“Peidiwch byth â bod yn bryderus am yfory, oherwydd y bydd gan yfory ei bryderon ei hun.”—MATHEW 6:34.

Ystyr: Mae pryderon yn rhan o’n bywyd bob dydd, ond peidiwch ag ychwanegu at eich pryder drwy boeni am yfory. Ceisiwch fyw un dydd ar y tro.

• Gall straen achosi pryder. Dyma ddau beth a all helpu: Yn gyntaf, er ichi ddisgwyl profi rhywfaint o bryder, bydd poeni am bethau sydd y tu hwnt i’ch rheolaeth yn ychwanegu at stres. Yn ail, mae’n rhaid cyfaddef fod y pethau rydyn ni’n poeni amdanyn nhw ddim yn digwydd yn aml.

“Mae’r doethineb sy’n dod oddi uchod yn . . . rhesymol.”—IAGO 3:17.

Ystyr: Peidiwch â disgwyl i bopeth fod yn berffaith na disgwyl gormod gennych chi’ch hun nac eraill.

• Byddwch yn wylaidd, gosodwch safonau rhesymol, a cheisiwch ddeall eich cyfyngiadau chi’ch hun a rhai pobl eraill. Bydd gwneud hyn yn lleddfu straen a hybu canlyniadau da. Hefyd, os ydych yn barod i chwerthin hyd yn oed pan fydd pethau’n mynd o’i le, byddwch yn lleihau’r tensiwn ac yn codi’ch hwyliau.

‘Mae person pwyllog yn dangos ei fod yn gall.’—DIARHEBION 17:27.

Ystyr: Gall emosiynau negyddol eich rhwystro rhag meddwl yn glir, felly ceisiwch gadw eich heddwch meddwl.

• Ceisiwch ddeall beth sy’n achosi eich straen a’ch ymateb iddo. Er enghraifft, pan fyddwch o dan straen, sylwch ar eich meddyliau, eich teimladau, a’ch ymddygiad ac efallai gadw cofnod ohonyn nhw. Drwy fod yn ymwybodol o’ch ymateb i straen, byddwch yn fwy parod i ddelio ag ef yn effeithiol. Hefyd, ystyriwch sut i gael gwared ar bethau yn eich bywyd sy’n achosi straen. Os nad ydy hynny’n bosib, edrychwch am ffyrdd i leihau eu heffaith, efallai drwy drefnu eich gwaith neu’ch amser yn well.

• Ceisiwch weld pethau o safbwynt gwahanol. Efallai mai eich agwedd sy’n rheoli pam rydych chi’n teimlo o dan straen ond dydy eraill ddim. Ystyriwch yr awgrymiadau canlynol:

  1. Peidiwch â bod yn rhy gyflym i ddrwgdybio. Dychmygwch rywun yn gwthio o’ch blaen mewn llinell, petasech chi’n meddwl ei fod wedi bod yn anghwrtais, mae’n debyg y byddech chi’n cynhyrfu. Yn lle hynny, beth am feddwl y gorau amdano? Efallai roedd ei gymhelliad yn dda!

  2. Edrychwch ar yr ochr olau i bethau. Byddai arhosiad hir i weld y doctor neu i ddal awyren yn haws os ydych chi’n defnyddio eich amser i ddarllen neu ddal i fyny â’ch gwaith neu e-byst.

  3. Cofiwch y darlun mawr. Gofynnwch i chi’ch hun, ‘A fydda’ i’n poeni’n arw am y broblem hon yfory neu wythnos nesaf?’ Gwahaniaethwch rhwng materion pwysig a rhai llai pwysig.

“Gadewch i bob peth gael ei wneud yn weddus ac yn drefnus.”—1 CORINTHIAID 14:40.

Ystyr: Ceisiwch gadw eich bywyd yn drefnus.

• Mae’n ddymunol i gael rhywfaint o drefn ar ein bywydau. Un peth a all arwain at anhrefn a straen yw llusgo’n traed cyn gwneud pethau, a gall hyn arwain at restr hirach o bethau sydd angen eu gwneud. Beth am roi ar waith y ddau awgrym canlynol?

  1. Gwnewch raglen ymarferol, a glynwch wrthi.

  2. Ceisiwch ddeall a chywirwch unrhyw agweddau sy’n gwneud ichi oedi cyn gwneud pethau.

“‘Mae un llond llaw gyda gorffwys yn well na dau lond llaw o ganlyniad i orweithio.’ Ydy, mae fel ceisio rheoli’r gwynt!”—PREGETHWR 4:6.

Ystyr: Gall pobl sy’n gaeth i’w gwaith golli allan ar fanteision eu “dau lond llaw” o waith caled. Mae’n debyg na fydd ganddyn nhw’r amser na’r egni i fwynhau canlyniadau eu gwaith.

