1, 2. Ania ti pangibilangan ti adu a tattao iti trabahoda?

PARA iti kaaduan, marukod ti pateg ti maysa sigun iti trabaho wenno posisionna. Iti dadduma a kultura, no makiam-ammoda iti maysa a tao, masansan a daytoy ti umuna nga isaludsodda, “Ania ti trabahom?”

² No dadduma, deskribiren ti Biblia dagiti tattao sigun iti trabahoda. Kas pagarigan, natukoy ni “Mateo nga agsingsingir iti buis”; ni “Simon, maysa nga agkurkurti iti lalat”; ken ni “Lucas a dungdungnguen a mangngagas.” (Mat. 10:3; Ara. 10:6; Col. 4:14) Nadeskribir met ti dadduma sigun iti inted ti Dios nga annongen wenno pribilehioda. Mabasatayo ti maipapan kada Ari David, propeta Elias, ken apostol Pablo. Impategda ti inted ti Dios nga annongenda. No adda naited kadatayo a pribilehio, ipategtayo met koma dayta.

3. Apay a dagiti nataengan masapul a sanayenda dagiti ub-ubing a kakabsat? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

³ Adu kadatayo ti mangipatpateg iti trabaho a naited kadatayo ken kayattayo nga itultuloy nga aramiden dayta. Ngem nakalkaldaang ta manipud idi kaaldawan ni Adan, lumakaytayon ket  sabalin ti mangituloy iti dati nga ar-aramidentayo. (Ecl. 1:4) Gapu iti dayta, maipaspasango ita dagiti pudno a Kristiano iti nagduduma a narigat a kasasaad. Nakasaksaknapen ti trabaho dagiti adipen ni Jehova ken adun ti ramanenna dayta. No adda dagiti baro a trabaho wenno annongen, kasapulan met ti panagsursuro iti baro a pamay-an a panangaramid kadagita—kas iti panangusar iti moderno a teknolohia. Mabalin a marigatan ti dadduma a nataengan a makidanggay kadagita a panagrang-ay. (Luc. 5:39) Kasta met, normal laeng a kumapuy ti dadduma bayat nga agmataenganda. (Prov. 20:29) Gapuna, maipakita dagiti nataengan a kakabsat ti ayat ken pagsayaatanda no sanayenda dagiti ub-ubing a kakabsat a mangibaklay kadagiti dakdakkel a responsabilidad.—Basaen ti Salmo 71:18.

4. Apay a marigatan ti dadduma a mangitalek iti responsabilidad? (Kitaen ti kahon a “ No Apay a Saan a Kayat ti Dadduma ti Mangsanay.”)

⁴ Mabalin a narigat para kadagiti addaan iti annongen ti mangitalek iti responsabilidad kadagiti ub-ubing a kakabsat. Adda dagiti maamak a mapukawda ti trabaho nga ipatpategda. Madanagan met ti dadduma ta mabalin a saanen a nasayaat ti resulta ti trabaho no saanen nga isuda ti mangaramid iti trabaho. Pampanunoten met ti dadduma nga awan tiempoda a mangsanay. Kadagiti met ub-ubing a kakabsat, masapul nga agan-anusda no saanda a maikkan iti kanayonan a responsabilidad.

5. Ania dagiti saludsod a mausig iti daytoy nga artikulo?

⁵ Gapuna, kasano a matulongan dagiti natataengan dagiti ub-ubing a kakabsat a mangibaklay iti kanayonan a responsabilidad, ken apay a napateg dayta? (2 Tim. 2:2) Apay a napateg a maaddaan dagiti ub-ubing a kakabsat iti nasayaat a kababalin bayat a tultulongan ken agsursuroda kadagiti aduan iti kapadasan a kakabsat? Usigentayo no kasano nga insagana ni Ari David ti anakna a mangibaklay iti napateg a responsabilidad.

