KYONGO KYA ĨTHANGŨ YA MBEE | ŨTONYA KWĨKA ATA WAKWATWA NĨ MAWĨMAKĨO
Kwĩmakĩa Nũndũ wa Mbesa
Mũndũũme ũmwe wĩtawa Paul wĩ kĩveti na syana ilĩ aĩtye atĩĩ: “Ĩla thooa wa syĩndũ wambatie mũno vyũ nthĩ yitũ, lĩu ndwakwatĩkanaa laisi na thooa waw’o waĩ ĩũlũ mũno.” Aendeee kwasya: “Twoolasya lĩu masaa maingĩ ĩndĩ mavinda maingĩ wathelaa tũtanesa kũvikĩwa. Andũ mamosie mũno nũndũ wa nzaa na angĩ mavalũkaa o maendete. Thooa wa syĩndũ ila sya vata wambatie mũno wavika milioni mbingĩ o na nginya mbilioni. Ĩtina, mbesa sya nthĩ yitũ nĩsyaaie valiũ vyũ. Naaisye mbesa syakwa ila syaĩ vengi, inisualenzi, na mbesa syakwa sya litaya.”
Paul nĩweesĩ kana yaĩ no nginya atũmĩe “ũĩ mwĩanĩu” nĩ kana andũ ma mũsyĩ wake maendeee kwĩthĩwa thayũ. (Nthimo 3:21) Aĩtye atĩĩ: “Wĩa wakwa waĩ wa sitima ĩndĩ ĩvinda yĩu nathũkũmaa wĩa w’onthe ũla nakwata, na naĩvawa mbesa nini.” Ongeleele kwasya: “Andũ amwe mandĩvaa o lĩu kana syĩndũ sya kũtũmĩa mũsyĩ. Ĩla naĩvwa mĩtĩ ĩna ya savunĩ, natũmĩaa ĩlĩ na ndithoosya ĩla ĩngĩ. Ĩtina nĩnakwatie tũswii 40 twa ngũkũ. Ĩla tweanie nĩnatũthooisye na nathooa tũngĩ 300. Ĩtina nakũanisye ngũkũ 50 na nanengwa tũkunila twĩlĩ twa kĩlo 50 twa mũtu wa mbemba. Twaĩe mũtu ũsu kwa ĩvinda ĩasa nĩ na andũ makwa, na andũ angĩ.”
O na ĩngĩ, Paul nĩweesĩ kana ũndũ ũla wa vata mũndũ ũtonya kwĩka nĩ kũmwĩkwatya Ngai. Nũtũtetheeasya ĩla tweeka maũndũ ala ũtwĩyĩaĩe. Yesũ aisye ũũ ĩũlũ wa syĩndũ ila sya vata thayũnĩ: “Mũikethĩwe na nzika nũndũ . . . Ĩthe wenyu nĩwĩsĩ mwĩ na vata wa syĩndũ isu.”—Luka 12:29-31.
Ũndũ wa kũmakya nĩ kana Satani, mũmaitha mũnene wa Ngai, akengete andũ makelikya mũno maũndũnĩ ma kĩ-mwĩĩ. Andũ nĩmathĩnĩkaa mũno nũndũ wa mavata moo. Mavata amwe methĩawa me vo, na angĩ mate vo na ũu ũituma mekĩa kĩthito mũno makwate syĩndũ o na mate na vata wasyo. Aingĩ nĩmelikasya makoaninĩ, na mayĩsa kũmanya “ũla ũkovaa nĩ mũthũkũmi wa ũla ũkovethasya” methĩawa maũmĩĩte mũno.—Nthimo 22:7.
Andũ amwe mekaa motwi mate maseo. Kwa ngelekany’o, Paul aeleetye ũũ: “Atũi aingĩ maitũ nĩmatiie andũ ma mĩsyĩ yoo na anyanyae na mathi kũmantha mawĩa me na ũkwati mwingangĩ nthĩ sya nza.” Aendeee kwasya: “Amwe maendie nthĩ sya nza mate na mavalũa ala maĩlĩte na nũndũ wa ũu mayaakwata wĩa. Mavinda maingĩ meevithĩlaa asikalĩ na makomaa nza wa nduka taoni. Mayaamwĩkwatya Ngai amatetheesye. Ĩndĩ nĩ na mũsyĩ wakwa twatwie kũmwĩkwatya Ngai nĩ kana tũng’ang’ane na mathĩna ma mbesa ala twaĩ namo twĩ vamwe.”
