KAPITULO 36

Kasanok a Maikalintegan ti Pammatik iti Dios?

Ania ti kangrunaan a manglaplapped kenka a makisarita iti kaklasem maipapan iti pammatim?

□ Kurang a pannakaammo iti Biblia

□ Mabutengak a makantiawan

□ Saanak a nalaing a mangirugi iti saritaan

Ania a pamay-an ti kalakaan para kenka tapno mairanudmo ti maipapan iti pammatim?

□ Pannakisarita iti tunggal kaeskuelaak

□ Panagsao iti sango ti intero a klase

□ Panangisurat kadagiti naibatay iti Biblia a patpatiek iti maysa a report

Inaganam ti maysa a kaeskuelaam a pagarupem nga interesado a makisarita kenka maipapan iti Biblia no nalaingka laeng koma a mangiruangan iti saritaan. ․․․․․

 MABALIN a saan unay a paginteresan dagiti kaeskuelaam a pagsasaritaan ti maipapan iti Dios. No mangdakamatka iti sabali a topiko kas iti isport, kawes, kasungani a sekso, ken dadduma pay, magusgustuanda dagita a pagsasaritaan. Ngem no rugiamon nga isarsarita ti maipapan iti Dios, pagammuan ta alusiisendan ken awanen ti agtimtimek.

Saanna met ketdi a kayat a sawen a dagiti kapatadam ket saan a mamati iti Dios ta adu met nga agtutubo ti mamati. Ngem ibain dagiti dadduma a pagsasaritaan ti maipapan iti dayta. ‘Nakaserserioso la unay ngamin dayta,’ nalabit kunada.

Sika Ngay?

Natural laeng a kasla sumkad ti riknam a makisarita kadagiti kaklasem maipapan iti Dios. Awan ti mayat a di maikankano, ken nakarkaro manen ti mapagaangawan! Posible ngata a kasta ti mapasamak no isarsaritam ti maipapan iti pammatim? Nalabit. Iti sabali a bangir, mabalin a masdaawka iti reaksion dagiti kapatadam. Adu kadakuada ti agbirbirok iti sungbat kadagiti salsaludsod a kas iti: Pagturturongan daytoy a lubong? ken Apay a nariribuk unay ti lubong? Mabalin a kaykayat dagiti kapatadam a sika ti pakisaritaanda maipapan kadagita imbes a ti maysa a nataengan.

Kaskasdi, kasla nagrigat ti makisarita kadagiti kapatadam iti maipapan iti relihion. Nupay kasta, saan a kasapulan nga agparangka a panatiko ken saan met a nasken a makumikomka  kadagiti eksakto a sasao a rumbeng nga ibagam. Ti panangisarsaritam iti pammatim ket mayarig iti panagtokar iti instrumento iti musika. Nalabit narigat iti damo. Ngem bayat a makabkabesadom, lumaklakanton, ket saan a sayang ti panagreggetmo. Kasanom ngarud a rugian ti saritaan?

Kadawyanna, mabalinmo a rugian iti banag a nalaklakam a pakisaritaan. Kas pagarigan, no pagi-estoriaanda idiay eskuelaanyo ti maipapan iti kaudian a damag, mabalinmo nga ibaga ti panangmatmatmo a naibatay iti Biblia. Wenno saan, mabalinmo a padasen a kasarita ti maysa pay laeng a kaklasem. Nalaklaka manen no tuladem ti inaramid ti sumagmamano a Kristiano nga agtutubo, a mangiparabawda lattan kadagiti publikasion a naibatay iti Biblia iti lamisaanda tapno maawis ti atension dagiti kaklaseda. Masansan nga epektibo dayta ken agresulta iti panagsasarita maipapan iti Biblia!

Ania kadagiti nadakamat a pamay-an ti kayatmo a padasen? ․․․․․

Adda kadi sabali pay a pamay-an a mapanunotmo tapno mairanudmo iti kaklasem ti maipapan iti pammatim? No kasta, isuratmo iti baba.

․․․․․

No dadduma, ti panagaramid kadagiti proyekto idiay eskuelaan ikkannaka iti gundaway a mangpaneknek maipapan iti pammatim. Kas pagarigan, ania ti aramidem no mapagsasaritaan  ti maipapan iti ebolusion? Kasanom nga ikalintegan ti panamatim iti panamarsua?

