Iei Ka Fen “Silei Kot” Iwe Met Kopwe Féri?
“Iei oua silei Kot.”—KAL. 4:9.
1. Pwata emén pilot epwe néúnéú list lupwen a cheki efóch sepelin?
ITEITEN mwen án ewe sepelin epwele su ewe chón uwei are pilot a néúnéú eché list pwe epwe chekiéchú ewe sepelin. Ika ese cheki ewe sepelin, eli esap kúna osukosukan, iwe, epwe tongeni ákseten. A pwal mwo nge lamot ngeni ekkewe pilot mi ukkuwei sepelin langattam fansoun ar repwe cheki meinisin met a mak lón ewe list.
2. Met a lamot sipwe cheki?
2 Usun chék ewe list ekkewe pilot ra kan néúnéú, a pwal wor eú list ka tongeni néúnéú pwe kopwe cheki ika óm lúkú epwe lúkúchar pwal mwo nge lón fansoun weires. A lamot sipwe checheki are etittina ach lúkú, ese lifilifil ika sia kerán papatais are sia fen fiti ewe enlet ren fite fite ier. Ika me rech pwe ach lúkú a péchékkúl, och sóssót mi weires a tongeni atai ach riri ngeni Jiowa. Ewe Paipel a éúréúrakich, iei alon: “Iö a ekieki pwe a nüküchar, epwe fokun tümwünüfichi pwe esap turula.”—1 Kor. 10:12.
3. Met a lamot ekkewe Chón Kraist lón Kalatia repwe féri?
3 Án Jesus méén kepich a atufichi án ekkewe Chón Kraist repwe tongeni silei Kot lón eú napanap minefé. A kerán suuk ngeni aramas ar repwe kefilitá pwe repwe néún Kot! Nge a lamot ngeni ekkewe Chón Kraist lón Kalatia ar repwe ekketittina ar lúkú. (Kal. 4:9) Ekkóch chón ewe mwichefel ra apasa pwe ekkewe Chón Kraist ra tongeni chék kúna pwúng ika repwe sópweló le apwénúetá ewe Allúkún Moses. Nge ese chúen wor manamanen ena Allúk me ren Kot, me ekkewe chón lúkún Israel Chón Kraist rese pwal mwo nge nóm fán nemenien ena Allúk! A lamot ekkewe chón Jus me chón lúkún Israel repwe feffeitá lón ewe enlet. A lamot repwe mirititi pwe Kot ese chúen tipeni án aramas repwe apwénúetá ewe Allúkún Moses.
EKKEWE METTÓCH SIA FÉRI PWE SIPWE SILEI KOT
4, 5. Ifa án Paulus we kapasen fén ngeni chón Kalatia? Pwata a lamot ngenikich néún we taropwe?
4 Fán án Jiowa emmwen, ewe aposel Paulus a mak taropwe ngeni chón Kalatia mi áchema ngeni ekkewe Chón Kraist meinisin pwe resap likitaló ewe enlet ra fen káé seni án Kot Kapas. Mi lamot sisap liwiniti met sia fen likitaló. Ewe taropwe ngeni chón Kalatia a tongeni álisikich meinisin le akkamwéchú ach tuppwél ngeni Kot.
5 Mi lamot meinisin kich sipwe chechchemeni ewe atun sia filatá ach sipwe angang ngeni Jiowa. Ekieki usun ekkeei ruu kapas eis: Ka chechchemeni ekkewe mettóch ka féri mi álisuk le mmólnetá ngeni óm kopwe papatais? Ka chemeni met ka féri pwe kopwe silei Kot me met meefiom lupwen Kot a fen sissilekoló?
6. Met sókkun list sipwe káé usun?
6 Mi wor tiu mettóch sia féri lupwen sia fiti ewe enlet. (Ppii ewe pwóór itelapan “ Ekkewe Mettóch Sia Féri Pwe Sipwe Silei Kot mi Álisikich le Feffeitá.”) Ekkeei mettóch ra usun chék met mi mak lón eú list, sia tongeni cheki pwe epwe álisikich le apéchékkúlaló ach lúkú me anúkúcharakich pwe sisap liwiniti mettóchun ei fénúfan. Usun chék emén pilot a checheki néún we list me mwen epwe su ewe sepelin, mi lamot sipwe pwal checheki néúch list.
