ANG mga manug-obserbar sa Europa madugay na nga nagadayaw sa matahom nga alibangbang nga painted lady (Vanessa cardui) kag natingala sila kon ano ang nagakatabo sa ila kon tigtulugnaw. Nagakapatay lang bala sila? Ang pinakaulihi nga research nagbuyagyag sang isa ka pinasahi nga istorya. Nagalakbay sila kada tuig halin sa naaminhan nga Europa pakadto sa Aprika.

Gintingob sang mga researcher ang mga resulta halin sa moderno nga radar kag ang linibo nga ginsiling sang mga nakakita sa sini sa bug-os nga Europa. Ginpakita sang resulta nga kon matapos na ang tig-ilinit, ang minilyon nga painted lady nagasaylo sa bagatnan, nga nagalupad sa kataason nga sobra sa 500 metros nga daw halos indi makita sang tawo. Nagahulat sila sing maayo nga tiempo, nga makapauyon sa hangin sa kadasigon nga 45 kilometros kada oras agod makalakbay pakadto sa Aprika. Ini nga pagsaylo kada tuig nagalab-ot sa 15,000 ka kilometro, nga nagaumpisa sa aminhan sang Arctic pakadto sa bagatnan nga tropiko sang Katundan nga Aprika kag doble ini sangsa paglakbay sang mga monarch nga alibangbang sang Aminhan nga Amerika. Anom ka henerasyon sang painted lady ang kinahanglanon para makabalik sila liwat.

Si Propesor Jane Hill sang University of York, England, nagpaathag: “Padayon lang nga nagalupad, nagapadamo, kag nagalakbay ang mga Painted Lady.” Amo ini ang ila ginahimo kada tuig para makalab-ot halin sa Europa pakadto sa Aprika kag makabalik naman.

“Ining gamay nga tinuga nga nagabug-at sing wala gani isa ka gramo nga may utok nga daw pareho kagamay sang ulo sang yano kag wala sing kahigayunan nga makatuon sa mas gulang kag eksperiensiado nga mga alibangbang, ang nagasaylosaylo sa mga kontinente,” siling ni Richard Fox, ang manugdumala sang surbe sa Butterfly Conservation. Ginapatihan anay nga ini nga mga insekto “ginapalidpalid lang sang hangin kag nagakapatay lang kon tigtulugnaw sa Britanya nga wala gid sing kahigayunan nga mag-uswag ang iya mga kaliwat,” dugang ni Fox. Pero ginapakita sini nga pagtuon nga ang mga Painted Lady tumalagsahon gid nga mga manuglakbay.”