Ndi Emenyene ‘Akakan Edu’ Emi Ẹkotde Ima?

APOSTLE John asiak n̄wọrọnda edu Abasi ke 1 John 4:8. Do enye ọdọhọ ke “Abasi edi ima.” Ima emi Abasi amade ubonowo anam nnyịn ikeme ndisan̄a n̄kpere enye nnyụn̄ nnam ufan ye enye. Nso ufọn enwen ke ima Abasi enyene ọnọ nnyịn? Mme owo ẹsidọhọ ke “se owo amade ke odụk ofụn ọnọ.” Mmọ ẹtịn̄ akpanikọ. Nte ededi, edi akpanikọ n̄ko nte ke edieke imade owo, owo oro onyụn̄ ama nnyịn, nnyịn imesima ndinam n̄kpọ nte enye. Nnyịn imekeme ndikpebe ima Abasi sia enye okobotde nnyịn ke mbiet esiemmọ. (Gen. 1:27) Ntak edi oro John ọkọdọhọde ke nnyịn ima Abasi “koro enye ekebemde iso ama nnyịn.”—1 John 4:19.

Utọ Ima Inan̄ Odu

Apostle Paul ọkọdọhọ ke 1 Corinth 12:31 ete ke ima edi “akakan usụn̄” uwem. Ntak emi enye okokotde ima akakan usụn̄ uwem? Nso utọ ima ke Paul eketịn̄ aban̄a ke itie N̄wed Abasi emi? Man ibọrọ mbụme emi, ẹyak idụn̄ọde se ikọ oro “ima” ọwọrọde.

Mbon Greece eset ẹkenyene nsio nsio ikọ inan̄ oro ẹkekotde ima, oro edi, stor·geʹ, eʹros, phi·liʹa, ye a·gaʹpe. Ke kpukpru emi, a·gaʹpe kpọt ada aban̄a ima Abasi. * William Barclay emi edide prọfesọ ekewet ke n̄wed esie oro ẹkotde New Testament Words ete ke “agapē esịne owo ke esịt: enye idịghe mbabuat ntụk oro owo enyenede; edi edi n̄kpọ emi owo etiede-tie ekere onyụn̄ ebiere ndinam. Agapē enen̄ede enyene n̄kpọ ndinam ye uduak owo.” Ikọ esie ọwọrọ ke a·gaʹpe edi ima edumbet, ndien orụk ima emi esiwak ndisan̄a ye ọkpọsọn̄ ntụk. Kpukpru nnyịn imọfiọk ke idịghe kpukpru ibet ọfọn, edi mme Christian ẹkpenyene ndiyak nti ibet Jehovah Abasi oro ẹdude ke Bible ada mmọ usụn̄. Ke ini imende se Bible etịn̄de aban̄a a·gaʹpe idomo ye mme orụk ima eken oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Bible, nnyịn iyenen̄ede ifiọk orụk ima oro ikpenyenede.

Ima Ubon

Nso inem nte owo ndito ubon emi ẹnyenede ima, emi ẹnyụn̄ ẹdianade kiet! Stor·geʹ ekedi ikọ Greek emi adade aban̄a ima ubon.  Mme Christian ẹsidomo ukeme ndima mbonubon mmọ. Paul ama etetịn̄ ke 2 Timothy 3:1, 3 ete ke mme owo ‘idinyeneke ndammana ima’ ke mme akpatre usen.

Edi n̄kpọ o-bụt nditịn̄ nte ke ata ediwak owo inyeneke ndammana ima inọ mbonubon mmọ. Ntak emi ediwak iban ẹsision̄ode idịbi? Ntak emi nditọ mîsimaha ndise mban̄a mme ete ye eka mmọ oro ẹma ẹkesọn̄? Ntak emi ibat mbon oro ẹsiode iban mmọ ndọ ye ibat iban oro ẹwọrọde ndọ akade aka iso ọdọk-ọ? Ntak edi koro mme owo inyeneke aba ndammana ima.