CHÓKKEWE KOT A SISSILEER RA FEFFEITÁ LÓN EWE ENLET
7. Ifa ewe kapas mi let mi lamot sipwe fiti, iwe, pwata a lamot sipwe fiti?
7 Emén pilot a kan cheki met a mak lón néún we list iteitan mwen epwele uwei ewe sepelin. Kich sipwe pwal checheki úkúkún ach feffeitá lón ewe enlet. Iei met Paulus a makkeei ngeni Timoty: “Kopwe kamwöchünük won ekewe kapas mi let üa aiti ngonuk, pwe repwe eu lenien apirü ngonuk lon om afalafal. Kopwe apposok lon ewe lükülük me chen mi nom lon Kraist Jesus.” (2 Tim. 1:13) Ekkewe “kapas mi let” Paulus a fós usun ra nóm lón án Kot we Kapas. (1 Tim. 6:3) Eú anapanapen chúnga a tongeni álisuk le silei napanapen ewe mettóch emén a chúngaani. Pwal ina chék usun, ekkewe “kapas mi let” ra tongeni álisikich le weweiti menlapen met Kot a mochen sipwe féri. Iei, sipwe nengeni ekkewe mettóch sia fen féri me mwen ach papatais me cheki úkúkún ach etipeeúfengeni manawach me ekkewe kapas mi enlet.
8, 9. (a) Pwata a lamot sipwe sópweló ach mámmááritá lón ach sile me lúkú? (b) Pwata a lamot ach feffeitá lón ewe enlet, me pwata a usun mámmááritáán efóch irá?
8 Ewe áeúin mettóch sia féri, sia angei sile, nge ena a álisikich le eáni lúkú. Nge a lamot sipwe akkalapaló ach sile me akkapéchékkúla ach lúkú. (2 Tes. 1:3) Mwirin ach papatais, a lamot ach riri ngeni Kot epwe pwichikkareló me péppéchékúleló.
9 A pwal ina usun mámmááritáán irá. A fókkun amwarar ach kúna tekian ekkewe irá, nge ákkáeúin lupwen warer a péchékkúl. Áwewe chék, tekian ekkóch ekkewe iráán setar mi ling lón Lepanon ra tongeni usun tekian eú imw 12 sássár. Ra pwal fókkun éúmong, úkúkún éúmongun 40 fiit. (SalK. 5:15) Efóch irá mi kerán pwúkútá a fókkun mwittir mámmááritá. Lupwen waran kewe ra alóllóóletiw me ttamoló, iwe, ewe popun a pwal éúmongoló me ttametá. Ló, ló, ló, esap chúen mecheres ach kúna máárin. A pwal ina usun ren ach feffeitá lón ewe enlet. Neman sia féri watteen siwil lupwen sia kerán poputá le káé ewe Paipel. Iwe, sia papatais. Chón ewe mwichefel ra kúna ach feffeitá. Eli sia poputá le pioneer are wiseni ekkóch wis lón ewe mwichefel. Ló, ló, ló, neman esap chúen mecheres ngeni chón ewe mwichefel ar repwe kúna ach feffeitá lón ewe enlet. Nge a chúen lamot pwe oukich meinisin sipwe sópweló ach mámmááritá lón ach sile me lúkú tori ach “tipen mwän lon manauach,” weween sipwe usun emén Chón Kraist mi ásimaw. (Ef. 4:13) Iwe, lupwen sia feffeitá lón ewe enlet, sia usun efóch irá mi kerán opukupuk nge a mááritá me wiliti efóch irá mi péchékkúl.
10. Pwata a lamot ngeni Chón Kraist mi ásimaw ar repwe chúen achocho le feffeitá lón ewe enlet?
10 Ach ásimaw, esap weween nge ina muchún ach feffeitá. Ewe sile sia angei seni án Kot we Kapas me ach lúkú, ra usun chék waren irá mi kan anúkúcharakicheló me apéchékkúlakicheló. A lamot ekkena waar repwe pépéchékkúleló. (SalF. 12:3) Chómmóng pwiich kewe ra pwal chúen akkachocho pwe repwe feffeitá. Emén pwiich, i emén elter lap seni 30 ier a erá pwe a chúen achocho ngeni an epwe feffeitá. A erá pwe iei a kon lapóló an aúcheani ewe Paipel lap seni lóóm. A káé pwal ekkóch alen án ewe Paipel epwe tongeni álisi emén le féri kefil, me a lallapóló an pwapwaiti ewe angangen afalafal.
