IBUOTIKỌ IKPAEDEM
N̄kpọ Ita Emi Owo Mîkemeke Ndidep
AKPA owo idem nte ediwak owo ẹdude uwem. Ekpededi okụk mmọ okụre ama ke ban̄k, m̀mê ẹyom ndisio mmọ ke utom m̀mê enyene-ufọk ọdọhọ mmọ ẹwọrọ ke ufọk imọ, mmọ ẹsụk ẹyom ndidep kpukpru se iwọrọde idi.
Mme anyamurua ẹsiyom utọ mbon oro. Mmọ ẹsida nneminua ẹdọhọ ẹdep kpukpru se iwọrọde idi—ndiye moto, ọfọn̄, telefon, ye mme n̄kpọ ntre. Edieke ọdọhọde ke imọ inyeneke okụk, mmọ ẹdọhọ ke ẹmọn̄ ẹnọ fi ke isọn. Ediwak owo ẹma ndidu uwem nte mbọn̄ kpa ye oro edide isọn ọmọn̄ owot mmọ.
Ebebịghi awawara, utọ mbon oro ẹyedi ẹdikụt ke isọn ọmọn̄ okûne mmimọ ntaha ọfọn̄. N̄wed kiet ọdọhọ ke “owo ndidep ikpọ n̄kpọ ke isọn man etie nte ọbọn̄ onyụn̄ etie nte enye ndin̄wọn̄ ikọn̄ekpo man efre uwa. Utọ uwem emi ekeme ndinem owo ke nsonso oro, edi ayanam owo atua n̄kpọfiọk ke ukperedem sia emi esitahade owo onyụn̄ anam ibuot ebe owo.”—The Narcissism Epidemic.
Bible ọdọhọ ke n̄wụtidem ifọnke. (1 John 2:16) Ndisịn ibuot nsịn itọn̄ nyom inyene isiyakke owo eti mme akpan n̄kpọ emi owo mîkemeke ndidep ke okụk. Yak isiak n̄kpọ ita emi owo mîkemeke ndidedep.
1. EDIDIANAKIET
N̄kaiferi kiet ke United States emi ekerede Brianne * ọdọhọ ke ete imọ ama utom ye okụk etieti. Kop se enye etịn̄de mi: “Imenyene kpukpru se iyomde, edi ete mi isidụhe ke ufọk ke ntak ọkpọsọn̄ ukaisan̄. Mmọfiọk ke utom edi ntak, edi akpana enye eti ke imenyene n̄wan ye nditọ.”
Kere ise: Ndi ete Brianne idituaha n̄kpọfiọk? Ndisịn ibuot nsịn itọn̄ nyom okụk anam n̄kpọ etie didie ye enye ye adiaha esie? Nso ke n̄wan ye nditọ esie ẹnen̄ede ẹyom emi ọfọnde akan okụk?
Mme itie Bible emi ẹdin̄wamde fi:
-
‘Ima okụk edi ntak kpukpru orụk afanikọn̄. Ndien ndusụk owo ẹma okụk tutu ẹsịn idem ke afanikọn̄.’—1 Timothy 6:10, Contemporary English Version.
-
“Ikọn̄ eke ẹdiade ke ebiet emi ima odude ọfọn akan isek isek enan̄ eke ẹtade ye usua ke esịt.”—Mme N̄ke 15:17.
Se anade eti: Ima esidian ubon ọtọkiet idịghe okụk. Efịk ẹdọhọ okụk ikpîkpu ọfọn̄ ikpîkpu, owo edi inyene. Ntre sidu ye ubon fo man mmọ ẹkụt ke amama mmimọ.—Colossae 3:18-21.
2. ATA IFỤRE
Sarah emi edide isua 17 ọdọhọ ete: “Eka mi esisụk etịn̄ n̄kpọ kiet. Enye ete ndọ imọ owo nnyụn̄ n̄kpep eti ubọkutom mbak n̄kpọn̄. N̄kukụre se enye ekerede edi okụk.”
Kere ise: Nso ye nso ke ekpekere aban̄a n̄kpọn̄? Ndikere nte ekpesede aban̄a ufọk fo idiọkke, edi didie ke utọ ekikere emi ekeme ndikabade editịmede esịt? Nso ke eka Sarah akpanam man enye edinam eyen esie ekere ke okụk edi kpukpru n̄kpọ?
Mme itie Bible emi ẹdin̄wamde fi:
-
“Ẹtre ndibon n̄kpọuto nnọ idem mbufo ke isọn̄, ke ebiet emi utan̄kpọ ye n̄karafan̄ ẹbiatde, ye ke ebiet emi mme inọ ẹbụn̄de ẹdụk ẹyịp.”—Matthew 6:19.
-
‘Mbufo ifiọkke se uwem mbufo edidide n̄kpọn̄.’—James 4:14.
Se anade eti: Okụk ikemeke ndinam owo enyene ifụre, sia inọ ekeme ndiyịp okụk oro. N̄ko okụk ikemeke ndinam udọn̄ọ m̀mê n̄kpa etre ke ererimbot emi. (Ecclesiastes 7:12) Bible ọdọhọ ke se inọde owo ata ifụre edi ndifiọk Abasi ye se enye aduakde ndinam.—John 17:3.
3. INEMESỊT
N̄kaiferi isua 24 emi ekerede Tanya ọdọhọ ete: “Ete ye eka mi ẹkekpep mi ndiyụhọ ye se nnyenede. Ami ye adiahaeka mi ima isikop inemesịt kpa ye oro nnyịn mîkenyeneke n̄kpọ.”
Kere ise: Ntak emi ediwak owo mîyụhọke ye se mmọ ẹnyenede? Ikọtufọk fo ẹkere ke afo ada okụk didie?
Mme itie Bible emi ẹdin̄wamde fi:
-
“Ke inyenede se idiade ye se isịnede ye itie udakibuot, nnyịn iyoyụhọ ye mme n̄kpọ emi.” —1 Timothy 6:8.
-
“Mmọ oro ẹkerede ẹban̄a unana mmọ ke n̄kan̄ eke spirit ẹkop inemesịt.”—Matthew 5:3.
Se anade eti: Enyene se ikande okụk ye inyene ke ererimbot emi. Bible ọdọhọ ete: “Idem ke ini owo enyenede n̄kpọ barasuene, uwem esie itoho ke mme n̄kpọ emi enye enyenede.” (Luke 12:15) Idụhe se inọde owo inemesịt nte ndifiọk ibọrọ mbụme emi:
-
Ntak emi Abasi okobotde owo?
-
Nso iditịbe ke ini iso?
-
N̄kpasan̄a didie mma n̄kpọ Abasi?
Mme Ntiense Jehovah emi ẹsiode magazine emi ẹyema ndinam fi ọfiọk ibọrọ mbụme emi.
^ ikp. eki. 8 Ẹkpụhọ enyịn̄ ke ibuotikọ emi.