Panangikalintegan iti Panamatim iti Panamarsua

Kuna ti agtutubo a ni Ryan: “Idi napagsasaritaanmi ti maipapan iti ebolusion idiay klasemi, interamente a naiduma dayta iti datin a naisuro kaniak. Kasla agpayso amin a pammaneknekda ket nariribukanak iti dayta.” Kasta met laeng ti kapadasan ni Raquel. Kunana: “Nagnerbiosak idi imbaga ti maestrak iti social studies a ti sumaganad a leksionmi ket maipapan iti ebolusion. Ammok a rumbeng nga ilawlawagko ti takderko maipapan iti dayta a kontrobersial nga isyu.”

Ania ti riknam no madakamat ti maipapan iti ebolusion iti klaseyo? Patiem a ti Dios ‘pinarsuana ti amin a bambanag.’ (Apocalipsis 4:11) Makitkitam iti aglawlawmo ti pammaneknek ti nainsiriban a panangdisenio. Ngem sigun kadagiti libroyo iti siensia ken uray iti maestram, ti biag ket basta timmaud lattan. Asinoka koma ita a mangsupiat kadagiti “eksperto”?

Makapagtalekka a saan la a siksika ti di mamati iti teoria ti ebolusion. Kinapudnona, uray ti adu a sientista ket saan a mamati iti dayta, kasta met ti adu a mannursuro ken estudiante.

Ngem tapno matakderam ti panamatim iti panamarsua, nasken nga ammom no ania a talaga ti isursuro ti Biblia maipapan iti dayta. Saan a nasken a pakisupiatam dagiti banag a maipapan kadagita ket awan ti direkta nga ibagbaga ti Biblia. Usigem ti sumagmamano a pagarigan.

 Sigun iti librok iti siensia, binilion a tawenen ti kaadda ti daga ken ti solar system. Sigun iti Biblia, ti daga ken ti dadduma pay iti uniberso ket naparsua sakbay ti umuna nga aldaw ti panamarsua. No kasta, posible ngarud a binilion a tawenen ti kaadda ti daga ken ti solar system.​—Genesis 1:1.

Ibagbaga ti maestrak a ti daga ket saan a mabalin a naparsua iti innem nga aldaw laeng. Saan nga ibagbaga ti Biblia a literal a sagdudua a pulo ket uppat nga oras ti kapaut ti tunggal maysa kadagiti innem nga aldaw ti panamarsua.

Iti klasemi, nagsasaritaanmi ti sumagmamano a pagarigan no kasano a nagbalbaliw dagiti animal ken tattao iti panaglabas ti panawen. Kuna ti Biblia a ti Dios pinarsuana dagiti sibibiag a banag “sigun kadagiti kakikitada.” (Genesis 1:20, 21) Saanna a suportaran ti kapanunotan a timmaud ti biag manipud iti awan biagna a banag wenno rinugian ti Dios ti proseso ti ebolusion babaen iti maysa a selula. Nupay kasta, tunggal ‘kakikita’ adda potensialna nga agpataud iti nadumaduma a kita. Isu a ti Biblia ipalubosna a mabalin a mapasamak ti panagbalbaliw iti tunggal ‘kakikita.’

Kas iti kalkalpas a nadakamat iti daytoy a kapitulo, ania ti isungbatmo no ti maestram wenno ti kaklasem ibagada ti kas iti sumaganad:

 “Paneknekan ti siensia a timmaudtayo babaen ti ebolusion.” ․․․․․

“Diak mamati nga adda Dios ta diak met nakita.” ․․․․․

Siertuem Dagiti Patpatiem!

