Mabalin nga adda ni Jesus idiay Capernaum idi binabalawna dagiti Fariseo. Kamalmanna, pimmanaw iti balay ket napan iti Baybay ti Galilea, a naguummongan dagiti tattao. Naglugan ni Jesus iti bangka, sa immadayo bassit iti igid ti baybay, ket insurona kadagiti tattao ti maipapan iti Pagarian ti langit babaen kadagiti ilustrasion, wenno pangngarig. Pamiliar kadagiti dumdumngeg dagiti dinakamat ni Jesus a kasasaad, isu a nalaklaka a naawatanda dagiti aspeto ti Pagarian.

Umuna, imbaga ni Jesus ti maipapan iti maysa a tao nga agmulmula iti bin-i. Dadduma a bin-i ti naiwaris iti igid ti dalan ket tinuktok dagiti billit. Nagdisso ti dadduma iti kabatuan a bassit laeng ti dagana. Saan unay a nakaramut dagiti mula, isu nga idi nainitan, nalaylay ken nagango dagitoy. Adda met dagiti nagdisso iti ayan dagiti siitan a mula, a nanglapped iti panagdakkel dagitoy. Ngem nagdisso ti dadduma iti nasayaat a daga. Nagbunga dagitoy a bin-i iti “100, adda met 60, ken adda 30.”—Mateo 13:8.

Iti sabali nga ilustrasion, inyarig ni Jesus ti Pagarian iti no kaano a napan nagmula ti maysa iti bin-i. Iti daytoy a kasasaad, maturog man wenno siririing ti nagmula, agtubo dagiti bin-i. Ngem “dina ammo no kasano a mapaspasamak dagita.” (Marcos 4:27) Dumakkel ken agdawada a bukodda, ket adda anienna.

Kalpasanna, imbaga ni Jesus ti maikatlo nga ilustrasion maipapan iti panagmula. Maysa a tao ti nagmula iti nasayaat a bin-i, ngem “bayat a matmaturog dagiti tattao,” immay nagmula ti kabusorna kadagiti ruot iti nagbabaetan dagiti trigo. Dinamag dagiti adipen ti tao no parutenda dagiti ruot. Insungbatna: “Saan, amangan no maparutyo met dagiti trigo. Bay-anyo nga aggiddanda a dumakkel agingga iti panagani, ket ibagakto  kadagiti paraani: Parutenyo nga umuna dagiti ruot, reppetenyo sa puoranyo; kalpasanna, anienyo dagiti trigo ken ikabilyo iti kamarinko.”—Mateo 13:24-30.

Adu kadagiti dumdumngeg ken Jesus ti makaammo iti panagtalon. Dinakamatna met ti banag a pamiliar kadakuada, ti bassit a bukel ti mustasa. Agbalin a dakkel a kayo ket pagaponan dagiti billit dagiti sangana. Kinunana maipapan iti daytoy a bukel: “Ti Pagarian ti langit ket mayarig iti bukel ti mustasa nga immula ti maysa a tao iti talonna.” (Mateo 13:31) Ngem saan a mangisursuro ni Jesus maipapan kadagiti mula. Mangmangted iti ilustrasion maipapan iti nakaskasdaaw a panagdakkel, no kasano a ti nagbassit a banag ket agbalin a nagdakkel.

Kalpasanna, imbaga ni Jesus ti maysa a proseso a pamiliar iti adu a dumdumngeg. Inyarigna ti Pagarian ti langit iti “lebadura nga inlaok ti maysa a babai iti tallo a dadakkel a sukat ti arina.” (Mateo 13:33) Nupay saan a makita ti lebadura, mailaok iti intero a masa ket paalsaenna dayta. Dakkel ti pagbalinan ti masa ken dakkel ti panagbalbaliwna ngem saan a dagus a madlaw dayta.

Idi naibagan ni Jesus dagitoy nga ilustrasion, pinagawidna dagiti tattao ket nagsubli iti balay a pagnanaedanna. Di nagbayag, immay dagiti adalanna ta kayatda a maammuan ti kaipapanan ti imbagana.

