۱،‏ ۲.‏ چرا می‌توان گفت که داود پادشاه طعم تلخ خیانت را چشیده بود؟‏

داود پادشاه طعم تلخ خیانت را چشیده بود.‏ یک بار در طی دوران حکومت پرتلاطمش چند تن از اعضای قوم بر ضدّش توطئه کردند.‏ گذشته از این،‏ برخی از نزدیک‌ترین کسانش به او خیانت نمودند.‏ برای مثال،‏ نخستین همسرش که میکال نام داشت،‏ در ابتدا او را «دوست می‌داشت،‏» و بی‌شک به او کمک می‌کرد تا وظایفش را به عنوان پادشاه به جا آورد.‏ اما بعدها داود را حقیر شمرد و حتی او را «یک آدم ابله» نامید.‏—‏۱سموئیل ۱۸:‏۲۰؛‏ ۲سموئیل ۶:‏۱۶،‏ ۲۰‏،‏ تفسیری.‏

^۲ مشاور خصوصی داود،‏ اَخیتُوفَل به قدری مورد احترام بود که نصایحش را مثل کلام یَهُوَه می‌پذیرفتند.‏ (‏۲سموئیل ۱۶:‏۲۳‏)‏ اما بعدها همین شخص که محرم راز داود بود به او خیانت کرد و در توطئه‌ای که بر ضدّ او سازمان یافته بود شرکت نمود.‏ طراح این توطئه چه کسی بود؟‏ اَبْشالُوم،‏ پسر داود!‏ این جوان فرصت‌طلب و دسیسه‌چین «دل مردان اسرائیل را فریفت،‏» و ادعای پادشاهی کرد.‏ شورش اَبْشالُوم به قدری بالا گرفت که داود پادشاه برای نجات جانش مجبور به فرار شد.‏—‏۲سموئیل ۱۵:‏۱-‏۶،‏ ۱۲-‏۱۷‏.‏

۳.‏ داود از چه موضوعی اطمینان کامل داشت؟‏

^۳ داود با وجود خیانت‌های اطرافیانش اطمینان کامل داشت که یَهُوَه در تمام مصیبت‌هایش به او وفادار باقی می‌ماند و گفت:‏ «خدایا،‏ تو نسبت به کسانی که به تو وفادارند،‏ امین هستی.‏» (‏۲سموئیل ۲۲:‏۲۶‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ منظور از امین و وفادار چیست،‏ و چرا می‌توان گفت که یَهُوَه والاترین نمونهٔ وفاداری است؟‏

۴،‏ ۵.‏ الف)‏ «وفاداری» چیست؟‏ ب)‏ وفاداری موجودات بی‌جان چه تفاوتی با وفاداری انسان دارد؟‏

^۴ ‏«وفاداری» در زبان عبری کتاب مقدّس به معنای مهر فرد به چیزی یا کسی است و تا وقتی مقصودی را که برای آن چیز یا شخص در نظر دارد برآورده نشود،‏ این مهر قطع نمی‌شود.‏ چنین وفاداری‌ای فقط از روی حس وظیفه‌شناسی نیست بلکه از روی مهربانی و محبت است.‏ مزمورنویسی ماه را «شاهد باوفایی در آسمان» می‌نامد زیرا هر شب در آسمان ظاهر می‌شود.‏ (‏مزمور ۸۹:‏۳۷‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ اما ماه هیچ گاه نمی‌تواند مانند انسان وفادار باشد زیرا وفاداری انسان از روی محبت است و محبت خصوصیتی است که اجرام بی‌جان فاقد آن هستند.‏

^۵ وفاداری به تعریف کتاب مقدّس خصوصیتی است که با مهر و صمیمیت همراه است.‏ وفاداری یک شخص نسبت به شخص دیگر نشانگر آن است که بین آن دو پیوند و رابطهٔ عاطفی وجود دارد.‏ چنین وفاداری‌ای مانند موج دریا که باد آن را به هر سو می‌کشاند،‏ ناپایدار نیست بلکه با استواری و ثبات در مقابل سخت‌ترین دشواری‌ها مقاومت می‌کند.‏

