ΣΕ ΜΙΑ δημοσκόπηση που έγινε το 2015 μεταξύ εργαζομένων με πλήρες ωράριο σε οχτώ χώρες, πολλοί από τους συμμετέχοντες είπαν ότι δυσκολεύονταν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εργασίας τους και παράλληλα σε αυτές της οικογενειακής τους ζωής. Κάποιοι λόγοι ήταν οι μεγαλύτερες ευθύνες στην εργασία ή στο σπίτι, τα αυξανόμενα έξοδα και οι υπερωρίες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης δηλώνουν ότι εργάζονται κατά μέσο όρο 47 ώρες την εβδομάδα. Σχεδόν 1 στους 5 δήλωσε ότι εργάζεται 60 ώρες ή και περισσότερο!

Σε κάποια άλλη δημοσκόπηση που έγινε σε 36 χώρες, πάνω από το 25 τοις εκατό όσων συμμετείχαν είπαν ότι πολλές φορές ένιωθαν πιεσμένοι ακόμη και στον ελεύθερο χρόνο τους! Και τα παιδιά μπορεί να επηρεαστούν όταν το πρόγραμμά τους είναι υπερβολικά γεμάτο με δραστηριότητες.

Αν προσπαθούμε διαρκώς να κάνουμε περισσότερα από όσα επιτρέπει ο χρόνος, μπορεί να μας κυριεύσει το άγχος και να πέσουμε θύματα της πίεσης χρόνου. Είναι όμως εφικτό να έχουμε πιο ισορροπημένη ζωή; Τι ρόλο παίζουν οι αντιλήψεις, οι επιλογές και οι στόχοι μας; Πρώτα, εξετάστε τέσσερις λόγους για τους οποίους μερικοί προσπαθούν να κάνουν πάρα πολλά.

«Ασχολούμουν με την εργασία μου εφτά μέρες την εβδομάδα», λέει ένας πατέρας, ο Γκάρι. «Το έκανα επειδή υπήρχε πάντα κάτι καλύτερο για να δώσω στα παιδιά μου. Ήθελα να έχουν όσα δεν είχα εγώ». Αν και τέτοιοι γονείς έχουν καλές προθέσεις, είναι αναγκαίο να εξετάσουν τις προτεραιότητές τους. Σύμφωνα με μελέτες, οι ενήλικοι και τα παιδιά που δίνουν μεγάλη σημασία στα χρήματα και στα υλικά αποκτήματα είναι συνήθως λιγότερο ευτυχισμένοι, λιγότερο ικανοποιημένοι από τη ζωή και λιγότερο υγιείς σε σχέση με εκείνους που δεν είναι υλιστές.

Μερικοί γονείς, στην προσπάθειά τους να εξοπλίσουν τα παιδιά τους για ένα επιτυχημένο μέλλον, φορτώνουν υπερβολικά τόσο το δικό τους πρόγραμμα όσο και των παιδιών τους με διάφορες δραστηριότητες. Το βιβλίο Πρώτα η Οικογένεια (Putting Family First) λέει ότι τέτοιοι καλοπροαίρετοι γονείς «συμπεριφέρονται σαν υπεύθυνοι ψυχαγωγίας ενός κρουαζιερόπλοιου που προγραμματίζουν διαρκώς δραστηριότητες τις οποίες οι επιβάτες τρέχουν να προλάβουν».

Οι διαφημιστές προσπαθούν να μας πείσουν ότι στερούμε κάτι από τον εαυτό μας αν δεν αγοράζουμε ό,τι πιο σύγχρονο κυκλοφορεί. Σύμφωνα με το περιοδικό The Economist, «η αλματώδης αύξηση των διαθέσιμων αγαθών έχει απλώς εντείνει την αίσθηση ότι ο χρόνος δεν επαρκεί», καθώς οι καταναλωτές «αγωνίζονται να διαλέξουν τι θα αγοράσουν, τι θα παρακολουθήσουν ή τι θα φάνε» στον περιορισμένο χρόνο που διαθέτουν.

