KON yuhuman ka sang iban, ano ang imo reaksion? Mahimo nga yuhuman mo man sila. Kag posible nga mangin mas malipayon ka man. Matuod gid nga ang sinsero nga mga yuhum—halin man sa aton mga abyan ukon sa indi naton kilala—makalalaton, kag makapalipay sa aton. Ang babayi nga si Magdalena nagsiling: “Kanami gid sang yuhum sang napatay ko nga bana nga si Georg. Kon magtulukay kami, nagabatyag ako sing kakalma kag kampante ako.”

Ang sinsero nga yuhum nagapakita sang positibo nga balatyagon, pareho sang kaham-ot, kalipay, kag kasadya. Ang matuod, ang “yuhum . . . daw natural na sa aton,” siling sang artikulo sa Observer, nga isa ka dyurnal sa Internet sang Association for Psychological Science. Bisan ang mga lapsag, siling sang artikulo, “makahibalo kon ano ang ginapahangop sang ekspresyon sang guya.” Nagsiling man ang artikulo: “Indi lang kay makakuha sila sing mapuslanon nga impormasyon paagi sa yuhum, ginagamit man nila ini para mahibaluan ang ila himuon.” *

Gintun-an sang mga researcher sa Harvard University sa Estados Unidos ang isa ka grupo sang tigulang nga mga pasyente kag ang ila reaksion sa ekspresyon sang guya sang mga nagaatipan sa ila. Kon ang pangguyahon sang mga nagaatipan sa ila “mapinalanggaon, nagaulikid, nagakabalaka, kag may balatyagon,” siling sang mga researcher, nagabatyag sing kalipay ang mga pasyente kag nagaayo ang ila pisikal kag mental nga kapagros. Kabaliskaran  ang nagakatabo kon ang panghulag sang mga nagaatipan nagapakita nga malayo ang ila buot sa mga pasyente.

Kon nagayuhum ka, ginapahalipay mo man ang imo kaugalingon. Ginapakita sang pagtuon nga ang pagyuhum nagadugang sang kompiansa kag kalipay, kag nagabuhin man sang stress. Kabaliskaran naman ang epekto kon nagakusmod ka.

Si Magdalena nga ginsambit kaina, isa sa mga Saksi ni Jehova sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II. Gintapok sia kag ang pila sa iya pamilya sa kampo konsentrasyon sa Ravensbrück sa Germany bangod wala nila ginbaton ang ideolohiya sang Nazi. “May tion nga ginadumilian kami sang mga guardia sa pagpakig-istorya sa iban nga priso,” siling niya. “Pero indi nila mapunggan ang ekspresyon sang amon guya. Makita ko lang ang yuhum ni Nanay kag sang akon magulang, napalig-on na ako kag mas determinado nga magbatas.”

Mahimo nga daw indi ka magyuhum bangod sa mga kabalaka sa kabuhi. Pero dumduma nga ang imo ginabatyag masami nga resulta sang imo ginahunahuna. (Hulubaton 15:15; Filipos 4:8, 9) Gani bisan pa mabudlay, mas maayo nga hunahunaon mo pirme ang positibo kag maayo nga mga butang. * Ang pagbasa sing Biblia kag pagpangamuyo nakabulig sa madamo nga tawo nga mahimo ina. (Mateo 5:3; Filipos 4:6, 7) Ang matuod, ang tinaga nga “kalipay” kag “kasadya” kag ang iban pa nga ekspresyon may kaangtanan sa sini mabasa sing ginatos ka beses sa Biblia! Gani, mas maayo nga magbasa sini sing isa ukon duha ka pahina kada adlaw. Basi pa lang nga sa sini nga paagi, pirme ka na magyuhum.

Indi na paghulata nga yuhuman ka sang iban. Unahi sila, pahalipaya man ang ila adlaw. Gani, gamita ang yuhum bilang regalo halin sa Dios, nga nagapahalipay sa imo kag sa mga tawo nga ginayuhuman mo.