Ke adianade do, Bible ọdọhọ ke “esịt abian̄a akan kpukpru n̄kpọ.” (Jer. 17:9) Ima oro inyenede inọ mbonubon nnyịn esito ọwọn̄esịt. Enem ndifiọk ke a·gaʹpe ke Paul akada owụt orụk ima emi ebe ekpenyenede ọnọ n̄wan esiemmọ. Paul akada orụk ima emi odomo ye ima oro Christ amade esop Abasi. (Eph. 5:28, 29) Ima emi ọkọn̄ọ ke edumbet Jehovah, emi ọkọtọn̄ọde ubon.

Ata ima oro imade mbonubon nnyịn esinam ise n̄kpọ iban̄a ete ye eka nnyịn oro ẹma ẹkesọn̄, inyụn̄ ise nditọ nnyịn enyịn. Ima emi n̄ko esinam mme ete ye eka ẹtụnọ nditọ mmọ ke ata ima ima usụn̄, inyụn̄ iyakke mme ete ye eka ẹyak nditọ ẹnam se ẹmade mbak idibọhọ mmọ ibiara.—Eph. 6:1-4.

Ima Eren ye An̄wan ye Mme Edumbet Bible

Ima oro ebe ye n̄wan ẹsimade kiet eken edi enọ Abasi. (N̄ke 5:15-17) Eʹros edi ima an̄wan ye erenowo; ndien ikọ Greek oro, eʹros idụhe ke Bible. Ntak-a? Kop se Enyọn̄-Ukpeme eketịn̄de ediwak isua emi ẹkebede: “Mfịn, mme owo ke ẹnam ukem ndudue emi mbon Greece eset ẹkenamde. Mbon Greece eset ẹkeda Eros nte abasi. Mmọ ẹma ẹsituak ibuot ẹnyụn̄ ẹwa uwa ẹnọ enye. . . . Edi mbụk owụt nte ke owo ndituak ibuot nnọ Eros esinam mme owo ẹkabade ẹtie nte unam, ẹnana iso o-bụt, ẹnyụn̄ ẹdu etịme etịme uwem nditaha. Ekeme ndidi se ikanamde mbon oro ẹkewetde Bible ẹkûwet eros ke Bible edi oro.” Edieke iyakde mme edumbet Bible akara ima oro inyenede inọ erenowo m̀mê n̄wan, nnyịn ididụkke ediomi ndọ ye owo n̄kukụre sia edide enye eye. Mmọdo bụp idemfo ete, ‘Ndi ata ima akara ima oro mmade owo oro nyomde ndidọ?’

Mme uyen oro ẹsidade mme edumbet  Bible ẹdu uwem ẹsidu edisana uwem ke ini “nsehe uyen” emi udọn̄ idan̄ esinen̄erede ọsọn̄ ubọk. (1 Cor. 7:36; Col. 3:5) Nnyịn ida ndọ nte edisana enọ emi Jehovah ọnọde ubonowo. Jesus ọkọdọhọ ete: “Se Abasi ama akadian yak baba owo kiet okûdianade.” (Matt. 19:6) Idịghe ima eren ye n̄wan kpọt esinam ebe ye n̄wan ẹka iso ẹdụn̄ọ ọtọkiet, se isinamde mmọ ẹka iso ẹdụn̄ọ kiet edi koro esịt mmọ ẹnen̄erede ẹsịne ke ndọ mmọ. Ke ini inyenede mfịna ke ndọ, utu ke ndikere ke ndisio m̀mê ndiwọrọ ndọ edikọk mfịna oro, nnyịn imesisịn ofụri ukeme ndinam se Abasi etemede man ndọ nnyịn enem. Utọ edinam emi esidian ubon ọtọkiet.—Eph. 5:33; Heb. 13:4.

