HALIN SA AMON ARCHIVE
Nagtindog Sila sing Malig-on sa “Oras sang Pagtilaw”
SA TION sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I sang 1914, nahibaluan sang madamo nga tawo ang neutral nga tindog sang mga Estudyante sang Biblia. (Isa. 2:2-4; Juan 18:36; Efe. 6:12) Ano ang ginhimo sang mga alagad sang Dios sa Britanya?
Ang Military Service Act sang 1916 nagpagua sing kasuguan sa Britanya nga ang tanan nga di-minyo nga lalaki nga 18 asta 40 anyos dapat magsoldado. Ini nga kasuguan naghatag sing eksempsion sa mga nagapangindi magsoldado bangod sa “relihioso ukon moral nga kombiksion.” Ang gobierno nagtangdo sing pinasahi nga komite para usisaon kon sin-o ang hatagan sing eksempsion kag kon ano nga eksempsion ang ipatuman.
Wala madugay, mga 40 ka Estudyante sang Biblia ang ginpriso, kag 8 ang ginpadala sa Pransia para mag-entra sa inaway. Bangod sining inhustisya, ang mga kauturan sa Britanya naghimo sing sulat sa Primer Ministro nga si Herbert Asquith bilang protesta sa sini nga pagpriso, upod ang isa ka petisyon nga ginpirmahan sang 5,500 ka indibiduwal.
Dayon ginbalita nga ang walo nga ginpadala sa Pransia ginsentensiahan sing kamatayon kay indi sila mag-entra sa inaway. Pero sang nagalinya ang mga kauturan para tiruhon, ginpanubuan ang ila sentensia sa napulo ka tuig nga pagkabilanggo. Ginbalik sila sa Inglaterra kag didto ginpriso.
Samtang nagapadayon ang inaway, ginpatuman sang kasuguan nga magsoldado man ang minyo nga mga lalaki. Sa isa ka kaso sa Manchester, Inglaterra, ang ginkasuhan amo si Henry Hudson, nga isa ka doktor kag Estudyante sang Biblia. Ini nga kaso ginhimo nga basihan. Sang Agosto 3, 1916, ang korte nagdesisyon nga ginlapas niya ang kasuguan, gani ginmultahan sia, kag ginpadala sa militar. Sina man nga tion, may isa pa gid ka kaso sa Edinburgh, Scotland nga ginhimo man nga basihan. Si James Frederick Scott, nga 25 anyos nga colporteur, napamatud-an nga wala nakasala. Ang gobierno nag-apelar pero wala nila ini gindayon bangod sa isa pa ka kaso sa London nga ginhimo man nga basihan. Sini nga tion, ang utod nga si Herbert Kipps, napamatbatan nga nakasala, ginmultahan, kag ginpadala sa militar.
Sang Septiembre 1916, mga 264 ka utod ang nangabay sing eksempsion sa pagsoldado. Lima sa ila ang ginhatagan sing eksempsion, 154 ang ginpatrabaho sa gobierno, 23 ang ginhatagan sing trabaho sa militar nga wala nagaentra sa inaway, 82 ang ginpadala sa militar, kag ang iban gin-court martial bangod wala nagtuman sa mga mando. Madamo ang nagprotesta sa mapintas nga pagtratar sa sining mga lalaki, gani ginsaylo sila sang gobierno sa mga kampo nga ginatrabahuan sang mga sibilyan.
Sanday Edgar Clay kag Pryce Hughes, nga sang ulihi nangin manugtatap sang sanga sa Britanya, nagtrabaho sa isa ka dam sa Wales. Si Herbert Senior naman, nga isa sa walo nga ginbalik halin sa Pransia, ginpadala sa Wakefield Prison sa Yorkshire. Ang iban ginsentensiahan sing mabug-at nga pagtrabaho sa mabudlay nga mga kahimtangan sa Dartmoor Prison. Didto, nangin pinakadaku sila nga grupo sang mga nagpangindi nga magsoldado.
Si Frank Platt, ang Estudyante sang Biblia nga nagpasugot nga magtrabaho sa militar pero indi mag-entra sa pagpakig-away, mapintas nga ginpaantos sang ginpadala sa patag-awayan. Si Atkinson Padgett, nga nakatuon sing kamatuoran wala madugay sa tapos sia ginpatawag nga magsoldado, ginpaantos man sang mga militar bangod indi sia makig-away.
Bisan pa ang aton neutralidad subong mga Cristiano wala pa nahangpan sing bug-os sang aton mga kauturan sadto, gintinguhaan nila nga mapahamut-an si Jehova nga Dios. Ang mga tawo nga ginsambit sa sini nga report nagpakita sing maayo nga halimbawa sang pagpabilin nga neutral sa mabudlay nga “oras sang pagtilaw.” (Bug. 3:10)—Halin sa amon archive sa Britanya.