APÉCHÉKKÚLALÓ ÓM RIRIÉCH NGENI KOT
11. Ifa usun sipwe akkapéchékkúla ach ririéch ngeni Jiowa?
11 Ika sia mochen sipwe feffeitá lón ewe enlet, mi pwal lamot sipwe akkarap ngeni Jiowa. I a mochen ach sipwe meefi núkúnúkéch me silei pwe a tongekich, usun chék met emén semirit a meefi atun a nóm ren seman are inan we mi tongei, are meefiach atun sia nóm ren chiechiach. Pwúngún, a fókkun lamot fansoun me ach achocho pwe sipwe akkarap ngeni Jiowa me meefi an tong me túmún. Ina popun sipwe awora fansoun iteiten rán pwe sipwe álleani Paipel. Me sipwe pwal álleani néúch kewe puk mi kan katowu iteiten maram, me pwal néúch kewe ekkóch puk, ekkewe Jiowa a awora. Ei mettóch epwe álisikich le sileéchú i me apéchékkúlaló ach ririéch ngeni.
12. Met a lamot sipwe féri pwe epwe péppéchékúleló ach ririéch ngeni Kot?
12 Ach kewe iótek me chiechi mi múrinné ra pwal tongeni apéchékkúla ach ririéch ngeni Kot. (Álleani Malakai 3:16.) Lupwen chiechien Jiowa kewe ra iótek ngeni, I a aúselinga “ar iotek.” (1 Pet. 3:12) Jiowa a aúseling lupwen sia sié ngeni, ina popun a lamot sipwe ikkiótek. (Rom 12:12) Sise tongeni chiechi ngeni Kot me lúkún an álillis. Ika sipwe úkútiw le ikkiótek ngeni, sisap tongeni angei ewe péchékkúl mi lamot ngenikich. Sia tongeni letipengaweló ren ei ótót mi pworoingaw, are tup ren sóssótun ach sipwe féri minne mi mwáál. Nge Jiowa a tipemecheres le álisikich ika sia tingor an álillis. Óm fós ngeni Jiowa lón iótek a usun chék óm fós ngeni emén chiechiom ka kon lúkúlúk wóón? Ka tongeni pwal amúrinnéló óm kewe iótek?—Jer. 16:19.
13. Pwata a lamot sipwe fiffiti mwich iteitan ika sia mochen epwe péppéchékúleló ach riri ngeni Kot?
13 A lamot sipwe chiechiéch ngeni chiechien Jiowa kewe lón ewe mwichefel. I a tonger pokiten ra “anomu ar apilükülük won.” (Nah. 1:7) Pokiten ei fénúfan a kon ngaw, a lamot sipwe chiechi ngeni pwiich kewe. Sia tongeni álillisfengen pwe sipwe péchékkúleló me ei mettóch epwe amwékútúkich le pwáraatá tong ngeni ekkewe ekkóch me eáni “föför mürina.” (Ipru 10:24, 25) Sia chék tongeni apwénúetá án Paulus na kapasen fén ika sia chiechi ngeni chón ewe mwichefel. Ina popun a mmen lamot kopwe fiffiti mwich iteitan, me ukkuwawu meefiom.
