“MABALINEN a pumanaw ti bus ngem agbati ti Chinese a lalaki!” Nangngeg dayta ni Alexandra bayat a nakatugaw iti bus nga agur-uray a bumallasiw iti sabali a pagilian iti South America. Dimsaag tapno kitaenna no ania ti mapaspasamak. Nakitana ti maysa nga agtutubo a Chinese a marigrigatan nga agsao iti Spanish bayat ti panangilawlawagna iti guardia ti problemana. Gapu ta umat-atender ni Alexandra iti maysa a Chinese a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova, nagboluntario a tumulong kas paraipatarus (interpreter).

Inlawlawag ti lalaki a legal a residente isuna ngem natakaw dagiti papeles ken kuartana. Idi damo, saan a mamati ti guardia ken pinagsuspetsaanna pay ketdi ni Alexandra a karaman iti panagipuslit iti tao (human trafficking). Idi agangay, namati met laeng ti guardia. Ngem masapul nga agmulta ti piman a Chinese ta saanna a maited dagiti dawdawatenda a papeles. Gapu ta awan kuartana, pinautangan ni Alexandra iti $20. Nagyamyaman unay ti lalaki ken imbagana a nasursurokto pay ti ibayadna. Imbaga ni Alexandra a saan nga agur-uray iti kasukat. Naragsakan a timmulong ta ammona a dayta ti umiso nga aramiden. Inikkanna ti lalaki kadagiti publikasion a naibatay iti Biblia ken pinaregtana a makipagadal iti Biblia kadagiti Saksi.

Makalunag iti puso a mangngeg ti kasta a kinaparabur iti estranghero ken awan duadua nga ar-aramiden met dayta ti dadduma a tattao, adda man relihionda wenno awan. Sika ngay? Nakasaganaka met kadi a tumulong iti kasta a managsakripisio a pamay-an? Paginteresantayo dayta a saludsod ta imbaga ni Jesus: “Ad-adu ti kinaragsak iti panangted ngem iti panangawat.” (Aramid 20:35) Makapainteres met dayta iti siensia ta natakuatan dagiti researcher a pagsayaatam ti panangted. Kitaentayo no kasano.

Ipakita dagiti kapadasan a kanayon nga agkuykuyog ti panangted ken kinaragsak. Insurat ni apostol Pablo a “ti Dios ayatenna ti naragsak a manangited.” Tuktukoyenna dagiti Kristiano a nangted iti dakkel a donasion tapno maep-ep ti rigat dagiti kapammatianda. (2 Corinto 8:4; 9:7) Saan nga ibagbaga ni Pablo a nangtedda gapu ta naragsakda no di ket naragsakda gapu ta nangtedda.

Agpayso dayta ta sigun iti maysa a panagadal, ti panangted “paandarenna ti parte ti utek nga adda koneksionna iti ragsak, relasionmo iti dadduma, ken panagtalek nga agresulta iti pannakapnek.” Natakuatan ti sabali pay a panagadal a “naragragsak dagiti nakipartisipar no itedda ti kuartada iti sabali a tao ngem no gastuenda dayta para iti bagida.”

Nariknam kadin a gapu iti kasasaadmo, bassit laeng ti maaramidam? Ti agpayso, posible a marikna ti amin a tattao ti rag-o ti panagbalin a “naragsak a manangited.” Saan a ti kantidad ti napateg no di ket ti motibo ti nangted. Nagsurat ti maysa a Saksi ni Jehova kadagiti mangipabpablaak iti daytoy a magasin ken nangipasurot iti kontribusionna: “Adun a tawen a bassit  laeng ti mait-itedko a kuarta idiay Kingdom Hall.” Ngem intuloyna: “Dakdakkel ti insukat ni Jehova a Dios ngem iti intedko. . . . Pagyamanan ta inikkandak iti gundaway a mangited iti daytoy a regalo—naliwliwaak.”

Siempre, saan laeng a kuarta ti mabalin nga ited. Adu pay ti sabali a maitedtayo.

Kuna ti Biblia: “Ti tao nga addaan naayat a kinamanangngaasi mangipapaay iti gunggona iti bukodna a kararua, ngem ti naulpit a tao iyegna ti pannakailaksid iti bukodna a bagi.” (Proverbio 11:17) Naparabur dagiti naasi a tattao ta maragsakanda a mangited iti tiempo, pigsa, atension, ken dadduma pay. Adu ti pagimbagan nga ited ti panangaramidda iti dayta. Kas pagarigan, sumayaat ti salun-atda gapu iti kasta a kinaparabur.

Ipakita dagiti panagadal a manmano a makarikna iti sakit ken ut-ot dagidiay agbolboluntario a tumulong iti dadduma ken saanda unay a madepres. Isu a kaaduanna a nasalsalun-atda. Ti kinaparabur pasayaatenna pay ketdi ti salun-at ti dadduma nga addaan iti nakaro a sakit kas iti multiple sclerosis wenno HIV. Natakuatan pay a dagidiay manglablaban iti pannakaadiktoda iti arak a tumultulong iti sabsabali ket saan unay a madepres ken dakdakkel ti posibilidad a saanda nga agsubli iti bisioda.

Apay? Naikuna a ti maysa a mangipakpakita iti “kinamanangngaasi, kinaparabur ken kinaimbag ket manmano a makarikna iti negatibo.” Maysa pay, gapu iti panangted mabalin a maksayan ti stress ken bumaba ti presion ti dara. Ken dagiti nabalo naparpartak a makarekoberda kadagiti sintoma ti depression no tumulongda iti sabsabali.

