Vethania yaĩ ndũa nini na yaĩ ũasa wa maili elĩ (kĩlomita 3) kuma Yelusaleme. (Yoana 11:18) Syumwa mbũthũ Yesũ atanamba kũawa, ve mũisyo weekĩkie ndũanĩ ĩsu ya Vethania. Mũndũ ũmwe weetawa Lasalo waĩ ndũũ mũno na Yesũ, nĩwawaie mũno na akwʼa.

Ĩla Yesũ wakwatie ũvoo wa kĩkwʼũ kya Lasalo, eeie amanyĩwʼa make kana Lasalo nũkomete na kwoou eenda kũthi akamũamũkye. (Yoana 11:11) Ĩndĩ amanyĩwʼa asu mayaakwatya kĩla wamatavasya, na kwoou Yesũ amea sanzũ atĩĩ: “Lasalo nĩ mũkwʼũ.”—Yoana 11:14.

Yesũ avikie Vethania mĩthenya ĩna ĩtina wa Lasalo kũthikwa, na athi kũmũkiakisya Matha, mwĩĩtu-a-inyia wa Lasalo. Ĩndĩ ĩla Matha wamwonie Yesũ, amwĩie: “Kethĩwa ũnaĩ kũũ, mwana-a-ia ndakwʼa.” (Yoana 11:17, 21) Nake Yesũ amũsũngĩa amwĩa: “Ninyie ũthayũũkyo, na ninyie thayũ: ũla ũmbĩtĩkĩlaa, o na ethĩwa nũnũũkwʼa, akeethĩwa na thayũ.”—Yoana 11:25.

Nĩ kana Yesũ aĩkĩĩthye andũ ala maĩ vau kana ndeekaa o kũvũa mũnuka, nĩwathengeeie vala Lasalo wathikĩtwe na aneena na wasya mũnene akyasya: “Lasalo, umaala.” (Yoana 11:43) Na ĩndĩ Lasalo aumaala, ũndũ ũla wasengʼisye mũno andũ asu masyaĩĩsye.

Mbeenĩ, Yesũ aĩ anathayũũkya andũ elĩ. Kwa ngelekanyʼo, nĩwathayũũkĩtye kamwĩlĩtu ka Yailu. Atanamba kũkathayũũkya, eeie andũ ala maĩ vau kana kekĩte kũkoma.—Luka 8:52.

Nĩwoona kana ĩla Yesũ waneenaa ĩũlũ wa kĩkwʼũ kya Lasalo na kya kamwĩlĩtu ka Yailu aelekanilye kĩkwʼũ na too? Ĩndĩ nĩkĩ kĩkwʼũ kĩtonya kũelekanwʼa na too? Mũndũ ũkomete ndethĩawa ayĩyĩwʼa, na kwoou kũkoma no kũelekanwʼe na mũndũ ũtekwĩwʼa woo kana kũthĩna. (Mũtavanʼya 9:5; sisya ĩsandũkũ,  “Kũkwʼa no Ũndũ Ũmwe na Kũkoma Too Mũito.”) Amanyĩwʼa ma mbee ma Yesũ nĩmaeleetwe nesa maũndũ onthe ĩũlũ wa kĩkwʼũ. Ĩvuku yĩmwe yaĩtye: “Aatĩĩi ma Yesũ nĩmeesĩ kana kĩkwʼũ no ũndũ ũmwe na too, na mbũa yaĩ ta vandũ va kũthũmũa . . . kwondũ wa ala makwie me mũĩkĩĩonĩ.” a—Encyclopedia of Religion and Ethics.

Kũmanya kana akwʼũ mekĩte o kũkoma mbũanĩ na maiũthĩna, nĩkũtũkiakiasya mũno. Na kũmanya ũwʼo ũsu ĩũlũ wa akwʼũ, kũtumaa twĩkala tũte na wia mwingĩ.

O na kau nĩtũtanĩaa kũkoma ũtukũ, yo ve mũndũ wenda kũkoma tene na tene? Na nĩvethĩwa ve wĩkwatyo wa kwĩsa kwona ala makomete mbũanĩ, o tondũ Lasalo na kamwĩlĩtu ka Yailu mathayũũkiwʼe?

