Kɛdɛzaɣ tɔm
“Ɩmaɣzɩnɩ mba pɛcɛyɩɣ pa-tɩ nɛ tisuu nɛ lidaʋ, se pehiɣ ñɩm mbʋ pɔyɔɔdɩ pɩ-tɔm yɔ.”—EBREE 6:12.
1, 2. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa kpem se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩkpazɩ ɖe-tisuu ɖoŋ lɛɛlɛɛyɔ? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ.
TISUU kɛ tɔm piye kɩbanɖɛ nɖɩ ɖɩtɔzʋʋ-ɖʋ wɛtʋ kɩbandʋ sakɩyɛ yɔɔ yɔ. Ɛlɛ, ɖɩɩmaɣzɩɣ ɖɩ-yɔɔ lɛ, pɩwɛɣ ɖeu se ɖɩmaɣzɩ ɖɔɖɔ tɔm piye “kpɛdɛyɛ!” yɔɔ. Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ye ɖɩfɛyɩnɩ tisuu yɔ, pɩcɛyɩ kpɛdɛyɛ se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩwɛɛnɩ-pʋ. Nɛ ye ɖɩwɛnɩ tisuu yɔ, pɩcɛyɩ kpɛdɛyɛ ɖɔɖɔ se ɖɩkandɩyɩ pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩkpazɩ-pʋ ɖoŋ. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyɩ mbʋ?
2 Kpaɣ se ŋwɛɛ nɛ ŋɖɔŋ kañɩmbusuu sɔsɔʋ nakʋyʋ taa. Lɔkɔtʋ ɖɔkɩ-ŋ pɩdɩɩfɛyɩ. Ye ŋkɔm nɛ ŋlɩɩ lɩm nabʋyʋ yɔɔ yɔ, pɩwɛɛ se ŋkandɩyɩ pɩ-yɔɔ camɩyɛ nɛ wɩsɩ ɛtaañaɣ-pʋ. Pʋwayɩ lɛ, pɩpɔzʋʋ se ŋlu-pʋ ño-kokoɖe taa nɛ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋtalɩ ɖenɖe ŋwoki yɔ. Sɔnɔ ɖɛ-ɛjaɖɛ wɛ ɛzɩ kañɩmbusuu yɔ; nɛ ɛzɩ lɩm wɛʋ kɛdɛɖaɣ kañɩmbusuu taa yɔ, tisuu siŋŋ wɛ kɛdɛɖaɣ ɛjaɖɛ yɔɔ sɔnɔ ɖɔɖɔ. Pʋyɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩkandɩyɩ ɖe-tisuu yɔɔ nɛ ɖɩkpazɩ-pʋ ɖoŋ nɛ pitaale. Pɩwɛɛ se ɖɩcɔnɩ kɩcɛyɩm mbʋ pi-ɖeɖe kpɛdɛyɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye ɖɩfɛyɩnɩ tisuu yɔ, ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ wezuu fezuu taa; ɛzɩ ɛzɩma ɛyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɛwɛɛ wezuu ye ɛɛñɔʋ lɩm yɔ.—Rom. 1:17.
3. Ɛbɛ Yehowa ha-ɖʋ se pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkpazɩ ɖe-tisuu ɖoŋ? Nɛ lɩmaɣza naalɛ wena yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ?
3 Yehowa nawa se pɩcɛyaa siŋŋ se ɖɩwɛɛnɩ tisuu sɔnɔ. Ɛnawa ɖɔɖɔ se pɩfɛyɩ kɛlɛʋ se ɛyʋ ɛkpazɩ e-tisuu ɖoŋ nɛ ɛɖɔkɩ-pʋ kpam. Pɩtʋʋ fɛyɩ se pʋyɔɔ eyeba nɛ pama kɩɖaŋ ndɩ ndɩ Bibl taa se pɩsɩnɩ-ɖʋ. Yehowa fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ apostoloo Pɔɔlɩ nɛ ɛma se: “Ɩmaɣzɩnɩ mba pɛcɛyɩɣ pa-tɩ nɛ tisuu nɛ lidaʋ, se pehiɣ ñɩm mbʋ pɔyɔɔdɩ pɩ-tɔm yɔ.” (Ebr 6:12) Nɛ pʋyɔɔ Yehowa ɛgbɛyɛ sazɩɣ-ɖʋ se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ mba paawɛnɩ tisuu nɛ pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ kpam yɔ. Ɛyaa mba, pa-taa nabɛyɛ tɔm ɖɩyɔɔdɩ takayaɣ kanɛ ka-taa. Ye mbʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla lɛɛlɛɛyɔ yɔ? Yele nɛ ɖɩtɔzɩ lɩmaɣza naalɛ yɔɔ: (1) Pɩwɛɛ se ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩkpazɩɣ ɖe-tisuu ɖoŋ; (2) ɖɩtaasɔɔ lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛna yɔ, kɩ-yɔɔ kpa.