۶.‏ الف)‏ آیا وفاداری در دنیای امروز به چشم می‌خورد،‏ و کتاب مقدّس چگونه این نکته را نشان می‌دهد؟‏ ب)‏ بهترین راه درک وفاداری چیست و چرا؟‏

 ^۶ چنین وفاداری‌ای در دنیای امروز بسیار کمیاب است.‏ بسیاری از اوقات،‏ دوستان نزدیک آماده‌اند تا یکدیگر را ‹به نابودی بکشند.‏› و تعداد کسانی که همسر خویش را ترک می‌کنند رو به فزونی است.‏ (‏امثال ۱۸:‏۲۴‏،‏ تفس‍.‏‏؛‏ مَلاکی ۲:‏۱۴-‏۱۶‏)‏ خیانت به قدری رواج پیدا کرده است که گاهی سخنان میکاه را به یادمان می‌آورد که گفته است:‏ «هیچ آدم خوب و پرهیزکاری روی زمین یافت نمی‌شود.‏» (‏میکاه ۷:‏۲‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ انسان‌ها اغلب وفادار نیستند،‏ اما یَهُوَه نمونهٔ ممتاز این خصوصیت است.‏ در حقیقت،‏ بهترین راه درک وفاداری بررسی وفاداری یَهُوَه است که خود یک جنبهٔ والای محبت اوست.‏

۷،‏ ۸.‏ چرا می‌توان گفت که فقط یَهُوَه وفادار است؟‏

^۷ وفاداری یَهُوَه بی‌نظیر است.‏ به چه علّت؟‏ مگر برخی انسان‌ها و فرشته‌ها به نحو چشمگیری از خود وفاداری نشان نداده‌اند؟‏ (‏ایّوب ۱:‏۱؛‏ مکاشفه ۴:‏۸‏)‏ مگر عیسی مسیح وفادارترین و ‹امین‌ترین› مخلوق یَهُوَه نیست؟‏ (‏اَعمال ۱۳:‏۳۵‏،‏ انجیل شریف‏)‏ پس چرا می‌توان گفت که وفاداری یَهُوَه بی‌نظیر است؟‏

^۸ باید به خاطر داشت که وفاداری یکی از جنبه‌های محبت است.‏ از آنجایی که «خدا محبت است» یا به عبارت دیگر وجودش مملوّ از محبت است،‏ چه کسی بهتر از او می‌تواند کاملاً وفادار باشد؟‏ (‏۱یوحنّا ۴:‏۸‏)‏ فرشتگان و انسان‌ها شاید بتوانند خصوصیات یَهُوَه را از خود نشان دهند اما فقط اوست که به والاترین شکل ممکن وفادار است.‏ او که «قدیم‌الایّام» یا «وجود ازلی» خوانده می‌شود،‏ در مقایسه با مخلوقات آسمانی و زمینی‌اش مدت زمان بسیار طولانی‌تری از خود محبت نشان داده است.‏ (‏دانیال ۷:‏۹‏)‏ از این رو،‏ مظهر والای وفاداری است و هیچ یک از مخلوقاتش نمی‌تواند مانند او وفادار باشد.‏ در زیر به چند نمونه از وفاداری‌های او اشاره می‌کنیم.‏

۹.‏ چرا می‌توان گفت که یَهُوَه به قومش وفادار بود؟‏

 ^۹ یَهُوَه «در تمام کارهایش عادل و مهربان» و وفادار است.‏ (‏مزمور ۱۴۵:‏۱۷‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ به چه شکل؟‏ مزمور ۱۳۶ پاسخگوی این پرسش است.‏ در این مزمور تعدادی از اَعمال نجات‌بخش یَهُوَه منجمله نجات شگفت‌انگیز اسرائیلیان از میان دریای سرخ،‏ ذکر شده است.‏ جالب است که در تک تک آیات این مزمور برای تأکید،‏ عبارت ‹رحمت یا وفاداری او تا ابدالآباد است،‏› تکرار می‌شود.‏ این مزمور در میان آیاتی است که در کادر «پرسش‌هایی برای تعمّق» در صفحهٔ ۲۸۹ قید شده است.‏ خواندن این مزمور ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد زیرا می‌بینیم که یَهُوَه از راه‌های گوناگون رحمت و وفاداری خویش را به قومش نشان داده است.‏ آری،‏ یَهُوَه به فریادهای کمک خادمان امینش با وفاداری گوش می‌دهد و در وقت معین،‏ ایشان را نجات می‌بخشد.‏ (‏مزمور ۳۴:‏۶‏)‏ تا وقتی که آنان وفادار بمانند یَهُوَه نیز محبت و وفاداری خویش را از ایشان دریغ نخواهد کرد.‏

