GEORGIA | 1924-1990
Kaburaki na Sore ni ka Dina
DUA na ka nodra sasaga na Gonevuli ni iVolatabu ena veiyabaki ni 1920, mera kaburaka na sore ni ka dina e Georgia. A dola ena 1924 e dua na valenivolavola e Beirut, Lepanoni, me qarava na cakacaka vakavunau e Armenia, Georgia, Siria, kei Taki.
Sa kaburaki rawa na sore ni ka dina e Georgia, ia a sega ni laurai e dua na tubu. (Maciu 13:33) Ia ni toso na gauna sa tete na itukutuku ni Matanitu ni Kalou ra qai veisautaka na nodra bula e levu na lewenivanua e Georgia.
Vinakata na Lewadodonu
Sa dua toka na itabagone o Vaso Kveniashvili donuya na ikarua ni ivalu levu. Sa mate o tinana ena gauna qori, qai kacivi o tamana me lewena na mataivalu ni Rusia ni a se wili tu o Georgia i Rusia. E tolu na taci Vaso, e qase duadua o koya. E dau butako me qaravi ratou kina vakaveitacini.
Toso na gauna a lai lewena sara o Vaso e dua na ilala daubasulawa. E kaya: “Au nanuma nira vinaka cake na daubasulawa vei ira na vakailesilesi ni matanitu se lewenivanua.” Ia e qai kila o Vaso ni na sega ni solia na tamata na lewadodonu e vaqara voli.
Ni sere mai valeniveivesu o Vaso Kveniashvili ena 1964
A vesu o Vaso, qai biu ena dua na keba ni veivakacakacakataki e Siberia. Erau sota e keri kei na dua na iVakadinadina i Jiova e vesu tale tu ga ena vuku ni ka e vakabauta. E nanuma lesu o Vaso: “Au sa qai kunea na ka au vaqara voli. Sega ni dua na ivola e tu vei keirau, ia e sega ni tarova qori noqu vuli vua na iVakadinadina ya.”
A lesu i Georgia o Vaso ena 1964 ni sere mai na keba a vesu tu kina, qai vaqarai ira na iVakadinadina i Jiova. Erau dau veivolavolai tu ga kei na nona itokani kaivesu e iVakadinadina. Gauna a takali kina na nona itokani, sa iotioti tale ga ni gauna ya me veitaratara kina o Vaso kei na dua na iVakadinadina i Jiova. Oti e rauta na ruasagavulu na yabaki sa qai sotavi ira tale. Ena qai vakamacalataki malua na veika tale eso a yaco.
Gauna Marautaki e Valeniveivesu
Soqoni ena veikauloa
Dua na ka totoka a yaco ena nona vesu tu ena keba ni veivakararawataki i Itala o Valentina Miminoshvili, dua na goneyalewa ni Georgia. A sotavi ira e keri ena imatai ni gauna na iVakadinadina i Jiova. E qoroya vakalevu na dei ni nodra vakabauta, qai tara na lomana na veika era vakavulica vua ena iVolatabu.
Ni lesu i vale ni oti na ivalu, a lai wasea o Valentina vei ira eso tale na veika vou sa vulica. Ia e qai vesu, tini na yabaki nona tu ena dua na keba ni veivakacakacakataki e Rusia. A sotavi ira tale e keri na iVakadinadina i Jiova, qai papitaiso ena dua na gauna e muri.
A sere o Valentina mai na keba a vesu tu kina ena 1967, qai lesu ina ra kei Georgia. A lai tomana tale nona vunau, ia sa qaseqasetaka toka ga na ka e cakava. E sega ni kila o Valentina ni sa vakarau yaco e dua na ka veivakurabuitaki.
Dau Sauma na Masu o Jiova
A toki mai Siberia i Georgia ena 1962 o Antonina Gudadze ni sa lesu ina nona vanua o watina. E marama ni Siberia o Antonina ra qai wasea vua na ka dina na iVakadinadina i Jiova era vesu tu e kea. Na vanua sa lai tiko kina e Khashuri ena tokalau kei Georgia, e sega kina na iVakadinadina i Jiova.
Vuvale na Gudadze ena veiyabaki ni 1960
Ni nanuma lesu o Antonina na sala e sauma kina o Jiova na nona masu, e kaya: “A vakauta mai o Na e dua na noqu iyaya mai Siberia, qai vunitaki vinaka tu e loma eso na ivola vakaivolatabu. E ono na yabaki na kena vakau tiko mai va qori vei au na kakana vakayalo. Au dau vakavinavinakataka vei Jiova e veisiga na nona veidusimaki vakayalo, veivakayaloqaqataki, kei na nona veikaroni.”
E se galili ga o Antonina. E kaya: “Au kerea tiko ga vei Jiova meu sotavi ira tale na mataveitacini. Dua na siga rau gole yani ena sitoa au cakacaka tiko kina e rua na marama. Erau taroga sara, ‘O iko o Antonina?’ Au raica ena kedrau irairai na kauai dina, au kila kina ni rau taciqu vakayalo. Keitou veimokomoko, keitou veitagicaki tale ga.”