4. Ɛzɩma Sataŋ wɩlaa se ɛkɛ tisuu koyindu? Ɛlɛ ɛbɛ yɔɔ pɩfɛyɩ se sɔɔndʋ ɛkpa-ɖʋ?
4 Wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋkpazɩɣ ñe-tisuu ɖoŋ. Tisuu koyindu sɔsɔ lɛ Sataŋ. Ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ ɖi-wiyaʋ ɛnʋ eyeba nɛ pɩwɛɛ kaɖɛ siŋŋ se ɛyʋ ɛpɩzɩ nɛ ɛɖɔkɩ e-tisuu kpam. Toovenim taa lɛ, ɛkɩlɩ-ɖʋ ɖoŋ pɩdɩɩfɛyɩ. Ɛlɛ pɩwɛɛ se sɔɔndʋ ɛkpa-ɖʋ se ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ tisuu nɛ ɖɩkpazɩ-pʋ ɖoŋ na? Aayɩ! Yehowa kɛnɩ mba pɔsɔɔlaa se pɛwɛɛnɩ tisuu siŋŋ yɔ, pa-taabalʋ kɩbanʋ. Ɛha-ɖʋ lidaʋ se ɛwɛɣ ɖɔ-cɔlɔ kpam nɛ ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩkaɖɩnɩ Yiliyu nɛ halɩ ɛlɛ posi ɛ-tɩ nɛ ɖʋ! (Yak. 4:7) Ye ɖɩñakɩ pana paa ɖooye se ɖɩkpazɩ ɖe-tisuu ɖoŋ nɛ pɩpaɣlɩ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkaɖɩnɩ Yiliyu. Ɛlɛ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla mbʋ?
5. Ɛzɩma ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa mba Bibl yɔɔdɩ pɔ-tɔm yɔ, palaba nɛ pɛwɛɛnɩ tisuu? Lɩzɩ pɩ-taa.
5 Ɛzɩ ɖɩɩnaʋ yɔ, abalaa nɛ halaa mba Bibl yɔɔdɩ pɔ-tɔm se paawɛnɩ tisuu yɔ, patɩlʋlɩ-wɛ nɛ tisuu. Pe-wezuu caɣʋ wɩlɩɣ se Yehowa fezuu kiɖeɖeu sɩɣnɩnɩ ɛyʋ nɛ ɛwɛɛnɩ tisuu. (Gal. 5:22, 23) Patɩmnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-wɛ, nɛ ɛlɛ cosi pa-adɩma yɔɔ nɛ ɛkpazɩ pe-tisuu ɖoŋ. Iyele nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ-wɛ, nɛ ɖɩtaasɔɔ kpa se Yehowa haɣ e-fezuu mba pɔpɔzʋʋ-ɩ kʋ adɩma taa, nɛ pacakɩ wezuu ŋgʋ kɩlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ pa-adɩma yɔ. (Lk. 11:13) Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtasɩ labʋ ɖɔɖɔ?
6. Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla nɛ ɖe-Bibl kpɛlɩkʋʋ wazɩ-ɖʋ nɛ pɩkɩlɩ?
6 Caanaʋ taa ɛyaa mba paawɛnɩ tisuu yɔ, pa-taa nabɛyɛ ɖeke tɔm ɖɩyɔɔdɩ takayaɣ kanɛ ka-taa. Mba ɖɩtɩyɔɔdɩ pɔ-tɔm yɔ, pɔɖɔ sakɩyɛ. (Kalɩ Ebree 11:32.) Pa-tɩŋa paha-ɖʋ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ siŋŋ adɩma labʋ nɛ kpɛlɩkʋʋ nʋmɔʋ taa. Ye ɖɩkalɩɣ ɛyaa mba pɔ-tɔm Bibl taa yem caʋ caʋ na yɔ, ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpazɩ ɖe-tisuu ɖoŋ. Pʋcɔ nɛ tɔm ndʋ ɖɩkalɩɣ yɔ, tɩwazɩ-ɖʋ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɖɩmaɣzɩ tɔm ndʋ tɩcɔ-tʋ nɛ tɩta, nɛ mbʋ pʋyɔɔ pama-tʋ yɔ, pɩ-yɔɔ camɩyɛ. Ye ɖɩtɔzʋʋ paa ɛzɩmtaa se Abalaa nɛ halaa mantɩtalɩ pilimwaa mba, paakɛ ɛyaa “ɛzɩ ɖa yɔ” yɔ, peeɖe lɛ pa-kɩɖaŋ wazɩɣ-ɖʋ nɛ pɩkɩlɩ. (Yak 5:17) Ye ɖɩkpaɣ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖʋ po-lone taa yɔ, ɖɩpɩzɩɣ ɖɩmaɣzɩ nɛ ɖɩna ɛzɩma pɩlakaɣ-wɛ alɩwaatʋ ndʋ pakataɣ kaɖɛ nɛ tɩlasɩ nzɩ ɖa ɖɔɖɔ ɖɩkatɩɣ sɔnɔ yɔ.