Nangngeg idin dagiti adalan a nagusar ni Jesus kadagiti ilustrasion, ngem sumagmamano laeng. Dinamagda kenkuana: “Apay nga agus-usarka kadagiti ilustrasion iti panangisurom kadakuada?”—Mateo 13:10.

Ar-aramidenna dayta tapno tungpalenna ti padto ti Biblia. Kuna ti salaysay ni Mateo: “Kanayon nga agusar iti ilustrasion no isurona ida, tapno matungpal ti impadto ti propeta: ‘Mangisuroakto babaen kadagiti ilustrasion; ibagakto kadakuada dagiti banag a saanda pay a naammuan manipud idi punganay.’”—Mateo 13:34, 35; Salmo 78:2.

Ngem adda pay sabali a rason no apay a nagusar ni Jesus kadagiti ilustrasion. Nagserbi dayta tapno maipalgak ti kababalin dagiti tattao. Adu ti interesado ken Jesus gapu ta nalaing nga agestoria ken agaramid iti milagro. Saanda a nabigbig kas Apo a pagtulnoganda ken situtulok a surotenda. (Lucas 6:46, 47) Saanda a kayat a mabalbaliwan ti kapanunotan wenno panagbiagda. Saanda a kayat nga ipapuso ti mensahena.

Sinungbatan ni Jesus dagiti adalanna. Kinunana: “Daytoy ti makagapu nga agus-usarak kadagiti ilustrasion no isurok ida; ta kumitkitada ngem kasla awan ti nakitada, dumdumngegda ngem kasla awan ti nangngeg ken natarusanda. Matungtungpal kadakuada ti padto ni Isaias, a nagkuna: ‘. . . Timmangken ti puso daytoy nga ili.’”—Mateo 13:13-15; Isaias 6:9, 10.

Ngem saan nga agaplikar dayta iti amin a dumdumngeg ken Jesus. Inlawlawagna: “Naragsakkayo ta makakita dagiti matayo ken makangngeg dagiti lapayagyo. Kinapudnona, kayat ti adu a propeta ken nalinteg a tattao a makita dagiti makitkitayo ngem saanda a nakita, ken kayatda a mangngeg dagiti mangmangngegyo ngem saanda a nangngeg.”—Mateo 13:16, 17.

Wen, dimngeg dagiti 12 nga apostol ken ti dadduma a matalek nga adalan. Gapuna, kinuna ni Jesus: “Naited kadakayo ti gundaway a mangtarus kadagiti sagrado a palimed maipapan iti Pagarian ti langit, ngem saan kadakuada.” (Mateo 13:11) Gapu ta talaga a kayat dagiti adalan a maawatan ti maipapan iti Pagarian, inlawlawag ni Jesus kadakuada ti ilustrasion maipapan iti agmulmula.

 Kinuna ni Jesus: “Ti bin-i ket ti sao ti Dios.” (Lucas 8:11) Ti daga ket isu ti puso. Dayta ti pamay-an tapno maawatanda ti ilustrasionna.

Maipapan iti bin-i a nagdisso iti napayatpayatan a daga iti igid ti dalan, inlawlawagna: “Immay ti Diablo ket inikkatna ti sao a naimula iti pusoda tapno saanda a mamati ken maisalakan.” (Lucas 8:12) Idi dinakamatna ti bin-i a nagdisso iti kabatuan, tuktukoyen ni Jesus ti puso dagiti tattao a maragsakan a nakangngeg iti sao ngem saan a rimmamut dayta iti pusoda. “No agrigatda wenno maidadanesda gapu iti sao ti Dios,” maitibkolda. Wen, “idi dimteng ti pannubok,” nalabit ibubusor manipud iti pamilia wenno iti dadduma, nagsardengda.—Mateo 13:21; Lucas 8:13.

Dagiti ngay bin-i a nagdisso kadagiti siitan a mula? Imbaga ni Jesus kadagiti adalanna a dagitoy tuktukoyenna dagiti tattao a nakangngeg iti sao. Ngem nalapdanda gapu “iti pakaringgoran iti daytoy a sistema ken iti kinabaknang a mangal-allilaw iti adu.” (Mateo 13:22) Adda iti pusoda ti sao, ngem nalapdan ket saan a nagbunga.