Ima Ufan

Ufan mîkpodụhe, uwem ikpenemke! Mme N̄ke 18:24 ọdọhọ ete: “Andima odu emi eyịrede [m̀mê amade] owo akan eyen-eka.” Jehovah oyom nnyịn inyene nti ufan. Ediwak nnyịn imokop ke David ye Jonathan ẹketie nte itai ye aban̄. (1 Sam. 18:1) N̄ko Bible ọdọhọ ke Jesus ‘ama ama’ apostle John. (John 20:2) Ikọ Greek oro phi·liʹa ọwọrọ ima ufan. Idiọkke ndinyene ufan ke esịt esop Abasi. Udiana Peter 1:7 esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ete idian ima (oro edi, a·gaʹpe) ke “ima nditọete” (oro edi, phi·la·del·phiʹa, ndien ke ini ẹbaharede ikọ Greek emi ke itie iba, phiʹlos ọwọrọ “ufan,” a·del·phosʹ ọwọrọ “eyeneka”). Ana ida item emi isịn ke edinam edieke iyomde ndinyene ufan mbịghi. Ọfọn ndien ibụp idem nnyịn ite, ‘Ndi edumbet Bible akara nte mmade mme ufan mi?’

Ikọ Abasi iyakke inam asari. Ke uwụtn̄kpọ, nnyịn idifọnke ido ye mme ufan nnyịn kpọt, edi isọn̄ ido ye mbon oro mîdịghe mme ufan nnyịn. Nnyịn n̄ko ididaha nneminua inam ufan. Akan oro, ndida mme edumbet Bible ndu uwem ayanam ikeme ndimek nti ufan inyụn̄ iyakke idụk ‘idiọk nsan̄a emi edibiatde eti ido nnyịn.’—1 Cor. 15:33.

Ata Ata Ima!

Enyene se idiande ata mme Christian ọtọkiet. Apostle Paul ekewet ete: “Ẹkûyak ima mbufo asan̄a ye mbubịk. . . . Ẹda ima nditọete ẹnyene esịt ima ẹnọ kiet eken.” (Rome 12:9, 10) Ke akpanikọ, mme Christian ẹsima ‘ima (a·gaʹpe) oro mîsan̄ake ye mbubịk.’ Ima enye emi idịghe ntụk oro owo enyenede ke esịt esie kpọt, edi edi ima oro edumbet Abasi akarade. Nte ededi, Paul ama etịn̄ n̄ko aban̄a “ima nditọete” (phi·la·del·phiʹa) ye “esịt ima” (phi·loʹstor·gos, oro edi, phiʹlos ye stor·geʹ). Eyen ukpepn̄kpọ kiet ọdọhọ ke “ima nditọete” ọwọrọ “ndima ata ima, ndifọn ido, ntua owo mbọm, nnyụn̄ n̄n̄wam owo.” Ke ini ẹdade a·gaʹpe ẹdian ye orụk ima emi, oro ayanam mbon emi ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah ẹnen̄ede ẹdiana kiet. (1 Thess. 4:9, 10) Ikọ Greek oro ẹkabarede “esịt ima” odu ini kiet kpọt ke Bible, ndien enye ada aban̄a ata ima oro odude ke ubon. *

Ima ubon, ye ima ufan, emi ima edumbet Bible akarade, adian ata mme Christian ọtọkiet. Esop Christian idịghe esop obio, m̀mê esop n̄kparawa, m̀mê esop nditọ isọn̄, edi edi ubon oro adianade kiet atuak ibuot ọnọ Jehovah Abasi. Isikot idem nnyịn nditọete, ndien se nnyịn inyụn̄ idide edi oro. Kpukpru nnyịn idi ubon kiet. Nnyịn ima nditọete nnyịn nte mme ufan, isinyụn̄ inam n̄kpọ ye mmọ nte Bible etemede. Nnyịn ikpakam ika iso ima kiet eken, sia ima adian nnyịn ọtọkiet onyụn̄ anam mme owo ẹdiọn̄ọ ata mme Christian.—John 13:35.

[Mme Ikọ Idakisọn̄]

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 12]

Didie ke ikpama kiet eken man esop adiana kiet?