LUMLUMNEKEN ti init. Kitkitaen ni Rebecca ti katurturodan ken nabato nga aglawlaw. Sumagmamano a lawasen nga agbibiaheda ket nairuam met laengen nga agsakay iti kamelio nga aglaglag-oy ti pannagnana. Adayo isunan iti dimmakkelanna a lugar a Haran—ginasut a kilometro iti amianan a daya. Mabalin a dinanton pulos makita ti pamiliana. Sigurado a nakaad-adu ti saludsod iti panunotna maipapan iti agbalinto a biagna—aglalo ta dandanin makadanon iti papananna.

Limmabas ni Rebecca ken ti kakaduana iti adu a lugar iti Canaan ket addadan iti lugar a narigrigat a lasaten—ti Negeb. (Genesis 24:62) Posible a nakakita ni Rebecca kadagiti karnero. Mabalin a natikag daytoy a lugar isu a saan a nasayaat a talonen, ngem addaan daytoy iti nalawa a pagpaaraban. Daytoy a ruta ket kabesado ti lakay a mangidadaulo iti panagbiaheda. Saanen a makauray ti lakay a mangibaga iti naimbag a damag iti apona—agbalinen nga asawa ni Isaac ni Rebecca! Ngem pampanunoten la ketdi ni Rebecca no anianto ti biagna iti lugar a papananna. Ania ngata ti itsura ken ugali ni Isaac nga agbalinto nga asawana? Dida pay pulos nagkitkita! Maragsakanto ngata inton agkitada ken Rebecca? Ken anianto ngata ti marikna ni Rebecca?

Iti adu a lugar ita, kasla saan a normal ti naitulag a panagasawa. Ngem gagangay dayta iti dadduma a lugar. Aniaman ti kulturam, mabalin a maibagam nga awan pulos ideya ni Rebecca iti papananna. Talaga ngarud a natured isuna ken addaan iti natibker a pammati. Kasapulantayo dagita a kababalin no adda dagiti mapasamak a panagbalbaliw iti biagtayo. Adda pay nagsasayaat a kababalin ni Rebecca a manmano a makita iti dadduma.

Nangrugi ti dakkel a panagbalbaliw iti biag ni Rebecca iti maysa a pasamak a kasla normal laeng kenkuana. Mabalin a dimmakkel iti asideg wenno iti mismo a Haran a siudad iti Mesopotamia. Naiduma dagiti nagannakna iti kaaduan nga umili ti Haran. Saanda a daydayawen ti dios ti bulan a ni Sin. Imbes ketdi, ni Jehova ti Diosda.—Genesis 24:50.

Dimmakkel ni Rebecca a nakapimpintas a balasang, ngem saan la a basta napintas. Nagaget pay ken desente a balasang. Nabaknang ti pamiliada ta addaanda kadagiti adipen, ngem saan a natrato a kasla prinsesa. Nairuam iti nadagsen a trabaho. Kas iti adu a babbai idi panawenna, adda dagiti nadagsen a trabahona, a pakairamanan ti panagsakdo iti danum para iti pamiliada. No mumalemen, awitenna ti karamba sa mapan iti ubbog.—Genesis 24:11, 15, 16.

Maysa a malem, idi napnon ti karambana, adda lakay a timmaray nga immasideg kenkuana. Kinuna ti lakay: “Ikkannak, pangngaasim, iti sangkasimsim a danum manipud iti karambam.” Simple dayta a kiddaw ken nadayaw ti pannakaibagana. Nadlaw ni Rebecca nga adayo ti naggapuan ti lalaki, isu a dagus nga imbabana ti karambana ket pinainumna ti lalaki iti makapabang-ar ken nalamiis a danum agingga a napnek. Nakitana met ti 10 a nakaparintumeng a kamelio ti lalaki nga adda iti asideg, ngem di pay nakargaan ti pagpainuman kadagiti animal. Nadlawna a kitkitaen isuna ti lalaki, ket kayatna ti agbalin a naparabur agingga a kabaelanna. Isu a kinunana: “Maipaay met kadagiti kameliom sumakdoakto iti danum agingga a malpasda nga uminum.”—Genesis 24:17-19.

