AI MIẸN ọmwa ne ẹi hoo ne ọ gha sọyẹnmwẹ. Sokpan emwa hia keghi werriẹ aro daa ọlọghọmwa ughughan vbe okiekie ẹdẹ ne ima ye na. (2 Tim 3:1) Emwi eso ne ẹi ya emwa ghọghọ ọre a gbe ọmwa ekueku, emianmwẹ, ẹmwẹ iwinna ne ai miẹn kevbe emwi ọvbehe ni si akhiẹ kevbe osi ye ọmwa egbe. Emwi vbenian sẹtin vbe sunu daa eguọmwadia Osanobua, orhiọn ghi gbe ye iran iwu, iran ghi khian emwa ne ẹi ghi ghọghọ. U ghaa rre ihe vbenian, de emwi ne u gha ru ne u mieke na werriegbe gha sọyẹnmwẹ?

Ne ima mieke na sẹtin zẹ ewanniẹn ye inọta na, te ọ khẹke ne ima rẹn emwi ne a ya ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko kha kevbe vbene emwa ya sẹtin gha sọyẹnmwẹ hẹ, vbe iran ghaa rre uwu ibavbaro. Ma gha vbe ziro yan emwi ne ima gha ru ne ima mieke na gha sọyẹnmwẹ kevbe ne ima gha sọyẹnmwẹ sayọ.

Ọmwa ne ọyẹnmwẹ sẹ lughaẹn ne ọmwa nọ soyaya ra nọ gbe ọdẹn. Vbe igiemwi: Ọmwa nọ da ayọn gbe egbe sẹtin gha giẹ ogiogiẹ. Sokpan aro gha ghi gbannọẹn nẹ, ogiẹ i ghi la re akọn rre. Ọ ghi werriegbe vba egbe ẹre vbe uwu ọlọghọmwa nọ ka ye ọ ke da ayọn. Oghọghọ ne ayọn si yọ re egbe i re ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko.—Itan 14:13.

Ọyẹnmwẹ keghi re akpa nọ gbọọ vbe ekhọe, evba ẹre ọ na vbe zẹ inian. Ọmwa keghi sọyẹnmwẹ rhunmwuda emwi esi ne ọ mwẹ ra emwi esi ne ọ yaro yi. Ọmwa nọ mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko keghi ghọghọ deghẹ emwi maan ra deghẹ ẹi maan. (1 Tẹs 1:6) Vbene ẹmwata, emwi sẹtin gha kpokpo ọmwa vbe orhiọn, ọmwa nii ye gha sọyẹnmwẹ vbe ekhọe. Vbe igiemwi, ọ mwẹ ẹghẹ ne a ya ya asan gbele avbe ukọ ọghe Kristi rhunmwuda iran kporhu iyẹn nọ maan. Vbe iran ghi ru? E Baibol khare wẹẹ: “Ẹko iran keghi vuọn ne oghọghọ wẹẹ Osanobua vbe ka iran ye emwa ni sẹe ni gha rri oya efaa ba ẹmwẹ eni Jesu.” (Iwinna 5:41) Ẹi re te iran ghaa sọyẹnmwẹ rhunmwuda a ya asan bolo iran egbe, sokpan zẹvbe eguọmwadia Osanobua, ọyẹnmwẹ kegha sẹ iran rhunmwuda iran da imudiase ọghe iran yi.

Ọyẹnmwẹ ne a guan kaẹn na i re evba biẹ ọmwa biẹ, ẹi vbe rre vbe udemwurri. Vbọzẹe? Rhunmwuda abọ ọkpa ọghe ọmọ okọ orhiọn nọhuanrẹn nọ. Orhiọn nọhuanrẹn ẹre ọ ya ima mwẹ akpa ọghe ọgbọn. Ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko keghi re ọkpa vbe usun akpa ọghe ọgbọn na. (Ẹfis 4:24; Gal 5:22) Ma ghaa mwẹ ọyẹnmwẹ vbenian, ọ gha ru iyobọ ne ima ya sẹtin gu orhikhan ọghe ẹdẹgbegbe loo.