Ti maudi a kita ti daga nga imbaga ni Jesus ket ti nasayaat a daga. Tumukoy daytoy kadagidiay dimngeg iti sao ken nangipapuso iti dayta, ken naawatanda ti kaipapananna. Ania ti resultana? “Nagbungada.” Gapu iti nagduduma a kasasaadda, kas iti edad wenno salun-at, saan nga agpapada ti bungada. Adda agbunga iti mamin-100 ken ad-adu pay, adda met mamin-60 ken ad-adu pay, ken adda met mamin-30 ken ad-adu pay. Wen, ti panagserbi iti Dios ket mangyeg iti bendision ‘kadagidiay nakangngeg iti sao ken addaan iti nasayaat ken naimbag a puso. Impapusoda dayta ken nagbungada bayat nga agib-ibturda.’—Lucas 8:15.

Talaga a nangnangruna a makaparagsak daytoy kadagiti adalan a napan ken Jesus tapno maawatanda ti kaipapanan dagiti pannursurona!  Ad-adda a maawatandan dagiti ilustrasion. Kayat ni Jesus a maawatanda dagiti ilustrasionna tapno maisuroda met ti kinapudno iti sabsabali. “Ti lampara ket saan a makaluban iti labba wenno maikabil iti sirok ti katre,” di ngamin? insaludsodna. Saan kadi a ‘maikabil dayta iti pagiparabawan iti silaw’? Gapuna, imbalakad ni Jesus: “Asinoman nga adda lapayagna, dumngeg koma.”—Marcos 4:21-23.

Kalpasan nga inlawlawag ni Jesus ti ilustrasion maipapan iti agmulmula, kayat dagiti adalan nga ad-adu pay ti maammuanda. Kiniddawda: “Ilawlawagmo man kadakami ti ilustrasion maipapan kadagiti ruot.”—Mateo 13:36.

Idi dinamagda dayta, naiduma ti impakitada a kababalin iti impakita dagiti tattao nga adda iti igid ti baybay. Nalawag a dimngeg dagidiay a tattao ngem saanda a kayat a maammuan ti kaipapanan dagiti ilustrasion ken ti pagaplikaranna. Napnekdan iti naibaga kadagiti ilustrasion. Inkompara ni Jesus dagiti tattao nga adda iti igid ti baybay kadagiti managsaludsod nga adalanna a napan kenkuana tapno maammuanda ti ad-adu pay a pannursurona.

Kinunana: “Ipangagyo dagiti mangmangngegyo. No kasano ti panangtratoyo iti sabsabali, kastanto met ti pannakatratoyo, wen, ad-adunto pay ti mainayon kadakayo.” (Marcos 4:24) Ipangpangag dagiti adalan ti mangmangngegda kenkuana. Subsubadanda ti napasnek a pannakaseknan ken atension ni Jesus, ket nabendisionanda iti ad-adu pay a pannursuro, ad-adu pay a pannakailawlawag. Gapuna, sinungbatan ni Jesus ti saludsod dagiti adalanna maipapan iti ilustrasion ti trigo ken dagiti ruot. Inlawlawag ni Jesus:

“Ti nangimula kadagiti nasayaat a bin-i ket ti Anak ti tao; ti talon ket ti lubong. Dagiti met nasayaat a bin-i iladawanna dagiti annak ti Pagarian, ngem dagiti ruot isu dagiti annak daydiay managdakdakes. Ti kabusor a nangimula kadagiti ruot isu ti Diablo. Ti panagani ket ti panungpalan daytoy a sistema, ken dagiti paraani isu dagiti anghel.”—Mateo 13:37-39.

