WALA gid sing mahimo ang bag-o lang natawo nga lapsag. Sang ginbun-ag kita, ang aton seguridad nagadepende sa aton mga ginikanan. Sang nakahibalo na kita maglakat, nakasugata kita sang mga tawo nga indi naton kilala nga daw mga higante nga sobra kataas sa aton. Nahadlok kita sa ila. Pero makabatyag kita sing seguridad kon nagauyat kita sa kamot sang aton amay ukon iloy.

Sang bata pa kita, ang aton kaayuhan nagadepende sa gugma kag pagpalig-on sang aton mga ginikanan. Kon mabatyagan naton ang gugma sang aton mga ginikanan, makabatyag kita sing dugang nga kalig-unan. Kon ginakomendahan nila kita, nagadugang ang aton kompiansa kag nagauswag kita.

Samtang nagadaku kita, ang aton suod nga mga abyan nagahatag man sa aton sing dugang nga kalig-unan. Komportable kita kon kaupod naton sila, kag daw wala kita nahadlok sa eskwelahan.

Ini nga mga kahimtangan kinaandan sa mga bata. Diutay lang ang suod nga abyan sang pila ka pamatan-on, kag madamo nga kabataan ang halos wala ginasuportahan sang ila mga ginikanan. “Kon makakita ako sing mga piktyur sang malipayon nga mga pamilya nga magkaupod, nagapamensar ako, ‘Tani amo man kami sini sang bata pa ako,’” siling ni Melissa. * Ayhan amo man sini ang imo ginabatyag.

Mahimo wala ka sing kompiansa sang bata ka pa. Ayhan halos wala sing nagapalangga kag nagapalig-on sa imo. Mahimo nga madumduman mo ang pirme nga pag-inaway sang imo mga ginikanan nga nagresulta sa ila pagbulagay, kag mahimo ginabasol mo ang imo kaugalingon sa sini. Ukon malain pa, mahimo nga pirme ka ginaakigan ukon ginasakit sang imo ginikanan.

Ano ang reaksion sang bata nga wala sing kalig-unan? Ang iban nagadroga ukon nagapahubog kon tin-edyer na sila. Ang iban nagaentra sa mga gang agod mabatyagan nila nga ginabaton sila. Ang mga tin-edyer nagapadasudaso sa pagpakigrelasyon, bangod nagapangita sila sing pagpalangga. Pero sa masami, ini nga mga relasyon wala nagadugay, kag ang pagbulagay ginatunaan sing dugang nga pagbatyag nga wala sing kalig-unan.

Ang mga tin-edyer nga makalikaw sa sini nga mga problema mahimo magbatyag gihapon nga wala sila  sing kabilinggan asta pagdaku nila. “Nagapati gid ako nga wala ako sing pulos kay amo sini pirme ang ginahambal sa akon sang akon iloy,” siling ni Ana. “Wala gid niya ako ginakomendahan ukon ginapalangga.”

Ang paagi sa pagpadaku sa aton indi lang ang ginatunaan sang pagbatyag nga wala sing kalig-unan. Mahimo kita magbatyag nga wala sing kalig-unan bangod sa pagbulagay, katigulangon, ukon kabalaka sa aton hitsura. Ano man ang kabangdanan sini, makadula ini sang aton kalipay kag makaguba sang aton kaangtanan sa iban. Ano ang mahimo naton para malandas ini nga balatyagon?

Dapat mahibaluan naton nga may makabulig sa aton. May isa nga makasarang kag gusto gid nga magbulig sa aton—ang Dios mismo.

Amo ini ang mensahe sang Dios nga ginpahayag niya paagi sa iya manalagna nga si Isaias: “Indi ka magkabalaka, kay ako imo Dios. Pabaskugon ko ikaw, huo, buligan ko ikaw, uyatan ko ikaw sang akon tuo nga kamot sang pagkamatarong.” (Isaias 41:10, 13) Makapaumpaw gid hunahunaon nga malaragwayon nga luyag sang Dios nga uyatan kita sa aton kamot! Indi gid kita dapat magkabalaka!

Ginalaragway sang Biblia ang mga sumilimba sang Dios nga nabalaka pero nag-uyat sa kamot sang Dios. Si Hana, nga iloy ni Samuel, nakabatyag nga napaslawan sia bangod indi sia makabata. Pirme sia ginayaguta bangod baw-as sia. Gani, wala sia gana magkaon kag pirme sia nagahibi. (1 Samuel 1:6, 8) Pero sang ginpabutyag niya ang iya balatyagon sa Dios, wala na sia nagkalisod.—1 Samuel 1:18.

Si salmista David nakabatyag man kon kaisa nga wala sing kalig-unan. Sa sulod sang pila ka tuig, gintinguhaan sia nga patyon ni Hari Saul. Bisan nakaluwas si David sa madamo nga pagtinguha nga patyon sia, kon kaisa pamatyag niya daw malumos sia sa iya mga problema. (Salmo 55:3-5; 69:1) Wala sapayan sini, nagsulat sia: “Magahigda ako kag magatulog nga may kalinong, kay ikaw lamang, O Jehova, ang makahatag sa akon sing kalig-unan.”—Salmo 4:8.

Sanday Hana kag David nagtugyan sang ila lulan kay Jehova, kag nabatyagan nila nga ginbuligan gid Niya sila. (Salmo 55:22) Paano man naton mahimo ini?