Te Jehova yi agbọn na ne emwa esi kevbe ne emwi esi gba ehe hia sokpan emwi dan ẹre ọ ghi gba ehe hia vbe ẹdẹnẹrẹ. Ọrheyerriọ, emwi dan ne emwa ru ma sẹ nọ gha ye Jehova khian ọmwa ne ẹi ghi sọyẹnmwẹ. E Baibol khare wẹẹ: “Oghọghọ vuọn Ọgua Osa ẹre.” (1 Krọ 16:27) Yevbesọni, emwi esi ne eguọmwadia Osanobua ru keghi ya “ẹko rhiẹnrhiẹn” ọnrẹn.—Itan 27:11.

Odẹ ọkpa ne ima gha ya sẹtin ya egbe tae Jehova ọre wẹẹ, ma i khian gha si osi gberra egbe deghẹ emwamwa ma ghi deyọ vbe ne ima te yaro yi. Ne ima gha te ya gi orhiọn gbe ye ima iwu, te ọ khẹke ne ima rhie aro tua odẹ ne Osanobua ya fiangbe ima nia, ma ghi vbe ya izinegbe gha  diakhẹ ẹghẹ ne emwi hia khian ya dunna vbe odaro. *

Okha ọghe eguọmwadia Osanobua ni ye gha sọyẹnmwẹ vbe iran rre uwu edanmwẹ ẹre ọ vuọn e Baibol. Ebraham keghi re ọkpa vbe usun emwa ni ye gha sọyẹnmwẹ vbe arrọọ ọghẹe rre ikpadede kevbe vbe ọ werriẹ aro daa isievẹn ughughan. (Gẹn 12:10-20; 14:8-16; 16:4, 5; 20:1-18; 21:8, 9) Vbuwe ena hia, Ebraham na ye gha mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko. Vbọ ru iyobọ nẹẹn? Ọ kegha mwẹ ayayẹro ne ẹi beghe wẹẹ, irẹn gha yin agbọn ọgbọn nọ dee vbe ototọ ọdakha ọghe Mẹzaia. (Gẹn 22:15-18; Hib 11:10) Jesu keghi kha wẹẹ: “Ẹko sẹ Ebraham ne erha uwa ọyẹnmwẹ wẹẹ aro ọre gha sẹ ẹghẹ mwẹ.” (Jọn 8:56) Ma ghaa ru erria yan afiangbe nọ khẹ ima vbe odaro, te ima ya egbe ta Ebraham.—Rom 8:21.

Zẹvbe na ghee Ebraham, te ukọ e Pọl kevbe ogieva re ne Sailas wa vbe rhie aro tua ẹghẹ ne Osanobua khian ya mu eyan rẹn sẹ. Iran ghaa mwẹ iyayi nọ wegbe. Ena ẹre ọ ya iran gha sọyẹnmwẹ uhiẹn vbe iran rri oya. Vbe igiemwi, avbe eghian ghi gbe iran ugbemwẹ ohanabe nẹ, “ọ ghi sẹ ogiasọn, e Pọl kevbe Sailas kegha so ihuan, iran na gha na erhunmwu ghe Osanobua.” (Iwinna 16:23-25) Iran kegha sọyẹnmwẹ rhunmwuda ayayẹro ne iran mwẹ kevbe ne iran na rri oya ba ẹmwẹ e Kristi. Ma ghaa yerre afiangbe ne a miẹn deghẹ ima ya ekhọe hia ga Osanobua, te ima ya egbe tae Pọl kevbe Sailas.—Fil 1:12-14.

Vbe ẹdẹnẹrẹ, etẹn nibun wa vbe rhie igiemwi esi yotọ. Iran rhiẹre ma wẹẹ iran mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko vbuwe ọlọghọmwa. Vbe Igiemwi, vbe uki e November 2013, odekun ẹrria ne a tie ẹre Super Typhoon Haiyan keghi khọn le adesẹ Philippines, ọ gberra owa 1,000 ọghe Avbe Osẹe Jehova nọ guọghua. Ọtẹn nokpia George ne owa re rẹnkhuan vbe ẹvbo ne a tie ẹre Tacloban keghi kha wẹẹ: “Vbuwe ena hia nọ sunu, te etẹn ye gha sọyẹnmwẹ. Ọyẹnmwẹ nọ ghaa sẹ ima i gia gie.” Ẹghẹ ke ẹghẹ ne ima ya werriẹ aro daa edanmwẹ nọ wegbe, ma gha ru erria yan emwi ne Jehova he ka ru ne ima, ọyẹnmwẹ ghi gha sẹ ima. De emwi ọvbehe ne Jehova he ru ne ima nọ ya ima sọyẹnmwẹ?