Mũthũkũmi wa Ngai wa tene weetawa Yovu nĩweekũlilye ĩkũlyo ta yĩu ĩla weewie ta wangĩĩe kũkwʼa. Ekũlilye: “Ethĩwa mũndũ akakwʼa, akeethĩwa thayũ ĩngĩ?”—Yovu 14:14.

Yovu nĩwesũngĩie ĩkũlyo yake. Aisye ũũ akĩneena na Ngai Mwene Vinya Wʼonthe: “Naku wĩthĩwa wĩtana, nakwa ngakwĩtĩka: Ũkeethĩwa na mea ma wĩa wa moko maku.” (Yovu 14:15) Yovu ndaĩ na nzika o na vanini kana Yeova e na mea ma kũthayũũkya athaithi make aĩkĩĩku. We Yovu ekwatasya kĩndũ kĩtesa kwĩanĩa? Ũu ti wʼo o na vanini.

Ĩla Yesũ wathayũũkisye andũ, nĩwaĩkĩĩthisye nesa vyũ kana Ngai nũmũnengete vinya wa kũmina kĩkwʼũ. Nĩkyo kĩtumi Mbivilia yaĩtye kana Yesũ nĩwe wĩ na “mbungũo sya kĩkwʼũ.” (Ũvuanʼyo 1:18) Kwoou o tondũ Yesũ wamũthayũũkisye Lasalo, nowʼo ũkathayũũkya ala makwie.

Mbivilia nĩwetete mavinda maingĩ ĩũlũ wa wĩkwatyo wa ũthayũũkyo. Kwa ngelekanyʼo, mũlaĩka ũmwe amwathie Ndanieli ũũ: “Nũkathũmũa, na kũũngama kĩandanĩ kyaku, mũminũkĩlyo wa mĩthenya.” (Ndanieli 12:13) Namo Asatukai, ala mataĩkĩĩaa kana kwĩ ũthayũũkyo, meeiwe ũũ nĩ Yesũ: “Nĩmũkũvĩtya, nĩkwĩthĩwa mũtyĩsĩ maandĩko, o na vinya wa Ngai.” (Mathayo 22:23, 29) Nake mũtũmwa Vaulo aisye: “Nĩ na wĩkwatyo kwa Ngai, . . . kana kũkeethĩwa ũthayũũkyo wa ala alũngalu, na ala mate alũngalu nao.”—Meko ma Atũmwa 24:15.

Nĩ ĩndĩĩ ala alũngalu vamwe na ala mate alũngalu makathayũũkwʼa? Ũla mũlaĩka eeie Ndanieli kana akathayũũkwʼa ‘mũminũkĩlyonĩ wa mĩthenya.’ O ta ũu, Matha nake nĩweesĩ nesa kana mwana-a-inyia Lasalo “akathayũũka ũthayũũkyonĩ wa mũthenya wa mũminũkĩlyo.”—Yoana 11:24.

Mbivilia ĩwetanĩasya “mũthenya wa mũminũkĩlyo” na kũsumbĩka kwa Klĩsto. Vaulo aandĩkie ũũ: “Mũvaka [Klĩsto] asumbĩke e we, kũvika yĩla [Ngai] ũkamaia amaitha onthe ungu wa nyaĩĩ syake. Mũmaitha wa mũminũkĩlyo ũla ũkanangwa nĩ kĩkwʼũ.” (1 Akolintho 15:25, 26) Kyu nĩ kĩtumi kĩseo mũno kyaĩle kũtuma twenda kũvoya Ũsumbĩ wa Ngai wũke, na kwenda kwake kwĩkwe kũũ nthĩ. b

Kwenda kwa Ngai nĩ andũ ala makwie mathayũũkwʼe. Yovu ndaĩ na nzika na ũndũ ũsu. Ĩla mũthenya wa ũthayũũkyo wĩvika, kĩkwʼũ kĩkavetwa vyũ. Na kuma mũthenya ũsu, vai mũndũ ũkekũlya: ‘Kĩkwʼũ nĩkyo mũthya witũ?’