Dua vei rau na marama e sotava qori o Antonina o Valentina Miminoshvili. E marau sara ga o Antonina ni rogoca ni caka tiko na soqoni ena ra kei Georgia! E sivia na 300 na kilomita na yawa ni vanua me lakova o Antonina, ia e dau saga me lako vakadua e veivula ina soqoni.
Kadre na ka Dina ena ra kei Georgia
Ena veiyabaki ni 1960, era toki ina so tale na vanua eso na iVakadinadina era tusaqati voli ena so na yasa i Rusia. Dua tale ga vei ira na toki qori na tacida gugumatua o Vladimir Gladyuk. A toki ena 1969 mai Ukraine ina korolevu o Zugdidi, ena ra kei Georgia.
Lyuba kei Vladimir Gladyuk
A dau caka tu ga ena vosa vakaRusia na soqoni ni se qai tekivu. Ia e nanumi me sa caka ena vosa vakaGeorgia ni levu na lewenivanua e Georgia era sa dau tiko ena soqoni. E vakilai na vuavuaivinaka ni cakacaka vakavunau ena Okosita 1970, eratou papitaiso kina e le 12.
Ena 1972, sa toki sara o Vladimir kei na nona vuvale ina korolevu o Sokhumi, ena baravi ni Wasawasa Loaloa. E kaya o Vladimir: “Keitou dau vakavinavinakataka na veivakalougatataki i Jiova ni keitou vutuniyau kina vakayalo. E laurai sara ga na tubu ena ivavakoso.” Na imatai ni iVakananumi me vakayacori ena yabaki ya e Sokhumi era tiko kina e le 45.
“Au Vakarogoci Ratou Vinaka Sara”
Sa yabaki 90 toka vakacaca ena gauna qo o Babutsa Jejelava, dua na marama a ciqoma sara ga e liu na ka dina e Sokhumi ena 1973. E kaya: “Au raica ena dua na siga ni ratou tavusoya toka na veitalanoa e va na marama. Erau Katolika e rua na marama, e rua tale au qai kila e muri ni rau iVakadinadina i Jiova.” Dua vei rau na marama iVakadinadina o Lyuba na wati Vladimir Gladyuk, na kena ikarua o Itta Sudarenko, dua na painia gugumatua mai Ukraine.
Babutsa Jejelava ena 1979 kei na 2016
Ni rogoca o Babutsa na nodratou veivosaki na va na marama ya, e kaya: “Au vakarogoci ratou vinaka sara.” Gauna e rogoca kina ni tiko na yaca ni Kalou, e curu takosova yani nodratou veitalanoa qai kerea me vakaraitaki vua mai na iVolatabu. E tolu na aua na dede ni nodratou veitalanoa ena levu ni taro i Babutsa.
A leqataka o Babutsa de ratou sega ni sota tale kei rau na iVakadinadina, mani taroga: “Drau na mai raici au tale?”
Erau kaya na marama iVakadinadina: “Io, keirau na mai raici iko tale ena Vakarauwai mai qo.”
Dua na ka na marau i Babutsa ni rau lesu dina yani na marama ena Vakarauwai! Sa tekivu sara ga ena siga ya na nona vuli iVolatabu. Ni vakarau oti na vuli, sa veiciciyaki toka na vakasama i Babutsa ena sotavi ira tale na iVakadinadina i Jiova se sega. E kaya lo e lomana: ‘Au se qai sotavi ira mada ga na ilala qo. Au sega ni vinakata me keimami veibiu tale.’
E veinanuyaka o Babutsa na cava me cakava. E kaya: “Au sa kila tiko ni vakawati o Lyuba, au mani tarogi Itta ke vakawati. Ni tukuna ni sega ni vakawati, au tukuna sara vua, ‘Toki mai, daru mai tiko vata!’ ‘E rua tu na idavodavo, qai tiko ena tadrua ni idavodavo e dua na cina. Daru rawa mada ga ni veivosakitaka na iVolatabu ena bogi!’” A vakadonuya o Itta na kerekere i Babutsa me toki vua.
E kaya o Babutsa: “Au sega ni moce ena so na bogi ena levu ni noqu vakasamataka na veika au vulica. Ke basika vakasauri mai na noqu vakasama e dua na taro, au dau vakayadrati Itta qai kaya, ‘Itta, taura mai na nomu iVolatabu. Dua na ka au via taroga!’ E qilia mada na matana o Itta ni saga me yadra, sa qai kaya, ‘Sa donu.’ Oti keirau dau raica sara ena iVolatabu na isau ni noqu taro.” Se qai tolu ga na siga nona toki yani o Itta, sa lako tale ga ena cakacaka vakavunau o Babutsa!
E dua tiko na itokani voleka i Babutsa, o Natela Chargeishvili. E kaya o Babutsa: “Au nanuma ni na sega ni ciqoma na ka dina baleta ni vutuniyau, ia a cala noqu nanuma. A se tekivu taleitaka ga na ka dina mai na imatai ni gauna keirau veitalanoa kina.” Sega ni dede rau sa vunau ruarua toka vei ira na nodrau itokani, vanua ni cakacaka, kei ira era tiko veitikivi.