Asikẹgbe ne ima gu e Jehova mwẹ keghi re ukpamuyọmọ nọ ghi hiunsi sẹ nọ gha ya ima gha sọyẹnmwẹ. Muẹn roro: Ma mwẹ irẹnmwi nọ dinmwi vbekpae Osa Ne Oghodua. Irẹn ọre Erha mwa, Osanobua mwa kevbe Ọse ima!—Psm 71:17, 18.

Ma wa vbe gbọyẹmwẹ ye ẹse ọhẹ ọghe arrọọ kevbe ne ima na sẹtin sọyẹnmwẹ ọnrẹn. (Asan 3:12, 13) Ne Jehova na si ima sikẹ egbe, ẹre ọ zẹe ne ima na rẹn emwamwa ne irẹn mwẹ ne ima. (Kọl 1:9, 10) Te arrọọ ọghe ima ghi mwẹ evbọ demu, ma vbe rẹn emwi nọ khẹke ne ima gha ru. Emwa nibun vbe ẹdẹnẹrẹ ma rẹn emwi ne arrọọ demu, iran wa bibi khian. Ukọ e Pọl keghi nianian alughaẹn ne egbe nọ rre ẹkpo emwa ọghe Osanobua kevbe emwa ni ma rẹn Osanobua vbe ọ khare wẹẹ: “Emwi ne ehọ ma he họn, ne aro ma he miẹn, emwi ne a ma roro ighẹ ọ gha sẹtin sunu ẹdẹ, ọre Osanobua mwamwa ye otọ khẹ iran ni hoẹmwẹ ọnrẹn. Sokpan Osanobua lekpae orhiọn ta oro ọghọe ma ima nẹ.” (1 Kọr 2:9, 10) Vbene ẹmwata, te ima wa sọyẹnmwẹ ye irẹnmwi ne ima mwẹ vbekpae emwamwa ọghe Jehova.

Emwi ọvbehe vbe rrọọ ne Jehova vbe ru ne eguọmwadia ẹre, ọni ọre ayabọ ọghe orukhọ. (1 Jọn 2:12) Rhunmwuda itohan ọghe Osanobua, ma mwẹ ayayẹro ne ẹi beghe wẹẹ agbọn ọgbọn gha rherhe rre. (Rom 12:12) Zẹ vbene ima ya diakhẹ agbọn ọgbọn nii, ma mwẹ etẹn ne ima gba ga vbe uhunmwu otagbọn hia. E Jehova ẹre ọ ru emwamwa na. (Psm 133:1) Ẹmwẹ Osanobua vbe rhie ilẹkẹtin ne ima wẹẹ, e Jehova wa gbogba gae emwa rẹn vbe obọ Esu kevbe avbe ugbogiorinmwi. (Psm 91:11) Ma ghaa ru erria yan avbe afiangbe ne ima miẹn vbe obọ Osanobua, ma do gha mwẹ ọyẹnmwẹ sayọ.—Fil 4:4.

Zẹvbe Ivbiotu e Kristi, ma keghi sọyẹnmwẹ, sokpan ma gha sẹtin ye sọyẹnmwẹ sayọ ra? Jesu khare wẹẹ: “Te I taa ẹmwẹ na ma uwa ne  ọyẹnmwẹ mwẹ miẹn ehe na gha rre uwu uwa kevbe ne ọyẹnmwẹ ne ọ rre uwu uwa gha re ne ọ sẹ otẹko.” (Jọn 15:11) Ọna rhiema wẹẹ ima gha sẹtin gha mwẹ ọyẹnmwẹ sayọ. Ma sẹtin ye ọyẹnmwẹ gie erhẹn. Ne erhẹn ghẹ mieke na dọyọ, te ọ khẹke ne ima gha viọ erhan ba re. Te ọ vbe khẹke ne ima sikẹ e Jehova sayọ ne ima mieke na gha sọyẹnmwẹ sayọ. Yerre wẹẹ, orhiọn nọhuanrẹn ẹre ọ ya ima mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko, nọnaghiyerriọ, te ọ khẹke ne ima gha nọ Osanobua vbe erhunmwu nọ ya orhiọn nọhuanrẹn ru iyobọ ne ima, ma ghi vbe gha ru erria yan Ẹmwẹ ọnrẹn.—Psm 1:1, 2; Luk 11:13.

