1-3. Na cava e raica o Pita, na cava e vakila o koya ena bogi?

E VOCE vakatotolo o Pita qai veiraiyaki voli ena bogi. Ni rai yani, vaka e raica e dua na rarama ena vunilagi mai na isi, oya beka na ivakatakilakila ni sa kida na mataka? E wabibiri na masela ni dakuna kei na tabana ena balavu ni nona voce voli mai. Na cagi a vakila toka e uluna e vukica vakasauri na Wasa o Kalili me seuseua. E robaroba toka mai na mua i liu ni waqaniqoli na ua lelevu, lai vakavuna me lubetu kina na nona isulu qai curumi koya na liliwa. Ia e voce takoso ga yani o Pita.

² Eratou biuti Jisu duadua tu yani e baravi o Pita kei na nona itokani. Ena siga oya, eratou raici Jisu ni vakania e vicavata na udolu na viakana tu ena vica ga na ibuli madrai kei na ika. Era mani vinakata na tamata mera buli Jisu me tui, ia a sega ni vinakata o Jisu me vakaitavi ena ka vakapolitiki. E vinakata me ratou cakava tale ga qori na nona imuri. Ni saga me biuti ira na ilala levu oya, e tukuna vei ratou na nona tisaipeli me ratou vodo i waqa, me ratou liu ena tai adua ni baravi, mani gole cake o koya ena ulunivanua me lai masu duadua.—Mari. 6:35-45; wilika Joni 6:14-17.

³ Ni ratou qai biubiu na tisaipeli se tu donu na vula levu, ia qo sa dromu tiko yani vakamalua ena wesi ni vunilagi. E vica wale ga na kilomita eratou lakova rawa. E dredre na veivosaki ni sa rui kaukaua na cagi kei na vadugu ni ua. De dua e vakasama duadua tiko ga o Pita.

4. Na sasaga cava e ivakaraitaki vakasakiti kina vei keda o Pita meda vakadamurimuria?

⁴ E levu na ka me vakasamataki! E sotavi Jisu na kai Nasareci ena imatai ni gauna o Pita, rauta e rua na yabaki yani eliu. E vulica e levu sara na ka, ia se tu tale e levu na ka me vulica. Ni yalorawarawa me cakava qori—e saga me kua ni vakaleqai koya na vakatitiqa kei na rere—e ivakaraitaki vakasakiti vei keda meda vakadamurimuria. Meda dikeva mada na vuna.

5, 6. E vakacava sara tu mada na ivakarau ni bula i Pita?

⁵ Ena sega vakadua ni guilecava o Pita na siga erau sota kina kei Jisu. E mai vakasavuya vua na itukutuku veivakurabuitaki qo na tacina o Adriu: “Keirau sa kunea na Mesaia.” E veisautaka sara ga na ivakarau ni bula i Pita na veivosa qori. Qai sega tale ni veisau.—Joni 1:41.

⁶ E vakaitikotiko voli o Pita e Kapenaumi, na siti ena noca ni baravi ena drano ni Wasa o Kalili. E daucakacaka kei Adriu kei rau na luvei Sepeti o Jemesa kei Joni ena bisinisi ni qoli. E dau tiko kei Pita o watina, vugona kei na tacina o Adriu. E dau lai qoli me bula kina na nona vuvale, qo ena vinakati kina na cakacaka vakaukaua, na igu, kei na kila. Vakasamataka na nona dau cakacaka me vicavata na bogi—eratou biuta na nodratou lawa ena maliwa ni rua na waqa qai yavia na ika cava ga e rawa mai na drano. Eda rawa tale ga ni raitayaloyalotaka na kaukaua ni cakacaka ena vicavata na siga ni wasewasei na ika qai volitaki, cula na lawa qai vakasavasavataki.

7. Na cava e rogoca o Pita me baleti Jisu, na cava e marautaki kina na itukutuku qo?

⁷ E tukuna vei keda na iVolatabu ni o Adriu e dua na tisaipeli i Joni na Dauveipapitaisotaki. Sa macala ga ni na vakatudaliga vinaka sara o Pita ena itukutuku i Joni e mai vakasavuya o tacina. Dua na siga e raici Joni o Adriu ni dusi Jisu na kai Nasareci qai kaya: “Raica, na Lami ni Kalou!” Sega tale ni wawa o Adriu ni sa mai dua na imuri Jisu qai tukuna vei Pita na itukutuku marautaki qo: Sa tadu mai na Mesaia! (Joni 1:35-40) Ni oti na talaidredre mai Iteni ena rauta na 4,000 na yabaki yani eliu, e yalataka na Kalou o Jiova ni na digitaka e dua me vakarautaka vei keda na kawatamata na inuinui dina. (Vkte. 3:15) Sa mai sotava na Dauveivakabulai qo o Adriu, na Mesaia sara ga! E vakusakusa yani o Pita me lai sotavi Jisu tale ga.

