Mga Batan-on Nangutana
Unsay Akong Himoon sa Pagsagubang sa Tensiyon?
Unsa ka ka tensiyonado?
- Tensiyon? Unsa man na?
- Madaladala pa nako ni
- Tensiyonado ko
- Mabuang na ko sa akong tensiyon
ANG pagsagubang sa tensiyon kaamgid sa pagbirag bug-at kaayong container. Ang trak dekarga dili maglisod sa pagbira niini, pero ang awto maglisod. Ang pagbirag ingon niini ka bug-at nga karga bisan sa duol lang nga distansiya makaguba sa makina sa awto. Ingon usab niana ang mahitabo sa imong “makina” kon masobrahan kag tensiyon.
Wala ka na bay mahimo? Duna! Aron dili maguba ang imong “makina,” kinahanglang menosan nimo kinig karga o kaha ilisan kinig mas dakong “makina.” Sa pagkatinuod, mahimo nimo kining duha. Unsaon man?
Menosi ang Imong Karga
ANG PROBLEMA: Sobra ka daghang trabaho.
“Dunay magpatabang o mangimbitar nako mao nga dili na nako maakatar ang akong trabaho. Maulaw kong mobalibad.”—Karina. *
ANG SOLUSYON: Ayawg kaulaw sa pagbalibad.
“Ang kaalam anaa sa mga makasaranganon,” ang Bibliya nag-ingon. (Proverbio 11:2) Kon ikaw makasaranganon, o modawat sa imong mga limitasyon, mahibalo kang mobalibad kon mabug-atan ka.
Siyempre, dili ka mobalibad sa tanang panahon—pananglitan, sa dihang pahinumdoman ka sa imong ginikanan sa imong mga buluhaton sa balay! Apan kon dili ka mobalibad sa ihangyo kanimo sa uban, sa ngadto-ngadto mautas ka. Bisan ang trak dekarga dunay limitasyon kon pilay ikarga.
Sugyot: Kon maglisod ka pagbalibad, sultihi siya, “Estoryahan lang unya nato na.” Dayon, sa dili ka pa makig-estorya niya, pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘May panahon ug kusog ba gyod ko para ana?’
ANG PROBLEMA: Paglangaylangay.
“Kon daw lisod ang trabaho, dili una nako kini buhaton. Pero mabalaka ko kay wala pa nako kini mabuhat. Sa dihang ako na kining buhaton, magdalidali ko mao nga matensiyon ko.”—Serena.
ANG SOLUSYON: Pagsugod dayon—bisag dili pa nimo kini mahuman.
Ang Bibliya nagtambag: “Ayaw paglangaylangay sa inyong buluhaton.” (Roma 12:11) Bug-at na man gani hunahunaon ang lisod nga buluhaton, nganong imo pa mang dugangan ang kalisod pinaagi sa paglangaylangay? Nagtan-og kag trabaho!
Aron ganahan ka sa pagtrabaho, paghimog listahan. Bahin-bahina ang dagkong trabaho aron kini mogaan. “Gusto kong dunay listahan,” nag-ingon ang batan-ong si Carol. “Unahon nako ang mga buluhaton nga dili nako ganahan, ug sa dihang mahuman na nako kini, magkasayon na ang sunod nga mga trabaho. Dili ka lang makamatikod nga nahuman na diay nimo ang mga lisod, ug mga sayon na lay nahibilin!”
Sugyot: Kon maglisod ka pagsugod sa usa ka trabaho, i-set ang imong timer sa 10 o 15 minutos ug sugdi dayon ang trabaho. Inigtingog sa timer, nakatapos ka nag 10 o 15 minutos sa imong trabaho. Kay nakasugod ka na man, matingala ka na lang kay sayon nang humanon ang trabaho.
Panghipos sa imong kuwarto! Kon magkabuang kag pangita sa imong homwork o sinina nga isul-ob diha sa nagkayamukat nga kuwarto, matensiyon kag samot. Aron dili ka magkadipodipo pagkabuntag, paggahin ug singko minutos sa pagpanghipos una pa matulog.
Ilisig Mas Dakong “Makina”
Paneguroa nga ang imong “makina” makadaog sa imong karga
Atimana ang imong lawas.