Ma gha vbe rhiegba ye iwinna nọ ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova, te ọyẹnmwẹ khian gha sẹ ima sayọ. (Psm 35:27; 112:1) Vbọzẹe? Rhunmwuda erriọ a ya yi ima. Te a yi ima ne ima “gha yọghọ ne Osanobua,” ne ima “vbe gha ya uhi ẹre ru emwi, rhunmwuda emwi ne a yi ọmwa ba ọre ọni khin.” (Asan 12:13) Ọna rhiema wẹẹ, ma ghaa ga e Jehova, ẹre ima khian na gele gha sọyẹnmwẹ arrọọ ọghe ima. *

Afiangbe wa bun ne a miẹn vbe ima ghaa sọyẹnmwẹ. Vbe igiemwi, ma ghaa ya oghọghọ ga e Jehova uhiẹn vbe ima ghaa rre ọlọghọmwa, ẹko ghi gha rhiẹnrhiẹn ọnrẹn. (Diut 16:15; 1 Tẹs 5:16-18) Ma ghaa mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko, ma i khian mu emwi ewe ye okaro vbe arrọọ ọghe ima. Nọghayayerriọ, ma ghi sẹ emwi nibun rae ne ima mieke na mu iwinna Arriọba ye okaro. (Mat 13:44) Ma ghaa bẹghe afiangbe nọ kẹrikian rhunmwuda iwinna Arriọba ne ima mu ye okaro, ma ghi gele gha mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko, iwinna ne ima ru ghi gha sẹ ima ọkẹn, ọ vbe ya emwa ọvbehe gha sọyẹnmwẹ.—Iwinna 20:35; Fil 1:3-5.

Okpia ọkpa ne ọ winna vbe owebe nọ yo ọghe Nebraska vbe United States ghi ru ezanzan nibun nẹ, vbe nọ dekaan egberranmwẹ, ọ keghi kha wẹẹ: “U ghaa sọyẹnmwẹ, orhiọn ruẹ na vbe sotọ, ọ gha ru iyobọ nuẹn ya do gha re ọmwa ne ẹi ghi rherhe khuọnmwi.” Ẹmwẹ na keghi gu emwi ne Baibol tae ro: “Aro ọmwa ghaa ma vbe uhunmwu vbe ẹghẹ hia, egberranmwẹ ọre ọ rhie gie ọmwa.” (Itan 17:22) Vbene ẹmwata, ọmwa ghaa sọyẹnmwẹ vbe ẹghẹ hia, ọ mwẹ emianmwẹ eso ne ẹi dekun ẹnrẹn.

Agharhemiẹn wẹẹ ẹghẹ nọ wegbe ẹre ima ye na, ma gha sẹtin gha mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko deghẹ ima mwẹ iyobọ ọghe orhiọn nọhuanrẹn. Erhunmwu, e Baibol ne a tie kevbe ne a ru erria yan ẹre ọ khian ya ima gha mwẹ iyobọ orhiọn nọhuanrẹn. Ma gha sẹtin vbe gha mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko vbe ima ghaa yerre odẹ ne Osanobua he ya fiangbe ima, ma ghaa ya egbe ta igiemwi ọghe emwa ọvbehe kevbe vbe ima gha rhiegba ye ugamwẹ Osanobua. Vbe odẹ vbenian, ma gha sẹtin gha mwẹ egbe iziro ekhọe ọghe ọsian zẹ vbene nọ rre Psalm 64:10 nọ khare wẹẹ: “Emwa ẹmwata hia gha ghọghọ ye iwinna ne Nọyaẹnmwa winnaẹn. Iran gha ya lẹgbinnaẹn.”