Το 1930, ένας διακεκριμένος οικονομολόγος πρόβλεψε ότι η τεχνολογική πρόοδος θα πρόσφερε περισσότερο ελεύθερο χρόνο στους εργαζομένους. Πόσο έξω έπεσε! Η Ελίζαμπεθ Κόλμπερτ, αρθρογράφος στο περιοδικό New Yorker, παρατήρησε ότι οι άνθρωποι, «αντί να σχολάνε νωρίτερα [από τη δουλειά], εφευρίσκουν νέες ανάγκες»​—και αυτές έχουν κόστος σε χρόνο και χρήμα.

Κάποιοι εργαζόμενοι δουλεύουν μέχρις εξάντλησης προκειμένου να μη δυσαρεστήσουν τον εργοδότη τους. Αλλά και οι συνάδελφοι μπορεί να ασκούν πίεση κάνοντας τους άλλους να νιώθουν ενοχές αν δεν δουλεύουν μέχρι αργά. Σε αυτά έρχεται να προστεθεί η οικονομική αβεβαιότητα, λόγω της οποίας οι άνθρωποι είναι πιο δεκτικοί στο να εργάζονται περισσότερες ώρες ή να είναι διαθέσιμοι ανά πάσα ώρα και στιγμή.

Παρόμοια, κάποιοι γονείς αισθάνονται υποχρεωμένοι να συμβαδίζουν με τους φρενήρεις  ρυθμούς άλλων οικογενειών. Αν δεν συμβαδίζουν, ίσως αισθάνονται ενοχές για το ότι «στερούν κάτι» από τα παιδιά τους.

Ο Τιμ, που ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες, λέει: «Αγαπούσα τη δουλειά μου, και έδινα διαρκώς όλο μου το είναι. Ένιωθα πως έπρεπε να αποδείξω τι αξίζω».

Όπως ο Τιμ, έτσι και πολλοί άλλοι θεωρούν ότι η εικόνα τους συνδέεται στενά με τους ρυθμούς της ζωής τους. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; «Οι πολυάσχολοι θεωρούνται πλέον κοινωνικά καταξιωμένοι», λέει η Ελίζαμπεθ Κόλμπερτ, που αναφέρθηκε νωρίτερα. Και προσθέτει: «Όσο πιο πολυάσχολος είσαι, τόσο πιο σπουδαίος φαίνεσαι».

Η Αγία Γραφή προάγει την επιμέλεια και τη σκληρή εργασία. (Παροιμίες 13:4) Το ίδιο κάνει όμως και για την ισορροπία. «Καλύτερα μία χούφτα ανάπαυση παρά δύο χούφτες σκληρή εργασία και κυνήγι του ανέμου», λέει το εδάφιο Εκκλησιαστής 4:6.

Ο ισορροπημένος τρόπος ζωής κάνει καλό στην ψυχική και στη σωματική μας υγεία. Είναι όμως πράγματι εφικτό να μειώσουμε τις δραστηριότητες ή να ελαττώσουμε τους ρυθμούς μας; Ναι. Εξετάστε τέσσερις εισηγήσεις:

Είναι φυσιολογικό να θέλετε κάποια οικονομική εξασφάλιση. Αλλά, πόσα χρήματα είναι αρκετά; Σε τι συνίσταται η επιτυχία; Μετριέται αποκλειστικά με βάση το εισόδημα ή τα υλικά αποκτήματα; Ας θυμόμαστε βέβαια ότι και η υπερβολική ξεκούραση ή η ψυχαγωγία μπορούν να αυξήσουν την πίεση χρόνου.

Ο Τιμ, που αναφέρθηκε προηγουμένως, λέει: «Η σύζυγός μου και εγώ καθίσαμε και σκεφτήκαμε σοβαρά τη ζωή μας και αποφασίσαμε να την απλοποιήσουμε. Κάναμε ένα διάγραμμα με την τρέχουσα κατάστασή μας και τους καινούριους μας στόχους. Συζητήσαμε τι αποτελέσματα είχαν παλιότερες αποφάσεις μας και τι θα χρειαζόταν να κάνουμε για να πετύχουμε τους στόχους μας».

