Bible owụt ke ifọnke owo esisop iyatesịt, ke iyatesịt ifọnke ye owo emi ayatde esịt, inyụn̄ ifọnke ye mbon emi ẹdude ẹkpere enye. (Mme N̄ke 29:22) Kpa ye oro mîdiọkke ndiyat esịt ndusụk ini, Bible ọdọhọ ke “obom obom iyatesịt” idiyakke owo odụk Obio Ubọn̄ Abasi. (Galatia 5:19-21) Nsio nsio item emi ekeme ndin̄wam owo ke ini esịt ayatde owo odu ke Bible.

•  Ndi kpukpru iyatesịt ọdiọk?

•  Nso utọ iyatesịt mîfọnke?

•  Nso ke akpanam ke ini esịt ayatde fi?

•  Mme itie Bible emi aban̄ade iyatesịt

 Ihih. Idiọkke ndiyat esịt ndusụk ini. Ke uwụtn̄kpọ, ‘esịt ama ayat’ ata eti owo Abasi kiet ke ini enye okokopde ke ẹfịk ikọt Abasi. Enye ekekere Nehemiah.—Nehemiah 5:6.

 Ndusụk ini, Abasi esiyat esịt. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini nditọ Israel ẹkekpọn̄de ndituak ibuot nnọ Jehovah Abasi, nte mmọ ẹken̄wọn̄ọde, ẹketuak ẹnọ nsunsu abasi, “Jehovah [ama] enen̄ede ayat esịt” ye mmọ. (Judges 2:13, 14) Edi Jehovah idịghe Abasi iyatesịt. Enye isiyatke esịt ntịme ntịme, esiyat ye ata eti ntak.—Exodus 34:6; Isaiah 48:9.

 Ifọnke owo ndidi n̄kpọ idịghe-di n̄kpọ enye ayat esịt, inyụn̄ ifọnke owo ayat esịt ntịme ntịme, nte mme owo ẹsiwakde ndinam, imụmke idem ikama. Ke uwụtn̄kpọ:

•   Cain ama “enen̄ede ofụt esịt” ke ini Abasi ekesịnde uwa esie. Enye ama ayat esịt tutu owot eyeneka.—Genesis 4:3-8.

•   Prọfet Jonah ama enen̄ede ayat esịt ke ini Abasi akatuade mbon Nineveh mbọm. Abasi ama enen̄ede enye onyụn̄ anam enye okụt ke enye inenke “ndifụt esịt,” ke enye akpakam atua mmọ mbọm sia mmọ ẹkabade esịt.—Jonah 3:10–4:1, 4, 11. a

 Uwụtn̄kpọ owo iba emi owụt ke owo ndiyat esịt ntịme ntịme m̀mê ndiyat esịt ke n̄kpọ emi enye mîkpayatke, ‘isidaha edinen ido Abasi idi.’—James 1:20.

•   Ti ke ọkpọsọn̄ iyatesịt ekeme ndisịn fi ke mfịna. Ndusụk owo ekeme ndikere ke owo ndinam n̄kpọ yak ẹkụt ke esịt ayat imọ, owụt ke enye enyene uko. Edi se idude edi ke owo emi mîsikemeke ndimụm idem n̄kama esịt ama ayat enye enyene mfịna. Bible ọdọhọ ke “owo eke mîkarake spirit [m̀mê iyatesịt] esie etie nte obio eke ẹwụride, emi mînyeneke ibibene.” (Mme N̄ke 25:28; 29:11) Edieke ikpepde ndimụm idem n̄kama esịt ama ayat nnyịn, oro ediwụt ke imenyene uko ye mbufiọk. (Mme N̄ke 14:29) Bible ọdọhọ ke “owo eke mîsọpke iyatesịt ọfọn akan ọkpọsọn̄ owo.”—Mme N̄ke 16:32.

•   Sọsọp sụhọde esịt mbak iyatesịt idinụk fi anam n̄kpọ emi edituade n̄kpọfiọk. Psalm 37:8 ọdọhọ ete: “Tre iyatesịt nyụn̄ kpọn̄ ifụtesịt; kûyat esịt koro emi adade esịm ndinam idiọk.” Ti ke enyene se ekemede ndinam esịt ama ayat fi, emekeme ndimek ndisụhọde esịt mbak udûyak iyatesịt onụk fi ‘akanam idiọk.’ Ephesus 4:26 ọdọhọ, “ẹyat esịt, edi ẹkûnam idiọkn̄kpọ.”

•   Edieke ekemede, kpọn̄ itie oro esịt ama ọtọn̄ọ ndiyat fi m̀mê owo en̄wen. Bible ọdọhọ ete: “Nditọn̄ọ en̄wan etie nte owo ndin̄wan̄a mmọn̄ nduọk; ke utọk mîka-isiahake kan̄a, daha.” (Mme N̄ke 17:14) Kpa ye oro ọfọnde owo ọsọsọp ọkọk mfịna emi enye enyenede ye owo, ti ke ekeme ndiyom mbufo mbiba ẹsụhọde esịt kan̄a man ẹkeme ndineme mfịna oro emem emem.

•    Diọn̄ọ kpukpru se itịbe. Mme N̄ke 19:11 ọdọhọ ete: “Ikike owo iyakke enye ọsọp iyatesịt.” Idiwụt ke imenyene ibuot edieke ibemde iso idiọn̄ọ kpukpru se iketịbede mbemiso ibierede ntak emi n̄kpọ oro edide ntre. Edieke inen̄erede idụn̄ọde se iketịbede, ekeme ndidi nnyịn idiyatke esịt ke n̄kpọ emi mîdịghe-di se ikpayatde esịt.—James 1:19.

•    Ben̄e Abasi anam esịt ana fi sụn̄. Akam ekeme ndinam fi enyene “emem Abasi emi akande kpukpru ekikere.” (Philippi 4:7) Akam edi akpan n̄kpọ kiet emi esinamde Abasi ọnọ nnyịn edisan̄a spirit esie, ndien spirit oro esinam inyene emem, anyanime, mfara ke idem, ye mme n̄kpọ ntre.—Luke 11:13; Galatia 5:22, 23.

•   Sasat mbon odụkde ndụk. Imesiwak ndinam n̄kpọ nte mbon emi idụkde ndụk. (Mme N̄ke 13:20; 1 Corinth 15:33) Oro anam Bible odụri nnyịn utọn̄ ete: “Kûdụk nsan̄a ye owo ekededi eke ọsọpde iyatesịt; kûnyụn̄ udụk ndụk ye owo ifụtesịt.” Ntak-a? “Mbak afo udumehe ye usụn̄ esie unyụn̄ usịn ukpọn̄ fo ke afia.”—Mme N̄ke 22:24, 25.