موسی—مردی متواضع
تواضع چیست؟
تواضع به مفهوم فروتنی و افتادگی و فقدان تکبّر و غرور است. شخص متواضع به خود نمی‌بالد و دیگران را حقیر نمی‌شمارد. همچنین می‌داند که او اشتباه و خطا می‌کند و باید توانایی‌ها و حد و مرز خود را بشناسد.
موسی به چه طرقی نشان داد که فردی متواضع است؟
هنگامی که به موسی قدرت و اختیاراتی داده شد، به خود مغرور نشد. زمانی که به شخصی اختیاراتی داده می‌شود، اغلب تواضع و افتادگی او در مدت کوتاهی مشخص می‌گردد. نویسنده‌ای به نام رابرت اینگرزُل در این مورد چنین می‌گوید: «اگر می‌خواهید بدانید که فردی واقعاً چه شخصیتی دارد، به او قدرت و اختیاراتی دهید.» موسی از این نظر الگویی بی‌نظیر بود. چطور؟
موسی قدرت و اختیارات عظیمی داشت، زیرا او به فرمان یَهُوَه باید قوم اسرائیل را رهبری می‌کرد. اما این امر هیچ گاه او را مغرور و متکبّر نساخت. برای نمونه، موسی برای این که به پرسشی در مورد حق وراثت پاسخی بجا دهد، راهی معقول را پیش گرفت. (اعداد ۲۷:۱-۱۱) پاسخ به آن پرسش جدّی و پراهمیت بود، زیرا نه تنها بر یک نسل، بلکه بر نسل‌های آتی نیز تأثیر می‌گذاشت.
حال موسی چگونه عمل کرد؟ آیا فکر کرد که رهبر قوم اسرائیل است و به خوبی می‌داند که چه تصمیمی باید بگیرد؟ آیا به توانایی‌ها، تجربیات طولانی و آگاهی‌اش از نظرات یَهُوَه متکی بود؟
اگر موسی مردی متکبّر بود شاید چنین می‌کرد، اما او چنین نکرد. در کتاب مقدّس در این مورد می‌خوانیم: «پس موسی دعوی ایشان را به حضور یَهُوَه آورد.» (اعداد ۲۷:۵) لحظه‌ای به این امر فکر کنید! موسی حتی پس از گذشت ۴۰ سال که قوم اسرائیل را رهبری می‌کرد، به خود متکی نبود، بلکه به یَهُوَه. پس به وضوح می‌بینیم که موسی مردی بسیار متواضع و افتاده بود.
از طرف دیگر موسی تصوّر نکرد که تنها اوست که می‌تواند قدرت و اختیاراتی داشته باشد. هنگامی که یَهُوَه به انبیای دیگرش نیز وظایفی داد، او از این امر شاد و مسرور گشت. (اعداد ۱۱:۲۴-۲۹) زمانی که پدرزنش به او پیشنهاد کرد که کمی از فشار مسئولیت‌های خود بکاهد و آن را به دیگران واگذار کند، موسی با فروتنی آن را پذیرفت. (خروج ۱۸:۱۳-۲۴) در واپسین روزهای عمرش، با این که هنوز قوی و نیرومند بود، از یَهُوَه درخواست کرد که جانشینی بجای او برگزیند. یَهُوَه، یوشَع را انتخاب کرد. موسی با تمام وجود از این مرد جوان حمایت کرد و به اسرائیلیان تأکید کرد که یوشَع آنان را به سرزمین موعود هدایت می‌کند و آنان باید از او پیروی کنند. (اعداد ۲۷:۱۵-۱۸؛ تثنیه ۳۱:۳-۶؛ ۳۴:۷) موسی در راه پرستش یَهُوَه هدایت و رهبری قوم اسرائیل را افتخار و موهبتی می‌دانست. اما هیچ گاه اجازه نداد که داشتن این افتخار باعث شود خود را از دیگران برتر بداند.
از موسی چه می‌آموزیم؟
ما هیچ گاه نمی‌خواهیم به دلیل داشتن قدرت و اختیارات یا توانایی‌های خود، مغرور و متکبّر شویم. باید به یاد داشته باشیم؛ برای این که خواست یَهُوَه را به انجام رسانیم، داشتن تواضع بس مهم‌تر از توانایی‌های ماست. (۱سموئیل ۱۵:۱۷) اگر واقعاً افتاده و متواضع باشیم، این پند بجای کتاب مقدّس را همواره در نظر خواهیم داشت که می‌گوید: ‹به تمامی دل خود بر یَهُوَه توکّل نما و بر عقل خود تکیه مکن.›—امثال ۳:۵، ۶.
از سرگذشت زندگی موسی همچنین می‌آموزیم که نباید به مقام و اعتبار یا قدرت و اختیارات خود بیش از حد اهمیت دهیم.
آیا از الگوی موسی در تواضع و افتادگی فایده می‌بریم؟ یقیناً! هنگامی که تواضع را در خود پرورش می‌دهیم، دیگران در کنار ما احساس آرامش می‌کنند و برای آنان افرادی دوست‌داشتنی خواهیم بود. اما مهم‌تر از همه مورد رضایت یَهُوَه خدایمان واقع خواهیم شد؛ خدایی که خود نیز این خصوصیت را دارد. (۲سموئیل ۲۲:۳۶) «خدا در برابر متکبران می‌ایستد، امّا فروتنان را فیض می‌بخشد.» (۱پِطرُس ۵:۵) به راستی که این دلیل خوب و قانع‌کننده‌ایست که تواضع موسی را سرمشق قرار دهیم.
