CHAPIT 31

Ki jan m ka kite mizik nan plas li?

Jis nan ki pwen mizik enpòtan pou ou?

□ Mwen ka viv san li.

□ Mwen pa ka viv san li.

Ki lè w tande mizik?

□ Lè m ap vwayaje.

□ Lè m ap etidye.

□ Toutan

Ki stil mizik ou pi renmen e poukisa se li w pi renmen? ․․․․․

 SANBLE se tout moun ki fèt ak kapasite pou yo pran plezi nan mizik. E pou anpil jèn, mizik se yon bagay ki nesesè. Men sa Amber ki gen 21 an di: “Mwen pa ka viv san mizik. Mwen prèske toujou ap koute mizik kit m ap fè netwayaj, m ap fè manje, m ap flannen oswa m ap etidye.”

Lè pou yo fè bit yon mizik se sitou yon bagay yo reflechi pou yo fè, men mizik an li menm depase yon senp refleksyon, li ale tou dwat nan kè w. Menm jan “lè yon moun di yon pawòl nan moman l dwe di l la, se pa ti bon sa bon”, se konsa tou, lè yon moun tande yon chante nan bon moman sa kapab rekonfòte l (Pwovèb 15:23)! Jessica ki gen 16 an di: “Pafwa mwen panse pa gen pèsonn ki konprann sa m santi, men lè m koute gwoup mwen prefere a, mwen wè se pa mwen sèlman ki konn deprime.”

Ki jan paran w konsidere mizik ou renmen yo?

Ou menm ou byen renmen mizik w ap tande yo, men sanble paran w pa renmen yo. Gen yon jèn gason ki di: “Papa m konn di: ‘Etenn bri sa a! L ap kase zòrèy mwen!’” Ou ka gen enpresyon paran w egzajere nan fason yo konsidere mizik w ap tande yo. Gen yon jèn fi ki di: “E yo menm, èske yo pa t konn tande mizik tou lè yo te jèn? Èske paran pa yo pa t konsidere mizik y ap tande yo kòm vye mizik?” Ingred ki gen 16 an di: “Sanble granmoun yo ret kole nan epòk yo. Li t ap bon si yo te ka rekonèt jenerasyon nou an fè bèl mizik tou!”

Ingred gen rezon. Petèt ou konnen depi lontan granmoun ak jèn toujou gen pwoblèm pou yo antann yo sou yon seri bagay nan kesyon gou. Se pa paske granmoun ak jèn pa  renmen menm kalite bagay ki fè nou oblije toujou nan diskisyon sou zafè mizik. Gade pou w wè si w pa ka jwenn yon antant ak paran w. Si paran w gen respè pou Labib, se yon avantaj. Sa k fè sa? Paske, Pawòl Bondye a ka ede ni ou menm ni yo menm pou nou rive fè diferans ant mizik ki vrèman pa bon ak mizik ki akseptab menmsi yo pa renmen l. Pou w rive fè sa, ou bezwen analize de bagay: 1) mesaj ki nan mizik w ap koute yo e 2) kantite tan ou pase ap koute mizik. Ann egzamine premye bagay la.

Mesaj ki nan mizik m ap koute yo

Mizik se tankou manje. Bon kalite a ak bon kantite a bon pou ou. Move kalite a men kèlkeswa kantite a pa bon. Malerezman, nan mizik, an jeneral, se sa k pa bon yo ki pi bèl. Steve, yon jèn gason, plenyen pou sa, li di: “Poukisa mizik ki gen pi bèl bit yo se yo menm ki gen pi move pawòl?”

Si w renmen melodi a, èske pawòl yo vrèman enpòtan? Pou w ka jwenn repons kesyon sa a, mande tèt ou: ‘Si yon moun vle ban m pwazon, nan ki sa l ap mete l? Nan vinèg oswa nan bagay dous?’ Jòb, yon moun ki te fidèl, te mande: “Èske zòrèy pa egzamine pawòl menm jan lang pran gou manje?” (Jòb 12:11). Donk, olye w annik  tande yon mizik paske w renmen melodi a oswa paske l gen yon bon bit, kòmsi w ta annik pran pwazon an senpleman paske li dous, ‘egzamine pawòl’ yo ni nan tit la ni nan chante a. Poukisa? Paske pawòl yo kapab gen efè sou fason w panse ak fason w wè bagay yo an jeneral.

Se domaj, men gen anpil mizik jounen jodi a ki popilè ki gen pawòl ki fè pwopagann pou sèks, pou vyolans e pou dwòg. Si w panse pawòl ki nan mizik yo pa gen efè sou ou, ebyen ou deja gentan pran nan “pwazon” an.

Fè chwa pa w

Jèn parèy ou yo kapab ap fè presyon sou ou pou w koute vye mizik. Epitou presyon an ka soti bò kote moun k ap pwodui mizik yo. Pa mwayen radyo, Entènèt ak televizyon, mizik vin tounen yon biznis ki gen anpil enfliyans e ki bay anpil lajan. Yo peye yon seri moun pou fè maketing, yon seri moun ki ka fè w vin renmen mizik yo vle.