8. Na cava na ibalebale ni yaca e vakatoka o Jisu vei Pita, na cava era se lomatarotarotaka tiko ga kina eso?

⁸ Me yacova mai na siga oya, e dau kilai o Pita me o Saimoni se o Simione. Ia e raici koya o Jisu qai kaya: “‘O iko o Saimoni na luvei Joni, o na vakatokai o Kifa’ (kena ibalebale, o Pita).” (Joni 1:42) O “Kifa” e nauni kilai levu e kena ibalebale “na vatu.” E macala ga ni vosa vakaparofisai na vosa i Jisu. E sa raica tu mai o koya ni na vaka na vatu na vakabauta i Pita—e dei, kaukaua qai nuitaki nona veivakauqeti vei ira na imuri i Karisito. Vakacava, a bau vakasamataka va ya o Pita? Kena irairai ni sega. Eso mada ga era kaya ni kena itukutuku ena iVolatabu e vakaraitaka ni tamata veilecayaki, sega ni yalodina qai lomalomarua.

9. Na cava erau raica o Jiova kei na Luvena, na cava o nanuma kina meda nuitaka na nodrau rai?

⁹ E tiko tale ga na malumalumu i Pita. E sega ni lecava qori o Jisu. Me vakataki Tamana ga o Jiova, e dau raica o Jisu na nodra vinaka na tamata. E levu sara na itovo vinaka e raica vei Pita o Jisu qai uqeti koya me vakayagataka vinaka sara qori. O Jiova kei na luvena erau raica tale ga vei keda nikua na ka eda vinaka kina. De dua eda nanuma ni dredre vei rau me rau raica na ka eda vinaka kina. Ia meda nuitaka na nodrau rai, meda yalorawarawa ni vakavulici, qai veisau me vakataki Pita.—Wilika 1 Joni 3:19, 20.

10. Na cava e raica sara ga o Pita, ia na cava e lesuva tale?

¹⁰ De dua e tomani Jisu o Pita ena ilakolako vakavunau. De raica na imatai ni cakamana i Jisu ni vukica na wai me waini ena kana magiti ni vakamau mai Kena. Koya e bibi sara, ni rogoca na itukutuku veivakurabuitaki i Jisu kei na nuinui ni Matanitu ni Kalou. Yaco na gauna e lesu tale o Pita ena nona bisinisi ni qoli. Erau sota tale kei Jisu ni oti e vica na vula—ena gauna qo e sureti Pita sara ga o Jisu me muri koya ena cakacaka vakavunau.

11, 12. (a) Na cakacaka cava a vosota voli o Pita? (b) Na cava a rairai vakasamataka voli o Pita ni rogoci Jisu tiko?

¹¹ Se qai vosota voli ga o Pita e dua na bogi ni cakacaka e veivakayalolailaitaki. Eratou balata vakavica na lawa na gonedau, ia eratou yavi lala ga mai. E solia o Pita na nona kila kei na iwalewale kece me rawa kina eso na ika, e veibiuyaka na lawa ena drano me kunea na vanua e dau katoa kina na ika. Sa macala ga ni na rairai vakataki ira na vo ni gonedau, mera via rai sara ena boto ni wai butobuto, mera raica na qeleni ika se me dukia na wai me gole na ika ena lawa. Na vakanananu qori ena vakamosia ga vakalevu na yalona. E sega ni ka ni qito qo vei Pita nira vakararavi tu vua na tamata. E tini lesu lala i vanua. E vakasavasavataka na lawa. Se ogaoga sara tu ga sa torovi koya yani o Jisu.

¹² Era torovi Jisu yani na ilala levu ra qai vakatudaliga ena veika e tukuna. Nira sa rui le levu, e vodo ena waqa i Pita o Jisu qai tukuna vua me toso yani vakalailai e wai. Ni voqa vinaka mai na domona e delaniwai, sa qai vakavulici ira. E vakarorogo vinaka o Pita vakataki ira ga na tu i vanua. E sega vakadua ni oca na rogoca na usutu ni vunau i Jisu me baleta na Matanitu ni Kalou. Sa na dua dina na itavi dokai me tokona na Karisito ena vakatetei ni itukutuku e rawati kina na bula ena vanua taucoko! Ena cakava rawa qori o koya? Ena vakania vakacava nona vuvale o Pita? De dua a vakasamataka lesu o Pita na bogi balavu a sega ni katoa kina na qoli.—Luke 5:1-3.

13, 14. Na cakamana cava a cakava o Jisu vei Pita, na cava e cakava kina o Pita?