Η Γραφή μάς συμβουλεύει να ελέγχουμε την «επιθυμία των ματιών». (1 Ιωάννη 2:15-17) Οι διαφημίσεις μπορούν να τροφοδοτήσουν τέτοιες επιθυμίες και να ωθήσουν κάποιον είτε να δουλεύει περισσότερες ώρες είτε να επιδίδεται σε υπερβολική ή δαπανηρή ψυχαγωγία. Είναι αλήθεια ότι δεν γίνεται να αποφύγετε εντελώς τις διαφημίσεις. Μπορείτε όμως να περιορίσετε την έκθεσή σας σε αυτές. Επίσης, μπορείτε να σκέφτεστε προσεκτικά τι χρειάζεστε πραγματικά.

Επιπλέον, να έχετε κατά νου την επιρροή που ασκούν πάνω σας τα άτομα με τα οποία συναναστρέφεστε. Αν επιδιώκουν μανιωδώς υλικά πράγματα ή μετρούν την επιτυχία με βάση τα υλικά αποκτήματα, ίσως θα ήταν σοφό να αναζητήσετε φίλους που έχουν καλύτερες προτεραιότητες. «Αυτός που περπατάει με σοφούς θα γίνει σοφός», λέει η Γραφή.​—Παροιμίες 13:20.

Μιλήστε στον εργοδότη σας σχετικά με την εργασία και τις προτεραιότητές σας. Και μη νιώθετε ενοχές που η ζωή σας συνεχίζεται και μετά τη δουλειά.  Το βιβλίο Να Δουλεύετε για να Ζείτε (Work to Live) αναφέρει: «Εκείνοι που θέτουν όρια ανάμεσα στη δουλειά και στην οικογενειακή ζωή ή παίρνουν άδεια συμπεραίνουν πάντα το εξής συγκλονιστικό: Δεν έρχεται και το τέλος του κόσμου όταν λείπετε».

Ο Γκάρι, που αναφέρθηκε προηγουμένως, είχε οικονομική άνεση, γι’ αυτό αποφάσισε να μειώσει τις ώρες εργασίας του. «Μίλησα με την οικογένειά μου και τους πρότεινα να απλοποιήσουμε τον τρόπο ζωής μας», είπε. «Ύστερα κάναμε σταδιακά βήματα για να το πετύχουμε αυτό. Επίσης, πρότεινα στον εργοδότη μου να εργάζομαι λιγότερες μέρες την εβδομάδα, και εκείνος συμφώνησε».

Τα αντρόγυνα έχουν ανάγκη να περνούν χρόνο μαζί και τα παιδιά χρειάζονται χρόνο με τους γονείς τους. Επομένως, μην προσπαθείτε να ακολουθήσετε τους ρυθμούς άλλων οικογενειών που βρίσκονται διαρκώς σε κίνηση. «Προγραμματίστε συγκεκριμένη ώρα για χαλάρωση», λέει ο Γκάρι, «και αφήστε στην άκρη οτιδήποτε δεν έχει και τόση προτεραιότητα».

Όταν βρίσκεστε ως οικογένεια, μην επιτρέπετε στην τηλεόραση, στα κινητά ή σε άλλες συσκευές να σας απομονώνουν. Να τρώτε μαζί τουλάχιστον μία φορά τη μέρα, και να αξιοποιείτε αυτή την ώρα για να συζητάτε ως οικογένεια. Όταν οι γονείς εφαρμόζουν αυτή την απλή συμβουλή, τα παιδιά τους είναι πιο χαρούμενα και τα πάνε καλύτερα στο σχολείο.

Σε τελική ανάλυση, αναρωτηθείτε: “Τι θέλω από τη ζωή μου; Τι θέλω για την οικογένειά μου;” Αν επιθυμείτε μια πιο ευτυχισμένη και γεμάτη νόημα ζωή, θέστε προτεραιότητες που αντανακλούν την αποδεδειγμένη σοφία της Γραφής.