2. Mangin Matinlo

GINAPROTEKSIONAN sang doktor ang iya mga uloperahan paagi sa paghugas sang iya mga kamot, pag-sterilize sang iya mga instrumento, kag pagsigurado nga matinlo ang operating room. Sing kaanggid, maproteksionan mo man ang imo pamilya kon siguraduhon mo nga matinlo ka, ang inyo kusina, kag ang inyo pagkaon.

● Hugasi ang imo mga kamot.

Ang Public Health Agency sa Canada nagsiling nga “mga 80 porsiento sang kinaandan nga mga balatian pareho sang trangkaso kag sip-on ang nagalaton paagi sa kamot.” Gani hugasi kag habuni gid ang imo mga kamot antes magkaon, pagkatapos gamit sang kasilyas, kag antes magpreparar sang pagkaon.

● Tinlui ang inyo kusina.

Suno sa isa ka pagtuon, ang pinakamatinlo nga lugar sa balay amo ang kasilyas, kag “ang pinakamadamo nga bakterya ara sa mga pangnusnos kag pangtrapo sa pinggan sa kusina.”

Gani, pirme isli ang mga ginatrapo sa pinggan, kag maggamit sing mainit nga tubig kag habon sa pagtinlo sang mga lamesa kag lababo. Siempre, indi ini mahapos. Sa ginaistaran sang isa ka babayi nga si Bola, wala sing gripo. “Mabudlay gid ini para sa amon,” siling niya. “Pero bastante kami sa habon kag tubig, gani may magamit gid kami para mangin matinlo pirme ang amon puluy-an kag kusina.”

● Hugasi ang mga utan kag prutas.

Antes ginabaligya ang mga utan kag prutas, mahimo nga nakontaminar ini bangod sa mahigko nga tubig, sapat, ipot, ukon iban pa nga hilaw nga pagkaon. Gani, bisan pa panitan mo ini, hugasi ini sing maayo agod makuha ang makahalalit nga mga bakterya. Nagakinahanglan ini sang tion. “Kon nagahanda ako sang vegetable salad,” siling sang isa ka iloy sa Brazil nga si Daiane, “wala ako nagadali, agod nga mahugasan ko sing maayo ang mga dahondahon.”

● Paina ang hilaw nga karne.

Agod indi maglapta ang bakterya, paina kag putsa sing maayo ang hilaw nga karne, itlog kag karne sang manok, kag mga pakinhason. Lain man nga tapalan kag kutsilyo ang gamita para sa sini ukon hugasi sang ininit kag habon ang tapalan kag kutsilyo antes kag pagkatapos mo ini gingamit sa sini nga mga pagkaon.

Subong nga sigurado nga matinlo na ikaw, ang imo mga gamit, kag ang imo mga lulutuon, paano mo mahanda sing mahalungon ang inyo pagkaon?

[Kahon sa pahina 5]

HANASA ANG IMO KABATAAN: “Ginatudluan namon ang kabataan nga manghinaw gid antes magkaon kag hugasan ukon ihaboy ang pagkaon nga nahulog sa salog.”—Hoi, Hong Kong