 No nadlawmo, saan la nga imbaga ni Rebecca a painumenna dagiti kamelio no di ket penkenna pay ida. No makain-inum la unay ti maysa a kamelio, mabalin a nasurok a 95 a litro a danum ti mainumna! Isu a no makain-inum la unay ti 10 a kamelio, adu nga oras koma a nagsaksakdo ni Rebecca. Ngem kas iti napasamak, kasla saan met a makain-inum unay dagiti kamelio. * Ammo kadi dayta ni Rebecca idi imbagana a painumenna dagiti kamelio? Saan. Kayatna ti agboluntario, ken maragragsakan pay ketdi nga agtrabaho iti nadagsen no kasapulan tapno maipakitana a kayatna a tulongan ti lakay a dina am-ammo. Inawat ti lakay ti tulongna, ket binuybuyana a naimbag ni Rebecca bayat nga agtartaray a mapan iti ubbog tapno agsakdo sa agsubli manen tapno kargaanna ti paginuman ti animal.—Genesis 24:20, 21.

Nalawag no ania ti kayat nga isuro kadatayo ti inaramid ni Rebecca. Agbibiagtayo iti panawen a nagkaro ti panagimbubukodan dagiti tattao. Kas naipakpakauna, dagiti tattao ket ‘managayatto iti bagbagida’ ken dida kayat ti mangipakita iti kinaimbag para iti sabsabali. (2 Timoteo 3:1-5) Tapno saan a maimpluensiaan dagiti Kristiano iti dayta nga ugali, nagsayaat no panunotenda a naimbag ti estoria ti Biblia maipapan iti dayta a balasang a nagsublisubli iti bubon.

Sigurado a nadlaw ni Rebecca ti panangpalpaliiw kenkuana ti lakay. Ngem awan ti madi nga intension ti lakay. Masmasdaaw laeng ken maragragsakan. Idi nalpasen ni Rebecca, rinegaloan ti lakay iti napapateg nga alahas! Idi kuan, dinamagna: “Makin-anak kenka? Ibagam kaniak, pangngaasim. Adda kadi aniaman a lugar iti balay ni amam a pangbusbosanmi iti rabii?” Idi imbaga ni Rebecca ti maipapan iti pamiliana, lallalo a naragsakan ti lakay. Ket mabalin a gapu iti ragsak ni Rebecca, imbagana pay: “Agpadpada nga adda garami ken adu a taraon kadakami, kasta met ti maysa a lugar a pangbusbosan iti rabii.” Saan a simple nga awis dayta, ta adda pay sabali a kakadua ti lakay. Kalpasanna, nagtaray nga immun-una ti balasang tapno ibagana ken ni nanangna ti napasamak.—Genesis 24:22-28, 32.

 Nalawag a napadakkel ni Rebecca a managpadagus. Dayta pay ti maysa a kababalin a saanen nga ipakpakita ti kaaduan ita—maysa pay a rason tapno tuladentayo ti pammati daytoy a nasayaat ti panagpuspusona a balasang. Ti koma pammatitayo iti Dios ti mangtignay kadatayo nga agbalin a managpadagus. Managpadagus ni Jehova a Dios ta naparabur iti amin, ket kayatna a kasta koma met dagiti agdaydayaw kenkuana. No naparaburtayo uray kadagidiay mabalin a dinto pulos makasubad kadatayo, parparagsakentayo ti nailangitan nga Amatayo.—Mateo 5:44-46; 1 Pedro 4:9.

Asino ti lakay nga adda iti bubon? Isu ket adipen ni Abraham, a kabsat ti lolo ni Rebecca. Siaayat ngarud a pinadagus ti tatang ni Rebecca a ni Betuel iti balayda. Mabalin nga Eliezer ti nagan daytoy nga adipen. * Indasaranda iti makan, ngem saan a nangan agingga a naibagana ti rantana. (Genesis 24:31-33) Mabalin a mailadawantayo a magaggagaran a manges-estoria iti nakitana nga ebidensia nga iturturong ken bembendisionan ti Diosna a ni Jehova ti importante a misionna. Kasano a kasta?

