FINSHI umwaume afwile ukulacita pa kulanga ukuti alasunga bwino umwina mwakwe? Abantu abengi baishiba ukuti icintu icikalamba ico umwaume afwile ukucita, ukufwaila aba mu ng’anda yakwe indalama pa kuti baleikala bwino. Lelo abanakashi bamo abakwatisha ifyuma balanda ukuti abena mwabo tababasunga bwino kabili tababatemwa, ici cilenga baleumfwa ububi. Ba Rosa, aba ku Spain balandile pa baume abo baupilweko abati, “Ku bantu bambi baliba bwino, lelo pa ng’anda tababa bwino.” Ba Joy, aba ku Nigeria nabo balandile ukuti, “Nga nshisumiine ifilefwaya ukucita abena mwandi, balenjeba ukuti, ‘Ulingile fye ukucita fyonse ifyo nakweba pantu ndi mulume obe.’”

Finshi umwaume alingile ukucita pa kulanga ukuti alasunga bwino umwina mwakwe? Finshi umwaume afwile ukulacita pa kuti umukashi ‘alesanga ukutuusha’ mu ng’anda ya mulume wakwe?—Ruti 1:9.

Nangu ca kuti Lesa amona ukuti umulume no mukashi balilingana, Baibolo ilanga ukuti kwaliba ifyo cila muntu afwile ukulacita mu lupwa. Pa Abena Roma 7:2 patila, umwanakashi uwaupwa alakakilwa “kwi funde lya mulume.” Nga filya fine utubungwe tukwata uwa kutungulula ifintu, e fyo na Lesa asala umwaume ukuba umutwe wa mukashi wakwe. (1 Abena Korinti 11:3) Kanshi abaume e bafwile ukulatungulula ifintu mu ng’anda.

Finshi mwe baume mulingile ukucita pa kuti mulebomba bwino umulimo Lesa amupeela uwa kutungulula ulupwa lwenu? Baibolo itila, “Muletemwa abakashi benu, filya na Kristu atemenwe icilonganino.” (Abena Efese 5:25) Nangu ca kuti Yesu Kristu taupile, ukutontonkanya pa fyo alecita kuti kwamwafwa ukuba umulume umusuma. Natulande pa fyo kwingamwafwa.

Yesu alesansamusha no kwafwa abantu. Yesu aebele bonse abo baletitikisha na bali na mafya ati: “Iseni kuli ine . . . kabili nalamusansamusha.” (Mateo 11:28, 29) Yesu aleafwa abalecula kabili alebasambilisha pa kuti bapalame kuli Lesa. Ici calengele abantu bapalame sana kuli Yesu pantu balishibe ukutila kuti abafwa!

 Ifyo abaume bengapashanya Yesu. Abaume balingile ukulayafwako abena mwabo imilimo imo. Abanakashi bamo bomfwa nge fyo ba Rosa baleumfwa kale. Batile: “Abena mwandi balemona fye kwati ndi mubomfi wa pa ng’anda.” Ba Kweku, abaume ababa ne nsansa mu cupo bena batile: “Ilingi line ndepusha umwina mwandi imilimo iyo ningamwafwako. Apo nalimutemwa, ndaitendekelako ukubomba imilimo imo iya pa ng’anda.”

Yesu alelangulukilako abantu kabili ali uwa cikuuku. Kwali umwanakashi umupiina, uwalwele ubulwele bwabipisha pa myaka 12. Ilyo aumfwile ukuti Yesu aleposha abantu, “aleti: ‘Nga nakumya fye ku fya kufwala fyakwe, nalapola.’” Ifyo aletontonkanya fyali fya cine. Aile kuli Yesu, aya kumya na ku ca kufwala cakwe, kabili ilyo line fye alipolele. Nangu ca kuti bamo nalimo balemona kwati uyu umwanakashi aliituntumbile pa kuya kuli Yesu, Yesu atile ico acitile ifi ni co alisakamikwe. * Yesu amwebele cikuuku cikuuku ati: “We mwana, . . . upolelele na ku bulwele bobe ubwabipisha.” Yesu talefwaya ukuseebanya uyu umwanakashi nelyo ukumukalipila  pantu alishibe bwino ifyo alecula. Ifyo Yesu acitile fyalangile ukuti ali uwa cikuuku.—Marko 5:25-34.

Ifyo abaume bengapashanya Yesu. Abena mwenu nga tabali bwino, mulebalangulukilako kabili mulebatekanishisha. Pa kuti mucite ifi, mufwile ukwelenganya ukuti nimwe mushileumfwa bwino. Ku ca kumwenako, ba Ricardo balandile abati, “Nga namona ukuti abena mwandi balekalipakalipa, nshilanda ifingabakalifya.”

Yesu alelanshanya na basambi bakwe. Yesu ale-ebako abasambi bakwe ifyo aishibe ne fyo aletontonkanya pa fintu fimo. Abebele ukuti: “Fyonse ifyo naumfwa kuli Tata nalimwishibisha.” (Yohane 15:15) Limo limo Yesu alefwaya ukuba eka alepepa. Lelo alesangako inshita ya kulanshanya na basambi bakwe no kubeba ifili ku mutima. Mu nshita ya bushiku ilyo Yesu bashilamwipaya, aebele abasambi bakwe ukuti ali no “bulanda nga nshi.” (Mateo 26:38) Nangu ca kuti Yesu tatemenwe ifyo abasambi bakwe bacitile, talekele ukulanda nabo.—Mateo 26:40, 41.

Ifyo abaume bengapashanya Yesu. Mulelanshanya na bena mwenu pa fyo muleumfwa ne fyo muletontonkanya. Abanakashi bamo balailishanya ukuti abena mwabo balalanda sana nga bali na bantu bambi, lelo nga bali nabo pa ng’anda bekala fye tondolo. Nomba umfweni ifyo ba Ana bena balandile. Abena mwabo nga balebeba ifyo baletontonkanya pali fimo, ba Ana batile, “Ndamona ukuti abena mwandi balintemwa, kabili ici calenga ukuti tuleumfwana sana.”

Mwilaleka ukulanda na bena mwenu pa kuti mubapeshe. Umwanakashi umo atile, “Ilyo abena mwandi bafulilwe pa fyo nacitile, balilekele ukunsosha pa nshiku ishingi. Ici calengele ndeumfwa ububi no kulamona kwati tabantemwa.” Ba Edwin bena balesha sana ukupashanya Yesu. Batile “Nga nafulwa, ilingi line njikala fye tondolo, ndalolelako pa kuti nsange inshita iilingile iyo twingalanshanya pa kuti tupwishe ubwafya.”

Ba Joy abo tulandilepo kale, balimona ukuti abena mwabo balyaluka ukutula apo batendekele ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Batile, “Abena mwandi ino nshita balintemwa sana, balesha na maka ukupashanya Yesu.” Abantu abengi abaupana balatemwa ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Bushe na imwe kuti mwatemwa ukusambilila Baibolo? Kuti mwaeba ba Nte pa kuti mulesambilila nabo Baibolo ukwabula ukumulipilisha.