6. Ania idi ti kayat nga aramiden ni Ari David, ngem ania ti imbaga ni Jehova?

⁶ Kalpasan ti adu a tawen nga awan ti permanente a nagnaedan ni David, nagbalin  nga ari ket nagnaed iti komportable a balay. Nalidayan ni David gapu ta awan ti “balay,” wenno templo, a naaramid para ken Jehova. Dayta ti makagapu a kayatna ti mangibangon iti templo ket imbagana ken propeta Natan: “Adtoy agnanaedak iti balay a sedro, ngem ti lakasa ti tulag ni Jehova adda iti sirok dagiti lupot ti tolda.” Imbaga ni Natan: “Isuamin nga adda ita pusom aramidem, ta adda kenka ti pudno a Dios.” Ngem imbilin ni Jehova ken Natan nga ibagana ken David: “Saanto a sika ti mangibangon maipaay kaniak iti balay a pagnaedak.” Nupay impasigurado ni Jehova nga itultuloyna a bendisionan ni David, inkeddengna a ti anak ni David a ni Solomon ti mangaramid iti templo. Ania ti reaksion ni David?—1 Cron. 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1.

7. Ania ti reaksion ni David iti bilin ni Jehova?

⁷ Saan nga impaidam ni David ti suportana iti proyekto, ken saan a napateg kenkuana no asino ti mapadayawan iti pannakaibangon ti templo. Kinapudnona, ti templo ket naawagan idi agangay a templo ni Solomon, saan a templo ni David. Nupay mabalin a nadismaya ni David ta saanna a naaramid ti kayatna, naan-anay a sinuportaranna ti proyekto. Timmulong a nangorganisar kadagiti trabahador ken nagurnong iti landok, gambang, pirak, balitok, ken kayo a sedro. Pinaregtana pay ni Solomon ket imbagana: “Ita, anakko, adda koma kenka ni Jehova, ket masapul nga agbalinka a naballigi ket ibangonmo ti balay ni Jehova a Diosmo, kas iti sinaona maipapan kenka.”—1 Cron. 22:11, 14-16.

8. Apay a mabalin a pinanunot ni David a saan a kualipikado ni Solomon, ngem ania ti inaramidna?

⁸ Basaen ti 1 Cronicas 22:5. Mabalin a pinanunot ni David a saan a kualipikado ni Solomon a mangidaulo iti dayta a napateg a proyekto. Ngamin, masapul nga agbalin a “naringbaw iti kinatan-ok” ti templo, ngem agtutubo ken bassit pay idi ti kapadasan ni Solomon. Nupay kasta, ammo ni David a tulongan ni Jehova ni Solomon tapno maitungpalna ti trabaho a naited kenkuana. Isu nga inaramid ni David ti amin a kabaelanna a tumulong ket nangisagana iti nakaad-adu a materiales.

9. Kasano nga agbalin a naragsak dagiti natataengan a mangipasa iti responsabilidad? Iyilustrarmo.

⁹ Saan koma a nadagsen ti rikna dagiti natataengan no masapul nga iyawatdan ti annongenda kadagiti ub-ubing a kakabsat a lallaki. Ngamin, pagsayaatan ti organisasion no masanayda a mangibaklay iti responsabilidad. Maragsakan koma dagiti nadutokan a lallaki no kualipikadon dagiti sinanayda a mangitungpal iti trabaho. Kas panangyilustrar, panunotem ti maysa nga ama a mangisursuro iti anakna nga agmaneho. Idi bassit pay laeng ti ubing, ob-obserbaranna ti amana. Idi dimmakkelen, ilawlawagen ti amana ti ar-aramidenna. Idi adda lisensianan, mabalinnan ti agmaneho bayat nga isursuro ti  amana no ania pay ti aramidenna. Mabalin nga agsinnublatda nga agmaneho, ngem inton agangay, masansan wenno kanayon pay ketdin nga isun ti agmaneho para iti lumakayen nga amana. Maragsakan ti masirib nga ama uray sublatan ti anakna ken saan a nadagsen ti riknana a ti anaknan ti agmaneho. Maragsakan met dagiti natataengan no adda masanayda a mangaramid kadagiti responsabilidad iti organisasion.