Panunotem ti eksena bayat nga ages-estoria ni Eliezer ket dumdumngeg met a naimbag ni Betuel a tatang ni Rebecca ken ti manongna a ni Laban. Imbagana a ni Abraham ket binendisionan ni Jehova a Dios iti kasta unay idiay Canaan, ken naaddaan da Abraham ken Sara iti anak a lalaki nga agnagan iti Isaac, nga isu ti agtawid iti amin. Inikkan ni Abraham daytoy nga adipen iti importante a mision: Agbirok iti agbalin nga asawa ni Isaac kadagiti kakabagian ni Abraham idiay Haran.—Genesis 24:34-38.

Pinagkari ni Abraham ni Eliezer a saan a mangala iti babai a Canaanita nga agbalin nga asawa ni Isaac. Apay? Saan ngamin a resrespetuen wenno daydayawen dagiti Canaanita ni Jehova a Dios. Ammo ni Abraham nga addanto panawen a dusaen ida ni Jehova gapu iti kinadakesda. Saan a kayat ni Abraham a maipada ti ipatpategna nga anak a ni Isaac kadagita a tattao ken maimpluensiaan kadagiti dakes nga aramidda. Ammona met nga adda nagpateg a papel ti anakna iti pannakatungpal dagiti kari ti Dios.—Genesis 15:16; 17:19; 24:2-4.

Intultuloy nga inyestoria ni Eliezer nga idi simmangpet isuna iti bubon iti asideg ti Haran, nagkararag ken Jehova a Dios. Inkararagna a ni Jehova koma ti mangpili iti agbalin nga asawa ni Isaac. Kasano? Indawatna a mapan koma iti bubon ti balasang a pilien ti Dios. No dumawat ni Eliezer iti mainum, agboluntario koma ti balasang a mangpainum saan la a kenkuana no di pay ket kadagiti kameliona. (Genesis 24:12-14) Ket asino ti napan iti bubon ken eksakto a nangaramid iti dayta? Ni Rebecca! Panunotem laengen no ania ti nariknana no nangngegna koma ti inyestoria ni Eliezer kadagiti kapamiliana!

Natignay ti puso da Betuel ken Laban iti estoria ni Eliezer. Kinunada: “Nagtaud ken Jehova daytoy a banag.” Kas iti kulturada, intulagda a mayasawa ni Rebecca ken ni Isaac. (Genesis 24:50-54) Ngem kayatna kadi a sawen a sumurot lattan ni Rebecca iti dayta a katulagan?

Sumagmamano a lawas sakbayna, insaludsod ni Eliezer: “Anian no ti babai saanto a kumuyog kaniak?” Insungbat ni Abraham: “Siwayawayakanton iti pagrebbengan kaniak babaen ti sapata.” (Genesis 24:39, 41) Uray iti pamilia ni Betuel, maikabkabilangan ti desision ni Rebecca. Magagaran la unay ni Eliezer a mangileppas iti misionna isu a kabigatanna, indawatna nga ikuyognan ni Rebecca nga agsubli idiay Canaan. Ngem kayat ti pamilia ni Rebecca a makipagyan pay kadakuada ti balasangda iti uray 10 laeng nga aldaw. Kamaudiananna, kastoy ti napagsasaritaanda: “Ayabantayo ti balasang ket agimtuodtayo.”—Genesis 24:57.

Masapulen a mangaramid ni Rebecca iti nakapatpateg a desision. Ania ngata ti desisionna? Pagustuanna ngata ti rikrikna da tatang ken manongna, nga ipakaasina a saanen a sumurot ken Eliezer? Wenno ibilangna a pribilehio nga adda pasetna kadagiti pasamak a nalawag nga iturturong ni Jehova a Dios? Idi simmungbat, impakitana no ania ti riknana iti daytoy a bigla ken mabalin a makapadanag a panagbalbaliw iti biagna. Imbagana: “Situtulokak a mapan.”—Genesis 24:58.