Men, lè w kite lòt jèn oswa medya yo deside ki kalite mizik pou w koute, ou vin pèdi pouvwa w genyen pou w chwazi. Ou vin tounen yon esklav ki pa ka reflechi (Women 6:16). Labib ankouraje nou pou n reziste anba enfliyans monn nan nan domèn sa yo (Women 12:2). Kidonk, li t ap bon pou w ‘rive fè diferans ant sa ki byen ak sa ki mal paske w antrene  kapasite w genyen pou w konprann nan’. (Ebre 5:14.) Ki jan w ka sèvi ak kapasite w genyen pou w konprann nan lè w ap chwazi mizik? Ann egzamine sijesyon ki annapre yo:

Gade sa yo di sou li. Byen souvan, lè w wè oswa tande reklam y ap fè pou yon mizik sa kont pou w konn sou ki sa li pale. Si reklam nan gen imaj vyolans, imaj ki gen rapò ak sèks oswa ak maji sa ta dwe fè w sou pinga w. Siman mizik la gen bagay sa yo ladan l tou.

Egzamine pawòl yo. Ki sa yo di ladan l? Èske w vrèman anvi koute oswa repete bagay sa yo toutan? Èske panse yo eksprime nan chante sa a ann amoni ak prensip ou genyen antanke kretyen yo? — Efezyen 5:3-5.

Ki efè li gen sou ou? Gen yon jèn ki rele Philip ki di: “M rann mwen kont gen anpil mizik ak pawòl ki nan mizik yo ki fè m tris.” Natirèlman, selon moun nan, mizik kapab gen diferan efè sou li. Men, ki efè mizik ou koute yo genyen sou karaktè w? Mande tèt ou: ‘Lè m fin koute yon mizik, èske se sou  move bagay mwen vin ap reflechi? Èske m kòmanse di vye pawòl ki nan mizik la?’ — 1 Korentyen 15:33.

Mande lòt moun sa yo panse. Ki sa paran w panse de mizik w ap koute yo? Mande yo sa yo panse. Epitou, reflechi sou ki jan lòt kretyen ka wè mizik w ap koute yo. Èske yo ta ka deranje kèk moun? Lè w rive chanje fason w aji paske w pran santiman lòt moun an konsiderasyon se yon siy ki montre ou gen matirite. — Women 15:1, 2.

Lè w poze tèt ou kesyon ki pi wo yo, w ap vin gen posiblite pou w chwazi mizik k ap touche w san yo pa gen move efè sou relasyon w ak Bondye. Men, gen yon lòt bagay pou w pran an konsiderasyon.

Ki lè w ka di ou koute twòp mizik?

Menm jan ak bon manje, bon mizik kapab bon pou sante w. Men, gen yon pwovèb ki di: “Si w jwenn siwo myèl, bwè sèlman kantite w bezwen an, paske si w pran twòp, ou ka vomi l.” (Pwovèb 25:16). Tout moun konnen siwo myèl bon pou sante. Men, menmsi yon bagay bon, lè w pran l twòp li kapab vin pa bon pou ou. Ki sa nou vle di? Ou dwe gen metriz menm nan bon bagay.

Men, gen kèk jèn ki kite mizik kontwole lavi yo. Pa egzanp, Jessica nou te pale de li pi wo a di: “Mwen toujou ap koute mizik, menm lè m ap etidye Labib. Mwen di paran m sa ede m konsantre. Men, yo pa kwè m.” Èske w panse menm jan ak Jessica?

Ki jan w ka konnen ki lè w koute twòp mizik? Poze tèt ou kesyon ki annapre yo:

Ki kantite tan mwen pase chak jou ap koute mizik? ․․․․․

Ki kantite kòb mwen depanse nan mizik chak mwa? ․․․․․

 Èske mizik mwen koute yo gen move efè sou relasyon m ak fanmi m? ․․․․․ Si repons lan se wi, pi ba a, ekri ki jan w ka amelyore sitiyasyon an.

Fè chanjman

Si w pase twòp tan ap koute mizik, li t ap bon pou w fikse limit e pou w vin pi modere nan abitid ou genyen pou w koute mizik. Pa egzanp, ou ka oblije aprann pa met kas nan zòrèy ou pandan tout jounen an oswa pou w mete mizik kou w rive lakay ou.

Dayè, li t ap bon pou w aprann pase ti tan san w pa koute mizik. Lè w fè sa, sa ka ede w lè w ap etidye leson w. Men sa Steve nou te pale de li pi wo a di: “W ap pi byen etidye si w etenn mizik la.” Eseye etidye san mizik, epi gade pou w wè si w pap pi byen konsantre.

Li t ap bon tou pou w planifye moman pou w li e etidye Labib ak piblikasyon ki baze sou Bib la. Pafwa, Jezi Kris te  chèche yon kote trankil pou l priye e pou l medite (Mak 1:35). Èske kote w etidye a se yon kote ki trankil? Si l pa trankil, sa ka ralanti pwogrè w nan domèn espirityèl.