۱۰.‏ یَهُوَه در مورد معیارهای خویش چگونه از خود وفاداری نشان می‌دهد؟‏

^۱۰ علاوه بر این،‏ نشانهٔ دیگر وفاداری یَهُوَه آن است که معیارهای خویش را زیر پا نمی‌گذارد.‏ او مانند بعضی از انسان‌های خودسر،‏ تابع هوس‌ها و امیال خود نیست و دیدگاهش در مورد خوب و بد هیچ گاه تغییر نمی‌کند.‏ به عنوان مثال،‏ هزاران سال است که دیدگاه او در بارهٔ اَعمالی همچون فالگیری و رابطه با ارواح،‏ بت‌پرستی،‏ و قتل هیچ تغییری نیافته است.‏ او از زبان نبی خود اِشَعْیا می‌گوید:‏ «تا به پیری شما من همان هستم.‏» (‏اِشَعْیا ۴۶:‏۴‏)‏ از این رو،‏ با اطمینان می‌توان گفت که اصول اخلاقی قید شده در کلام خدا واضح و روشن بوده،‏ و پای‌بندی به آن‌ها مفید است.‏—‏اِشَعْیا ۴۸:‏۱۷-‏۱۹‏.‏

۱۱.‏ با ذکر مثال نشان دهید که یَهُوَه خوش‌قول است.‏

^۱۱ جنبهٔ دیگر وفاداری یَهُوَه را می‌توان در خوش‌قولی او دید.‏ او وقتی رویدادی را پیشگویی می‌کند بی‌شک به وقوع می‌پیوندد.‏ از این رو می‌گوید:‏  ‏«کلام من نیز هنگامی که از دهانم بیرون می‌آید بی‌ثمر نمی‌ماند،‏ بلکه مقصود مرا عملی می‌سازد و آنچه را اراده کرده‌ام انجام می‌دهد.‏» (‏اِشَعْیا ۵۵:‏۱۱‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ خوش‌قولی یَهُوَه نشانگر وفاداری او به قومش است.‏ او هیچ گاه آنان را چشم‌انتظار چیزی نگاه نمی‌دارد که قصد انجام آن را ندارد.‏ سابقهٔ یَهُوَه از این نظر به قدری خوب است که خادمش یوشَع گفت:‏ «او به تمام وعده‌های نیکویی که به قوم اسرائیل داده بود وفا کرد.‏» (‏یوشَع ۲۱:‏۴۵‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ پس می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه هیچ گاه بدقولی نخواهد کرد.‏—‏اِشَعْیا ۴۹:‏۲۳؛‏ رومیان ۵:‏۵‏.‏

۱۲،‏ ۱۳.‏ از چه جهاتی می‌توان گفت که رحمت و وفاداری یَهُوَه ابدی است؟‏

^۱۲ همان طور که پیش از این اشاره شد،‏ به گفتهٔ کتاب مقدّس رحمت و وفاداری یَهُوَه ابدی است.‏ (‏مزمور ۱۳۶:‏۱‏)‏ از چه جهاتی؟‏ به عنوان مثال،‏ او گناهان انسان‌ها را تا ابد می‌بخشد.‏ همان طور که در فصل ۲۶ دیدیم،‏ یَهُوَه اشتباهات گذشتهٔ ما را که بخشیده است دوباره مطرح نمی‌سازد.‏ از آنجایی که ‹همه گناه کرده‌ایم و از جلال خدا قاصر می‌باشیم،‏› باید سپاسگزار باشیم که رحمت و وفاداری یَهُوَه ابدی است.‏—‏رومیان ۳:‏۲۳‏.‏