Kalpasan nga imbaga ni Jesus dagiti karaman iti ilustrasionna, inladawanna ti pagbanagan. Kunana nga inton agpatingga ti sistema ti bambanag, dagiti paraani, wenno dagiti anghel, ilasindanto dagiti arig ruot nga agpampammarang a Kristiano manipud kadagiti pudno nga “annak ti Pagarian.” Maurnongto “dagiti nalinteg” ket agraniagdanto “iti Pagarian ni Amada.” Dagiti ngay “annak daydiay managdakdakes”? Madadaeldanto, a pakaigapuan ti ‘panagsangit ken panagngaretngetda.’—Mateo 13:41-43.

Impaayan ni Jesus dagiti adalanna iti tallo pay nga ilustrasion. Umuna, kinunana: “Ti Pagarian ti langit ket mayarig iti gameng a nailemmeng iti talon, a nasarakan ti maysa a tao ket inlemmengna. Gapu iti ragsakna, inlakona ti amin nga adda  kenkuana ket ginatangna dayta a talon.”—Mateo 13:44.

Intuloyna: “Ti Pagarian ti langit ket mayarig pay iti komersiante nga agbirbirok kadagiti nasayaat a perlas. Idi nakabirok iti maysa a perlas a nangato ti kalidadna, dagus nga inlakona ti amin nga adda kenkuana ket ginatangna dayta.”—Mateo 13:45, 46.

Iti agpada nga ilustrasion, intampok ni Jesus ti kinatulok ti maysa a mangisakripisio iti nagpateg a banag. Dagus nga inlako ti komersiante ti “amin nga adda kenkuana” tapno magatangna ti perlas a nangato ti kalidadna. Naawatan dagiti adalan ni Jesus ti pangngarig maipapan iti napateg a perlas ken ti tao a nakasarak iti gameng a nailemmeng iti talon ket “inlakona ti amin” tapno magun-odna dayta. Kadagitoy dua nga ilustrasion, adda napateg a banag a magun-odan ken maipateg. Mayarig daytoy iti panagsakripisio nga aramiden ti maysa tapno mapennekna ti naespirituan a kasapulanna. (Mateo 5:3) Dadduma kadagiti dumdumngeg ken Jesus idi imbagana dagitoy nga ilustrasion ti nangipakita idin iti kinatulokda nga agsakripisio tapno mapennekda ti naespirituan a kasapulanda ken tapno agbalinda a pudno a pasurotna.—Mateo 4:19, 20; 19:27.

Kamaudiananna, inyarig ni Jesus ti Pagarian ti langit iti iket a makaala iti amin a kita ti ikan. (Mateo 13:47) No mapaglalasin dagiti ikan, maikabil iti pagkargaan dagiti nasayaat ngem maibelleng dagiti saan a nasayaat. Imbaga ni Jesus a kasta met laeng inton agpatingga ti sistema dagiti bambanag—ilasinto dagiti anghel ti nadangkes manipud iti nalinteg.

Kasla agkalkalap met iti naespirituan ni Jesus idi inawisna dagiti umuna nga adalanna nga agbalin a “mangngalap iti tattao.” (Marcos 1:17) Ngem imbagana a ti ilustrasionna maipapan iti iket ket agaplikar iti masanguanan, iti “panungpalan daytoy a sistema.” (Mateo 13:49) Gapuna, mabigbig dagiti apostol ken ti dadduma nga adalan a dumdumngeg ken Jesus nga addanto makaparagsak a bambanag a mapasamak.

Dagiti nakangngeg kadagiti ilustrasion nga imbaga ni Jesus iti bangka nabendisionanda iti ad-adu pay. Impakita ni Jesus ti kinatulokna a ‘mangilawlawag iti amin a banag kadagiti adalanna no is-isuda laeng.’ (Marcos 4:34) Isu ket “mayarig iti maysa a bumalay, a mangiruar kadagiti daan ken baro a banag iti pagidulinanna iti gameng.” (Mateo 13:52) Idi imbagana dagitoy nga ilustrasion, saan a ti laingna a mangisuro ti ipakpakitana. Imbes ketdi, iranranudna kadagiti adalanna dagiti kinapudno a mayarig iti di magatadan a gameng. Talaga nga awan kapadana a “mannursuro.”