Pagimbagam ti panangted. Sigurado dayta.

Inyunay-unay ni Jesus kadagiti pasurotna: “Iyugaliyo ti mangted, ket mangtedto kadakayo dagiti tattao. Ibukbokdanto kadagiti saklotyo ti nasayaat a rukod, nasedsed, nayegyeg ken agliplippias. Ta ti rukod a pangrukrukodyo, pangrukoddanto met kadakayo.” (Lucas 6:38) No mangtedka, ad-adda nga agyaman dagiti tattao ken agbalinda met a naparabur. Makatulong ngarud ti panangted tapno maadda ti kooperasion ken panaggagayyem.

Sigun kadagiti researcher a mangad-adal iti pannakilangen dagiti tattao, “dagiti kanayon a mangyun-una iti pagimbagan ti dadduma matignayda ti dadduma nga aramidenda met ti kasta.” Kinapudnona, “ti laeng panangbasa kadagiti kapadasan a nangipakita iti naisangsangayan a kinaimbag tignayenna dagiti tattao nga agbalin a naparparabur.” Gapuna, sigun iti maysa a panagadal, “tunggal tao iti maysa a dakkel a grupo mabalinna nga impluensiaan ti pinullo wenno ginasut pay ketdi a tattao, a dadduma kadakuada ti saanna nga am-ammo ken saanna a nakitkita.” Iti sabali a pannao, makaakar ti maminsan a panangipakita iti kinaparabur isu nga ad-adunto ti mangipakita iti dayta iti intero a komunidad. Saanmo kadi a kayat ti agyan iti kasta a lugar? Wen,  dakkel ti pagimbaganna no ad-adu ti mangyugali iti panangted.

Makita daytoy a positibo nga epekto iti maysa a kapadasan idiay Florida, U.S.A. Kalpasan ti nadawel a bagyo, nagboluntario a mangsaranay ti maysa a grupo dagiti Saksi ni Jehova. Idi ur-urayenda ti suplay nga usarenda a mangtarimaan iti maysa a balay, nadlawda a naperdi ti alad ti maysa a kaarruba isu a nagboluntarioda a tarimaanen dayta. Di nagbayag, nagsurat dayta a kaarruba iti sangalubongan a hedkuarter dagiti Saksi ni Jehova. Kinunana: “Agyamanak unay. Karaman dagitoy a tattao kadagiti kasayaatan pay laeng a naam-ammok.” Kas panagyamanna, nangipatulod iti dakkel a kontribusion a mausar iti inawaganna nga ekstraordinario a trabaho dagiti Saksi.

Ti maysa a makapainteres a natakuatan iti panagadal iti siensia ket “agparang a nainkasigudan iti tao ti tumulong iti sabsabali.” Kuna ti panagadal nga “ammon [dagiti ubbing] nga iyun-una ti pagimbagan ti dadduma sakbay pay a masursuroda ti agsao.” Apay? Makita ti sungbat iti imbaga ti Biblia a dagiti tattao naparsuada “iti ladawan ti Dios.” Kayatna a sawen, addaanda kadagiti kangrunaan a kababalin nga adda iti Dios.—Genesis 1:27.

Ti kinaparabur ti maysa kadagiti nagsasayaat a kababalin ti Namarsua kadatayo a ni Jehova a Dios. Inikkannatayo iti biag ken amin a kasapulantayo tapno naragsaktayo. (Aramid 14:17; 17:26-28) Maam-ammotayo ti nailangitan nga Amatayo ken maammuantayo dagiti naayat a panggepna para kadatayo no adalentayo ti Saona, ti Biblia. Ibaga met dayta a libro a nangaramid ti Dios iti pamay-an tapno agbalin a naragsak ti masakbayantayo. * (1 Juan 4:9, 10) Gapu ta ni Jehova ti nagtaudan ti kababalin a kinaparabur ken naaramidka iti ladawanna, saan ngarud a nakaskasdaaw a pagsayaatam ken agresulta iti paborna no iyugalim ti mangted kas panangtulad iti kinaparaburna.—Hebreo 13:16.

Malagipmo pay ni Alexandra iti rugi daytoy nga artikulo? Ania ti resulta ti inaramidna? Imbaga ti padana a pasahero a sinayangna laeng ti kuartana. Ngem ti tinulonganna a lalaki kinontakna dagiti gagayyemna iti siudad a simmaruno a nagsardengan ti bus a naglugananda ket nabayadan a dagus ti utangna a $20. Kasta met, inaramid ti lalaki ti singasing ni Alexandra nga agadal iti Biblia. Naragsakan ni Alexandra a nakakita manen iti lalaki kalpasan ti tallo a bulan iti maysa a Chinese a kombension dagiti Saksi ni Jehova idiay Peru. Kas panagyaman iti amin nga inaramid ni Alexandra para kenkuana, inawis ti lalaki isuna ken dagiti kakaduana a nakikombension iti restawranna.

Mangyeg iti dakkel a ragsak ti panangted ken panangtulong iti sabsabali. Ken naragragsakka pay no bayat nga ar-aramidem dayta, matulongam dagiti tattao a mangam-ammo nga ad-adda pay iti daydiay paggapgapuan ti amin a nasayaat a regalo—ni Jehova a Dios! (Santiago 1:17) Marikriknam kadi dagiti pagimbagan ti kasta a panangted?