BIOGRAFI

En leritaz spirityel ki’n ganny pase avek set zenerasyon

Rakonte par Kevin Williams

Dimoun i kontan dir ki mon parey mon papa. Nou annan menm fason debout, fason asize, menm lizye e nou kontan fer fars. Me i’n pas en lot keksoz avek mwan, en leritaz spirityel ki ti annan en gran valer pour mon fanmir depi set zenerasyon. Mon ava eksplike.

Le 20 Zanvye 1815 mon zanset Thomas (1) * Williams ti ne Horncastle, Langleter. De-z-an pli tar, son manman ti mor e son papa John Williams ti bezwen elve Thomas, son ser ek son de frer. John ti form Thomas pour vin en sarpantye me Thomas ti anvi pourswiv en lot karyer.

Sa lepok, partou dan Langleter dimoun ti rekonmans enterese avek larelizyon. Predikater John Wesley ti sorti dan legliz Protestan pour entrodwir legliz Metodis ki ti met lanfaz lo letid Labib personnel e propaz mesaz levanzil. Bann lansennyman Wesley ti propaz vitman partou parey dife brousay e fanmir Williams ti vreman kontan pour adopte sa bann krwayans. Thomas ti siport bann lansennyman Wesley e i ti volonter pour fer travay misyonner dan Sid Pasifik. An Zilyet 1840 pa lontan apre ki i ti’n marye, Thomas ek son madanm Mary (2) ti al reste lo Zil Lakeba, * Fiji, en zil volkanik kot son bann zabitan ti bann kanibal.

RESTE PARMI BANN KANIBAL

Pandan zot bann premye lannen an Fiji, Thomas ek Mary ti fer fas avek bokou difikilte. Zot ti travay pour plizyer erdtan dan bann move kondisyon anba en klima so e imid. Zot ti osi rankontre bann keksoz orib tel parey bann lager parmi tribi, vev pe ganny trangle, pti baba pe ganny touye e dimoun pe manz kanmarad, an plis ki sa laplipar bann zabitan pa ti oule ekout zot mesaz. Mary ek son premye garson John ti malad e ti pres pour mor. An 1843 Thomas ti ekri : “Mon leker ti anvair avek dezespwar. . . .  Mon ti pres pour mwan fou.” Malgre sa, atraver zot lafwa dan Bondye, Thomas ek son madanm ti ganny lafors pour kontinyen persevere dan zot servis.

Antretan Thomas ti servi son bann abilite konman sarpantye pour konstri sa premye lakaz dan stil Eropeen an Fiji. Son lakaz ti ganny fer lo pilye ki ti donn li en serten oter pour permet ler sirkile dan lakaz e i ti osi fer lezot amelyorasyon ki ti lev kiryozite bann zabitan Fiji. Zis avan ki sa lakaz ti’n fini ganny konstrir, Mary ti donn nesans son dezyenm garson, Thomas Whitton (3) Williams, mon zanset.

An 1843, papa Thomas Whitton ti ede pour tradwir Levanzil Zan dan langaz Fijian, ki pour li pa ti en travay fasil. * Par kont, i ti en bon antropolog ki ti annan sa abilite pour obzerv byen. I ti fer sir ki tou  son bann resers ti ganny rikorde dan son liv, Fiji and the Fijians (1858), kot i rakont lavi bann zabitan Fiji dan diznevyenm syek.

Lasante Thomas ti konmans deteryore apre 13 an ki i’n rente Fiji, alors li ek son fanmir ti deside al reste Lostrali. Apre en gran karyer kot i ti byen koni konman en zonm relizye, Thomas ti mor Ballarat, Victoria an 1891.

“LOR” DAN LOSTRALI OKSIDANTAL

An 1883, Thomas Whitton Williams ek son madanm Phoebe (4) ti anmenn zot pti fanmir reste Perth dan Lostrali Oksidantal. Zot dezyenm zanfan Arthur Bakewell (5) Williams, en lot mon zanset ti annan nef an.

Ler Arthur ti annan 22 an i ti al rod lor Kalgoorlie, en lavil pour bann lanmin lor ki ti apepre 600 km les avek Perth. Ler i ti laba i ti lir detrwa piblikasyon pibliye par Lasosyasyon Etidyan Labib Enternasyonal sa non ki Temwen Zeova ti ganny apele sa letan. I ti osi regilyerman ganny bann magazin Zion’s Watch Tower. Arthur ti vreman etonnen e kontan sa ki i ti pe lir alor i ti konmans partaz son nouvo konnesans avek lezot e i ti organiz bann renyon pour etidye Labib. Gras a sa senp konmansman ki nou vwar sa gran travay aktyel ki pe ganny fer par Temwen Zeova dan Lostrali Oksidantal.

Arthur ti osi koz avek son fanmir konsernan sa ki i ti pe aprann. Son papa, Thomas Whitton ti kontan ki Arthur ti pe asosye avek bann Etidyan Labib. Malerezman, pa lontan apre Thomas Whitton ti mor. Manman Arthur, Phoebe, ek son de ser Violet ek Mary ti osi vin Etidyan Labib. Violet ti vin en predikater a plen tan oubyen en pionye. Arthur ti dir ki Violet ti “sa pli bon pionye devoue e senser dan Lostrali Oksidantal.” Petet Arthur ti pe fer en pe lapliferans me legzanp devouman Violet ti annan en gran lenfliyans lo sa prosen zenerasyon Williams.