No Kristiano dagiti dadakkelmo, mabalin a mamatika iti panamarsua gapu ta dayta ti insuroda kenka. Nupay kasta, bayat a tumataenganka, kayatmo ti agdayaw iti Dios ‘buyogen ti pannakabalinmo nga agrason.’ Masapul a natibker ti nakaibatayan dagiti patpatiem. (Roma 12:1) Gapu iti dayta, saludsodam ti bagim, ‘Ania ti pamatiak nga adda Namarsua?’ Sinukimat ti agtawen iti 14 a ni Sam ti maipapan iti bagi ti tao. Kunana: “Nakarikrikut ken komplikado unay, ken nakaur-urnos ti panagandar ti amin a pasetna. Saan a mabalin a timmaud lattan ti bagi ti tao gapu iti ebolusion!” Umanamong iti dayta ti agtawen iti 16 a ni Holly. Kinunana:  “Sipud idi naammuak nga addaanak iti diabetes, nagadun ti nasursurok maipapan iti panagandar ti bagi. Kas pagarigan, nakaskasdaaw no kasano a nagdakkel ti maitulong ti pali (pancreas)​—nagbassit a paset ti bagi nga adda iti sikigan ti tianko​—tapno mataginayon ti panagtaray ti dara ken panagandar ti dadduma pay a paset ti bagi.”

Isuratmo iti baba ti tallo a banag a nangkombinsir kenka nga adda Namarsua.

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․

Awan ti rason tapno alusiisenka wenno ibainmo ti pammatim iti Dios ken iti panamarsua. No usigem dagiti ebidensia, talaga a lohikal ti panamati a ti tao ket pinarsua ti maysa a masirib a diseniador.

Kinapudnona, ti ebolusion, saan ket a ti panamarsua, ti agkasapulan iti dakkel a pammati​—pammati iti milagro nga awan ti makinggapuanan iti dayta! Kalpasan ti panangusigmo a naimbag iti daytoy a banag babaen ti pannakabalinmo nga agrason, naturturedkanton a mangikalintegan iti panamatim iti Dios.

ITI SUMAGANAD A KAPITULO

Makitkitam nga agpapabautisaren ti dadduma kadagiti kaedadmo. Nakasaganaka kadi metten nga agpabautisar?

KANGRUNAAN A TEKSTO

“Diak ibain ti naimbag a damag; iti kinapudnona, dayta ti pannakabalin ti Dios a pakaisalakanan ti tunggal maysa nga addaan pammati.”​—Roma 1:16.

BALAKAD

Siputam ti kababalinmo no isarsaritam ti maipapan kadagiti patpatiem. No kasla mababainka, mabalin a lallalo laeng nga uyawendaka dagiti kapatadam. Ngem no agsaoka a nabuyogan iti kompiansa ​—no kasano a sikokompiansa nga iyebkas dagiti kaklasem ti maipapan kadagiti kapanunotanda​—mabalin nga ad-addanto a raemendaka.

AMMOM KADI . . . ?

Adda dagiti gundaway a no makiddaw kadagiti mannursuro a paneknekanda ti maipapan iti ebolusion, marigatanda a mangaramid iti dayta agsipud ta mausigda nga an-anamonganda laeng gayam dayta agsipud ta isu ti naisuro kadakuada.

DAGITI ARAMIDEK!

Tapno mairugik ti saritaan maipapan iti Biblia iti maysa a kaklasek, kastoy ti aramidek ․․․․․

No damagenda kaniak no apay a mamatiak nga adda Namarsua, kastoy ti ibagak ․․․․․

Ti kayatko a saludsoden kadagiti dadakkelko maipapan iti daytoy a banag ket ․․․․․

ANIA TI MAKUNAM?

● Apay a napateg nga isarsaritam ti maipapan kadagiti patpatiem?

● Ania ti sumagmamano a pamay-an a nalaklakam a mairanud idiay eskuelaan ti maipapan iti panamatim iti panamarsua?

● Kasanom a maipakita ti apresasionmo iti Daydiay namarsua iti amin a banag?​—Aramid 17:26, 27.

[Blurb iti panid 299]

“Ti eskuelaan ket maysa a teritoria a datayo laeng ti mabalin a mangasak.”​—Iraida

[Ladawan iti panid 298]

No kasano a kasapulam ti kinasigo iti panagtokar iti instrumento iti musika, kasapulam met ti kinasigo iti panangisarsarita iti pammatim. Nalalaingkanton no kanayonka nga agensayo

[Ladawan iti panid 300, 301]

Kabaelam a parmeken ti butengmo a mangikalintegan kadagiti patpatiem