• Cadwch waith ac arian yn eu lle. Dydy mwy o arian ddim yn golygu mwy o hapusrwydd na llai o straen. Gall y gwrthwyneb fod yn wir hyd yn oed. “Mae’r ffaith fod gan y cyfoethog fwy na digon yn ei rwystro rhag cysgu’n dawel,” meddai Pregethwr 5:12. Felly, peidiwch â gwario mwy na fedrwch chi ei fforddio.

• Neilltuwch amser i ymlacio. Mae gwneud pethau rydych yn mwynhau yn lleddfu straen. Ond, mae’n debyg na fydd adloniant goddefol, fel gwylio teledu, yn eich helpu.

• Cadwch dechnoleg yn ei le. Osgowch y tueddiad i edrych ar e-byst, negeseuon, a chyfryngau cymdeithasol bob dau funud. Oni bai bod rhaid ichi, peidiwch ag edrych ar e-byst gwaith tu allan i oriau gwaith.

“Mae ymarfer corff yn fuddiol.”—1 TIMOTHEUS 4:8.

Ystyr: Mae ymarfer corff rheolaidd yn hybu iechyd gwell.

• Meithrinwch arferion iach. Gall gweithgareddau corfforol wella eich tymer a gwella ymateb eich corff i straen. Ceisiwch fwyta’n iach, a hynny heb fethu prydau o fwyd. Sicrhewch eich bod chi’n cael digon o gwsg.

• Osgowch geisio leddfu straen drwy wneud pethau niweidiol fel ysmygu neu gamddefnyddio alcohol a chyffuriau. Yn y tymor hir, mae’r rhain yn ychwanegu at stres efallai drwy ddwyn eich arian a difetha eich iechyd.

• Ewch at eich doctor os ydy’r straen yn ormodol ichi. Nid yw derbyn help proffesiynol yn arwydd o fethiant.

“Gwneud yn siŵr o beth yw’r pethau mwyaf pwysig.”—PHILIPIAID 1:10.

Ystyr: Ystyriwch eich blaenoriaethau yn ofalus.

• Rhestrwch eich tasgau yn ôl eu pwysigrwydd. Bydd hyn yn eich helpu i ganolbwyntio ar y jobsys mawr. Bydd hi’n amlwg wedyn pa dasgau y gallwch eu gohirio, eu trosglwyddo i rywun arall, neu eu dileu.

• Cofnodwch eich defnydd o amser dros gyfnod o wythnos. Yna, edrychwch am ffyrdd o’i wella. Mwya’n y byd gallwch reoli eich amser, mwya’n y byd byddwch yn teimlo o dan lai o bwysau.

• Neilltuwch amser i ymlacio. Gall hyd yn oed gorffwys bach eich adfywio a lleddfu eich straen.

“Mae pryder yn gallu llethu rhywun, ond mae gair caredig yn codi calon.”—DIARHEBION 12:25.

Ystyr: Gall clywed geiriau caredig a thosturiol godi eich calon.

• Siaradwch am eich problemau â rhywun rydych chi’n ei drystio ac sy’n wrandawr da. Gall gwneud hyn eich helpu chi i weld pethau o safbwynt gwahanol neu weld ffordd newydd o ddatrys y broblem. Gall bwrw eich bol wneud ichi deimlo’n well.

• Gofynnwch am gymorth. A fedrwch chi drosglwyddo tasg i rywun arall neu ei rhannu â nhw?

• Os ydy rhywun yn eich gweithle yn achosi straen, edrychwch am ffyrdd i wella’r sefyllfa. Er enghraifft, a fedrwch chi ddweud wrthyn nhw mewn ffordd garedig a llawn tact sut maen nhw’n gwneud ichi deimlo? (Diarhebion 17:27) Os nad ydy hynny’n gweithio, a fyddai’n bosib ichi dreulio llai o amser gyda nhw?

“Hapus ydy’r rhai sy’n ymwybodol fod ganddyn nhw angen ysbrydol.”—MATHEW 5:3.

Ystyr: Rydyn ni angen mwy na bwyd, dillad, a lloches. Mae gennyn ni angen ysbrydol hefyd. Er mwyn bod yn hapus mae’n rhaid inni fod yn ymwybodol o’r angen hwnnw a’i lenwi.

• Gall gweddïo fod yn help mawr. Mae Duw yn eich gwahodd i “fwrw eich holl bryder arno ef, oherwydd ei fod yn gofalu amdanoch chi.” (1 Pedr 5:7) Gall gweddïo a meddwl am bethau adeiladol arwain at heddwch mewnol.—Philipiaid 4:6, 7.

• Darllenwch bethau a fydd yn eich helpu i nesáu at Dduw. Mae’r egwyddorion a drafodwyd yn yr erthygl hon yn dod o’r Beibl, a gafodd ei ysgrifennu er mwyn bodloni ein hangen ysbrydol. Mae’r rhain yn meithrin ‘doethineb a phwyll.’ (Diarhebion 3:21, Beibl Cysegr-lân) Beth am osod y nod o ddarllen y Beibl? Byddai llyfr Diarhebion yn lle da i gychwyn.