Bia tôñe Kalate Zambe nteneten éyoñe bia bo Tawôlô a Tate, ba loone fe ékôan éte na “bidi bi Tate,” bidi bi Nti, a Mesimesa’ane ya awu Yésus. (1 Becorinthien 11:20; Kalate Zambe nnôme ba mfefé) Ve abui metum a mame bôte ba bo me bili abui biyôlé me nji so Kalate Zambe été.

Bia bo Tawôtô a Tate amu bia simesane Yésus, bia ve nye akéva amu a nga wu asu dangan. (Matthieu 20:28; 1 Becorinthien 11:24) Abôk ete e nji bo jam e ne étyi, Bible a nji jô na môt a bo de a ye bi njamane mam abé mé. * Kalate Zambe a jô na môte a yi na mam abé mé me jameban a yiane buni Yésus, sake bo abôk éziñ, nge tôñ éyem éziñ.​—Beromain 3:​25; 1 Jean 2:​1, 2.

Yésus a nga ve beyé’é bé abendé na be simesan awu dé, ve a nji kate be tañe biyoñe ba yiane bo de mbu. (Luc 22:19) Bôte béziñ ba simesane na be ne bo jam ete ngon ése, bevo’o sondô ase, môs ôse, abui biyoñ môs ôse, nge ke éyoñ ése môt a simesane de. * Ve bia yiane taté fase mame méziñ ôsusua na bia nyoñ ntyi’an ôte.

Yésus a nga telé Tawôlô a tate môse Bejuif be mbe be jeme’e Pâque, môs ôbien a nga wu. (Matthieu 26:​1, 2) Nalé a nji boban teke ngumba nsôñan. Kalate Zambe a vek awu Yésus a mon ntômba be mbe be wôé Pâque. (1 Becorinthien 5:​7, 8) Bejuif be mbe be jeme’e Pâque éyoñe jia mbu ôse. (Nkôlan 12:​1-6; Lévitique 23:5) Aval ete fe, Bekristene ya ntete mimbu ôsu be mbe be bo’o Mesimesa’ane ya awu Yésus éyoñe jia mbu, * Bengaa be Yéhôva ba tôñ éve’ela éte.

Yésus a nga li’i bia éve’ela ya tôñ, éve’ela éte nje ja kate bia abime biyoñ, môs a awolo avé bia yiane bo abôk éte mbu. A nga té abôk ete mbu, 33 É.J., Ngone nisan é too melu 14, éyoñ nlô jôbô a dimeya, avale Calendrier Lunaire a liti. (Matthieu 26:18-​20, 26) Mbôle bia vu Bekristene ya ntete mimbu ôsu, bia bo Mesimesa’ane mbu ôse, môs ôte ôbien. *

Akusa bo na mbu 33 É.J., melu 14 ya Ngone nisan me nga kpwane môse Nkul éwônga, ane mimbu mia lôt, môs ôte wo kpwan môs ôfe sake ve môse nkul éwônga. Asu na bi yem éyoñ môs ôte wo ye kpwan, bia bo avale bôte ya éyoñe Yésus be mbe be bo’o, bia tôñe ki Calendrier Juif ya den. *

Yésus a nga belane fembé é ne te mvusu a woon a nga bu’u éyoñe Pâque a maneya. (Matthieu 26:26-​28) Den bia fe bia belane fembé é ne te mvusu a ngum avale woon, nyi a nji bi minkôk, a mame mevok bôte ba futi meyok na me bo ngul.

Miñyebe miziñ mia belane fembé é bili mvusu, nge ke levure, ve Kalate Zambe a liti na levure a ne ndeme ya minsem. (Luc 12:1; 1 Becorinthien 5:​6-8; Begalate 5:​7-9) Nde ñhe fembé é ne te mvusu, nge ke nyi é nji bi mame mese bôte ba futi belet, nje étam é ne bo ndeme ya nyule Yésus, nje é mbe mfuban teke ayeñ. (1 Pierre 2:​22) Jam afe Kalate Zambe a nji kañese na bi bo é ne na bi belane bizezek bife sa ke woon. Miñyebe miziñ mia bo nalé amu na ba tyi meyok, a too ke na Kalate Zambe a nji tyili meyok.​—1 Timothée 5:​23.