Avek letan, Arthur ti marye e i ti al reste Donnybrook, en rezyon dan sid was Lostrali Oksidantal ki prodwir bokou fri. Laba, zot ti donn li sa pti non “Vye Fou 1914!” akoz i ti anons avek devouman bann profesi Labib ki ti met lanfaz lo sa lannen. * Me ler Premye Lager Mondyal ti konmanse, zot ti aret sikann li. Souvan Arthur ti rann temwannyaz avek bann kliyan dan son laboutik kot i ti met bann piblikasyon Labib dan vitrin pour dimoun vwar. I ti osi met en lansenny konmkwa i ti pe ofer 100 liv sterlen nenport dimoun ki ti kapab prouve ki sa doktrin Trinite i en lansennyman baze lo Labib, en krwayans ki Arthur li menm ti rezete. Napa personn ki ti reisi ganny sa larzan.

Lakaz fanmir Williams dan lavil Donnybrook, ti vin sa landrwa prensipal pour fer bann letid Labib an group ensi ki bann renyon kongregasyon. Pli tar, Arthur ti konstri en Lasal Rwayonm setadir en landrwa pour zot zwenn dan sa lavil. Sa ti enn bann premye Lasal Rwayonm dan Lostrali Oksidantal. Menm dan son 70 an, Arthur ti abiye dan son  palto ek kravat, mont lo son seval ki ti apel Doll e al prese partou dan distrik Donnybrook.

Bann zanfan Arthur ti ganny enfliyanse en kantite par zot papa ki ti trankil, byen ganny respekte e devoue an menm tan. Son fiy Florence (6) ti servi konman en misyonner dan Lenn. Son bann garson, Arthur Lindsay (7) ek Thomas, ti servi pour en bann letan konman ansyen dan kongregasyon zis parey zot papa.

SWEET LADY WILLIAMS

Arthur Lindsay Williams, mon granper ti byen koni pour son labonte e akoz sa dimoun ti byen kontan li. I ti toultan fer letan pour dimoun e tret zot avek respe. I ti osi en sanpyon dan paryaz koup dibwa avek pti lars e i’n menm ganny 18 konpetisyon rezyonal koup dibwa dan lespas 12 an.

Par kont, Arthur pa ti sitan kontan ler Ronald, son pti garson de-z-an (8) (mon granpapa), ti pran lars e koup koup en pti pye ponm ki ti o bor lakaz mon granparan. Manman Ronald ti okip sa pye dibwa e en zour sa pye ti raport bann ponm ki ti vreman dou. Zot ti apel sa nouvo kalite ponm Lady Williams apple. Sa ponm Cripps Pink, enn bann kalite ponm pli popiler dan lemonn, i sorti dan Lady Williams apple.

Pli tar, Ronald oubyen gramp (sa pti non ki mon’n donn li) ti konmans mazin lo bann lobzektif pli konstriktif. Pour plizyer lannen, li ek granmanman ti servi konman travayer volonter lo bann proze konstriksyon Temwen Zeova dan Lostrali e lo bann zil Salomon. Ozordi, gramp ki preski dan son 80 an, pe ankor servi konman en ansyen dan kongregasyon. I touzour pe ede dan konstriksyon ek renovasyon bann Lasal Rwayonm an Lostrali Oksidantal.

RESTE FIDEL AVEK MON LERITAZ SPIRITYEL

Mon paran Geoffrey (9) ek Janice (10) Williams ki ti’n kontinyen gard leritaz spirityel lafanmir, ti travay dir pour elve mwan (12) ek mon ser Katharine (11) pour vreman apresye bann prensip Kretyen. A laz 13 an mon ti konmans pran pli o serye sa bann prensip. En zour kan mon ti pe asiste en lasanble Kretyen, mon ti tann John Barr, en manm Konsey Direkter Temwen Zeova, persyad bann zenn dan lodyans, “Servi tou loportinite ki ou annan pour konn e kontan Zeova, i sa keksoz pli presye ki ou’n gannyen.” Sa zour swar mon ti dedye mon lavi avek Zeova. De-z-an pli tar mon ti pran servis pionye.

Ozordi, mon kontan pour pres a plen tan avek mon madanm Chloe dan Tom Price, en lavil elwannyen dan nor was Lostrali Oksidantal kot dimoun i rod bann mineral anba later. Nou travay a mitan pour kouver nou bann depans. Mon paran, mon ser Katharine ek son msye Andrew i servi konman pionye dan Port Hedland apepre 420 km dan nor Lostrali Oksidantal. Mwan ek papa nou osi pe servi konman ansyen dan nou kongregasyon respektif.

Set zenerasyon pase, mon zanset Thomas Williams ti deside pour servi Bondye. Aprezan mwan osi mon’n erit sa menm lafwa ek dezir pour servi Bondye. Mon santi ki mon’n vreman ganny beni pour annan sa zoli leritaz spirityel.

[Not anba lo paz]

[Portre lo paz 9]

Mon papa pe eksplik mwan konsernan leritaz spirityel nou fanmir

[Latab lo paz 10, 11]

1

Thomas Williams, en minis relizye ki ti siport Wesley (1815-1891)

2

Mary Williams (1816-1890)

3

Thomas Whitton Williams (1841-1902)

4

Phoebe Williams (1850-1926)

Lasal Rwayonm, Donnybrook, Lostrali, 1947

5

Arthur Bakewell Williams (1875-1959)

Dan Lenn

6

Florence Williams (1911-2003)

7

Arthur Lindsay Williams (1904-1984)

Dan bann zil Salomon

8

Ronald Williams (1935-)

9

Geoffrey Williams (1962-)

10

11

12

Kevin Williams (1986-)