1. Magsalig kay Jehova subong aton Amay.

Ginpalig-on kita ni Jesus nga kilalahon ang iya Amay, “ang lamang matuod nga Dios.” (Juan 17:3) “Indi sia malayo sa tagsa sa aton,” pasalig ni apostol Pablo sa aton. (Binuhatan 17:27) “Magpalapit kamo sa Dios, kag magapalapit sia sa inyo.”—Santiago 4:8.

Ang paghibalo nga may Amay kita sa langit nga nagahigugma kag nagaulikid sa aton, isa ka importante nga paagi nga malandas naton ang pagkabalaka. Matuod, nagakinahanglan sang tion para mapabakod ini nga pagsalig, pero nasapwan sang madamo nga makabulig gid ini. “Sang nangin Amay ko si Jehova, may mapabutyagan na ako sang akon mga balatyagon,” siling ni Caroline. “Naghatag ini sa akon sing daku nga kaumpawan!”

“Si Jehova ang nagbulig sa akon nga mabatyagan ang kalig-unan sang ginbiyaan ako sang akon mga ginikanan,” siling ni Rachel. “Makaistorya ako sa iya kag makapangabay sing bulig sa akon mga problema. Kag ginbuligan gid niya ako.” *

2. Makig-upod sa espirituwal nga pamilya.

Gintudluan ni Jesus ang iya mga disipulo nga tamdon ang isa kag isa nga mga utod. “Kamo tanan mag-ulutod,” siling niya sa ila. (Mateo 23:8) Luyag niya nga ang iya matuod nga mga disipulo maghigugmaanay kag mangin isa ka daku nga espirituwal nga pamilya.—Mateo 12:48-50; Juan 13:35.

Ang mga kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova nagatinguha gid nga mapakita ang gugma kag paumpaw sang isa ka matuod nga espirituwal nga pamilya. (Hebreo 10:24, 25) Nasapwan sang madamo nga ang mga pagtilipon sa kongregasyon daw pareho sang makaparelaks nga inugbanyos nga nagaayo sang ila napilas nga balatyagon.

“May suod ako nga abyan sa amon kongregasyon nga nakahangop gid sang kasakit nga akon nabatyagan,” siling ni Eva. “Ginapamatian niya ako, ginabasahan, kag nagapangamuyo sia upod sa akon. Ginapasalig niya ako nga wala ako nagaisahanon. Ginabuligan niya ako nga maghaganhagan ang akon kabudlayan. Bangod sa iya bulig, nabatyagan ko ang kalig-unan.” “Nakatigayon ako sing ‘iloy kag amay’ sa kongregasyon,” siling pa ni Rachel. “Ginpabatyag nila sa akon ang pagpalangga kag kalig-unan.”

 3. Magpakita sing gugma kag kaayo sa iban.

Ang pagpakita sing gugma kag kaayo sa iban nagapabakod sang pag-abyanay. Si Jesus nagsiling: “Mas malipayon ang nagahatag sangsa nagabaton.” (Binuhatan 20:35) Kag mabatyagan naton nga kon labi kita nga nagahigugma, labi man kita nga ginahigugma. “Himua nga kinabatasan ang paghatag sa iban, kag sila magahatag sa inyo,” siling ni Jesus sa iya mga disipulo.—Lucas 6:38.

Kon nagahigugma kita kag ginahigugma, labi kita nga makabatyag sing kalig-unan. Subong sang ginapakita sang Biblia, “ang gugma wala gid nagakapaslawan.” (1 Corinto 13:8, footnote) “Nahibaluan ko nga ang pila ka negatibo nga pagtamod ko sa akon kaugalingon indi gid matuod,” siling ni María. “Nadula ko ini nga panghunahuna paagi sa pagbulig sa iban, kag wala ko ginauna ang akon kaugalingon. Nalipay gid ako kon makabulig ako sa iban.”

Ang mga paagi nga ginsambit indi ‘madyik’ nga makahatag gilayon sang dayon nga kaumpawan. Pero, makabulig gid ini. “Nagabatyag ako gihapon nga wala sing kalig-unan,” siling ni Caroline. “Pero nabatyagan ko na nga may kabilinggan ako. Nahibaluan ko nga nagaulikid ang Dios sa akon, kag madamo ako sing suod nga abyan nga nagabulig sa akon nga magbatyag sing kalig-unan.” Amo man sini ang nabatyagan ni Rachel. “Kon kaisa, nasubuan gid ako,” siling niya. “Pero may mga kauturan ako sa espirituwal nga mapangayuan ko sing laygay, kag ginabuligan nila ako nga tamdon sing positibo ang mga kahimtangan. Kag labaw sa tanan, may Amay ako sa langit nga maistorya ko kada adlaw. Nakabulig gid ini sa akon.”

May ara pa permanente nga solusyon. Ginalaragway sang Biblia ang maabot nga bag-o nga kalibutan diin makabatyag na kita tanan sing kalig-unan. Ang Pulong sang Dios nagsaad: “Magapungko ang kada isa sa ila sa idalom sang ila puno sang ubas kag sa idalom sang ila kahoy nga higuera, kag wala sing magapahadlok sa ila.” (Miqueas 4:4) Sa sina nga tion, wala na sing magabatyag nga wala sing kalig-unan, kag wala na sing magahalit sa aton. Bisan ang masakit nga mga inagihan “indi na pagdumdumon.” (Isaias 65:17, 25) Ang Dios kag ang iya Anak nga si Cristo Jesus, magapaluntad sing “matuod nga pagkamatarong.” Magaresulta ini sa “wala sing katapusan nga kalinong kag kalig-unan.”—Isaias 32:17.