KŨATĨĨA ŨTAO WA YESŨ
Paul aendeee kwasya: “Yesũ aisye: ‘Mũikemakĩe ĩndĩ ũndũ wa ũnĩ; nũndũ ũnĩ ũkeemakĩa e w’o. Mũthenya nĩwĩanĩwe nĩ ũthũku waw’o.’ Kwoou, kĩla mũthenya nĩnamũvoyaa Ngai ‘atũnenge ũmũnthĩ lĩu ũtwĩanĩe’ nĩ kana tũendeee kwĩkala thayũ. Kwa w’o Ngai nĩwatũtetheeisye, o tondũ Yesũ wathanie. Ĩndĩ ti kĩla ĩvinda twakwataa kĩla ngoo ĩkwenda. Ĩvinda yĩmwe, nĩnoolilye lainĩ nthooe lĩu, o na kau ndyeesĩ kĩla kyathooaw’a. Ĩla navikĩiwe neethĩie matesaa ĩia ĩkaatu. Nyie ndi vata na ĩia ĩkaatu, ĩndĩ nũndũ ĩia yĩu yaĩ lĩu nĩyo yatũkomisye wĩoo ũsu. Nĩtũngĩa Ngai mũvea nũndũ ĩvinda yĩu yonthe andũ makwa mayaakoma na nzaa.” *
Ngai atwathĩte atĩĩ: “Ndikakũnyivĩa o na ata, na ndikakũtia o na ĩndĩĩ.”—Aevelania 13:5
Paul aendeee kwasya: “Oyu tũiavinyĩĩe mũno kĩ-mbesa. Ĩndĩ kumana na maũndũ ala matũkwatĩte nĩtũmanyĩte kana ndawa ĩla nzeo vyũ ya mawĩmakĩo nĩ kũmwĩkwatya Ngai. Ĩvinda yonthe Yeova * akatũtetheeasya ethĩwa tũkeekaa kwenda kwake. Nĩtwonete ũw’o wa ndeto ii syĩ ĩandĩkonĩ ya Savuli 34:8: ‘Samai mũsisye kana Yeova nĩ mũseo: Kũathimwa nĩ mũndũ ũla wĩvithaa nthĩnĩ wake.’ Na kwoou tũi na wia, o na ethĩwa ĩvinda yũkĩte kũkeethĩwa na thĩna wa mbesa.”
Paul aĩtye: “Yu nĩtũmanyĩte nesa kana lĩu nĩkyo kĩndũ kya vata nĩ kana andũ mekale thayũ, ĩndĩ ti mbesa kana wĩa. Twĩ na mea maingĩ ma kwona watho ũũ wa Ngai ũyĩanĩa: ‘Kũkeethĩwa lĩu mwingĩ mũno wa mbaa ngetha nthĩ.’ Ĩndĩ o tweteele ĩvinda yĩu, ‘tweethĩwa na kya ũya na kya kwĩvw’ĩka, syĩndũ isu ikatwĩanĩa.’ Nĩtũkwataa vinya twasoma ndeto ii syĩ Mbivilianĩ: ‘Mũikethĩwe na wendi wa mbesa; ĩanĩwai nĩ syĩndũ ila mwĩ nasyo: nũndũ we mwene nĩwaisye, Ndikakũnyivĩa o na ata, na ndikakũtia o na ĩndĩĩ. Kwondũ wa ũu nĩtũkwasya na ũnyiau, Mwĩaĩi nĩ mũtetheesya wakwa; ndikakĩa.’” *
Nĩ kana ‘tũendanasye na Ngai’ o ta Paul na andũ ma mũsyĩ wake, no nginya twĩthĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu. (Mwambĩlĩlyo 6:9) Mũĩkĩĩo mũlũmu wa Paul na ũĩ ũla watũmĩie wĩtũmanyĩsya maũndũ ma vata mũno, twĩthĩwe twĩ na mathĩna ma mbesa ĩvindanĩ yĩĩ kana makatũkwata ĩvinda yũkĩte.
Nao nata ethĩwa mathĩna ma mũsyĩ nĩmekũtuma twĩmakĩa?
^ kal. 9 Sisya Mathayo 6:11, 34.
^ kal. 10 Mbivilia yonanĩtye kana ĩsyĩtwa ya Ngai nĩ Yeova.
^ kal. 11 Sisya Savuli 72:16; 1 Timotheo 6:8; Aevelania 13:5, 6.