¹³ Ni vosa oti o Jisu, e kaya vei Pita: “Toso mada yani i vanua titobu mo dou talaca kina na nomudou lawa me rawa mai kina eso na ika.” Dua na ka nona vakatitiqa o Pita. E tukuna: “Qasenivuli, keitou sa bau oca dina ena bogi taucoko keitou sega ni rawata e dua na ka, ia au na talaca ga na lawa me vaka oni tukuna.” Se qai samaka oti ga na lawa o Pita. Sa macala tu ga ni na sega ni via talaca tale i wai na lawa—vakauasivi ni sega ni katoa na qoli! Ia, e muria ga na ka e tukuna o Jisu, rairai a sikinala vei ratou ena ikarua ni waqa me ratou muri yani.—Luke 5:4, 5.

¹⁴ E vakila o Pita na bibi ni lawa ni sa tekivu yavia mai. E veivakurabuitaki qai solia nona igu kece me yavia mai, sega ni dede sa raica na ibinibini ika ena loma ni lawa! Ena levu ni nona tavaiyaya e kacivi ratou na vodo tiko ena ikarua ni waqa me ratou mai veivuke. Ni ratou gole yani, eratou sa qai kidava ni sega ni rauta e dua ga na waqa na ika kece. Eratou mani vakatawana na waqa ruarua, ia se levu ga na ika—tekivu dromu vakamalua na waqa ena bi ni ika. E tarai Pita sara ga na ka e raica ya, e kurabui vakalevu. Sa raica oti o koya na nona vakayagataka o Jisu na nona kaukaua, ia na ka e cakava qo e yaga sara ga vua kei na nona vuvale. E vakavuna mada ga o koya me coko na ika ena lawa! E tuburi Pita na rere, e tekiduru qai kaya: “Ni biuti au Turaga, niu tamata ivalavala ca.” E rawa vakacava me mai veimaliwai tu kei koya e vakayagataka na kaukaua ni Kalou?—Wilika Luke 5:6-9.

15. E vakavulici Pita vakacava o Jisu ni sega na vuna vinaka me vakatitiqa se rere kina?

¹⁵ E tukuna yani vakavinaka o Jisu: “Kua ni rere. Me tekivu qo o sa na qolivi ira na tamata.” (Luke 5:10, 11) Sa sega tale na gauna ni vakatitiqa se rere. Sega tale ni dua na vuna vinaka me vakatitiqataka kina o Pita eso na ka me vaka na qoli, nona malumalumu, kei na ka e sega ni cakava rawa. Dua na cakacaka levu me cakava o Jisu, na cakacaka vakaitalatala ena veisautaka vakadua na bula ni kawatamata. E qarava na Kalou e ‘dau veivosoti vakalevu.’ (Aisea 55:7) Ena raica o Jiova na veika e gadreva o Pita, na veika vakayago kei na veika vakayalo.—Maciu 6:33.

16. Na cava eratou cakava o Pita, Jemesa, kei Joni ena veisureti i Jisu, na cava e vakatulewa vinaka duadua kina qori?

¹⁶ Sega ni bera nona talairawarawa o Pita, Jemesa, kei Joni. “Eratou kauta i vanua na waqa ruarua, ratou biuta tu mai na ka kece me ratou muri koya.” (Luke 5:11) O Pita e vakabauti Jisu kei koya tale ga e tala mai. Qo na vakatulewa vinaka duadua me cakava. O ira tale ga na lotu vaKarisito nikua era vakaraitaka na nodra vakabauta nira sega ni vakatitiqa se rere ena nodra qaravi Kalou. E sega vakadua ni matewale na nodra nuitaki Jiova.—Same 22:4, 5.

17. Na cava e nanuma o Pita ena rua na yabaki ni nodrau sota kei Jisu?

¹⁷ Ni oti ga e rauta ni rua na yabaki nona sotavi Jisu, e voce yani o Pita ena bogi ni kaukaua na cagi ena Wasa o Kalili, me vaka e tukuni mai ena itekitekivu ni wase qo. E sega ni kilai se cava a vakasamataka voli ena gauna qori. E levu sara na ka a rawa ni vakananuma! A vakabula o Jisu na vugoi Pita. E vunau ena Ulunivanua. Mai na ka e dau vakavulica kei na nona cakacaka veivakurabuitaki, e vakaraitaka ni o koya ga na digitaki i Jiova, na Mesaia. Ni toso na gauna, e vakila o Pita ni sa rawa ni lewa vinaka na ka e dau malumalumu kina, me vaka na rere kei na vakatitiqa. E digitaki Pita sara mada ga o Jisu me dua vei ratou na 12 na yapositolo! Sega ni dede mai na gauna qori, e qai kila o Pita ni se sega ni oti na nona dau rere kei na vakatitiqa.

18, 19. (a) Vakamacalataka na ka e raica o Pita ena Wasa o Kalili. (b) Na cava e cakava o Jisu ena kerekere i Pita?

