ABABELENGA INO MAGAZINI BALEPUSHA UKUTI . . .

Mulandu Nshi Bamo Abalembwa mu Baibolo Bashabalumbwila Amashina?

Mwi buuku lya kwa Ruti, umwaume uwakeene ukucita ifyo Ifunde lya kwa Mose lyalandile pali kalubula, bamwitile fye ati Mune. (Ruti 4:1-12) Bushe kuti twatila bonse abo bashalumbula amashina mu Baibolo ninshi baali ne mibele yabipa nelyo tabaali abacindama sana?

Awe iyo. Natulande pa ca kumwenako cimbi. Ilyo Yesu alepekanya ukwa kuyaliila ica Kucilila ca kulekeleshako, aebele abasambi bakwe ati, “kabiyeni mu musumba kuli Kantwa [“kuli kampanda,” e filanda Baibolo ya Ishiwi lya kwa Lesa—Icipangano Cipya]” no kuyapekanya ica Kucilila ku ng’anda yakwe. (Mateo 26:18) Bushe kuti twatila ico uyu mwaume bamwitiile fye ati “Kantwa,” ni co aali ne mibele iibi nelyo taali uwacindama? Awe iyo, “kampanda” uo balumbula muli ili ilembo afwile aali musambi wa kwa Yesu. Apo tacali icacindama ukuti bamulumbule ishina, e co bashamulumbwila.

Baibolo yalilumbula amashina ya bantu abengi abaali ababipa, kabili yalilanda na pa bantu abaali aba cishinka abo tayalumbula amashina. Ku ca kumwenako, ishina lya mwanakashi wa ntanshi, Efa, lyalishibikwa sana. Nangu cibe fyo, Efa ali kaitemwe kabili taali ne cumfwila, alengele ukuti Adamu abembuke, ne ci calilenga ukuti na ifwe tulecula. (Abena Roma 5:12) Nangu ca kuti Baibolo tayalumbula ishina lya mukashi wa kwa Noa, na lyo line muntu uo tulingile ukupashanya pantu aali uwa cumfwila kabili alyafwile sana Noa ukubomba umulimo uwacindama. Kanshi ifi umukashi wa kwa Noa bashamulumbula ishina, tacipilibula ukuti taali uwa cumfwila nelyo uushacindama kuli Lesa.

Kwaliba abantu na bambi abashalumbulwa mu Baibolo lelo abacitile ifintu ifyacindama sana ifyalengele ukufwaya kwa kwa Lesa ukucitwa. Natulande pa mukashana wacaice umwina Israele, uwali umubomfi wa kwa Naamani umushilika mukalamba uwa bena Siria. Uyu mukashana alandile ukwabula umwenso kuli muka Naamani pali kasesema wa kwa Yehova uwali mu Israele. Ici calengele kasesema ukucita icipapwa. (2 Ishamfumu 5:1-14) Umwana mwanakashi wa kwa Yefta uwali umupingushi mu Israele, na o ali ne citetekelo sana. Alikeene ukuupwa no kukwata abana pa kuti fye afikilishe umulapo uo wishi alapile. (Abapingushi 11:30-40) Kwali abantu bambi ukucila pali 40, abalembele amalumbo e lyo na bakasesema ba kwa Lesa aba cishinka ababombele imilimo iyacindama lelo abo bashalumbula amashina.—1 Ishamfumu 20:37-43.

Ica kumwenako cimbi icacindama sana, ca bamalaika ba cishinka. Nangu ca kuti kwaliba bamalaika abengi sana, abo balumbula fye amashina mu Baibolo ni babili, Gabriele e lyo na Mikaele. (Daniele 7:10; Luka 1:19; Yuda 9) Abashala Baibolo tayabalumbula amashina. Ku ca kumwenako, Manoa wishi wa kwa Samsone, aipwishe malaika ukuti: “Ni mwe bani ishina, pa kuti ilyo ifyo mwasosa fikacitika tukamucindike?” Bushe malaika ayaswike shani? Atile: “Nga cinshi uleipushisha ishina lyandi?” Ulya malaika ali-icefeshe pa kukanafwaya ukupeelwa umucinshi uwalingile fye ukuya kuli Lesa.—Abapingushi 13:17, 18.

Baibolo tayalanda umulandu bamo babalumbwila amashina ne co bambi bashabalumbwila. Lelo kuti twasambilila ifingi ku bantu ba cishinka ababombeele Lesa ukwabula ukuti bafwaye ukwishibikwa nelyo ukulumbuka.