Mulandu Nshi Ifyo Inte sha kwa Yehova Bacita Umulaalilo wa kwa Shikulu Fyapusanina ne fyo Imipepele Imbi Icita?
Tulakonka sana ifyo Baibolo ilanda ilyo tuleibukisha Umulalilo wa kwa Shikulu, uo beta no kuti “Umulalilo wa Mfumu” nelyo Icibukisho ca Mfwa ya kwa Yesu. (1 Abena Korinti 11:20; Bible wa Mushilo) Na lyo line, ifyo aba mu mipepele iingi basuminamo ne fyo bacita ilyo baleibukisha Umulalilo wa kwa Shikulu tafyafuma mu Baibolo.
Ico twibukishisha Umulalilo wa kwa Shikulu
Ico twibukishisha Umulalilo wa kwa Shikulu ni co tufwaya ukwibukisha Yesu, e lyo no kutasha pe lambo apeele pa mulandu wesu. (Mateo 20:28; 1 Abena Korinti 11:24) Ukwibukisha Umulalilo wa kwa Shikulu te bushiku bwa cilapilo, atemwa ulutambi ululenga umuntu abelelwa uluse nelyo aelelwa imembu shakwe. a Baibolo isambilisha ukuti imembu shesu kuti shaelelwa fye ukupitila mu kuba ne citetekelo muli Yesu, te mu kukonka intambi ishili shonse isha mu mipepele. —Abena Roma 3:25; 1 Yohane 2:1, 2.
Miku inga tulingile ukwibukisha Umulalilo wa kwa Shikulu?
Ilyo Yesu apeele abasambi bakwe ifunde lya kulaibukisha Umulalilo wa kwa Shikulu, tabebele imiku balingile ukulaibukisha. (Luka 22:19) Bushe miku inga tufwile ukulaibukisha? Bamo batontokanya ukuti bafwile ukulaibukisha cila mweshi, e lyo bambi bamona kwati ni cila mulungu, cila bushiku, imiku iili yonse ilyo umuntu umwine alefwaya mu bushiku bumo, nangu inshita fye iili yonse iyo aumfwa ukuti afwile ukwibukisha. Na lyo line, kwaliba fimo ifyo tufwile ukutontonkanyapo.
Yesu atendenke Umulalilo wa kwa Shikulu pa bushiku bulya bwine abaYuda balesefeshapo Ica Kucilila kabili afwiile pali bulya bwine ubushiku. (Mateo 26:1, 2) Ici tacali fye nkuma. Amalembo yalinganya ilambo lya kwa Yesu ku mpaanga ya pa Ca Kucilila. (1 Abena Korinti 5:7, 8) Balesefya Ica Kucilia umuku umo pa mwaka. (Ukufuma 12:1-6; Ubwina Lebi 23:5) Ifi fine e fyo na Bena Kristu bakubalilapo balesefya Umulalilo wa kwa Shikulu, balesefya fye umuku umo pa mwaka, b kabili Inte sha kwa Yehova nabo bene e fyo bacita.
Ubushiku ne nshita
Ifyo Yesu acitile pa kutendeka Umulalilo wa kwa Shikulu, tafitwafwa fye ukwishiba imiku tufwile ukulaibukisha, lelo filatwafwa no kwishiba ubushiku e lyo ne nshita tufwile ukulaibukishapo. Yesu atendeke Umulalilo wa kwa Shikulu ilyo akasuba kawile pa Nisani 14, mu mwaka wa 33, nga kukonka kalenda ya mu Baibolo. (Mateo 26:18-20, 26) Nga filya fine Abena Kristu ba kubalilapo balecita, na ifwe bene twibukisha imfwa ya kwa Yesu pa bushiku bumo bwine cila mwaka. c
Nangu ca kuti mu mwaka wa 33 ubushiku bwa Nisani 14 bwali ni pali Cisano, ubushiku bwa Mulalilo wa kwa Shikulu bulakumanina pa nshiku shalekanalekana mu mulungu cila mwaka. Cila mwaka pa kuti twishibe apakakumanina ubushiku bwa Nisani 14, tubomfya inshila isho balebomfya pa kupenda inshiku ilyo Yesu ali pano isonde. Tatubomfya kalenda ya muno nshiku iyo abaYuda babomfya. d
Umukate no mwangashi
Ilyo Yesu aletendeka Umulalilo wa kwa Shikulu, abomfeshe umukate uushatutumuka e lyo no mwangashi wakashika ifyashelepo ilyo balesefya Ica Kucilila. (Mateo 26:26-28) Pa kukonka ifyo Yesu alecita tubomfya umukate uo bashibikamo nangu fimo nangu fye citutumushi, e lyo no mwangashi wakashika umushaba nangu fimo. Tatubomfya drinki nelyo umwangashi uo basakanyamo fimo.
Abamipepele bamo balabomfya umukate uo babikamo icitutumushi, lelo icitutumushi mu Baibolo bacipashanya ku lubembu. (Luka 12:1; 1 Abena Korinti 5:6-8; Abena Galatia 5:7-9) E ico kanshi umukate ushakwatamo icitutumushi e wingemininako umubili wa kwa Yesu uushakwete ulubembu. (1 Petro 2:22) Na fimbi ifyo aba macalici bacita ifyapusana ne fyo Baibolo ilanda, kubomfya drinki mu cifulo ca kubomfya umwangashi uo bashasakanyamo icili conse. Ico aba macalici bamo bacitila ifi ni pa mulandu ne fishili fya mu Malembo ifyo basumina ukuti tabafwile ukunwa umwangashi.—1 Timote 5:23.