10. Kasano a minatmatan ni Moises ti dayaw ken autoridad?

¹⁰ Liklikan koma dagiti nataengan ti agbalin a naimon. Usigentayo ti reaksion ni Moises idi nangrugi nga agakem kas mammadto ti dadduma nga Israelita. (Basaen ti Numeros 11:24-29.) Kayat ida a lapdan ni Josue, a katulongan ni Moises. Pinanunotna nga ag-agawenda ti autoridad ni Moises ken ti dayaw a para kenkuana. Ngem imbaga ni Moises: “Agim-imonka kadi maipaay kaniak? Saan, tarigagayak nga amin a tattao ni Jehova mammadtoda, agsipud ta ikabil ni Jehova ti espirituna kadakuada!” Nabigbig ni Moises a pagayatan dayta ni Jehova. Imbes a maiturong kenkuana ti dayaw, kayat ni Moises a maipaayan koma iti isu met laeng a naespirituan a sagut ti amin nga adipen ni Jehova. Kas ken Moises, saan kadi a maragsakantayo no maited iti dadduma ti pribilehio a mabalin koma a naited kadatayo?

11. Ania ti imbaga ti maysa a kabsat maipapan iti panangipasa iti responsabilidadna?

¹¹ Ita, adu a nagaget a kakabsat a lallaki ti nagserbi iti adun a dekada ken nangsanay iti dadduma a mangaramid iti kanayonan a trabaho. Kas pagarigan, nagserbi ni Peter iti amin-tiempo iti nasurok a 74 a tawen. Tallopulo ket lima a tawen a nagserbi iti maysa a sanga nga opisina idiay Europe. Adu a tawen nga isu ti overseer ti Service Department. Ngem nayawat itan dayta a responsabilidad iti ub-ubing a kabsat a ni Paul, nga adu a tawen a katrabahuan ni Peter. Ania ti narikna ni Peter iti dayta a panagbalbaliw? Imbagana, “Maragsakanak ta adda dagiti kakabsat a nasanay a mangibaklay iti nadagdagsen a responsabilidad ken nagsayaat ti panangitungpalda iti trabahoda.”

12. Ania ti maadaltayo iti salaysay ti Biblia maipapan ken Rehoboam?

¹² Idi natay ni Solomon, nagbalin nga ari ti anakna a ni Rehoboam. Idi agkasapulan ni Rehoboam iti tulong no kasano nga itungpalna ti responsabilidadna, nagpabalakad nga umuna kadagiti lallakay. Ngem dina inawat ti balakadda! Imbes ketdi, dimngeg iti balakad dagiti kasadaranna a katulonganna idi. Nagdakes ti nagbanagan dayta. (2 Cron. 10:6-11, 19) Ania ti maadaltayo? Nainsiriban nga agpatulong ken ikabilangan ti balakad dagiti natataengan ken aduan kapadasan. Nupay saan a kasapulan a marikna dagiti ub-ubing a masapul a surotenda dagiti dati a pamay-an iti panangasikaso kadagiti bambanag, saanda koma a dagus a laksiden ti balakad dagiti natataengan.

13. Kasano a makitinnulong dagiti ub-ubing a kakabsat kadagiti natataengan?

¹³ Mabalin a karaman dagiti natataengan iti trabaho nga idadauluan ti dadduma nga ub-ubing a kakabsat. Nupay nagbaliwen ti akem dagiti ub-ubing a kakabsat, makatulong iti panagdesisionda no agpabalakadda nga umuna kadagiti nataengan ta adun ti pannakaammo ken kapadasanda. Idi sinuktan ni Paul, a nadakamat itay, ni Peter kas overseer iti maysa a departamento iti Bethel, kinunana, “Iwaywayaak ti agpabalakad ken Peter, ken iparparegtak iti dadduma iti departamento a kasta met ti aramidenda.”

14. Ania ti masursurotayo iti panagtinnulong da Timoteo ken apostol Pablo?

¹⁴ Ub-ubing ni Timoteo ngem ni apostol Pablo, ken adu a tawen a nagkaduada iti trabaho. (Basaen ti Filipos 2:20-22.) Insurat  ni Pablo kadagiti taga-Corinto: “Ibaonko kadakayo ni Timoteo, yantangay isu ti dungdungnguen ken matalek nga anakko iti Apo; ket ipalagipnanto kadakayo dagiti pamay-ak mainaig ken Kristo Jesus, no kasano a mangisursuroak iti isuamin a lugar iti tunggal kongregasion.” (1 Cor. 4:17) Ipakita dayta a nagsayaat ti panagtinnulong da Pablo ken Timoteo. Inwayaan ni Pablo nga isuro ken Timoteo ti ‘pamay-anna mainaig ken Kristo.’ Nakasursuro ni Timoteo ket impatpateg ni Pablo. Nagtalek ni Pablo a kabaelan ni Timoteo a tulongan dagiti taga-Corinto tapno mataginayonda ti espiritualidadda. Nagsayaat a tuladen dayta dagiti panglakayen bayat a sansanayenda ti dadduma a mangidaulo iti kongregasion.

