Nĩkĩ Yesũ Wakwie?
Ũndũ Mbivilia ĩsũngĩĩte
Yesũ akwie nĩ kana andũ maekewe naĩ syoo na maikwata thayũ ũtathela. (Alomi 6:23; Aeveso 1:7) O na ĩngĩ, kĩkwʼũ kya Yesũ nĩkyaĩkĩĩthisye kana andũ no maendeee kwĩthĩwa me aĩkĩĩku kwa Ngai o na makwatwʼa nĩ motato manenevete ata.—Aevelania 4:15.
Ĩmanyĩsye ũndũ kĩkwʼũ kya mũndũ ũmwe kyeanĩisye maũndũ maingĩ.
Yesũ akwie nĩ kana ‘tũekewe naĩ sitũ.’—Akolosai 1:14.
Mũndũ wa mbee, Atamu, oombĩtwe e mwĩanĩu, ate na naĩ. Ĩndĩ, nĩwatwie kũlea kũmwĩwʼa Ngai. Ĩla Atamu waleile kwĩwʼa, kana ĩla weekie naĩ, nĩwaeteie ũsyao wake wʼonthe mathĩna. Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Nũndũ wa kũlea kwĩwʼa kwa mũndũ ũmwe aingĩ matwiwe athe.”—Alomi 5:19.
Yesũ aĩ o mwĩanĩu ta Atamu, ĩndĩ ndaaĩka naĩ. Kwoou, aĩ atonya kwĩthĩwa “nthembo ya wĩwʼanĩthyo kwondũ wa naĩ sitũ.” (1 Yoana 2:2) O tondũ kũlea kwĩwʼa kwa Atamu kwatumie andũ malika naĩnĩ, nowʼo kĩkwʼũ kya Yesũ kyavetangie ĩlanga ya naĩ kuma kwa onthe ala mamũĩkĩĩaa.
No twasye kana Atamu athoosye andũ naĩnĩ. Ĩla Yesũ weeyumisye akwʼa kwondũ wa andũ, nĩwamathooie matwʼĩka make. Kwoou, ‘ethĩwa mũndũ nĩweeka naĩ, twĩ na mũtũvoyei kwa Asa, Yesũ Klĩsto ũla mũlũngalu.’—1 Yoana 2:1.
Yesũ akwie “nĩ kana o ũla ũmwĩtĩkĩlaa ndakae, ĩndĩ ethĩwe na thayũ ũtathela.”—Yoana 3:16.
O na kau Atamu oombĩtwe ekale tene na tene, naĩ ĩla weekie nĩyatumie asilĩlwa kũkwʼa. Kwĩsĩla Atamu, “naĩ yalikile kũũ nthĩ, na kĩkwʼũ kwondũ wa naĩ; na kwa ũu kĩkwʼũ kyavikĩa andũ onthe, nĩkwĩthĩwa onthe nĩmeekie naĩ.”—Alomi 5:12.
Kĩvathũkanyʼo na ũu, kĩkwʼũ kya Yesũ nĩkyavetangĩie andũ ala mamũĩkĩĩaa maũndũ ala mesaa kũetwe nĩ naĩ, vamwe na ũsilĩlo ũla andũ masilĩlwe wa kĩkwʼũ. Mbivilia yĩeleetye ũndũ ũsu kwa nzĩa ĩno: “O tondũ naĩ yasumbĩkie kũvikĩa kĩkwʼũ, o ta ũu mumo ũsumbĩke kwondũ wa ũlũngalu kũvikĩa thayũ ũtathela kwondũ wa Yesũ Klĩsto Mwĩaĩi waitũ.”—Alomi 5:21.
Andũ ũmũnthĩ mekalaa ĩvinda ĩnini mũno na maikwʼa. Ĩndĩ, Ngai nĩwathanĩte kana akanenga andũ ala alũngalu thayũ ũtathela na aithayũũkya ala akwʼũ nĩ kana o namo matetheke kũmana na nthembo ĩla Yesũ waumisye ĩla wakwie.—Savuli 37:29; 1 Akolintho 15:22.
Yesũ ‘atwʼĩkie mwĩwi kũvika kĩkwʼũ,’ na kwoou oonanyʼa kana mũndũ no ethĩwe e mũĩkĩĩku kwa Ngai o na atatwa kwa nzĩa yĩva.—Avilivi 2:8.
O na kau Atamu aĩ na mwĩĩ na kĩlĩko kĩanĩu, nĩwaleile kũmwĩwʼa Ngai nũndũ nĩwendeeiwʼe nĩ kĩndũ kĩtaĩ kyake. (Mwambĩlĩlyo 2:16, 17; 3:6) Ĩtina, Satani, ũla nĩwe mũmaitha mũnene wa Ngai nĩwoonanisye kana vai mũndũ ũtonya kũmwĩwʼa Ngai mana, na mũno mũno ethĩwa thayũ wake wĩ mũisyonĩ. (Yovu 2:4) Ĩndĩ, Yesũ ũla waĩ mũndũ ũte na naĩ nĩwamwĩwie Ngai na aendeea kwĩthĩwa e mũĩkĩĩku o na ĩla wakwie kĩkwʼũ kĩ nthoni na kĩ woo. (Aevelania 7:26) Ũndũ ũsu nĩwaĩkĩĩthisye kana ndeto sya Satani nĩ sya ũvũngũ. Mũndũ no ethĩwe e mũĩkĩĩku kwa Ngai o na akwatwa nĩ ĩtatwa yĩnenevete ata.
