Mawudɔlawo nye nuwɔwɔ siwo ƒe ŋusẽ kple ŋutetewo gbɔ amegbetɔwo tɔ ŋu. (2 Petro 2:11) Woƒe nɔƒee nye dziƒo, alo gbɔgbɔmenuto me, si nye xexe bubu aɖe si de ŋgɔ wu mía tɔ, si womekpɔna kple ŋku o. (1 Fiawo 8:27; Yohanes 6:38) Eya ta wogayɔa wo hã be gbɔgbɔwo.—1 Fiawo 22:21; Psalmo 18:10.

Aleke mawudɔlawo wɔ va dzɔ?

 Mawue wɔ mawudɔlawo to Yesu, ame si Biblia yɔ be “nuwɔwɔwo katã ƒe gbãtɔ” la dzi. Biblia ƒo nu tso ale si Mawu to Yesu dzi wɔ nuwo ŋu ale: “Eya dzie woto wɔ nu bubu siwo katã le dziƒowo kple anyigba dzi, nu siwo wokpɔna kple nu siwo womekpɔna o,” mawudɔlawo hã le eme. (Kolosetɔwo 1:13-17) Mawudɔlawo meɖea srɔ̃ dzia vi o. (Marko 12:25) Ke boŋ la, ɖe wowɔ “Mawu vavã la ƒe viwo” dometɔ ɖe sia ɖe ɖekaɖekae.—Hiob 1:6.

 Wowɔ mawudɔlawo xoxoxo hafi wova ɖo anyigba gɔme anyi. Esi Mawu wɔ anyigba la, mawudɔlawo “do dzidzɔɣli.”—Hiob 38:4-7.

Mawudɔla nenie li?

 Biblia meyɔ woƒe xexlẽme ŋutɔŋutɔ o, gake eɖee fia be wosɔ gbɔ ŋutɔ. Le kpɔɖeŋu me, le ŋutega aɖe si apostolo Yohanes kpɔ me la, ekpɔ mawudɔla akpe ewo teƒe akpe ewowo kpakple akpe teƒe akpewo.—Nyaɖeɖefia 5:11.

Ðe ŋkɔwo kple amenyenye vovovowo le mawudɔlawo sia?

 Ɛ̃. Biblia yɔ mawudɔla eve ƒe ŋkɔwo: Mikael kple Gabriel. (Daniel 12:1; Luka 1:26) a Mawudɔla bubuwo lɔ̃ ɖe edzi be ŋkɔ le yewo si, gake womeyɔ woƒe ŋkɔ na ame aɖeke o.—1 Mose 32:29; Ʋɔnudrɔ̃lawo 13:17, 18.

 Amenyenye vovovowoe le mawudɔlawo si. Wote ŋu ɖoa dze kple wo nɔewo. (1 Korintotɔwo 13:1) Tamebubu ƒe ŋutete le wo si eye wotea ŋu gblɔa nya lédzinamewo tsɔ kafua Mawu. (Luka 2:13, 14) Eye ablɔɖe le wo si be woate ŋu atia nyui alo vɔ̃, abe ale si wòdzɔ esi wo dometɔ aɖewo wɔ ɖeka kple Satana Abosam hedze aglã ɖe Mawu ŋu ene.—Mateo 25:41; 2 Petro 2:4.

Ðe ɖoƒe vovovowo le mawudɔlawo sia?

 Ɛ̃. Le mawudɔlawo dome la, wo dometɔ si si ŋusẽ gãtɔ kekeake le wue nye Mikael, mawudɔla gãtɔ la. (Yuda 9; Nyaɖeɖefia 12:7) Ðoƒe kɔkɔ le Serafiwo si, eye afi si wole le dziƒo la te ɖe Yehowa ƒe fiazikpuia ŋu. (Yesaya 6:2, 6) Ðoƒe kɔkɔ le Kerubiwo hã si eye wonye mawudɔla siwo wodea dɔ tɔxɛwo asi na. Le kpɔɖeŋu me, esi wonya Adam kple Xawa le abɔa me la, Kerubiwoe va nɔ Eden bɔa ƒe mɔnu dzɔm.—1 Mose 3:23, 24.

Ðe mawudɔlawo kpena ɖe amewo ŋua?

 Ɛ̃, Mawu zãa eƒe dɔla wɔnuteƒewo tsɔ kpena ɖe amewo ŋu egbea.

•   Mawu zãa eƒe dɔlawo be woafia mɔ yeƒe subɔlawo le gbeƒãɖeɖe Mawu Fiaɖuƒe ŋuti nya nyuia me. (Nyaɖeɖefia 14:6, 7) Mɔfiame sia ɖea vi na ame siwo le gbeƒã ɖem nya nyuia kple ame siwo le esem siaa.—Dɔwɔwɔwo 8:26, 27.

•   Mawudɔlawo kpɔa Kristo hamea ta tso ame vɔ̃ɖiwo ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi gbegblẽwo si me.—Mateo 13:49.

•   Mawudɔlawo fiaa mɔ ame siwo wɔa nuteƒe na Mawu eye wokpɔa wo ta.—Psalmo 34:7; 91:10, 11; Hebritɔwo 1:7, 14.

•   Madidi o, mawudɔlawo ana ameƒomea nakpɔ gbɔdzɔe esi woakpe ɖe Yesu Kristo ŋu woawɔ aʋa aɖe vɔ̃ɖinyenye ɖa keŋkeŋ.—2 Tesalonikatɔwo 1:6-8.

Ðe mawudɔla aɖe dzɔa mía dometɔ ɖe sia ɖe ŋua?

 Togbɔ be mawudɔlawo kpena ɖe mawusubɔlawo ŋu be woanɔ dedie le gbɔgbɔ me hã la, mefia kokoko be mawudɔla ɖeka le Kristotɔ ɖe sia ɖe si si nɔa eŋu dzɔm o. b (Mateo 18:10) Mawudɔlawo mekpɔa Mawu subɔlawo ta tso xaxa alo tetekpɔ ɖe sia ɖe me o. Biblia fia mí be Mawu ‘ana mɔ si dzi míato ado le’ xaxawo me to ale si wòana nunya kple ŋusẽ mí be míado dzi la dzi.—1 Korintotɔwo 10:12, 13; Yakobo 1:2-5.

Susu totro siwo le amewo si ku ɖe mawudɔlawo ŋu

 Susu totro: Míate ŋu ado gbe ɖa abia kpekpeɖeŋu tso mawudɔlawo gbɔ.

 Nyateƒenya: Gbedodoɖa na Mawu nye míaƒe subɔsubɔ ƒe akpa aɖe, eye Yehowa Mawu koe dze nɛ. (Nyaɖeɖefia 19:10) Mawu koe wòle be míado gbe ɖa na, to Yesu dzi.—Yohanes 14:6.