Baibolo kulenga twaishiba icacindama ico tufwile ukulacita. Ala twaliba ne nsansa icine cine!”

IFYA KUCITA NGA MWABA NA MAFYA

Kwena, tacayanguka ukubombela uko bakasabankanya ba mbila nsuma bacepa, pantu kulaba amafya. Ubwafya bumo bwa kusanga indalama isha kuliilamo. Pa kuti mulesanga umwa kuliila, mufwile ukuitemenwa ukwaluka ukulingana ne fyo abantu baikala kuli iyo ncende. Verónica uwabomba bupainiya pa myaka iingi, atile: “Ku ncende imo uko naile mu kubombela, naleshitisha ifya kulya ifyo naleipika. Ku ncende imbi, naleshitisha ifya kufwala no kubeya imishishi. Uko naba pali ino nshita, momba incito ya kupyanga mu ng’anda kabili ndafunda na bafyashi aba kuti e lyo batendeke ukukwata abana ifya kusunga bwino abana.”

Ukwalula imikalile no kwishiba intambi sha ku cifulo waya bulaba bwafya ubukalamba maka maka nga uleikala na bana calo ba kuli iyo ncende. E bwafya ba Phillip na ba Racquel bakwete ilyo baile mu kubombela ku ncende balanda ici Nahuatl. Ba Phillip batile: “Intambi shesu ne shabo shalipusana sana.” Finshi bacitile pali ubu bwafya? Ba Phillip batile: “Twabikile sana amano ku mibele iisuma iyo aba Nahuatl bakwata, pamo nga ifyo bomfwana mu ndupwa, ifyo baba abafumacumi, na bukapekape bwabo.” Ba Racquel nabo batile: “Twalisambilile ifingi ilyo twaleikala kuli iyi ncende na kuli bamunyinefwe na bankashi abo twalebomba nabo.”

IFYO MWINGACITA PA KUTI MUIPEKANYE

Nga mulefwaya ukuyabombela ku ncende ukushaba bakasabankanya abengi, kuti mwacita shani pa kuipekanya? Bamunyinefwe na bankashi ababombapo ku cifulo uko bakasabankanya bacepa batile: Ilyo tamulakuuka, tampileniko limo ukwangusha imikalile kabili sambilileni no kuteka imitima ku fyo mukwete. (Fil. 4:11, 12) Finshi fimbi ifyo mufwile ukucita? Leticia atile: “Nshalefwaya ukwingila incito iya kubomba imyaka iingi iya kuti nkaleikala fye pa cifulo cimo cine. Nalefwaya ukulabomba incito iya kutila kuti nakuuka inshita iili yonse pa nshita iyo ndefwaya.” Munyinefwe Hermilo atile: “Nalisambilile ukwipika, ukuwasha no kuciisa.” Verónica atile: “Ilyo nali pa bafyashi, nalebombako imilimo ya kuwamya ing’anda kabili nalisambilile no kwipika ifya kulya ifishakosa umutengo lelo ifisuma. Nalisambilile ne fya kusunga indalama.”

Ba Levi na ba Amelia aba ku United States abaupana pa myaka 8, balanda ifyo amapepo balepepa ilyo tabalaya ku Mexico yabafwa. Ba Levi batila: “Twalipendele indalama isho twalekabila pa kuti tuye mu kubombela ku calo cimbi pa mwaka uutuntulu, kabili twalipepele kuli Yehova ukuti atwafwe ukusanga ishi indalama.” Mu myeshi fye iinono, balisangile indalama balekabila isho bapepeelepo kabili ilyo bashisangile, tabaikete na ku cani, balikuukile. Ba Levi batile: “Yehova alyaswike ipepo lyesu ukulingana ne fyo twamulombele, nomba cashalile kuli ifwe ukucita ifyo twalombele.” Ba Amelia batile: “Twalemona kwati tukekalako fye umwaka umo nomba natwikalako imyaka 7, kabili tatutontonkanya na pa kufumako! Ukwikala kuno kwalilenga twaimwena ifyo Yehova afwa ababomfi bakwe. Cila bushiku tulamona ukuti Yehova musuma.”

Ukupepa kwalyafwile na ba Adam na ba Jennifer, abaupana abafumine ku United States ababombela ku Mexico mu cilonganino umo babomfya iciNgeleshi. Batile: “Mwilalolela ukuti ifintu fikawame. Nga mulafwaya ukuyabombela ku calo cimbi, mulepepa lyonse kabili mulecita ukulingana ne fyo mulepepela. Angusheni imikalile yenu, lembeleni iofeshi ilyangalila icalo mulefwaya ukuyako kabili pa numa ya kupenda isho mukapoosapo, kuukeni!” * Nga mwacita ifi, mukaba ne nsansa kabili Lesa akamupaala.

[Futunoti]