“Mma nsika usụn̄ tren n̄kada n̄kpere tren emi ọsọpde etieti. Ofụm tren oro ama esinem mi tutu mfre mfịna mi.”​—Leon. *

“Esinem mi tutu ndida ke ebiet emi enen̄erede okon̄ mfrọ ndụk mmọn̄, edi idem esinyek mi ndusụk ini.”​—Larissa.

Ukem nte Leon ye Larissa, esinem mme uyen ndinam n̄kpọ emi mmọ mînamke akpa, kpa ye oro n̄kpọ emi ekemede ndida mmọ ibuot. Ndi esidọn̄ fi nditiene nnam utọ n̄kpọ oro? Edieke edide ntre, ibuotikọ emi ayan̄wam fi.

Ekeme ndisọn̄ owo nditre utọ mbre emi. Utọ mbre emi ekeme ndinam idem aduai owo ke esisịt ini, edi nduaidem oro isibịghike. Marco, emi ekesinyụn̄ akade akada ke usụn̄ tren nte Leon, ọdọhọ ete: “Ama esinem mi, edi inemesịt oro ikesibịghike. Ama esidọn̄ mi ndisika do ke ubọk ke ubọk.”

Justin ama esisịne ikpaukot emi enyenede taya omụm moto emi ebede ke usụn̄ man moto oro emen enye efehe. Enye ọdọhọ ete: “Ama esinem mi tutu. Eketie mi nte n̄kpesinam oro kpukpru ini. N̄koyom mme owo ẹtoro mi, edi n̄kokụt idem ke ufọkibọk.”

Mme ufan fo ẹkeme ndinam fi anam n̄kpọ emi ekemede ndisịn fi ke fehesan̄. Marvin emi edide isua 22 ọdọhọ ete: “Mme ufan mi ẹma ẹnyịk mi mfap ibibene ufọk emi okon̄de etieti. Nte n̄kosụk ndọkde n̄ka, idem ama enyek mi tutu. Eketie nte mmọn̄ ndian̄ade ndikpa.” Larissa oro iketịn̄de iban̄a ọdọhọ ete: “N̄konyụn̄ nnam se kpukpru owo ẹkenamde.”

Nte ẹsitorode mbon oro ẹnamde utọ n̄kpọ oro ke Intanet esinam ọdọn̄ mbon en̄wen nditiene nnam, ndien owo isiwakke nditịn̄ ke n̄kpọ oro ekeme ndida owo ibuot. Ndusụk owo ẹsikam ẹdọn̄ mme vidio ke Intanet, emi owụtde se mmọ ẹkenamde, ndien emi esinam mmọ ẹwọrọ etop sia ediwak owo ẹsise vidio oro.

Ke uwụtn̄kpọ, ediwak vidio ẹsiwụt nte mme owo ẹfapde ibibene m̀mê ẹdọkde ufọk edi isịneke n̄kpọ emi ekpekpemede mmọ mbak ididuọ, mîdịghe ẹwụt nte ẹfehede ata usọp usọp ke udịghiukot edi imụmke n̄kpọ. Emi ekeme ndinam owo edue  ekere ke (1) n̄kpọ idinamke imọ edieke itienede inam, ye (2) se kpukpru owo ẹnamde edi oro. Emi ekeme ndinam ọdọn̄ fi nditiene mbre utọ mbre emi ekemede ndida fi ibuot.

Nti mbre odu oro afo ekemede ndibre n̄kop inemesịt edi udaha unan. Bible ọdọhọ ke “edisịn̄ede idem enyene esisịt ufọn.” (1 Timothy 4:8) Edi Bible ọdọhọ n̄ko yak “idu uwem ye eti ibuot.” (Titus 2:12) Didie ke ekeme ndinam emi?

Kere ban̄a afanikọn̄ oro mbre emi ekemede ndida ndi. Bible ọdọhọ ete: “Kpukpru owo eke ẹnyenede mbufiọk ẹyenam n̄kpọ ke ifiọk, edi ndisịme owo ayarade ebiọ.” (Mme N̄ke 13:16) Mbemiso anamde n̄kpọ ekededi, tie kere afanikọn̄ oro ekemede ndisịm fi. Bụp idemfo ete, ‘Ndi se nyomde ndinam emi ekeme ndinọ mi unan mîdịghe ada mi ibuot?’​—Se se Bible etịn̄de ke Mme N̄ke 14:15.

Nam ufan ye mbon oro mîdaha uwem mmọ ibre mbre. Nti ufan ididọhọke anam n̄kpọ emi edinọde fi unan, idinyụn̄ idomoke ndinyịk fi anam n̄kpọ emi afo mûmaha. Larissa ọdọhọ ete: “Nti ufan ẹma ẹn̄wam mi nnam nti n̄kpọ. Uwem mi okokpụhọde ke ini n̄kọtọn̄ọde ndinyene nti ufan.”​—Se se Bible etịn̄de ke Mme N̄ke 13:20.

Bre mbre emi mîdidaha fi ibuot. N̄wed kiet emi aban̄ade uyen ọdọhọ ke n̄kpọ kiet emi esiwụtde ke eyenọwọn̄ ọtọn̄ọ ndidiọn̄ọ idem edi ke ini enye ọdiọn̄ọde se enye akpanamde ye se enye mîkpanamke. Emekeme ndinam mme n̄kpọ emi mûnamke akpa, edi kụt ete ke emesịne mme n̄kpọ oro mîdiyakke ada unan.

Nam n̄kpọ emi edinamde mme owo ẹkpono fi. Nte afo anamde n̄kpọ ke ini enyenede mfịna edinam mme owo ẹkpono fi, idịghe ndinam n̄kpọ emi ekemede ndisịn fi ke fehesan̄. Larissa ọdọhọ ete: “Idịghe ndida ke ata n̄kokon̄ ebiet mfrọ ndụk mmọn̄ kpọt ke n̄kesinam. Mma nsinam ediwak n̄kpọ eken oro akpakadade mi ibuot. Ekpedi mma ndiọn̄ọ, n̄kpekenyịmeke nditiene mme ufan mi nnam utọ n̄kpọ oro.”

Se anade eti: Utu ke ndinam n̄kpọ emi ekemede ndinọ fi unan m̀mê ndida fi ibuot, bre mbre emi owụtde ke emenyene eti ibuot.​—Se se Bible etịn̄de ke Mme N̄ke 15:24.