15. Kasano a makatulong kadatayo ti balakad ni Pablo kadagiti taga-Roma no maapektarantayo iti panagbalbaliw?

¹⁵ Agbibiagtayon iti makapagagar a tiempo. Rumangrang-ay ti organisasion ni Jehova ditoy daga, ket kakuykuyog dayta ti panagbalbaliw. Maapektarantayo kadagita a panagbalbaliw ngem agtalinaedtayo koma a napakumbaba, ken sipapanunottayo iti pagayatan ni Jehova, saan ket a ti kayattayo. Agresulta dayta iti panagkaykaysa. Insurat ni Pablo kadagiti Kristiano idiay Roma: “Ibagak iti tunggal maysa kadakayo dita a saanna a panunoten nga ad-adda ti bagina ngem iti rebbengna a panangpanunot; no di ket agpanunot tapno maaddaan iti nasimbeng a panagpampanunot, tunggal maysa kas imbunong ti Dios kenkuana a rukod ti pammati. Ta no kasano nga iti maysa a bagi addaantayo ti adu a kameng, ngem dagiti kameng saanda nga agpapada amin iti pakausaran, kasta met a datayo, nupay adutayo, ket maysa a bagi a naikaykaysa ken Kristo, ngem agkikinnameng iti maysa ken maysa.”—Roma 12:3-5.

16. Ania ti mabalin nga aramiden dagiti natataengan, ub-ubing a kakabsat, ken assawa a babbai tapno agtalinaed ti talna ken panagkaykaysa iti organisasion ni Jehova?

¹⁶ Ngarud, aniaman ti kasasaadtayo, suportarantayo koma ti Pagarian ni Jehova ken aramidentayo ti trabaho a naited kadatayo. Dakayo a natataengan, sanayenyo dagiti ub-ubing a kakabsat a mangibaklay iti responsabilidad. Dakayo nga ub-ubing, awatenyo ti trabaho a maitalek kadakayo, ken agbalinkayo a napakumbaba ken raemenyo dagiti natataengan. Ken dakayo nga assawa a babbai, tuladenyo ti asawa ni Aquila a ni Priscila, a kanayon a nangsuporta iti asawana idi nagbalbaliw ti kasasaadda.—Ara. 18:2.

17. Ania ti imbaga ni Jesus a maaramidan dagiti adalanna, ken apay a sinanayna ida?

¹⁷ No maipapan iti panangsanay iti sabsabali tapno maibaklayda ti kanayonan a responsabilidad, awanen ti nasaysayaat pay nga ulidan ngem ni Jesus. Ammona nga agpatingga ti ministeriona ditoy daga ken ituloy ti dadduma ti trabahona. Nupay imperpekto dagiti adalanna, nagtalek kadakuada ken imbagana a dakdakkel ti maaramidanda ngem iti naaramidanna. (Juan 14:12) Sinanayna ida a naimbag, ket naikasabada ti naimbag a damag iti adu a nasion.—Col. 1:23.

18. Ania a trabaho ti aramidentayto iti masanguanan, ken ania ti mabalintayo a pakipasetan ita?

¹⁸ Kalpasan a natay ni Jesus, napagungar idiay langit ket naikkan iti ad-adu a trabaho ken autoridad nga “adayo a nangatngato ngem iti tunggal gobierno ken autoridad ken pannakabalin ken kinaapo.” (Efe. 1:19-21) No mataytayo a matalek sakbay ti Armagedon, mapagungartayto iti baro a lubong. Adunto a makaparagsak a trabaho ti aramidentayo. Ngem ita, adda nagpateg a trabaho a pakipasetantayo—ti panangikasaba iti naimbag a damag ken panangaramid iti ad-adalan. Isu nga ubingtay man wenno nataengan, agtultuloy koma nga ‘aduantayo iti aramiden iti trabaho ti Apo.’—1 Cor. 15:58.