¹⁸ Ena ikava ni matayadra ena bogi oya, ena maliwa ni 3:00  na kaloko kei na kida ni mataka, e cegu na voce o Pita mai dabe tu yani vakadua. E raica ni toso tiko e dua na ka ena veitubuyaki ni ua! Vakacava, ya na yaloyalo ni ua ena ramase ni vula? Sega, sa rui dodonu qai toso tiko ga. Oya e dua na tamata! Io, e dua dina na tamata e taubale tiko e delaniwai! Ni sa voleka mai, e vaka ga ena lako siviti ratou. Dua na ka na nodratou taqaya na tisaipeli, eratou nanuma ni raivotu. Mani vosa yani na tamata oya ni kaya: “Dou vakacegu, o yau ga qo, dou kua ni rere.” O Jisu ga ya!—Maciu 14:25-28.

¹⁹ Mani tukuna vua o Pita: “Turaga, ke o kemuni dina, ni vakarota meu lako yani vei kemuni e delaniwai.” A doudou ena imatai ni gauna. Ena levu ni nona marautaka na cakamana oya, e vinakata sara ga o Pita me vakataudeitaki na nona vakabauta. E vinakata me taubale tale ga e delaniwai. Mani tukuna ga vakavinaka vei koya o Jisu me lako yani vua. E siro sara mai waqa o Pita qai butu yani ena delaniwai maravu. Raitayaloyalotaka mada ni vakila o Pita na kaukaua ni vanua e butu kina ena delaniwai. Sa na dua na ka na nona qoroqoro ni lako yani vei Jisu. Ia e dua tale na ka e yacovi koya.—Wilika Maciu 14:29.

20. (a) E vakawelei vakacava o Pita, na cava e mani yaco kina? (b) Na lesoni cava e vakavulica vei Pita o Jisu?

²⁰ E vinakati vei Pita me rai tiko ga vei Jisu. E vakayagataka o Jisu na kaukaua e solia o Jiova, me taubale kina o Pita ena veitubuyaki ni ua. E cakava tale ga qori o Jisu ena vuku ni nona vakabauti koya o Pita. Ia a vakawelei o Pita. Eda wilika: “E rere ni raica na bula ni cagi.” E raica o Pita na kasere ni ua ena baba ni waqa, e veitubuyaki ena kaukaua ni cagi mani vakavuna me taqaya. De dua e vakasamataka tiko ni na luvu. Ni tuburi koya na rere, e luluqa na nona vakabauta. E vakatokai o Pita me Vatu ni tudei, ia sa tekivu dromu vaka na vatu ni sega ni dei na nona vakabauta. E kila na qalo o Pita, ia e sega ni nuitaka na kila qori ena gauna qo. E kacivaka yani: “Turaga, vakabulai au!” E dreti koya cake o Jisu ni se tu ga e delaniwai. E vakabibitaka vei Pita o Jisu e dua na lesoni: “Sa rui lailai na nomu vakabauta, na cava o vakatitiqa kina?”—Maciu 14:30, 31.

21. Na cava e rerevaki kina na vakatitiqa, na cava eda na rawa ni cakava?

²¹ E veiganiti ni tarogi, “Na cava o vakatitiqa kina?” Na vakatitiqa e rawa ni veivakaleqai. Ke da soli keda kina vakarawarawa, e rawa ni luluqa noda vakabauta da qai malumalumu vakayalo. E vinakati meda sasaga vagumatua! Ena sala cava? Me donu tiko ga noda rai. Ke da dau vakananuma na ka eda rerevaka, na ka e dau vakayalolailaitaki keda, na ka e vagolei keda tani mai vei Jiova kei na Luvena, eda na vakatitiqa tiko ga. Ke da rai tiko ga vei Jiova kei na Luvena ena ka erau sa cakava, na ka erau cakava tiko, na ka tale ga erau na cakava vei ira na lomani rau, eda na sega ni vakaleqai ena vakatitiqa.

22. Na cava meda vakadamurimuria kina na vakabauta i Pita?

²² Ni muri Jisu ena waqa o Pita, e raica ni sa ruru na draki ca. E maravu na Wasa o Kalili. E tomani ratou na vo ni tisaipeli o Pita ni ratou kaya: “O kemuni dina na Luve ni Kalou.” (Maciu 14:33) Dua na ka nona vakavinavinaka o Pita ni sa kida na mataka ena dela ni drano. E vulica me kua ni vakatitiqa, me kua tale ga ni rere. E se vinakati ga vei Pita e levu na veisau ni bera ni mai dua na lotu vaKarisito e vaka na vatu a tukuna taumada o Jisu. E vakadeitaka me toso tiko ga. Vakacava, o na cakava tale ga qori? O na raica ni veiganiti dina me vakadamurimuri na vakabauta i Pita.