14. Pwata a lamot sipwe mmólnetá iteitan le aier me féri siwil lón manawach?
14 Lón ach sia wiliti emén Chón Kraist, sia aier me úkútiw seni ach kewe féffér mi ngaw lón manawach. Iwe nge, aier esap ina och mettóch epwe fis fán eú chék, a lamot sipwe aier me féfféri siwil lón manawach. Pokiten sise unuséch me a wor ach apwangapwang, a mmen mecheres ach sipwe tipis. Tipis a usun chék emén serepenit mi mmólnetá an epwe kkúú kich. (Rom 3:9, 10; 6:12-14) Ina popun sisap tongeni ekieki pwe esor ach apwangapwang. Jiowa a mosonottam ngenikich lón ach achocho le fiffiu ngeni ach kewe apwangapwang. (Fil. 2:12; 2 Pet. 3:9) Áeá óm fansoun me péchékkúl le angang ngeni Jiowa nge esap ren óm apwénúetá pwisin mochenum. Emén fin Kraist mi mááritá lón ewe enlet a meefi pwe mi lamot an epwe fókkun niweiti Jiowa me a ekieki pwe esap tongeni apwapwaai i. Ese meefi pwe Jiowa i emén chiechian, iwe, a apwangapwangoló me féri féffér mi mwáál lón manawan. A erá: “Esap pokiten use tongei Jiowa nge pokiten use wesewesen silei i.” Iwe, a tingor án Jiowa álillis me poputá féri siwil lón manawan. A erá: “Ua meefi pwe ngang ua usun emén semirit Jiowa a kan emmweniei ngeni met mi lamot upwe féri. A mosonottam le ákkálisiei le angang wóón ai kewe osukosuk.”
15. Met Jesus me Jiowa ra kúna me pwapwaiti?
15 Néún Kot we chónláng a ereni Petrus me ekkewe ekkóch aposel ar repwe achocho le kakkapas are “afalafala” usun ewe kapas allim. (Föf. 5:19-21) Ach angangen afalafal iteiten wiik ina eú me lein ekkewe mettóch sipwe etittina pwe sipwe akkamwéchú péchékkúlen ach lúkú. Jesus me Jiowa ra kúna ifa úkúkún ach lúkú, me ra pwapwa ren minne sia féri lón ewe angangen afalafal. (Pwär. 2:19) Itá ewe angangen afalafal ina ewe mettóch epwe fókkun lamot lón manawach.
16. Pwata a lamot sipwe ekkekieki usun ach fangóló manawach ngeni Jiowa?
16 Ekkekieki usun óm fangóló manawom. Ach riri ngeni Jiowa ina ewe mettóch mi lamot seni meinisin. I a silei meinisin néún kewe. (Álleani Aisea 44:5.) Etittina óm riri ngeni Jiowa, me tingor an álillis pwe epwe péppéchékúleló. Pwal eú, ekieki usun óm we papatais, me kosap ménúkaaló ena rán mi fókkun aúchea. Óm papatais a pwár ngeni aramas pwe ka fangóló manawom ngeni Jiowa. Ina eú kefil mi kkóló aúchean seni meinisin ka tongeni féri lón manawom.
LIKIITÚ A LAMOT LÓN ACH AKKAMWÉCHÚ ACH RIRIÉCH NGENI JIOWA
17. Pwata a lamot likiitú ika sia mochen sipwe akkamwéchú ach ririéch ngeni Jiowa?
17 Paulus a ereni ekkewe chón Kalatia pwe resap fangetá. (Kal. 6:9) Pwal kich a lamot sipwe likiitú pokiten sipwe kúna chómmóng osukosuk. Nge Jiowa epwe álisikich. Tittingor lón iótek án Kot we manaman mi fel, me i epwe awora ngonuk pwapwa me kinamwe, inaamwo ika kopwe chúen kúna osukosuk. (Mat. 7:7-11) Ekieki ei mettóch: Jiowa a túmúnú ekkewe machchang. Nge a kon tongeok lap seni ekkewe machchang. A mochen túmúnuk pokiten ka tongei i me ka fangóló manawom ngeni. (Mat. 10:29-31) Kosap fókkun fangetá inaamwo ika ka nóm fán watteen weires. Kosap likitaló ewe enlet fán iten ekkewe mettóch ka fen likitaló me lóóm. A nóm rech chómmóng feiéch pokiten iei Jiowa a fen sissilekich.
18. Met meinisin mi silei Kot repwe itá féri iei?
18 Ese lifilifil ika ka kerán papatais are ka fen papatais fite fite ier, nge iei, itá met kopwe féri? Akkachocho óm kopwe silefichi Jiowa me feffeitá lón ewe enlet. Mi lamot kopwe túmúnú pwe kosap ekieki pwe a naf óm silei Jiowa, me ese chúen wor lamoten óm kopwe apéchékkúla óm ririéch ngeni. Mi lamot kopwe awora fansoun le ekkenniwili ekkewe mettóch lón ei lesen pwe kopwe tongeni akkamwéchú óm ririéch ngeni Jiowa, Semach we mi tong, Chiechiach me ach we Kot.—Álleani 2 Korint 13:5, 6.