Ang mga espesyalista nagkauyon nga ang sustansiyadong pagkaon, regular nga ehersisyo, ug eksaktong tulog gikinahanglan aron daghan kag mahuman nga trabaho. * Ayawg kabalaka—ang pag-atiman sa panglawas dili lisod. Pipila ka simpleng pamaagi ray gikinahanglan. Tagda pananglitan ang bahin sa katulog. Sulayi kini.
- Katulog ug sakto. Pagtakda ug oras kon kanus-a ka matulog ug mobangon, ilabina sa tingklase o tingtrabaho.
- Relaks una sa dili ka pa matulog. Ayaw pag-ehersisyo sulod sa tulo ka oras una pa matulog, ug likayi ang pagtimo-timog daghan ug pag-inom ug ilimnong dunay caffeine kon hapit nang matulog.
- Kon matulog na, ang kuwarto kinahanglang ngitngit, hilom, ug komportable.
Duol sa uban.
Ayaw pagpanuko sa pagpangayog tabang sa imong ginikanan ug mga higala. Makatabang ba gyod na? Oo, kay gipakita sa panukiduki nga ang emosyonal nga tabang makamenos sa kadaot nga ipahinabo sa tensiyon diha sa imong kasingkasing, kaugatan, ug resistensiya.
Kining nasusihan sa mga panukiduki nahiuyon sa giingon sa Bibliya: “Ang pagkamabalak-on diha sa kasingkasing sa usa ka tawo maoy magpatikuko niini, apan ang maayong pulong mao ang makapalipay niini.” (Proverbio 12:25) Kon matensiyon ka tungod sa kabalaka, ang tinuod nga mga higala makahatag kanimog pagdasig, nga maoy imong gikinahanglan.
Nagkinahanglan pa ba gihapon kag tabang sa pagsagubang sa tensiyon? Tan-awa ang mosunod nga mga kapitulo sa librong Mga Pangutanang Gisukna sa mga Batan-on—Mga Tubag nga Mosaler, Tomo 1 ug 2, nga giimprenta sa mga Saksi ni Jehova.
TOMO 1
- Kapitulo 18: Unsaon Nako Pagsagubang sa Tensiyon sa Eskuylahan?
- Kapitulo 21: Unsaon Nako Pagdumala ang Akong Panahon?
TOMO 2
- Kapitulo 26: Unsay Akong Himoon Aron Makontrolar Ko ang Akong Emosyon?
- Kapitulo 27: Nganong Gusto Ko nga Mahimo Gyod Kong Perpekto?
^ par. 12 Ang ubang ngalan giilisan.
^ par. 24 Alang sa mga sugyot bahin sa pagkaon ug ehersisyo, tan-awa ang kapitulo 10 sa librong Mga Pangutanang Gisukna sa mga Batan-on—Mga Tubag nga Mosaler, Tomo 1, nga giimprenta sa mga Saksi ni Jehova.
NGANONG DILI NIMO PANGUTAN-ON ANG IMONG GINIKANAN?
Unsang matanga sa tensiyon ang inyong gisagubang? Unsang mga paagi ang inyong nakita nga labing epektibo sa pagsagubang sa tensiyon?
Basin Ganahan Pod Ka
PAGMATA!
Tensiyon—Mga Paagi sa Pagdumala Niini
Praktikal nga mga sugyot gikan sa Bibliya nga makatabang kanimo sa pagdumala sa tensiyon nga gipahinabo sa upat ka komon nga hinungdan.
MGA BATAN-ON
Gisukna sa mga Batan-on, Tomo 1
Alkoholikong ilimnon ug droga, seksuwal nga moralidad, pagpakigdeyt ug pagpakigtrato, pipila lang ni sa mga ulohang gihisgotan.
MGA BATAN-ON
Gisukna sa mga Batan-on, Tomo 2
Eskuylahan, lingaw-lingaw, higala, ginikanan, kausaban sa lawas, imong pagbati, ug kaatbang nga sekso, pipila lang ni sa mga ulohang gihisgotan.
PAGMATA!
Unsaon Nako Pagsagubang ang Kapit-os Diha sa Eskuylahan?
Ang tensiyon diha sa eskuylahan lainlaig hinungdan. Sayra ang lima ka paagi sa pagsagubang sa tensiyon.