Makũlyo ĩũlũ wa kĩkwʼũ kya Yesũ
Nĩkĩ yaĩ no nginya Yesũ athĩne na aikwʼa nĩ kana atonye kũtangĩĩa andũ? Nĩkĩ Ngai ũtaavetanga mwĩao ũla waumĩtye wa kana andũ malea kũmwĩwʼa makakusaa?
Mwĩao wa Ngai wasyaa kana “ĩtuvi ya naĩ nĩ kĩwʼũ.” (Alomi 6:23) Vandũ va Ngai amũvithe Atamu mwĩao ũsu, amwĩie kana alea kwĩwʼa akakwʼa. (Mwambĩlĩlyo 3:3) Nĩkwĩthĩwa Ngai “ndatonya kũneena ũvũngũ,” nĩweanĩisye ndeto syake ĩla Atamu wavĩtisye. (Tito 1:2) Atamu nĩwatiĩie ũsyao wake naĩ na kĩkwʼũ.
O na kau andũ me na naĩ maĩle kũkwata ũsilĩlo wa kĩkwʼũ, Ngai nĩwatumie makwata ‘ũthwii wa mumo wake.’ (Aeveso 1:7) Nzĩa ĩla watũmĩie nĩ kana ovosye andũ, yoonanisye kana nũsilaa katĩ, na e tei mwingĩ.
Yesũ akwie ĩndĩĩ?
Yesũ akwie ta “saa kenda” mũthenya ũla Ayuti mekaa Vasaka. (Maliko 15:33-37) Mũthenya ũsu wosanĩte na mũthenya wa Wakatano, Ĩtukũ 1, Mwei wa 4, 33 ĩtina wa Klĩsto, kwosana na kalenda ka ũmũnthĩ.
Yesũ akwʼĩĩe va?
Yesũ ooaĩwe vandũ vetawa “Vandũ va kĩngʼala, na Kĩevelania vetawa Kolokotha.” (Yoana 19:17, 18) Ĩvindanĩ ya Yesũ, vandũ vau vaĩ “nza ya mbingĩlo” ya Yelusaleme. (Aevelania 13:12) Nĩvatonyeka vakethĩwa vaĩ kĩĩmanĩ, nĩkwĩthĩwa Mbivilia yaĩtye kana andũ amwe mamũsiasya Yesũ e mũae “me kũasa.” (Maliko 15:40) Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, vai mũndũ ũtonya kũweta nesa vala Kolokotha yaĩ.
Yesũ akwie ata?
O na kau andũ aingĩ maĩkĩĩaa kana Yesũ ooaiwe kwa kwambwa ngelanyʼonĩ, Mbivilia yasyaa atĩĩ: ‘Nake mwene nĩwakuie naĩ sitũ mwĩĩnĩ wake mũtĩnĩ ĩũlũ.’ (1 Vetelo 2:24) Aandĩki ma Mbivilia matũmĩie ndeto ilĩ sya Kĩkiliki kwonanyʼa mũtĩ ũla Yesũ wooaĩwe. Ndeto isu nĩ stau·rosʹ na xyʹlon. Kumana na ndeto isu, asomi aingĩ nĩmatwʼĩte kana ndeto isu ilĩ syonanasya kĩtuĩ kĩlũngalu kana mũtĩ.
Kĩkwʼũ kya Yesũ kyaĩle kũlilikanwa ata?
Wĩoo ũla Ayuti meethĩawa na Vasaka ya kĩla mwaka, Yesũ nĩwambĩĩisye nzĩa yĩ laisi ya kũlilikana kĩkwʼũ kyake e na amanyĩwʼa make, na ameaĩa atĩĩ: “Ĩkaai ũu ũndũ wa kũndilikana.” (1 Akolintho 11:24) Ĩtina wa masaa manini, Yesũ nĩwooaiwe.
Aandĩki ma Mbivilia maelekanasya Yesũ na kalondu kala kathembawa ĩvinda ya Vasaka. (1 Akolintho 5:7) O tondũ sikũkũ ya Vasaka yalilikanasyaa Aisilaeli kana nĩmaumĩtwʼe ũkombonĩ, nowʼo Aklĩsto malilikana kĩkwʼũ kya Yesũ Klĩsto malilikanaa kana nĩmovoetwʼe kuma naĩnĩ na kĩkwʼũnĩ. Vasaka yaĩ sikũkũ yeekawa ĩvinda yĩmwe kwa mwaka, mũthenya wa 14, Nisani, kwosana na kalenda ka Kĩyuti.
Kĩla mwaka, matukũ ala mosanĩte na Nisani 14, andũ milioni mbingĩ ĩũlũ wa nthĩ nĩmalilikanaa kĩkwʼũ kya Yesũ.