Bai pa asuntu

PERGUNTAS KI JÓVENS TA FAZE

É mariadu algen fla palavron?

É mariadu algen fla palavron?

“Dja N sta kustumadu na obi palavron ki pa mi kel-li é normal.” — Kristofer, 17 anu.

“Kantu mi éra pikinoti, N ta flaba txeu palavron. É un kuza fásil di prende má txeu difísil di larga.” — Rebeka, 19 anu.

 Alguns pergunta

  •   Modi ki bu ta xinti óras ki bu ta obi otus algen ta fla palavron?

    •  Nen N ka ta liga. Pa mi kel-li é un kuza normal.

    •  Ta nkomoda-m un bokadinhu, má N ka ta fla-s pa es para.

    •  N ta atxa ma é un kuza mariadu i N ka sta kustumadu ku kel-li.

  •   Kantu bês ki bu ta kustuma uza palavron?

    •  Nunka

    •  Alvês

    •  Tudu óra

  •   Bu ta atxa ma uza palavron é un prubléma?

    •  Nau

    •  Sin

 Pamodi ki é inportanti

 Bu ta atxa ma fla palavron é un asuntu sériu? Talvês bu pode fla: ‘N ka ta atxa ma kel-li é un prubléma. Afinal ten prubléma más piór na mundu ki nu debe preokupa ku el. Inda más, tudu algen ta fla palavron.’ Má kel-li é verdadi?

 Bu pode ka kridita, má txeu algen ka gosta di fla palavron. I es ten bons motivu pa es ka uza palavron. Pur izénplu:

  •  Fla palavron é más di kel ki bu ta imajina. Palavras ki bu ta uza ta mostra ki tipu di algen ki bo é di verdadi. Si bu fla palavron, kel-li ta mostra ma bu ka ta nporta ku kuzê ki otus algen ta xinti. Bo é kel tipu di algen li?

     Bíblia ta fla: ‘Tudu kuza ki ta sai di bóka ta ben di korason’. — Mateus 15:18.

    Uza palavron é sima poluison. Bu ta prujudika bu kabésa i otus algen.

  •  Si bu fla palavron otus algen pode pensa kuzas mariadu sobri bo. Un livru a ki ta pâpia sobri modi ki nu pode para di fla palavron, ta fla: “Kenha ki ta ser nos amigu, si nos família ô nos koléga di trabadju ta ruspeta-nu i ki tipu di amizadi nu ta ten ku otus algen ta dipende di nos manera di pâpia. Tanbê, pa nu ser un bon izénplu pa otus algen, pa nu atxa un trabadju ô pa nu subidu di postu na trabadju, ta dipende di ki tipu di palavras nu ta uza. I kuzê ki otus algen ki ka konxe-nu ta pensa sobri nos, ta dipende di palavras ki nu ta fla.” Kel livru tanbê ta fla: “Pergunta bu kabésa si bus amizadi ka ta sérba más midjór kazu bu ka ta flaba palavron.”

     Bíblia ta fla: ‘Nhos larga palavras ki ta ofende’. — Efésios 4:31.

  •  Fla palavron é ka dretu sima bu ta pensa. Ten un dotor b ki fla na se livru: “Obi algen ta fla palavron tudu óra ta xatia-u.” Tanbê el fla: “Kes algen ki ta fla palavron tudu óra kuazi nunka es ka ta fla un kuza ki é divirtidu ô ki ta mostra amor. Si bu ta fla palavron tudu óra, kel-li krê fla ma bo é ka un algen intilijenti.”

     Bíblia ta fla: ‘Ka debe sai di nhos bóka ninhun palavra mariadu’. — Efésios 4:29.

 Kuzê ki bu pode faze

  •  Poi un méta. Tenta ka uza palavron duránti un mês ô ménus. Bu pode marka na un kalendáriu, asi pa bu pode odja modi ki bu sta ta bai. Má, pa bu para di fla palavron, bu meste faze otus kuza. Pur izénplu:

  •  Ivita kes diverson ki ta uza palavron. Bíblia ta fla: ‘Maus koléga ta straga bons ábitu.’ (1 Coríntios 15:33) “Koléga” ta inklui ka sô algen, má tanbê diverson, sima filmis, jogus iletróniku i múzikas. Kenneth, ki ten 17 anu, fla: “Alvês bu gosta txeu di un múzika ki nen bu ka ta para pa bu djobe si el ten palavron.”

  •  Mostra ma bo é un algen maduru. Alguns algen ta atxa ma fla palavron ta mostra ma es é adultu. Má na verdadi, Bíblia ta fla ma kes algen maduru ‘ta trena ses kapasidadi di pensa óras ki es ta uza-l pa sabe kuzê ki é dretu i kuzê ki é mariadu.’ (Hebreus 5:14) Es ka ta fla palavron sô pa otus algen pode gosta di es.

 Sima poluison ta poi ar ta fika suju, uza palavron ta poi nos menti ta fika suju tanbê. Txeu algen na mundu tene menti suju. Kel livru, ki ta pâpia sobri modi ki nu pode para di fla palavron, ta fla: “Ka bu faze más lixu. Faze bu midjór pa bu ka uza palavron. Si bu faze si, bu ta ser más filís i otus algen ta krê sta djuntu ku bo.”

a Cuss Control (Controle de Obscenidades)

b Dotor Alex Packer, ki skrebe livru How Rude! (Que grosseria!)