7-9. (a) Ye pɩlɩzɩ Caanaʋ taa abalaa nɛ halaa mba paawɛnɩ tisuu yɔ se pɛsɛɛ Yehowa ɛzɩ ɖɩlakʋʋ sɔnɔ yɔ, ɛzɩma pɩlakɩ-wɛ? (b) Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩtɩŋnɩ ɖa-lakasɩ yɔɔ nɛ ɖɩkpazɩ ɖe-tisuu ɖoŋ?
7 Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɩŋnɩ ɖɔɖɔ ɖa-lɩmaɣza kpaɣʋ nɛ ɖa-lakasɩ pɔ-yɔɔ nɛ ɖɩkpazɩ ɖe-tisuu ɖoŋ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩsɩm mbʋ se ye “tisuu ɛɛlakɩ tʋma kɩbana yɔ, pɩsɩba.” (Yak. 2:26) Ðɩyɔɔdɩ halaa nɛ abalaa nabɛyɛ tɔm takayaɣ kanɛ ka-taa. Ye palɩzɩ-wɛ sɔnɔ nɛ paha-wɛ waɖɛ se pala tʋmɩyɛ nɖɩ Yehowa ɖʋ-ɖʋ yɔ, maɣzɩ nɛ ŋna taa leleŋ weyi pɩkɛɣnɩ-wɛ yɔ.
8 Maɣzɩ nɛ ŋna: Ye paaheyi Abraham se ɛtaatɩŋnɩ kɩlaʋ pɩyɛ yɔɔ nɛ ɛsɛɛ Yehowa kañɩmbusuu taa, ɛlɛ se ɛ nɛ Ɛsɔ sɛyaa lalaa pɛkpɛndɩ Kewiyaɣ Kpaaŋ kɩbaŋʋ nakʋyʋ taa yaa kigbeɣluu sɔsɔʋ nakʋyʋ taa nɛ patazɩɣ tɔm kɩbandʋ ndʋ ‘ɛna-tʋ nɛ ɛ-ɛza ɖooo poliŋ’ yɔ tɩ-taa yɔ, ɛzɩma pɩɩlabɩ-ɩ? (Kalɩ Ebree 11:13.) Maɣzɩ ɖɔɖɔ nɛ ŋna: Ye paaheyi Eliya se ɛ-tʋmɩyɛ taakɛ se ɛkʋ Baalɩ tɛ nayaa nɛ ɛsɛɣ Yehowa wiyaʋ kɩdɛkɛdʋ kewiyitu tɔɔʋ tɛɛ, ɛlɛ se ewoki ɛyaa cɔlɔ laŋhɛzɩyɛ taa nɛ esusuu-wɛ ɖoŋ kpazʋʋ nɛ lidaʋ tɔm yɔ, ɛzɩma pɩɩlabɩ-ɩ? Toovenim se abalaa nɛ halaa mba Bibl yɔɔdʋʋ pɔ-tɔm se paawɛnɩ tisuu yɔ, ye paawɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɖɩwɛ sɔnɔ nɛ ɖɩsɛɣ Yehowa yɔ, pɩɩkɛdɩnɩ-wɛ.
9 Ye mbʋ, ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩtɩŋnɩ ɖa-lakasɩ yɔɔ nɛ ɖɩkpazɩ ɖe-tisuu ɖoŋ. Ye ɖɩkpakɩɣ mba paawɛnɩ tisuu yɔ pa-kɩɖaŋ nɛ ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ pɩsɩɣnɩ-ɖʋ. Ɛzɩ ɖɩɩtɛm yɔɔdʋʋ kiɖe tɛɛ yɔ, ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, ɖɩtɩlɩɣ caanaʋ taa ɛyaa mba nɛ pɩkpaɖɩ, nɛ pɛwɛɣ ɛzɩ ɖa-taabalaa yɔ. Nɛ toovenim taa lɛ, piileɖiɣ lɛ, pakaɣ kɛʋ ɖa-taabalaa siŋŋ.
10. Leleŋ weyi ɖɩkaɣ nɩʋ Paradisuu taa?
10 Taasɔɔ lidaʋ ŋgʋ ŋwɛna yɔ kɩ-yɔɔ kpa. Lidaʋ ŋgʋ Ɛsɔ kaaha abalaa nɛ halaa mba paawɛnɩ tisuu yɔ, ŋgʋ kpazaɣnɩ-wɛ ɖoŋ tam. Ñɛ yɔ? Maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩlakɩ-ŋ leleŋ, alɩwaatʋ ndʋ ‘ɛyaa kiɖeɖema feŋ’ nɛ ŋna Ɛsɔ sɛyaa mba paawɛ siɣsiɣ yɔ. (Kalɩ Apostoloowaa Tʋma Labʋ 24:15.) Tɔm ndʋ ŋsɔɔlaa se ŋpɔzɩ-wɛ?