Ifimpashanya te mubili wa cine cine nelyo umulopa
Umukate ushatutumuka e lyo no mwangashi uuba pa Cibukisho fimpashanya fye, nelyo fimininako fye umubili wa kwa Yesu e lyo no mulopa wakwe. Tafyaluka umubili wakwe nelyo umulopa wakwe mu cisungusho pa bushiku bwa Cibukisho nge fyo bamo batontokanya. Moneni fimo ifyo Amalembo yalanda ifyalenga tushinikishe ifi twalandapo.
Nga ca kuti Yesu apeele abasambi bakwe ifunde lya kuti balenwa umulopa wakwe ninshi alebeba ukutoba ifunde lya kwa Lesa ilyalesha ukulya umulopa. (Ukutendeka 9:4; Imilimo 15:28, 29) Ukwabula no kutwishika te kuti Yesu ebe abantu ukutoba ifunde lya kwa Lesa ililanda pa mulopa.—Yohane 8:28, 29.
Nga ca kuti abatumwa balenwa umulopa wa cine cine uwa kwa Yesu, nga talandile ukuti umulopa wakwe “uukasumina abengi,” icalolele mu kuti pali iyi nshita ninshi talaipeela ilambo.—Mateo 26:28; Diocese of Mbala.
Yesu apeele umubili wakwe ilambo “umuku umo fye capwa.” (AbaHebere 9:25, 26) Nga ca kuti umukate e lyo no mwanganshi filaluka no kuba umubili no mulopa wa cine cine uwa kwa Yesu pa bushiku bwa Mulalilo wa kwa Shikulu, ninshi bonse abalyako balabwekeshapo ilambo ilyo Yesu apeele umuku fye umo.
Yesu atile: “Mulecita ici ku kunjibukisha,” talandile ukuti “pa kumpeela ilambo.”—1 Abena Korinti 11:24.
Icalenga bamo basumine ukuti umukate no mwangashi filasanguka umubili e lyo no mulopa wa kwa Yesu, mashiwi ayaba mufikomo fimo ifya mu Baibolo. Ku ca kumwenako mu maBaibolo ayengi bapilibula ukuti Yesu alandile ukuti: “Uyu mulopa wandi.” (Mateo 26:28) Nomba amashiwi Yesu alandile kuti yapilibulwa no kuti: “cimpashanya ca mulopa wandi,” “uleimininako umulopa wandi,” nelyo “ulepilibula umulopa wandi.” e Nga fintu Yesu alebomfya ifilangililo lyonse pa kusambilisha, na pali iyi yine inshita alesambilisha ukubomfya icilangililo.—Mateo 13:34, 35.
Ni bani balyako?
Ilyo Inte sha kwa Yehova balecita Umulalilo wa kwa Shikulu, bantu fye abanono e balyako umukate no kunwako umwangashi. Mulandu nshi?
Umulopa Yesu asuminshe wapangile “icipangano cipya” icapyene pa cipangano Yehova Lesa apangene no luko lwa bena Israele. (AbaHebere 8:10-13) Ababa mu cipangano cipya e balyako ifipashanya pa Cibukisho. Te Bena Kristu bonse, lelo ni abo fye “abaitwa” na Lesa mu nshila iyaibela. (AbaHebere 9:15; Luka 22:20) Aba e bakateka na Kristu ku muulu, kabili Baibolo itila baba fye 144,000.—Luka 22:28-30; Ukusokolola 5:9, 10; 14:1, 3.
Ukupusanako na baba mu “mukuni unono” abaitwa ukuyateka na Kristu, fwe bengi twakwata isubilo lya kuba pe “bumba ilikalamba” ilikekala umuyayaya pano isonde. (Luka 12:32; Ukusokolola 7:9, 10) Bonse fwe bakwata isubilo lya kwisaikala pano isonde tatulyako ifimpashanya pa Cibukisho, lelo tulasangwako pa kulanga ukuti tulatasha pe lambo Yesu apeele pa mulandu wesu.—1 Yohane 2:2.
a Icitabo ca McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume IX, pe bula 212 citila: “Mu Cipingo Cipya tamwaba ishiwi lya kuti insakalamenta (sacrament); nangu fye lishiwi lya ciGriki ilya kuti μυστήριον [my·steʹri·on] talilanda pa lubatisho nelyo pa Mulalilo wa kwa Shikulu nangu pa fintu fimbi ifyo baleibukisha.”
b Moneni icitabo ca The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Volume IV, pa mabula 43-44, ne ca McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume VIII, ibula 836.
c Moneni icitabo ca The New Cambridge History of the Bible, Volume 1, ibula 841.
d Kalenda ya baYuda iya muno nshiku ilalanga apo umweshi wa Nisani utendekela. Utendekela apo umweshi umoneka onse, nomba iyi te nshila balebomfya mu nshiku sha batumwa. Lelo baletendeka ukupenda umweshi upya, ilyo umweshi wamoneka mu Yerusalemu, kanshi palepita ubushiku nelyo inshiku pa kuti umweshi umoneke onse. Ici e calenga ubushiku Inte sha kwa Yehova bakwata Icibukisho bulepusana no bushiku abaYuda ba muno nshiku bakwatilapo Ica Kucilila.
e Moneni Bailolo ya A New Translation of the Bible, by James Moffatt; The New Testament—A Translation in the Language of the People, by Charles B. Williams; na The Original New Testament, by Hugh J. Schonfield.