^۱۳ وفاداری یَهُوَه را از یک جهت دیگر نیز می‌توان ابدی نامید.‏ در کلام او آمده است که شخص عادل «همچون درختی است که در کنار نهرهای آب کاشته شده و به موقع میوه می‌دهد و برگ‌هایش هرگز پژمرده نمی‌شود؛‏ کارهای او همیشه ثمربخش است.‏» (‏مزمور ۱:‏۳‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ درخت سرسبز و بزرگی را تصوّر کنید که برگ‌هایش هیچ گاه پژمرده نمی‌گردد!‏ ما نیز اگر حقیقتاً به کلام خدا دلبستگی داشته باشیم،‏ عمری طولانی،‏ و زندگی‌ای پرثمر و همراه با آرامش خواهیم داشت.‏ برکاتی که یَهُوَه با وفاداری به خادمان امینش می‌دهد همیشگی و ابدی است.‏ آری،‏ در دنیای پرعدلی که یَهُوَه برپا خواهد ساخت،‏ انسان‌های مطیع تا ابد از رحمت و وفاداری او برخوردار خواهند شد.‏—‏مکاشفه ۲۱:‏۳،‏ ۴‏.‏

۱۴.‏ یَهُوَه وفاداری خادمانش را چگونه پاسخ می‌دهد؟‏

^۱۴ یَهُوَه بارها وفاداری خویش را ثابت کرده است.‏ از آنجایی که او کاملاً تغییرناپذیر است،‏ وفاداری‌اش نسبت به خادمانش نیز هرگز متزلزل نمی‌گردد.‏ مزمورنویسی در این باره می‌گوید:‏ «از دوران جوانی تا امروز که پیر هستم ندیده‌ام که انسان نیکوکار را خداوند ترک گفته باشد و فرزندانش گرسنه و محتاج نان باشند!‏ زیرا خداوند انصاف را دوست دارد و عزیزان خود را ترک نمی‌کند.‏» (‏مزمور ۳۷:‏۲۵،‏ ۲۸‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ درست است که او آفریدگار ما و به همین دلیل شایستهٔ پرستش است.‏ (‏مکاشفه ۴:‏۱۱‏)‏ اما چون وفادار است همهٔ اَعمالی را که ما از روی وفاداری برای او انجام می‌دهیم گرامی می‌دارد.‏—‏مَلاکی ۳:‏۱۶،‏ ۱۷‏.‏

۱۵.‏ توضیح دهید که رفتار یَهُوَه با اسرائیل باستان چگونه نشانهٔ وفاداری اوست.‏

^۱۵ یَهُوَه بارها از روی محبت به یاری قوم درمانده‌اش شتافته است.‏ مزمورنویسی در این باره می‌گوید:‏ «او عزیزان خود را حفظ می‌کند،‏» و ایشان را از دست شریران می‌رهاند.‏ (‏مزمور ۹۷:‏۱۰‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ به عنوان مثال،‏ طرز رفتارش با قوم اسرائیل را در نظر بگیریم.‏ اسرائیلیان پس از آن که با معجزه از طریق دریای سرخ نجات یافتند،‏ در سرودی به یَهُوَه گفتند «قوم خود را که بازخرید نموده‌ای با رحمت» یا وفاداری رهبری خواهی فرمود.‏ (‏خروج ۱۵:‏۱۳‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ رهایی اسرائیلیان از طریق دریای سرخ بی‌شک نشانهٔ محبت وفادارانهٔ یَهُوَه بود.‏ به همین خاطر،‏ موسی به اسرائیلیان گفت:‏ «شما کوچک‌ترین قوم روی زمین بودید،‏ پس او شما را به سبب اینکه قومی بزرگ‌تر از سایر قوم‌ها بودید برنگزید و محبت نکرد،‏ بلکه به این دلیل است که او شما را دوست داشت و می‌خواست عهد خود را که با پدرانتان بسته بود به جا آورد.‏ به همین دلیل است که او شما را با چنین قدرت و معجزات عجیب و بزرگی از بردگی در مصر رهانید.‏»—‏تثنیه ۷:‏۷،‏ ۸‏،‏ تفسیری.‏