11, 12. Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa tɔm ndʋ ŋkaɣ pɔzʋʋ (a) Aabɛɛlɩ? (b) Noa? (c) Abraham? (d) Ruti? (e) Abigayɛɛlɩ? (f) Ɛstɛɛrɩ?
11 Ye ŋkatɩ Aabɛɛlɩ, pɩɩkɛdɩɣnɩ-ŋ se ŋpɔzɩ-ɩ se ɛzɩma ɛ-lʋlɩyaa kaawɛɛ? Yaa ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ-ɩ se: “wiɖiyi ŋyɔɔdɩnɩ kerebimwaa mba paɖaŋaɣ Edɛɛnɩ kaɖaɣ yɔɔ yɔ? Nɛ pocosi-ŋ?” Piyele Noa yɔ? Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ ɛlɛ se: “Wiɖiyi ña nɛ Ðogowaa iyowa? Pɩnaɣ ŋga ŋŋwɛ aɖakaɣ taa yɔ, ɛzɩma ŋlaba nɛ ŋcɔnɩ kpɩna tɩŋa yɔɔ?” Ye ŋkatɩ Abraham, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ-ɩ se: “Wiɖiyi ŋkatɩ Sɛm? Awɩlɩ-ŋ Yehowa tɔm? Pɩɩlabɩ-ŋ kaɖɛ se ŋkʋyɩ Uuri Tɛtʋ taa?”
12 Maɣzɩ tɔm ndʋ ñe-liu wɛɛ se ŋpɔzɩ halaa siɣsiɣ tɩnaa mba pakaɣ fezuu yɔ, tɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ Ruti se: “Ɛbɛ tuzi-ŋ nɛ ŋpɩsɩ Yehowa sɛyʋ?” Ye ŋkatɩ Abigayɛɛlɩ yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ-ɩ se: “Sɔɔndʋ kaakpa-ŋ se ŋheyi Naabaalɩ ɛzɩma ŋsɩnɩ Daviid yɔ?” Ye pɩkɛ Ɛstɛɛrɩ yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ ɛlɛ se: “Tɔm ndʋ Bibl yɔɔdɩ mɩ-yɔɔ yɔ, tɩ-wayɩ lɛ ɛbɛ pɩtɛmnɩ ña nɛ Mɔrdekayɩ?”
13. (a) Mba pakaɣ-wɛ fezuu yɔ, tɔm ndʋ papɩzɩɣ nɛ pɔpɔzɩ-ŋ? (b) Ŋtɔzʋʋ se piileɖiɣ lɛ, ŋkaɣ katʋʋ caanaʋ taa ɛyaa mba paaɖɔkɩ pe-tisuu kpam yɔ lɛ, ɛzɩma pɩlakɩ-ŋ?
13 Toovenim abalaa nɛ halaa siɣsiɣ tɩnaa mba, pɛwɛɣnɩ tɔm sakɩyɛ se pɔpɔzɩ-ŋ ɖɔɖɔ. Pɩkɛdɩɣnɩ-ɖʋ siŋŋ se ɖɩkɛdɩ-wɛ ɛzɩma wezuu caɣʋ kaawɛ kaɖɛ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ taa, nɛ ɛzɩma Yehowa wazɩ ɛ-samaɣ kaɖɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa yɔ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se pɔkɔŋ nɛ panɩɩ ɛzɩma Yehowa laba nɛ natʋ tɔm ndɩ ndɩ kɔɔ pɩ-taa yɔ lɛ, pitukuuni-wɛ siŋŋ. Ðɩsʋʋ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa lɛ, pɩɩtasɩɣ-ɖʋ wɛʋ kaɖɛ se ɖɩmaɣzɩɣ Ɛsɔ sɛyaa mba pɔyɔɔdɩ pɔ-tɔm Bibl taa yɔ, pe-wezuu caɣʋ yɔɔ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛwɛɣ ɖɔ-cɔlɔ Paradisuu taa peeɖe. Pʋyɔɔ lɛ, lɛɛlɛɛyɔ pɩwɛɛ se ŋla mbʋ payɩ ŋpɩzɩɣ yɔ nɛ ɛyaa mba pɛwɛɛ ña-lɩmaɣza taa tam. Wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋmaɣzɩnɩ pe-tisuu. Tɛtɛ pɩla mbʋ nɛ ña nɛ wɛ ɩpɩsɩ taabalaa kɩbama, nɛ ɩsɛɣ Yehowa tam.
