“Pagpamatok nga Dapat Respetuhon”

SANG naggahom ang mapintas nga Aleman nga chancellor nga si Adolf Hitler, nakabaton sia sang linibo ka sulat. Sang 1945, sa tapos nasakop sang Rusya ang teritoryo sa palibot sang Berlin, madamo sini nga mga sulat ang gindala sa Moscow kag gintago didto. Gin-usisa sang historian nga si Henrik Eberle ang linibo sini nga mga sulat sa talaguan sang mga dokumento sa Moscow para hibaluon kon sin-o ang nagsulat sini kay Hitler kag kon ngaa nagsulat sila. Ginbalhag ni Eberle ang iya konklusion sa libro nga Briefe an Hitler (Mga Sulat kay Hitler).

“Ang mga manunudlo kag estudyante, mga madre kag pari, mga wala sing trabaho kag kilala nga mga negosyante, mga kumandante kag ordinaryo nga soldado—sila tanan nagsulat kay Hitler,” siling ni Dr. Eberle. “Ginkabig sia sang iban bilang Mesias nga natawo liwat; para sa iban sia mismo ang kalautan.” Nakabaton bala si Hitler sang mga sulat sang pagprotesta halin sa mga opisyal sang simbahan parte sa pagpamintas sang National Socialists, ukon mga Nazi? Huo, pero diutay lang.

Pero may nakita si Eberle nga mga sulat nga ginpadala sang mga Saksi ni Jehova kay Hitler. Naghalin ini sa lainlain nga lugar sa Germany bilang protesta sa ginhimo sang mga Nazi. Ang matuod, ang mga Saksi halin sa mga 50 ka pungsod nagpadala kay Hitler sang mga 20,000 ka sulat kag mga telegrama nga nagaprotesta sa pagpamintas sa mga Saksi ni Jehova. Linibo ka Saksi ang gindakop kag ginatos ang ginpatay ukon napatay bangod sa pagpamintas sang mga Nazi. Bilang konklusion, si Dr. Eberle nagsiling: “Kon ikomparar sa minilyon ka biktima sang paggahom sang mga Nazi, ining kadamuon [sang mga biktima nga Saksi] diutay lang. Pero pamatuod ini sang nahiusa kag malig-on nga pagpamatok nga dapat respetuhon.”