۱۶،‏ ۱۷.‏ الف)‏ اسرائیلیان چگونه از خود بی‌شرمانه ناسپاسی نشان دادند،‏ اما یَهُوَه چگونه به آنان رحمت کرد؟‏ ب)‏ چگونه اغلب اسرائیلیان نشان دادند که دیگر «چاره‌ای» برایشان نماند،‏ و این امر چه درس عبرتی است برای ما؟‏

 ^۱۶ قوم اسرائیل به طور کلّی قدر محبت یَهُوَه را ندانست،‏ زیرا پس از رهایی‌شان از مصر «بار دیگر نسبت به خدای متعال گناه ورزیدند و در صحرا از فرمان او سر پیچیدند.‏» (‏مزمور ۷۸:‏۱۷‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ آنان در طی صدها سال بارها سر به شورش برداشتند،‏ و به یَهُوَه پشت کرده به خدایان کاذب و بت‌پرستی روی آوردند که جز ابتذال و فساد حاصلی برایشان نداشت.‏ با این همه،‏ یَهُوَه نه تنها پیمان خویش را با ایشان نشکست بلکه از طریق اِرْمیای نبی از آنان درخواست نمود:‏ «ای قوم گناهکار من،‏ نزد من برگرد،‏ چون من با گذشت و دلسوزم و تا ابد از تو خشمگین نمی‌مانم.‏» (‏اِرْمیا ۳:‏۱۲‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ اما همان طور که در فصل ۲۵ بدان اشاره کردیم اغلب اسرائیلیان به درخواست او پاسخ مثبت ندادند.‏ و حتی «انبیای خدا را مسخره کرده،‏ به پیام آن‌ها گوش ندادند و به ایشان اهانت نمودند تا اینکه خشم خداوند بر آن‌ها افروخته شد به حدّی که دیگر برای قوم چاره‌ای نماند.‏»—‏۲تواریخ ۳۶:‏۱۵،‏ ۱۶‏،‏ تفسیری.‏

^۱۷ ما از این موضوع چه می‌آموزیم؟‏ اینکه وفاداری یَهُوَه کورکورانه و از روی ساده‌لوحی نیست.‏ او پراحسان است و تا جای ممکن رحمت خود را از کسی دریغ نمی‌کند،‏ اما وقتی که شخص خطاکار به هیچ وجه نخواهد دست از شرارت بردارد،‏ مطابق معیارهای عادلانه‌اش او را مجازات می‌نماید،‏ زیرا همان طور که به موسی گفت:‏ «گناه را هرگز بی‌سزا نخواهد گذاشت.‏»—‏خروج ۳۴:‏۶،‏ ۷‏.‏

۱۸،‏ ۱۹.‏ الف)‏ چرا می‌توان گفت که یَهُوَه با مجازات شریران وفاداری خویش را ثابت می‌کند؟‏ ب)‏ یَهُوَه از چه طریقی وفاداری خویش را به خادمانش که در راه خدمت به او به قتل رسیده‌اند نشان خواهد داد؟‏

^۱۸ مجازات شریران خود نشانهٔ وفاداری یَهُوَه است.‏ به چه دلیل؟‏ یک دلیل آن را می‌توان در فرمان‌هایی که یَهُوَه در کتاب مکاشفه به هفت فرشته می‌دهد  یافت:‏ «بروید و هفت جام غضبِ خدا را بر زمین خالی کنید.‏» هنگامی که فرشتهٔ سوّم پیالهٔ خود را «بر رودخانه‌ها و چشمه‌ها» می‌ریزد آن‌ها به خون تبدیل می‌شوند.‏ سپس فرشته به یَهُوَه می‌گوید:‏ «ای خدای پاک که هستی و بودی،‏ این مردم سزاوار چنین مجازاتی هستند،‏ زیرا خلق تو و انبیا را کشتند و زمین را با خونشان رنگین ساختند.‏ حال،‏ زمان آن است که خون ایشان را بریزی،‏ چون حقشان است.‏»—‏مکاشفه ۱۶:‏۱-‏۶‏،‏ تفسیری.‏

