Το Γνωρίζατε;
Πώς στεγανοποιούσαν τα σκάφη τους οι αρχαίοι ναυπηγοί;
Ο Λάιονελ Κάσον, ειδικός στα αρχαία πλοία, εξηγεί τι έκαναν οι ναυπηγοί στους ρωμαϊκούς χρόνους αφού καλαφάτιζαν τα σκάφη τους: «Επικάλυπταν τους αρμούς ή ακόμη και ολόκληρη την εξωτερική επιφάνεια με πίσσα [άσφαλτο] ή με πίσσα και κερί, και κατόπιν άπλωναν ένα στρώμα πίσσας στο εσωτερικό». Πολύ καιρό πριν από τους Ρωμαίους, οι αρχαίοι Ακκάδιοι και οι Βαβυλώνιοι στεγανοποιούσαν και αυτοί τα σκάφη τους με άσφαλτο.
Οι Εβραϊκές Γραφές αναφέρουν μια παρόμοια τεχνική στο εδάφιο Γένεση 6:14. Η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται εδώ «πίσσα» αναφέρεται προφανώς στην άσφαλτο, μια ουσία σχετική με το πετρέλαιο η οποία υπάρχει στη φύση.
Η φυσική άσφαλτος έχει δύο μορφές
Η άσφαλτος αφθονούσε στους Βιβλικούς τόπους. Η Κοιλάδα Σιδδίμ, στην περιοχή της Νεκράς Θαλάσσης, «ήταν γεμάτη λάκκους με άσφαλτο».
Με ποιες μεθόδους συντηρούσαν τα ψάρια στην αρχαιότητα;
Τα ψάρια ήταν ανέκαθεν σημαντική τροφή. Ορισμένοι απόστολοι του Ιησού ήταν ψαράδες στη Θάλασσα της Γαλιλαίας προτού αρχίσουν να ταξιδεύουν μαζί του. (Ματθαίος 4:18-22) Τουλάχιστον ένα μέρος από τις ψαριές εκείνης της περιοχής περνούσε από επεξεργασία σε κοντινά «εργοστάσια».
Η μέθοδος με την οποία πιθανότατα συντηρούσαν ψάρια στην αρχαία Γαλιλαία χρησιμοποιείται ακόμη σε ορισμένα μέρη. Στην αρχή, αφαιρούν από τα ψάρια τα εντόσθια και τα πλένουν με νερό. Το βιβλίο Μελέτες Αρχαίας Τεχνολογίας (Studies in Ancient Technology) περιγράφει τα επόμενα βήματα: «Τρίβουν τα βράγχια, το στόμα και τα λέπια με χοντρό αλάτι. Τοποθετούν εναλλασσόμενες στρώσεις αλατιού και ψαριών και τις καλύπτουν με στεγνές ψάθες. Αφήνουν τη στοίβα στην ίδια θέση 3-5 μέρες και μετά την αναποδογυρίζουν και την αφήνουν περίπου άλλο τόσο. Κατά την ξήρανση, τα ψάρια αφυδατώνονται και το διάλυμα αλατιού εισχωρεί στη σάρκα τους. Τελικά γίνονται άκαμπτα και σκληρά».
Δεν ξέρουμε για πόσο συντηρούνταν τα ψάρια με αυτή την επεξεργασία. Εντούτοις, το ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι εξήγαν παστά ψάρια στη Συρία υποδηλώνει ότι οι μέθοδοι της εποχής ήταν αρκετά αποτελεσματικές.