Fè bon chwa a

Vrèmanvre, mizik se yon kado Bondye bay, men fò w fè atansyon pou w pa mal sèvi avè l. Pa fè menm jan ak Marlene, yon jèn fi, ki di: “Gen mizik mwen genyen mwen konnen mwen ta dwe jete yo. Men, melodi yo tèlman bèl!” Imajine ki mal l ap fè ni lespri l ni kè l lè l koute vye mizik! Pa tonbe nan pyèj sa a. Pa kite mizik gen move efè sou ou oswa pran kontwòl lavi w. Lè w ap chwazi mizik, toujou suiv prensip wo nivo ki nan Bib la. Priye Bondye pou l gide w e pou l ede w. Chèche fè zanmi ak moun ki wè bagay yo menm jan avè w.

Mizik kapab ede w rilaks ou. Li ka ede w pa santi w poukont ou. Men, lè mizik la sispann, pwoblèm ou yo ap toujou la. E mizik pa ka ranplase bon zanmi. Donk, pa kite mizik vin bagay ki pi enpòtan nan lavi w. Pran plezi ladan l men kite l nan plas li.

NAN LÒT CHAPIT LA:

Ou bezwen rilaks ou detanzantan. Ki jan prensip ki nan Bib la kapab ede w byen pwofite moman detant ou yo?

VÈSÈ KLE

“Èske zòrèy pa egzamine pawòl menm jan lang pran gou manje?” — Jòb 12:11.

MEN YON IDE

Si w vle paran w konprann poukisa ou renmen yon mizik oswa yon gwoup, eseye fè efò pou w renmen kèk mizik yo menm yo renmen.

ÈSKE W TE KONNEN?

Si w pè pou paran w pa koute mizik ou renmen yo, petèt se paske gen yon bagay ki pa bon nan stil mizik ou renmen yo.

SA M KONTE FÈ

Men sa m ka fè pou m kontwole mizik m ap koute ․․․․․

Men sa m ap di si lòt jèn ap fè presyon sou mwen pou m koute mizik ki pa bon ․․․․․

Men sa mwen ta renmen mande paran m sou sijè sa a ․․․․․

KI SA W PANSE?

● Sa k fè mizik ou chwazi enpòtan?

● Ki jan w ka fè konnen si yon mizik bon oswa si l pa bon?

● Ki sa w ka fè pou w vin renmen lòt kalite mizik?

[Antrefilè nan paj 259]

“Pafwa mwen rann mwen kont m ap koute yon mizik mwen konnen ki pa bon. Lè konsa mwen fèmen l tousuit. Si m pa fè sa, mwen kòmanse jwenn eskiz pou m koute l.” — Cameron.

 [Kare/Foto nan paj 258]

Aprann renmen lòt kalite mizik

Siman gen plis manje ou renmen kounye a pase lè w te gen senkan. Rezon an se paske ou vin aprann renmen lòt gou. Se menm bagay la pou mizik. Pa ret ap koute yon sèl stil mizik. Eseye aprann renmen lòt kalite mizik.

Yon fason w ka fè sa se lè w aprann jwe yon enstriman. Se vre, sa ka difisil e anmenmtan l ap fè kè w kontan, men tou sa ap pèmèt ou tande lòt kalite mizik anplis de mizik yo pase pou moun koute. Ki jan w ka jwenn tan pou w aprann? Ou ka pran nan tan ou konn gad televizyon oswa jwe jwèt elektwonik. Gade sa kèk jèn di.

“Lè w jwe yon enstriman sa enteresan e se kapab yon bon fason pou w eksprime santiman w. Lefètke mwen te aprann jwe nouvo mizik, sa te aprann mwen renmen divès kalite stil mizik.” — Brian, 18 an, jwe gita, batri ak pyano.

“Ou dwe fè anpil pratik si w vle byen konn jwe yon enstriman. E pratik pa toujou enteresan. Men, lè w vin byen konn jwe yon mizik, sa fè w santi w byen, ou santi ou rive akonpli yon bagay.” — Jade, 13 an, jwe alto (li sanble ak vyolon).

“Lè m pase yon move jounen oswa mwen santi m dekouraje, mwen jwe gita e sa ede m. Sa fè m byen anpil pou m jwe mizik ki bèl e ki rekonfòte m.” — Vanessa, 20 an, jwe gita, pyano ak klarinèt.

“Mwen te konn di tèt mwen mwen pap janm fò menm jan ak entèl oswa entèl. Men, mwen te kontinye pran leson mizik, e kounye a mwen gen anpil satisfaksyon lè m konn jwe yon mizik byen. Epitou mwen vin gen plis apresyasyon pou talan lòt mizisyen.” — Jacob, 20 an, jwe gita.

[Foto nan paj 255]

Mizik se tankou manje. Bon kalite a ak bon kantite a bon pou ou. Men kèlkeswa kantite w pran nan move kalite a pa bon pou ou.