^۱۹ توجه کنید که فرشتهٔ یَهُوَه در اینجا محکومیت شریران را اعلام می‌کند.‏ یَهُوَه با نابود ساختن شریران وفاداری خود را به خادمانش نشان می‌دهد.‏ بسیاری از ایشان در راه خدمت به او به دست شریران به قتل رسیده‌اند.‏ یَهُوَه با وفاداری تمام چنین خادمان امینی را در خاطر زنده نگاه می‌دارد و مشتاق است که آنان را دوباره ببیند.‏ از این رو،‏ در کتاب مقدّس آمده است که قصد دارد ایشان را رستاخیز دهد.‏ (‏ایّوب ۱۴:‏۱۴،‏ ۱۵‏)‏ یَهُوَه خادمان وفادار خویش را پس از مرگ ایشان فراموش نمی‌کند بلکه «همه نزد او زنده هستند.‏» (‏لوقا ۲۰:‏۳۷،‏ ۳۸‏)‏ او با رستاخیز دادن کسانی که در خاطر دارد،‏ به نحو بارزی وفاداری خویش را به اثبات می‌رساند.‏

۲۰.‏ منظور از ‹ظروف مورد رحمت› چه کسانی است،‏ و یَهُوَه چگونه وفاداری خویش را به ایشان نشان می‌دهد؟‏

^۲۰ یَهُوَه در سراسر تاریخ بشر،‏ وفاداری شگرف خویش را به انسان‌های باایمان نشان داده است.‏ هزاران سال است که او ‹ظروف مورد غضب را که برای هلاکت آماده شده‌اند با بردباری بسیار تحمّل می‌کند.‏› به چه دلیل؟‏ «تا بتواند جلال خود را بر ظروف مورد رحمت معلوم گرداند،‏ ظروفی که آنان را پیشاپیش برای جلال آماده کرده است.‏» (‏رومیان ۹:‏۲۲،‏ ۲۳‏،‏ ترجمهٔ هزارهٔ نو‏)‏ منظور از ‹ظروف مورد رحمت› کسانی است که پذیرای راستی هستند و توسط روح‌القدس مسح شده‌اند تا در کنار مسیح ملکوتش را به میراث برند.‏ (‏متّیٰ ۱۹:‏۲۸‏)‏ یَهُوَه با گشودن راه نجات  برای این افراد،‏ به ابراهیم وفادار ماند زیرا در عهدی که با او بسته بود وعده داده بود:‏ ‹نسل تو موجب برکت همهٔ قوم‌های جهان خواهند گشت،‏ زیرا تو مرا اطاعت کرده‌ای.‏»—‏پیدایش ۲۲:‏۱۸‏،‏ تفسیری.‏

۲۱.‏ الف)‏ یَهُوَه چگونه وفاداری خویش را به «گروه عظیم» که امید دارند از «مصیبت عظیم» نجات یابند،‏ نشان می‌دهد؟‏ ب)‏ وفاداری یَهُوَه شما را به چه کاری برمی‌انگیزد؟‏

^۲۱ یَهُوَه وفاداری خویش را به «گروه عظیم» نیز نشان داده است.‏ اینان کسانی هستند که از «مصیبت عظیم» نجات خواهند یافت و تا ابد در بهشت روی زمین زندگی خواهند کرد.‏ (‏مکاشفه ۷:‏۹،‏ ۱۰،‏ ۱۴‏)‏ یَهُوَه با وجود ناکاملی خادمانش با وفاداری به ایشان فرصت می‌دهد تا در بهشت روی زمین تا ابد زندگی کنند.‏ از چه طریقی؟‏ از طریق والاترین مظهر وفاداری یَهُوَه یعنی فرستادن عیسی مسیح و نجات ما از چنگال گناه و مرگ.‏ (‏یوحنّا ۳:‏۱۶؛‏ رومیان ۵:‏۸‏)‏ وفاداری یَهُوَه تشنگان عدالت را به سوی او می‌کشد.‏ (‏اِرْمیا ۳۱:‏۳‏)‏ آیا وفاداری عمیقی که یَهُوَه به ما نشان داده و می‌دهد ما را به او نزدیک‌تر نمی‌سازد؟‏ آرزوی همهٔ ماست که به او نزدیک‌تر شویم.‏ پس بیایید قدر محبت او را بدانیم و با وفاداری و عزمی راسخ به او خدمت کنیم.‏