Talaga a nagpaiduma ti kababalinna! Ita, agduduma ti kaugaliantayo maipapan iti panagasawa, ngem adu latta ti maadaltayo ken ni Rebecca. Ti kapatgan kenkuana ket ti pagayatan ni Jehova a Diosna, saan a  ti kayatna. No maipapan iti panagasawa ita, kasayaatan latta ti balakad ti Biblia—maipapan iti panangpili iti pakiasawaan wenno no kasano ti agbalin a nasayaat nga asawa. (2 Corinto 6:14, 15; Efeso 5:28-33) Talaga a nagsayaat no tuladentayo ti inaramid ni Rebecca ken aramidentayo ti pagayatan ti Dios.

Sinuportaran ti pamilia ni Betuel ti dungdungnguenda a balasang. Kalpasanna, kimmuyogen ni Rebecca kada Eliezer, kaduana ni Debora a nangay-aywan kenkuana, ken ti dadduma pay nga adipen a babai. (Genesis 24:59-61; 35:8) Idi kuan, adayodan iti Haran. Adayo ti nabiaheda—800 a kilometro wenno nasursurok pay, ken mabalin nga immabut iti tallo a lawas. Mabalin a narigat dayta. Adun ti nakitkita ni Rebecca a kamelio ngem ditay maibaga a nalaing nga agsakay iti kamelio. Ibaga ti Biblia a pumapastor ti pamiliada, saanda a negosiante a nairuam nga agsakay iti kamelio. (Genesis 29:10) Kaaduanna nga agreklamo dagiti agdadamo nga agsakay iti kamelio uray no apagbiit laeng ta saanda a komportable.

Aniaman ti napasamak, sigurado a maragragsakan ni Rebecca a mangammo manipud ken Eliezer iti ad-adu pay maipapan ken ni Isaac ken iti pamiliana. Iladawam nga addada iti paginuduan ket es-estoriaen kenkuana ni Eliezer ti kari ni Jehova a Dios iti gayyemna a ni Abraham. Iti linia ti pamilia ni Abraham, addanto patauden ti Dios a pakabendisionan ti amin a tattao. Panunotem laengen ti siddaaw ni Rebecca idi naammuanna a matungpalto ti kari ni Jehova a Dios babaen ken Isaac nga agbalinto nga asawana, ken siempre, babaen met kenkuana!—Genesis 22:15-18.

Dimteng met laengen ti aldaw a nailadawan iti rugi daytoy nga artikulo. Bayat nga addadan idiay Negeb ken rumabiin, adda nakita ni Rebecca a lalaki a magmagna. Kasla nauneg ti pampanunoten ti lalaki. Dagus a “dimsaag [ni Rebecca] iti kamelio,” a mabalin a dina payen inuray nga agparintumeng ti kamelio, sa insaludsodna ken Eliezer: “Siasino daydiay a lalaki a magmagna iti tay-ak a sumabet kadatayo?” Idi naammuan ni Rebecca nga isu dayta ni Isaac, nagdalungdong ket inabbonganna ti ulona. (Genesis 24:62-65) Apay? Nalawag a panangipakita dayta iti respeto iti agbalinto nga asawana. Mabalin a panunoten ti dadduma ita a kadaananen dayta. Ngem kinapudnona, makasursurotayo amin iti kinapakumbaba ni Rebecca, ta asino koma kadatayo ti saan a maay-ayo iti dayta a nagpintas a kababalin?

Ni Isaac nga ag-40 ti tawennan ket agladladingit pay laeng gapu iti ipapatay ni nanangna a Sara, tallo a tawenen ti napalabas. Maibagatayo ngarud a nadungngo ken naayat a lalaki ni Isaac. Anian a bendision para iti kasta a lalaki ti maaddaan iti nagaget, managpadagus, ken napakumbaba nga asawa! Ania ti simmaruno a napasamak? Kuna ti Biblia: “Nagayat kenkuana” ni Isaac.—Genesis 24:67; 26:8.

Uray iti panawentayo ita, a 3,900 a tawenen ti limmabas, nalakatayo laeng a magustuan ni Rebecca. Adda kadi rason tapno ditay magustuan ti kinatured, kinagaget, kinamanagpadagus, ken kinapakumbabana? Ubing man wenno nataengan, lalaki wenno babai, adda asawana wenno awan, nagsayaat a tuladentayo ti pammati ni Rebecca!