Eski ou ti konnen?
Ki mannyer en dimoun ti fer laranzman pour vwayaz par bato dan lepase?
AN ZENERAL, dan letan Pol i ti napa bann bato ki ti zis anmenn pasaze. Pour vwayaz par bato, en dimoun ti bezwen demann lezot si zot ti konn en bato kargo ki ti pe al dan sa direksyon ki i ti anvi ale e ki ti pare pour pran pasaze. (Akt 21:2, 3) Menm si sa bato pa ti pe al egzakteman kot sa dimoun ti anvi ale, ler sa bato ti aret kot diferan por, sa dimoun ti kapab rod en lot bato ki ti pou anmenn li pli pros avek son destinasyon.—Akt 27:1-6.
I ti annan zis serten moman dan lannen ki bann bato ti vwayaze e zot pa ti swiv en progranm spesifik. I kapab ki movetan ti met zot retar, me zot ti osi krwar dan bann siperstisyon. Par egzanp, si zot ti ganny en move siny, parey si zot ti vwar en korbo pe kriye lo sa lakord ki tenir lavwal ouswa si zot ti vwar en bato ki ti’n fer nofraz lo lakot, zot pa ti pou ale. Bann maren ti profite ler divan ti pe soufle dan sa bon direksyon, alor ler divan ti bon, lanmenm ler ki zot ti demare. Ler en dimoun ti trouv en bato ki pare pour pran li, i ti al lo por avek son bagaz e esper lanons ki bato ti pare pour ale.
En istoryen ki apel Lionel Casson i dir: “Lavil Ronm ti annan en fason fasil pour dimoun trouv en bato, koumsa zot pa ti bezwen al rod en bato lo zot menm. Son por ti sitye kot larivyer Tiber i zwenn lanmer. Dan lavil Ostia ki pa ti tro lwen, i ti annan en landrwa piblik kot i ti annan bann lofis. En kantite sa bann lofis ti pour bann dimoun ouswa lakonpannyen ki ti anvoy kargo (marsandiz) kot diferan por: bann dimoun ki ti anvoy kargo Narbonne [ki form par Lafrans ozordi] ti annan en lofis, bann dimoun ki ti anvoy kargo Carthage [ki form par Tunisia ozordi] ti annan enn, . . . ensidswit. Nenport dimoun ki ti pe rod en bato ti zis bezwen al dan enn sa bann lofis ki anvoy marsandiz kot enn bann por ki ti dan sa direksyon ki i ti anvi ale.”
I ti pli vit pour bann dimoun vwayaz par bato, me i ti osi danzere. Plizyer fwa, sa bato ki Pol ti pe vwayaz ladan pandan son vwayaz misyonner ti fer nofraz.—2 Kor. 11:25.