Fembé a woon ba belane bie asu Mesimesa’ane bi ne ndeme ya nyul a metyi me Krist. Bi nji veñesan a bo metyi a minsône mi Krist avale bôte béziñ ba buni. Bifuse ya Bible bi mbie bia liti nalé.

• Nge Yésus a nga ye jô beyé’é bé na be nyu benya metyii, yeme na a nga jô be na be tyam atiñe Zambe, amu Zambe a nga tyili mboan ôte. (Metata’a 9:4; Mam minlôman 15:28, 29) Yésus a kôme yeme na metyi me ne étyi, ajô te, a vo’o jô bôte na be biasé atiñ Zambe a lat a metyi.​—Jean 8:​28, 29.

• Nge beyé’é be Yésus be nga nyu benya metyii me Yésus, ve a nji ye jô be na metyi mé ma ye “sôéban,” nalé a liti’i na jam ete e mbe e ngenan teke boban.​—Matthieu 26:28, Mfefé Nkôñelan.

• Yésus a nga ve émien metuna’a “éyoñe jia ya biyoñe bise.” (Behébreu 9:​25, 26, Mfefé Nkôñelan) Ve, nge fembé a woon bi nga veñesane minsôn a metyi me Yésus éyoñe ya Tawôlô a Tate, yeme na bôte ba simesan awu Yésus ba beta ve metuna’a éyoñ ése ba bo de.

• Yésus a nga jô na: “Boka bi bo’ane jame di mi simesa’ane ma été,” sa ke na “mi ve ma metuna’a.”​—1 Becorinthien 11:24.

Bôte ba buni transubstantiation, nalé a ne na fembé a woon bia veñesane minsôn a metyi me Yésus, ba buni de amu be nji kôme wôk atinane ya bifuse biziñe ya Kalate Zambe. Bi ne lañe Matthieu 26:28, été abui minkôñelane mia tili na Yésus a nga jô na, “Metyi mame ma.” Ve be ne fe kôñelane mejô mete na: “Nyi a ne ndeme ya metyi mam,” “Nyi a ne éve’ela ya metyi mam,” “Nyi a ne atinane ya metyi mam.” * Éyoñe Yésus a mbe a ye’ele’e, a mbe a dañe belane bive’an.​—Matthieu 13:34, 35.

Éyoñe Bengaa be Yéhôva ba simesan awu Yésus, abime bôt éziñ étam nde da nyu woon a di fembé. Amu jé?

Metyi me Yésus me mbe mbôka’a ya “mfefé élat,” nje é nga zu fole élat é mbe zañe Yéhôva Zambe a ayoñ Israël. (Behébreu 8:​10-​13) Bôte be ne mfefé élat éte mbe ba yiane di fembé a nyu woon. Sa ke Bekristene bese mbe be ne mfefé élat éte, ve “ba be nga loban” be Zambe asu ngum avale ésaé. (Behébreu 9:​15; Luc 22:20) Ba ye ke jôé yôb été a Krist, Bible a jô na be ne ve bôte 144 000.​—Luc 22:28-​30; Nlitan 5:​9, 10; 14:​1, 3.

Ve nge ô vaa “mone nsamba mintômba,” ba ba ye jôé a Yésus, bôte bevo’o bese be bili ndi nleme ya bo bibu’a ya “beta nkunda bôt,” ba ba ye bi ényiñe ya melu mese si va. (Luc 12:32; Nlitan 7:​9, 10) Akusa bo na, ba be bili ndi nleme ya nyiñe si va be ne teke nyu woon, nge di fembé éyoñe ya Mesimesa’ane, ve ba tabe ékôan éte nsamba a ba ba ye ke jôé yôp, ndeme ya na ba ve Yésus akéva amu a nga wu asu dap.​—1 Jean 2:2.